آیه ۴۶ سوره فصلت: تفاوت میان نسخه‌ها
A.rezapour (بحث | مشارکتها) جز (A.rezapour صفحهٔ هر كه كارى شايسته كند به سود خود اوست و هر كه بد كند به زيان اوست را به آیه ۴۶ سوره فصلت که تغییرمسیر بود منتقل کرد) |
A.rezapour (بحث | مشارکتها) (اصلاح نویسه‌های عربی) |
||
| (۸ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{شروع متن}} | {{شروع متن}} | ||
{{سوال}} | {{سوال}} | ||
آیه ۴۶ فصلت چه مضمونی دارد؟ | آیه ۴۶ سوره فصلت چه مضمونی دارد؟ | ||
{{پایان سوال}} | {{پایان سوال}} | ||
{{پاسخ}} | {{پاسخ}} | ||
| خط ۲۱: | خط ۲۰: | ||
| آیات مرتبط = | | آیات مرتبط = | ||
}} | }} | ||
... | '''آیه ۴۶ سوره فصلت''' این مفهوم را تبیین می‌کند که نتیجه رفتار انسان به خود انسان برمی‌گردد و اگر کاری شایسته کند به سود خود اوست و اگر کار بدی کند به زیان خود اوست؛ از این جهت طبق گفته آیه، خداوند به بندگانش ستم روا نمی‌دارد. | ||
گفته شده که خداوند اگر پاداش و عقاب را بر اساس اعمال انسان انجام نمی‌داد ظالم بود و عدالتش زیر سوال می‌رفت. منظور از سود و زیان اعمال ثواب و عقاب اعمال است. مطابق این آیه هرکه کار صالح و شایسته‌ای انجام دهد و نیز اطاعت و عبادات او همه برای خود اوست و منفعت و ثواب آن به خود شخص می‌رسد. و هرکه فسق و معصیت و کار بدی کند عقاب و ضرر و زیان آن به خود شخص می‌رسد. | |||
مفسران ذیل این آیه گفته‌اند انسان باید ریشه حوادث تلخ و شیرین را در عملکرد خود جستجو کند و به دیگران نسبت ندهد و باید بداند که تنها اعمال اوست که برای او پاداش و عذاب در پی خواهد داشت. | |||
== متن آیه == | == متن آیه == | ||
{{قرآن بزرگ|مَنْ عَمِلَ صَالِحًا فَلِنَفْسِهِ ۖ وَمَنْ أَسَاءَ | {{قرآن بزرگ|مَنْ عَمِلَ صَالِحًا فَلِنَفْسِهِ ۖ وَمَنْ أَسَاءَ فَعَلَیْهَا ۗ وَمَا رَبُّکَ بِظَلَّامٍ لِلْعَبِیدِ | ||
| سوره = فصلت | | سوره = فصلت | ||
| آیه = ۴۶ | | آیه = ۴۶ | ||
| ترجمه = هر | | ترجمه = هر کس که کاری شایسته کند، به سود خود اوست و هر که بد کند به زیان اوست. و پروردگار تو به بندگان ستم روا نمی‌دارد. | ||
}} | }} | ||
== معرفی و تفسیر == | |||
آیه ۴۶ [[سوره فصلت]] در رابطه با اعمال خوب و بد انسان است که به خود انسان برمی‌گردد. از این جهت گفته شده که خداوند اگر پاداش و عقاب را بر اساس اعمال انسان انجام نمی‌داد ظالم بود و عدالتش زیر سوال می‌رفت. بر اساس آیات قرآن (مانند آیه ۱۰ سوره حج) خداوند کافران و ظالمان را عذاب می کند چون ظالم نیست و اگر عذاب نمی‌کرد، نسبت به نیکوکاران ظلام می‌شد و حق آنها پایمال می‌گردید.<ref>قرشی بنابی، علی‌اکبر، تفسیر احسن الحدیث، تهران، بنیاد بعثت، ۱۳۷۵ش، ج۹، ص۴۴۲.</ref> این معنا در ضمن چندین آیه تکرار شد و از آن جمله، در آیه ۵۴ از [[سوره یس]]: «آن روز که به کسی ستم نمی‌شود و جز همانند کاری که کرده‌اید پاداش نمی‌بینید». آیه ۱۷ از [[سوره غافر]]: «آن روز هرکس را همانند عملش جزا می‌دهند و به کسی ستمی نمی‌رود» و دیگر آیات فراوانی که می‌گوید: انسان مختار است، نه مجبور.<ref>مغنیه، محمدجواد، ترجمه تفسیر کاشف، ترجمه موسی دانش، قم، بوستان کتاب قم، ۱۳۷۸ش، ج۶، ص۸۱۱.</ref> | |||
</ref> | گفته شده منظور از سود و زیان اعمال ثواب و عقاب اعمال است.<ref>میبدی، احمد بن محمد، کشف الاسرار و عدة الابرار، به اهتمام علی اصغر حکمت، تهران، امیرکبیر، ۱۳۷۱ش، ج۸، ص۵۴۰.</ref> هرکه کار صالح و شایسته‌ای انجام دهد و نیز اطاعت و عبادات او همه برای نفع خود اوست. یعنی منفعت و ثواب آن به خود شخص می‌رسد. و هرکه فسق و معصیت و کار بدی کند عقاب و ضرر و زیان آن به خود شخص می‌رسد.<ref>کاشانی، فتح‌الله بن شکرالله، منهج الصادقین فی إلزام المخالفین، تهران، اسلامیه، بیتا، ج۸، ص۱۹۵.</ref> | ||
در [[تفسیر المیزان]] آمده که اگر عمل صالح و مفید باشد خود انسان از آن سود می‌برد، و اگر مضر و بد باشد، خودش از آن متضرر می‌گردد. این رفتار خداوند که نفع عمل صالح را به صاحبش می‌رساند و او را ثواب می‌دهد، و ضرر عمل بد را نیز به صاحبش می‌رساند و عقابش می‌کند، ظلم نیست. و اگر این روش از خداوند ظلم باشد، باید در ثواب دادن میلیون‌ها بنده و عقاب کردن میلیون‌ها دیگر، در برابر میلیاردها عمل نیک و بد، ظلام بندگان باشد.<ref>طباطبایی، محمدحسین، ترجمه تفسیر المیزان، ترجمه محمد باقر موسوی، قم، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۳۷۴ش، ج۱۷، ص۶۰۸.</ref> | |||
== پاداش و عذاب نتیجه اعمال خود انسان است == | |||
در تفاسیر گفته شده اگر کافران به این کتاب و این آئین بزرگ ایمان نیاورند نه به خداوند زیانی می‌رسانند، و نه به پیامبر، چرا که خوبی‌ها و بدی‌ها همه به صاحبانش بازمی‌گردد و آنها هستند که میوه شیرین یا تلخ اعمال خویش را می‌چینند.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الإسلامیة، ۱۳۷۱ش، ج۲۰، ص۳۰۷.</ref> مطابق این آیه هر کس، عبادتی انجام دهد برای خودش نموده، زیرا ثواب این عملش به خودش خواهد رسید، و خاصیّتش برای او خواهد بود نه دیگری. این آیه در پاسخ کسی است که خیال می‌کند خداوند به بندگان ظلم می‌کند و بعضی از افراد را بجای دیگری به مکافات گناه می‌رساند، و ثواب افراد را به دیگری می‌دهد.<ref>طبرسی، فضل بن حسن، ترجمه تفسیر مجمع البیان، عده ای از فضلا، تهران، ۱۳۷۱ش، ج۲۲، ص۸۰.</ref> | |||
مفسران ذیل این آیه گفته‌اند انسان باید ریشه حوادث تلخ و شیرین را در عملکرد خود جستجو کند و به دیگران و به خدا نسبت ندهد. چنانکه در قرآن آمده است: «همین که انسان را پروردگارش آزمایش و اکرام نماید، گوید: پروردگارم مرا گرامی داشته و در شرایط دیگر گوید: پروردگارم مرا خوار کرد.» اما قرآن پاسخ می‌دهد: «چنین نیست بلکه خواری شما به خاطر آن است که به یتیم و مسکین رسیدگی نکردید. «کَلَّا بَلْ لا تُکْرِمُونَ الْیَتِیمَ» (آیه ۱۵ تا ۲۰ فجر) در روز قیامت نیز عده‌ای به مستکبران گناهان خود را نسبت می‌دهند که شما مقصر هستید اگر شما نبودید، ما ایمان می‌آوردیم. (آیه ۳۱ سوره سبأ). و برخی نیز به نیاکان خود منسوب می‌کنند: ما از آنچه پدرانمان را بر آن یافته‌ایم پیروی می‌کنیم. (آیه ۲۱ سوره لقمان) و برخی نیز پیامبران را مقصر می‌دانند و به آنان می‌گفتند: «ما وجود شما را شوم می‌دانیم و تمام بدبختی‌های ما از سوی شماست.» (آیه ۱۸ سوره یس). برخی نیز به شیطان نسبت می‌دهند اما شیطان می‌گوید: مرا مقصّر ندانید و ملامت نکنید، بلکه خودتان را سرزنش کنید، این شما هستید که دعوت مرا با آزادی و آگاهی پذیرفتید. (آیه ۲۲ سوره ابراهیم). اما در مقابل همه اینها قرآن می‌فرماید: اصل عمل است و از هر کس که صورت پذیرد نتیجه را خودش می‌بیند. (آیه ۴۶ سوره فصلت) <ref>قرائتی، محسن، تفسیر نور، تهران، مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن، ۱۳۸۸ش، ج۸، ص۳۵۶.</ref> | |||
==منابع== | == منابع == | ||
{{پانویس|۲}} | {{پانویس|۲}} | ||
| خط ۶۷: | خط ۵۱: | ||
| شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن | | شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن | ||
| شاخه فرعی۱ = معارف قرآنی | | شاخه فرعی۱ = معارف قرآنی | ||
| شاخه فرعی۲ = | | شاخه فرعی۲ = | ||
| شاخه فرعی۳ = | | شاخه فرعی۳ = | ||
}} | }} | ||
{{تکمیل مقاله | {{تکمیل مقاله | ||
| شناسه = | | شناسه =شد | ||
| تیترها = | | تیترها =شد | ||
| ویرایش = | | ویرایش =شد | ||
| لینک‌دهی = | | لینک‌دهی =شد | ||
| ناوبری = | | ناوبری = | ||
| نمایه = | | نمایه = | ||
| تغییر مسیر = | | تغییر مسیر =شد | ||
| ارجاعات = | | ارجاعات = | ||
| بازبینی نویسنده = | | بازبینی نویسنده = | ||
| بازبینی = | | بازبینی = | ||
| تکمیل = | | تکمیل = | ||
| اولویت = | | اولویت =ج | ||
| کیفیت = | | کیفیت =ج | ||
}} | }} | ||
{{پایان متن}} | {{پایان متن}} | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۶ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۱۴:۴۱
آیه ۴۶ سوره فصلت چه مضمونی دارد؟
 | |
| مشخصات آیه | |
|---|---|
| واقع در سوره | فصلت |
| شماره آیه | ۴۶ |
| جزء | ۲۴ |
| اطلاعات محتوایی | |
| مکان نزول | مکه |
آیه ۴۶ سوره فصلت این مفهوم را تبیین می‌کند که نتیجه رفتار انسان به خود انسان برمی‌گردد و اگر کاری شایسته کند به سود خود اوست و اگر کار بدی کند به زیان خود اوست؛ از این جهت طبق گفته آیه، خداوند به بندگانش ستم روا نمی‌دارد.
گفته شده که خداوند اگر پاداش و عقاب را بر اساس اعمال انسان انجام نمی‌داد ظالم بود و عدالتش زیر سوال می‌رفت. منظور از سود و زیان اعمال ثواب و عقاب اعمال است. مطابق این آیه هرکه کار صالح و شایسته‌ای انجام دهد و نیز اطاعت و عبادات او همه برای خود اوست و منفعت و ثواب آن به خود شخص می‌رسد. و هرکه فسق و معصیت و کار بدی کند عقاب و ضرر و زیان آن به خود شخص می‌رسد.
مفسران ذیل این آیه گفته‌اند انسان باید ریشه حوادث تلخ و شیرین را در عملکرد خود جستجو کند و به دیگران نسبت ندهد و باید بداند که تنها اعمال اوست که برای او پاداش و عذاب در پی خواهد داشت.
متن آیه
| ﴿ | مَنْ عَمِلَ صَالِحًا فَلِنَفْسِهِ ۖ وَمَنْ أَسَاءَ فَعَلَیْهَا ۗ وَمَا رَبُّکَ بِظَلَّامٍ لِلْعَبِیدِ
هر کس که کاری شایسته کند، به سود خود اوست و هر که بد کند به زیان اوست. و پروردگار تو به بندگان ستم روا نمی‌دارد. فصلت:۴۶ |
﴾ |
معرفی و تفسیر
آیه ۴۶ سوره فصلت در رابطه با اعمال خوب و بد انسان است که به خود انسان برمی‌گردد. از این جهت گفته شده که خداوند اگر پاداش و عقاب را بر اساس اعمال انسان انجام نمی‌داد ظالم بود و عدالتش زیر سوال می‌رفت. بر اساس آیات قرآن (مانند آیه ۱۰ سوره حج) خداوند کافران و ظالمان را عذاب می کند چون ظالم نیست و اگر عذاب نمی‌کرد، نسبت به نیکوکاران ظلام می‌شد و حق آنها پایمال می‌گردید.[۱] این معنا در ضمن چندین آیه تکرار شد و از آن جمله، در آیه ۵۴ از سوره یس: «آن روز که به کسی ستم نمی‌شود و جز همانند کاری که کرده‌اید پاداش نمی‌بینید». آیه ۱۷ از سوره غافر: «آن روز هرکس را همانند عملش جزا می‌دهند و به کسی ستمی نمی‌رود» و دیگر آیات فراوانی که می‌گوید: انسان مختار است، نه مجبور.[۲]
گفته شده منظور از سود و زیان اعمال ثواب و عقاب اعمال است.[۳] هرکه کار صالح و شایسته‌ای انجام دهد و نیز اطاعت و عبادات او همه برای نفع خود اوست. یعنی منفعت و ثواب آن به خود شخص می‌رسد. و هرکه فسق و معصیت و کار بدی کند عقاب و ضرر و زیان آن به خود شخص می‌رسد.[۴]
در تفسیر المیزان آمده که اگر عمل صالح و مفید باشد خود انسان از آن سود می‌برد، و اگر مضر و بد باشد، خودش از آن متضرر می‌گردد. این رفتار خداوند که نفع عمل صالح را به صاحبش می‌رساند و او را ثواب می‌دهد، و ضرر عمل بد را نیز به صاحبش می‌رساند و عقابش می‌کند، ظلم نیست. و اگر این روش از خداوند ظلم باشد، باید در ثواب دادن میلیون‌ها بنده و عقاب کردن میلیون‌ها دیگر، در برابر میلیاردها عمل نیک و بد، ظلام بندگان باشد.[۵]
پاداش و عذاب نتیجه اعمال خود انسان است
در تفاسیر گفته شده اگر کافران به این کتاب و این آئین بزرگ ایمان نیاورند نه به خداوند زیانی می‌رسانند، و نه به پیامبر، چرا که خوبی‌ها و بدی‌ها همه به صاحبانش بازمی‌گردد و آنها هستند که میوه شیرین یا تلخ اعمال خویش را می‌چینند.[۶] مطابق این آیه هر کس، عبادتی انجام دهد برای خودش نموده، زیرا ثواب این عملش به خودش خواهد رسید، و خاصیّتش برای او خواهد بود نه دیگری. این آیه در پاسخ کسی است که خیال می‌کند خداوند به بندگان ظلم می‌کند و بعضی از افراد را بجای دیگری به مکافات گناه می‌رساند، و ثواب افراد را به دیگری می‌دهد.[۷]
مفسران ذیل این آیه گفته‌اند انسان باید ریشه حوادث تلخ و شیرین را در عملکرد خود جستجو کند و به دیگران و به خدا نسبت ندهد. چنانکه در قرآن آمده است: «همین که انسان را پروردگارش آزمایش و اکرام نماید، گوید: پروردگارم مرا گرامی داشته و در شرایط دیگر گوید: پروردگارم مرا خوار کرد.» اما قرآن پاسخ می‌دهد: «چنین نیست بلکه خواری شما به خاطر آن است که به یتیم و مسکین رسیدگی نکردید. «کَلَّا بَلْ لا تُکْرِمُونَ الْیَتِیمَ» (آیه ۱۵ تا ۲۰ فجر) در روز قیامت نیز عده‌ای به مستکبران گناهان خود را نسبت می‌دهند که شما مقصر هستید اگر شما نبودید، ما ایمان می‌آوردیم. (آیه ۳۱ سوره سبأ). و برخی نیز به نیاکان خود منسوب می‌کنند: ما از آنچه پدرانمان را بر آن یافته‌ایم پیروی می‌کنیم. (آیه ۲۱ سوره لقمان) و برخی نیز پیامبران را مقصر می‌دانند و به آنان می‌گفتند: «ما وجود شما را شوم می‌دانیم و تمام بدبختی‌های ما از سوی شماست.» (آیه ۱۸ سوره یس). برخی نیز به شیطان نسبت می‌دهند اما شیطان می‌گوید: مرا مقصّر ندانید و ملامت نکنید، بلکه خودتان را سرزنش کنید، این شما هستید که دعوت مرا با آزادی و آگاهی پذیرفتید. (آیه ۲۲ سوره ابراهیم). اما در مقابل همه اینها قرآن می‌فرماید: اصل عمل است و از هر کس که صورت پذیرد نتیجه را خودش می‌بیند. (آیه ۴۶ سوره فصلت) [۸]
منابع
- ↑ قرشی بنابی، علی‌اکبر، تفسیر احسن الحدیث، تهران، بنیاد بعثت، ۱۳۷۵ش، ج۹، ص۴۴۲.
- ↑ مغنیه، محمدجواد، ترجمه تفسیر کاشف، ترجمه موسی دانش، قم، بوستان کتاب قم، ۱۳۷۸ش، ج۶، ص۸۱۱.
- ↑ میبدی، احمد بن محمد، کشف الاسرار و عدة الابرار، به اهتمام علی اصغر حکمت، تهران، امیرکبیر، ۱۳۷۱ش، ج۸، ص۵۴۰.
- ↑ کاشانی، فتح‌الله بن شکرالله، منهج الصادقین فی إلزام المخالفین، تهران، اسلامیه، بیتا، ج۸، ص۱۹۵.
- ↑ طباطبایی، محمدحسین، ترجمه تفسیر المیزان، ترجمه محمد باقر موسوی، قم، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۳۷۴ش، ج۱۷، ص۶۰۸.
- ↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الإسلامیة، ۱۳۷۱ش، ج۲۰، ص۳۰۷.
- ↑ طبرسی، فضل بن حسن، ترجمه تفسیر مجمع البیان، عده ای از فضلا، تهران، ۱۳۷۱ش، ج۲۲، ص۸۰.
- ↑ قرائتی، محسن، تفسیر نور، تهران، مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن، ۱۳۸۸ش، ج۸، ص۳۵۶.