پیش نویس:پدیده حیات و مرگ در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{پیش نویس| | {{پیش نویس|نیازمند به ویرایش}} | ||
{{شروع متن}} | {{شروع متن}} | ||
| خط ۸: | خط ۸: | ||
{{درگاه|واژه‌ها}} | {{درگاه|واژه‌ها}} | ||
[[قرآن کریم و معرفی اهداف آن|قرآن کریم]] در آیات فراوانی از دو پدیده [[حیات طیبه در قرآن|حیات]] و [[مرگ]] که از پدیده‌های عجیب عالم آفرینش می‌باشند، سخن به میان آورده و اساساً حیات در منطق قرآن به‌طور مطلق فیضی عالی و بالاتر و فراتر از جسم محسوس است | [[قرآن کریم و معرفی اهداف آن|قرآن کریم]] در آیات فراوانی از دو پدیده [[حیات طیبه در قرآن|حیات]] و [[مرگ]] که از پدیده‌های عجیب عالم آفرینش می‌باشند، سخن به میان آورده و اساساً حیات در منطق قرآن به‌طور مطلق فیضی عالی و بالاتر و فراتر از جسم محسوس است. | ||
== روایت حضرت علی(ع) در مورد مرگ و حیات == | == روایت حضرت علی(ع) در مورد مرگ و حیات == | ||
[[امام علی (ع)|امام علی(ع)]] می‌فرماید:{{عربی بزرگ|[[حیات طیبه در قرآن|زندگی]] جز به دینداری و مرگ جز با از دست دادن یقین نیست، پس، از آب شیرین و گوارا بنوشید، تا شما را از خواب غفلت بیدار کند و از سموم کشنده بپرهیزید. | |||
| منبع = ر. ک. محمدی ری شهری، میزان الحکمه، قم، مکتب الاعلام الاسلامی، الطبعه الثانیه، ۱۳۶۷ ش، ج ۲، ص ۵۵۳. | |||
}} | }} | ||
== اشاره‌های قرآن به مرگ و حیات == | == اشاره‌های قرآن به مرگ و حیات == | ||
از | در آیات متعددی از موضوع مرگ و زندگی یاد شده است. در ادامه برخی از این موارد که در موضوع متفاوت هستند، گزارش می‌شود. | ||
۱. حیات و مرگ تمام موجودات در اختیار و دست [[شناخت خدا|خداوند]] متعال است؛{{قرآن بزرگ|الذی خلق الموت و الحیاة لیبلوکم ایکم احسن عملاً و هو العزیز الغفور | ۱. حیات و مرگ تمام موجودات در اختیار و دست [[شناخت خدا|خداوند]] متعال است؛{{قرآن بزرگ|الذی خلق الموت و الحیاة لیبلوکم ایکم احسن عملاً و هو العزیز الغفور | ||
| ترجمه = آنکس که مرگ و حیات را آفرید تا شما را بیازماید که کدام یک از شما بهتر عمل می‌کنید و او شکستناپذیر و بخشنده است.<ref>ملک، آیه | | ترجمه = آنکس که مرگ و حیات را آفرید تا شما را بیازماید که کدام یک از شما بهتر عمل می‌کنید و او شکستناپذیر و بخشنده است.<ref>ملک، آیه ۲</ref> | ||
}} | }} | ||
۲. [[مرگ]] همواره در تعقیب [[حقیقت انسان|انسان‌هاست]] و زندگی و حیات در دنیا فریبنده است.{{قرآن بزرگ|کُلُّ نَفْسٍ ذائِقَةُ الْمَوْتِ … وَ مَا الْحَیاةُ الدُّنْیا إِلاَّ مَتاعُ الْغُرُورِ | ۲. [[مرگ]] همواره در تعقیب [[حقیقت انسان|انسان‌هاست]] و زندگی و حیات در دنیا فریبنده است.{{قرآن بزرگ|کُلُّ نَفْسٍ ذائِقَةُ الْمَوْتِ … وَ مَا الْحَیاةُ الدُّنْیا إِلاَّ مَتاعُ الْغُرُورِ | ||
| ترجمه = هر کسی مرگ را می‌چشد… و زندگی دنیا چیزی جز سرمایه فریب نیست.<ref>آل عمران، آیه | | ترجمه = هر کسی مرگ را می‌چشد… و زندگی دنیا چیزی جز سرمایه فریب نیست.<ref>آل عمران، آیه ۱۸۵</ref> | ||
}} | }} | ||
۳. چگونگی حیات و [[مرگ]] [[مؤمنان]]:{{قرآن بزرگ|الا ان اولیاءالله لاخوف علیهم و لاهم یحزنون، الذین امنوا و کانوا یتقون لهم البشری فی الحیاة الدنیا و فی الاخرة لاتبدیل لکمات الله ذلک هو الفوز العظیم | ۳. چگونگی حیات و [[مرگ]] [[مؤمنان]]:{{قرآن بزرگ|الا ان اولیاءالله لاخوف علیهم و لاهم یحزنون، الذین امنوا و کانوا یتقون لهم البشری فی الحیاة الدنیا و فی الاخرة لاتبدیل لکمات الله ذلک هو الفوز العظیم | ||
| ترجمه = آگاه باشید (دوستان و) اولیای خدا نه ترسی دارند و نه غمگین می‌شوند. همانها که ایمان آوردند، و از مخالفت فرمان خدا پرهیز می‌کردند، در زندگی دنیا و در آخرت، شاد (و مسرور) اند، وعده‌های الهی تخلف ناپذیر است، این است آن رستگاری بزرگ.<ref>یونس، آیه | | ترجمه = آگاه باشید (دوستان و) اولیای خدا نه ترسی دارند و نه غمگین می‌شوند. همانها که ایمان آوردند، و از مخالفت فرمان خدا پرهیز می‌کردند، در زندگی دنیا و در آخرت، شاد (و مسرور) اند، وعده‌های الهی تخلف ناپذیر است، این است آن رستگاری بزرگ.<ref>یونس، آیه ۶۲٫۶۴</ref> | ||
}} | }} | ||
۴. چگونگی مرگ [[کافران]]:{{قرآن بزرگ|الذین تتوفاهم الملائکه ظالمی انفسهم…|ترجمه=همانها که فرشتگان (مرگ) روحشان را می‌گیرند، در حالی که به خود ظلم کرده بودند….<ref>نحل، آیه | ۴. چگونگی مرگ [[کافران]]:{{قرآن بزرگ|الذین تتوفاهم الملائکه ظالمی انفسهم…|ترجمه=همانها که فرشتگان (مرگ) روحشان را می‌گیرند، در حالی که به خود ظلم کرده بودند….<ref>نحل، آیه ۲۸</ref>}} | ||
۵. منشأ و سرچشمه حیات و مرگ خداوند متعال است؛{{قرآن بزرگ|لا اله هو یحیی و یمیت فامنوا بالله و رسوله النبی الامی الذی یومن بالله و کلماته و اتبعوه لعلکم تهتدون | ۵. منشأ و سرچشمه حیات و مرگ خداوند متعال است؛{{قرآن بزرگ|لا اله هو یحیی و یمیت فامنوا بالله و رسوله النبی الامی الذی یومن بالله و کلماته و اتبعوه لعلکم تهتدون | ||
| ترجمه = معبودی جز او نیست زنده می‌کند و میمیراند، پس ایمان بیاورید به خدا و فرستادهاش آن پیامبر درس نخواندهای که به خدا و کلماتش ایمان دارد و از او پیروی کنید تا هدایت یابید.<ref>اعراف، آیه | | ترجمه = معبودی جز او نیست زنده می‌کند و میمیراند، پس ایمان بیاورید به خدا و فرستادهاش آن پیامبر درس نخواندهای که به خدا و کلماتش ایمان دارد و از او پیروی کنید تا هدایت یابید.<ref>اعراف، آیه ۱۵۸</ref> | ||
}} | }} | ||
۶. [[شهید|شهیدان]] راه خدا، زندهاند:{{قرآن بزرگ|لا تَقُولُوا لِمَنْ یُقْتَلُ فِی سَبِیلِ اللَّهِ أَمْواتٌ بَلْ أَحْیاءٌ وَ لکِنْ لا تَشْعُرُونَ | ۶. [[شهید|شهیدان]] راه خدا، زندهاند:{{قرآن بزرگ|لا تَقُولُوا لِمَنْ یُقْتَلُ فِی سَبِیلِ اللَّهِ أَمْواتٌ بَلْ أَحْیاءٌ وَ لکِنْ لا تَشْعُرُونَ | ||
| ترجمه = و به آنها که در راه خدا کشته می‌شوند، مرده نگویید! بلکه آنان زندهاند، ولی شما نمی‌فهمید.<ref>بقره، آیه | | ترجمه = و به آنها که در راه خدا کشته می‌شوند، مرده نگویید! بلکه آنان زندهاند، ولی شما نمی‌فهمید.<ref>بقره، آیه ۱۵۴</ref> | ||
}} | }} | ||
۷. تعداد مرگ و زندگی انسان:{{قرآن بزرگ|قالُوا رَبَّنا أَمَتَّنَا اثْنَتَیْنِ وَ أَحْیَیْتَنَا اثْنَتَیْنِ فَاعْتَرَفْنا بِذُنُوبِنا فَهَلْ إِلی خُرُوجٍ مِنْ سَبِیلٍ|ترجمه= آنها می‌گویند: "پروردگارا! مارا دو بار می‌راندی و دوبار زنده کردی، اکنون به گناهان خود معترفیم آیا راهی برای خارج شدن (از دوزخ) وجود دارد؟<ref>غافر، آیه | ۷. تعداد مرگ و زندگی انسان:{{قرآن بزرگ|قالُوا رَبَّنا أَمَتَّنَا اثْنَتَیْنِ وَ أَحْیَیْتَنَا اثْنَتَیْنِ فَاعْتَرَفْنا بِذُنُوبِنا فَهَلْ إِلی خُرُوجٍ مِنْ سَبِیلٍ|ترجمه= آنها می‌گویند: "پروردگارا! مارا دو بار می‌راندی و دوبار زنده کردی، اکنون به گناهان خود معترفیم آیا راهی برای خارج شدن (از دوزخ) وجود دارد؟<ref>غافر، آیه ۱۱</ref>}} | ||
۸. حقیقت حیات و مرگ؛{{قرآن بزرگ|کَیْفَ تَکْفُرُونَ بِاللَّهِ وَ کُنْتُمْ أَمْواتاً فَأَحْیاکُمْ ثُمَّ یُمِیتُکُمْ ثُمَّ یُحْیِیکُمْ ثُمَّ إِلَیْهِ تُرْجَعُونَ | ۸. حقیقت حیات و مرگ؛{{قرآن بزرگ|کَیْفَ تَکْفُرُونَ بِاللَّهِ وَ کُنْتُمْ أَمْواتاً فَأَحْیاکُمْ ثُمَّ یُمِیتُکُمْ ثُمَّ یُحْیِیکُمْ ثُمَّ إِلَیْهِ تُرْجَعُونَ | ||
| ترجمه = چگونه به خداوند کافر می‌شوید؟! در حالی که شما مردگان (و اجسام بیروحی) بودید، و او شما را زنده کرد، سپس شما را میمیراند، و بار دیگر شما را زنده می‌کند؛ سپس به سوی او بازگردانده می‌شوید.<ref>نجل، آیه | | ترجمه = چگونه به خداوند کافر می‌شوید؟! در حالی که شما مردگان (و اجسام بیروحی) بودید، و او شما را زنده کرد، سپس شما را میمیراند، و بار دیگر شما را زنده می‌کند؛ سپس به سوی او بازگردانده می‌شوید.<ref>نجل، آیه ۹۷</ref> | ||
}} | }} | ||
۹. [[حیات طیبه در قرآن|حیات طیبه]] و پاکیزه صالحان و مؤمنان:{{قرآن بزرگ|مَنْ عَمِلَ صالِحاً مِنْ ذَکَرٍ أَوْ أُنْثی وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْیِیَنَّهُ حَیاةً طَیِّبَةً وَ لَنَجْزِیَنَّهُمْ أَجْرَهُمْ بِأَحْسَنِ ما کانُوا یَعْمَلُونَ | ۹. [[حیات طیبه در قرآن|حیات طیبه]] و پاکیزه صالحان و مؤمنان:{{قرآن بزرگ|مَنْ عَمِلَ صالِحاً مِنْ ذَکَرٍ أَوْ أُنْثی وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْیِیَنَّهُ حَیاةً طَیِّبَةً وَ لَنَجْزِیَنَّهُمْ أَجْرَهُمْ بِأَحْسَنِ ما کانُوا یَعْمَلُونَ | ||
| ترجمه = هرکس کار شایستهای انجام دهد، خواه مرد باشد یا زن، در حالی که مؤمن است، او را به حیاتی پاک زنده می‌داریم و پاداش آنها را به بهترین اعمالی که انجام می‌دادند خواهیم داد.<ref>بقره، آیه | | ترجمه = هرکس کار شایستهای انجام دهد، خواه مرد باشد یا زن، در حالی که مؤمن است، او را به حیاتی پاک زنده می‌داریم و پاداش آنها را به بهترین اعمالی که انجام می‌دادند خواهیم داد.<ref>بقره، آیه ۱۵۴</ref> | ||
}} | }} | ||
۱۰. حتمی و قطعی بودن مرگ:{{قرآن بزرگ|انا لله و انا الیه راجعون | ۱۰. حتمی و قطعی بودن مرگ:{{قرآن بزرگ|انا لله و انا الیه راجعون | ||
| ترجمه = ما از آن خداییم، وبه سوی او بازمی‌گردیم.<ref>بقره، آیه | | ترجمه = ما از آن خداییم، وبه سوی او بازمی‌گردیم.<ref>بقره، آیه ۱۵۶</ref><ref>ر. ک. برنامه نرم‌افزاری صراط، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم.</ref> | ||
}} | }} | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۸ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۹:۴۳
 | این متن یک پیش‌نویس است که در وضعیت نیازمند به ویرایش قرار دارد |
سؤال
قرآن کریم دو پدیده حیات و مرگ را چگونه توصیف می‌کند؟
درگاه‌ها
قرآن کریم در آیات فراوانی از دو پدیده حیات و مرگ که از پدیده‌های عجیب عالم آفرینش می‌باشند، سخن به میان آورده و اساساً حیات در منطق قرآن به‌طور مطلق فیضی عالی و بالاتر و فراتر از جسم محسوس است.
روایت حضرت علی(ع) در مورد مرگ و حیات
امام علی(ع) می‌فرماید:
| « | زندگی جز به دینداری و مرگ جز با از دست دادن یقین نیست، پس، از آب شیرین و گوارا بنوشید، تا شما را از خواب غفلت بیدار کند و از سموم کشنده بپرهیزید.[۱] | » |
اشاره‌های قرآن به مرگ و حیات
در آیات متعددی از موضوع مرگ و زندگی یاد شده است. در ادامه برخی از این موارد که در موضوع متفاوت هستند، گزارش می‌شود.
۱. حیات و مرگ تمام موجودات در اختیار و دست خداوند متعال است؛
| ﴿ | الذی خلق الموت و الحیاة لیبلوکم ایکم احسن عملاً و هو العزیز الغفور
آنکس که مرگ و حیات را آفرید تا شما را بیازماید که کدام یک از شما بهتر عمل می‌کنید و او شکستناپذیر و بخشنده است.[۲] |
﴾ |
۲. مرگ همواره در تعقیب انسان‌هاست و زندگی و حیات در دنیا فریبنده است.
| ﴿ | کُلُّ نَفْسٍ ذائِقَةُ الْمَوْتِ … وَ مَا الْحَیاةُ الدُّنْیا إِلاَّ مَتاعُ الْغُرُورِ
هر کسی مرگ را می‌چشد… و زندگی دنیا چیزی جز سرمایه فریب نیست.[۳] |
﴾ |
| ﴿ | الا ان اولیاءالله لاخوف علیهم و لاهم یحزنون، الذین امنوا و کانوا یتقون لهم البشری فی الحیاة الدنیا و فی الاخرة لاتبدیل لکمات الله ذلک هو الفوز العظیم
آگاه باشید (دوستان و) اولیای خدا نه ترسی دارند و نه غمگین می‌شوند. همانها که ایمان آوردند، و از مخالفت فرمان خدا پرهیز می‌کردند، در زندگی دنیا و در آخرت، شاد (و مسرور) اند، وعده‌های الهی تخلف ناپذیر است، این است آن رستگاری بزرگ.[۴] |
﴾ |
۴. چگونگی مرگ کافران:
| ﴿ | الذین تتوفاهم الملائکه ظالمی انفسهم…
همانها که فرشتگان (مرگ) روحشان را می‌گیرند، در حالی که به خود ظلم کرده بودند….[۵] |
﴾ |
۵. منشأ و سرچشمه حیات و مرگ خداوند متعال است؛
| ﴿ | لا اله هو یحیی و یمیت فامنوا بالله و رسوله النبی الامی الذی یومن بالله و کلماته و اتبعوه لعلکم تهتدون
معبودی جز او نیست زنده می‌کند و میمیراند، پس ایمان بیاورید به خدا و فرستادهاش آن پیامبر درس نخواندهای که به خدا و کلماتش ایمان دارد و از او پیروی کنید تا هدایت یابید.[۶] |
﴾ |
۶. شهیدان راه خدا، زندهاند:
| ﴿ | لا تَقُولُوا لِمَنْ یُقْتَلُ فِی سَبِیلِ اللَّهِ أَمْواتٌ بَلْ أَحْیاءٌ وَ لکِنْ لا تَشْعُرُونَ
و به آنها که در راه خدا کشته می‌شوند، مرده نگویید! بلکه آنان زندهاند، ولی شما نمی‌فهمید.[۷] |
﴾ |
۷. تعداد مرگ و زندگی انسان:
| ﴿ | قالُوا رَبَّنا أَمَتَّنَا اثْنَتَیْنِ وَ أَحْیَیْتَنَا اثْنَتَیْنِ فَاعْتَرَفْنا بِذُنُوبِنا فَهَلْ إِلی خُرُوجٍ مِنْ سَبِیلٍ
آنها می‌گویند: "پروردگارا! مارا دو بار می‌راندی و دوبار زنده کردی، اکنون به گناهان خود معترفیم آیا راهی برای خارج شدن (از دوزخ) وجود دارد؟[۸] |
﴾ |
۸. حقیقت حیات و مرگ؛
| ﴿ | کَیْفَ تَکْفُرُونَ بِاللَّهِ وَ کُنْتُمْ أَمْواتاً فَأَحْیاکُمْ ثُمَّ یُمِیتُکُمْ ثُمَّ یُحْیِیکُمْ ثُمَّ إِلَیْهِ تُرْجَعُونَ
چگونه به خداوند کافر می‌شوید؟! در حالی که شما مردگان (و اجسام بیروحی) بودید، و او شما را زنده کرد، سپس شما را میمیراند، و بار دیگر شما را زنده می‌کند؛ سپس به سوی او بازگردانده می‌شوید.[۹] |
﴾ |
۹. حیات طیبه و پاکیزه صالحان و مؤمنان:
| ﴿ | مَنْ عَمِلَ صالِحاً مِنْ ذَکَرٍ أَوْ أُنْثی وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْیِیَنَّهُ حَیاةً طَیِّبَةً وَ لَنَجْزِیَنَّهُمْ أَجْرَهُمْ بِأَحْسَنِ ما کانُوا یَعْمَلُونَ
هرکس کار شایستهای انجام دهد، خواه مرد باشد یا زن، در حالی که مؤمن است، او را به حیاتی پاک زنده می‌داریم و پاداش آنها را به بهترین اعمالی که انجام می‌دادند خواهیم داد.[۱۰] |
﴾ |
۱۰. حتمی و قطعی بودن مرگ:
| ﴿ | انا لله و انا الیه راجعون | ﴾ |
منابع
- ↑ ر. ک. محمدی ری شهری، میزان الحکمه، قم، مکتب الاعلام الاسلامی، الطبعه الثانیه، ۱۳۶۷ ش، ج ۲، ص ۵۵۳.
- ↑ ملک، آیه ۲
- ↑ آل عمران، آیه ۱۸۵
- ↑ یونس، آیه ۶۲٫۶۴
- ↑ نحل، آیه ۲۸
- ↑ اعراف، آیه ۱۵۸
- ↑ بقره، آیه ۱۵۴
- ↑ غافر، آیه ۱۱
- ↑ نجل، آیه ۹۷
- ↑ بقره، آیه ۱۵۴
- ↑ بقره، آیه ۱۵۶
- ↑ ر. ک. برنامه نرم‌افزاری صراط، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم.