پرش به محتوا

اهل التقوی

سؤال

تواب صفت خداوند به چه معناست؟

اهل التقوی

معنا و مفهوم

اهل التّقوى از اسما و صفات الهى است. اهل به كسانى كه وجه اشتراك دينى و نسبى و شغلى با فردى دارند اطلاق مى‌شود و نيز به معناى شايستگى آمده‌ [1] و تقوا آن است كه خود را از شى‌ء مخوف حفظ كنيم. [2] اهل تقوا در اين مدخل، به معناى شايستگى براى ترسيدن است؛ چنان‌كه در روايات، تقوا در آيه 56 مدثر (74) به معناى مفعولى آن آمده است؛ [3] ولى ممكن است به معناى فاعلى نيز تفسير شود؛ يعنى خدا اهل تقوا است و از هرگونه ستم و زشتى مى‌پرهيزد.[۱]

اهل التّقوى در قرآن يك بار آن هم به عنوان وصف خدا وارد شده اند.[۲]

چنان كه مى فرمايد: (وَ ما يَذْكُرُونَ إِلاّ أَنْ يَشاءَ اللّهُ هُوَ أَهْلُ التَّقْوى وَ أَهْلُ المَغْفِرَةِ). (مدثر/56) «پند نمى گيرند مگر اين كه خدا بخواهد، او شايسته پرهيز از مخالفت، وشايسته بخشندگى است».

و «أهل» در آيه به معنى لايق و شايسته است، از اين جهت در زبان عرب به انسان لايق مى گويند:«مؤّهَلْ» و به شايستگى ها مى‌گويند«مؤَّهِلات». علامه طباطبايى مى گويد: جمله (هُوَ أَهْلُ التَّقْوى وَ أَهْلُ المَغْفِرَةِ) علت استثناء (وَ ما يَذكرون إِلاّ أَنْ يَشاء اللّه)در جمله پيشين است، زيرا چون خدا شايسته اين است كه همه انسانها از مخالفت با او بپرهيزند و او نيز شايسته اين است كه افراد را ببخشد. يك چنين فردى بايد داراى اراده نافذ در ذات و اعمال آنها باشد.[۳]

منابع

  1. هاشمى رفسنجانى،‌ علی اکبر، و برخى از محققان، فرهنگ قرآن، قم، دفتر تبليغات اسلامی حوزه علميه قم، ۱۳۷۹ش، ج۵، ص۳۳۸.
  2. سبحانى، جعفر، منشور جاوید، قم، مؤسسه امام صادق (عليه السلام)، بی‌تا، ج۲، ص۱۴۶.
  3. سبحانى، جعفر، منشور جاوید، قم، مؤسسه امام صادق (عليه السلام)، بی‌تا، ج۲، ص۱۴۷.