برج ساختن فرعون برای دیدن خدای موسی: تفاوت میان نسخه‌ها

(ابرابزار)
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش|کاربر=Rezapour}}
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
خط ۵: خط ۴:
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
فرعون به‌هامان که وزیرش بود،<ref>طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران، ناصر خسرو، ۱۳۷۲ش، ج۸، ص۸۱۵.</ref> دستور داد تا ساختمان بلندی بسازد، تا در بالای آن بتواند خدای موسی را ببیند هرچند گمانش بر این بود که موسی دروغ می‌گوید.<ref>سوره قصص، آیه۱۷.</ref> این داستان ساختن برج بزرگ پس از ماجرای مبارزه موسی با ساحران بود که فرعون را در موضع ضعف و شکست قرار داد.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۷۴ش، ج۱۶، ص۸۵.</ref>
براساس آیات قرآن فرعون دستور بر ساخت ساختمان بلندی داد تا بتواند در بالای آن خدای موسی(ع) را ببیند.<ref>سوره قصص، آیه۱۷.</ref> داستانِ ساختن برج پس از ماجرای [[مبارزه موسی با ساحران]] بود که [[فرعون]] را در موضع ضعف و شکست قرار داد.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۷۴ش، ج۱۶، ص۸۵.</ref> فرعون در ادامه این دستور گفت که به کلام موسی اطمینان ندارد.<ref>سوره قصص، آیه۱۷.</ref>  


قرآن در دو سوره از این واقعه یاد کرده است:
این دستور خطاب به هامان، وزیر فرعون بود.<ref>طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران، ناصر خسرو، ۱۳۷۲ش، ج۸، ص۸۱۵.</ref> [[قرآن]] در دو سوره از این واقعه یاد کرده است:
* {{قرآن|ای هامان! برای من آجر بپز، برایم برجی بلند (صَرْحًا) بساز شاید بر معبود موسی اطلاع یابم، و البته من او را از دروغگویان می‌پندارم.<ref>سوره قصص، آیه ۳۸.</ref>}}
* {{قرآن|فَأَوْقِدْ لِي يَا هَامَانُ عَلَى الطِّينِ فَاجْعَلْ لِي صَرْحًا لَعَلِّي أَطَّلِعُ إِلَى إِلَهِ مُوسَى وَإِنِّي لَأَظُنُّهُ مِنَ الْكَاذِبِينَ|ترجمه= اى هامان! برايم آتشى بر گل بيفروز (و آجرهاى محكم بساز)، و براى من برج بلندى ترتيب ده تا از خداى موسى خبر گيرم؛ هر چند من گمان مى‏‌كنم او از دروغگويان است.|سوره=قصص|آیه=۳۸}}
* {{قرآن|«و فرعون گفت: «ای‌هامان، برای من برجی بلند بساز، تا از خدای موسی اطلاع حاصل کنم.<ref>سوره غافر، آیات ۳۶ و ۳۷.</ref>}}
* {{قرآن|وَ قالَ فِرْعَوْنُ يا هامانُ ابْنِ لي‏ صَرْحاً لَعَلِّي أَبْلُغُ الْأَسْبابَ|۳۶| أَسْبابَ السَّماواتِ فَأَطَّلِعَ إِلى‏ إِلهِ مُوسى‏ وَ إِنِّي لَأَظُنُّهُ كاذِباً |۳۷ |ترجمه= و فرعون گفت: اى هامان! براى من بناى مرتفعى بساز، شايد به وسايلى دست يابم. وسايل (صعود به) آسمانها تا از خداى موسى آگاه شوم؛ هر چند گمان مى‏‌كنم او دروغگو باشد.|سوره=غافر|آیه=۳۶ و ۳۷}}


تعبیر «صرح» که در هر دو آیه آمده است به معنای برجی بلند است که از همه جا پیدا باشد.<ref>طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، دفتر انتشارات اسلامی جامعهٔ مدرسین حوزه علمیه، ۱۴۱۷ق، ج۱۶، ص۳۷.</ref> فرعون خدای موسی را جسمی ساکن در آسمان می‌دانست و امید داشت بر بالای برجی که‌هامان برایش می‌سازد، خدای موسی را ببیند.<ref name=":0">طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ۱۴۱۷ق، ج۱۶، ص۳۷.</ref> همچنین احتمال دارد فرعون حقیقت را می‌دانسته<ref>طبرسی، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران، ۱۳۷۲ش، ج۸، ص۸۱۵.</ref> و تنها خواهان گمراه کردن مردم بوده است.<ref name=":0"/> او پس از شکست در داستان موسی و ساحران به دنبال جنجال بود و به همین جهت قران تعبیر «کَیْدُ فِرْعَوْنَ؛ حیله فرعون»<ref>سور غافر، آیه۳۷.</ref> را استفاده کرده است.<ref>قرائتی محسن، تفسیر نور، تهران، مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن، ۱۳۸۳ش، ج۱۰، ص۲۵۴.</ref>
تعبیر «صَرْح» که در هر دو آیه آمده به معنای برجی بلند است که از همه جا پیدا باشد. فرعون خدای موسی را جسمی ساکن در آسمان می‌دانست و امید داشت بر بالای برجی که برایش می‌سازند، خدای موسی را ببیند.<ref name=":0">طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، دفتر انتشارات اسلامی جامعهٔ مدرسین حوزه علمیه، ۱۴۱۷ق، ج۱۶، ص۳۷.</ref>  


برخی این احتمال را مطرح کرده‌اند که مقصود فرعون ساختن رصدخانه بوده تا بتواند وضعیت ستارگان را دیده و از ستارگان به‌دست‌آورد که پیامبر و فرستاده‌ای مبعوث شده است یا نه و آنچه موسی ادعا می‌کند حقیقت دارد یا نه.<ref>طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ۱۴۱۷ق، ج۱۶، ص۳۷.</ref>
احتمال داده شده که فرعون پس از شکست در داستان موسی و ساحران به دنبال جنجال بود.<ref name=":1">قرائتی محسن، تفسیر نور، تهران، مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن، ۱۳۸۳ش، ج۱۰، ص۲۵۴.</ref> او حقیقت را می‌دانست<ref>طبرسی، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران، ۱۳۷۲ش، ج۸، ص۸۱۵.</ref> و تنها خواهان گمراه کردن مردم بوده است<ref name=":0" /> به‌همین جهت قرآن تعبیر: {{قرآن|کَیْدُ فِرْعَوْنَ|ترجمه= حیله فرعون|سور =غافر| آیه=۳۷}} را استفاده کرده است.<ref name=":1" />
 
برخی این احتمال را مطرح کرده‌اند که مقصودِ فرعون ساختن رصدخانه بوده تا بتواند وضعیت ستارگان را دیده و از ستارگان به‌دست آورد که فرستاده‌ای مبعوث شده یا نه و آنچه موسی ادعا می‌کند حقیقت دارد یا خیر.<ref name=":0" />
 
داستان برج ساختن فرعون برای دیدن خدا را از معدود داستان‌های قرآنی پیرامون [[حضرت موسی]] دانسته‌اند که صحبتی از آن در [[تورات]] وجود ندارد.{{مدرک|date=ژوئیه ۲۰۲۳}}


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس|۲}}
{{پانویس|۲}}
{{شاخه
{{شاخه
  | شاخه اصلی =
  | شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن
  | شاخه فرعی۱ =
  | شاخه فرعی۱ = متفرقات معارف در قرآن
  | شاخه فرعی۲ =
  | شاخه فرعی۲ = اشخاص و اقوام
  | شاخه فرعی۳ =
  | شاخه فرعی۳ =
}}
}}
خط ۳۰: خط ۳۳:
  | ناوبری =
  | ناوبری =
  | نمایه =
  | نمایه =
  | تغییر مسیر =
  | تغییر مسیر =شد
  | بازبینی =
  | بازبینی =شد
  | ارجاعات =
  | ارجاعات =
  | بازبینی نویسنده =
  | بازبینی نویسنده =
| بازبینی = شد
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت =
  | اولویت =ج
  | کیفیت =
  | کیفیت =ب
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۶ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۱۱

سؤال

آیا فرعون برجی ساخت تا به آسمان‌ها رفته خدای موسی(ع) را ببیند؟

براساس آیات قرآن فرعون دستور بر ساخت ساختمان بلندی داد تا بتواند در بالای آن خدای موسی(ع) را ببیند.[۱] داستانِ ساختن برج پس از ماجرای مبارزه موسی با ساحران بود که فرعون را در موضع ضعف و شکست قرار داد.[۲] فرعون در ادامه این دستور گفت که به کلام موسی اطمینان ندارد.[۳]

این دستور خطاب به هامان، وزیر فرعون بود.[۴] قرآن در دو سوره از این واقعه یاد کرده است:

  • ﴿فَأَوْقِدْ لِي يَا هَامَانُ عَلَى الطِّينِ فَاجْعَلْ لِي صَرْحًا لَعَلِّي أَطَّلِعُ إِلَى إِلَهِ مُوسَى وَإِنِّي لَأَظُنُّهُ مِنَ الْكَاذِبِينَ؛ اى هامان! برايم آتشى بر گل بيفروز (و آجرهاى محكم بساز)، و براى من برج بلندى ترتيب ده تا از خداى موسى خبر گيرم؛ هر چند من گمان مى‏‌كنم او از دروغگويان است.(قصص:۳۸)
  • ﴿وَ قالَ فِرْعَوْنُ يا هامانُ ابْنِ لي‏ صَرْحاً لَعَلِّي أَبْلُغُ الْأَسْبابَ۝۳۶أَسْبابَ السَّماواتِ فَأَطَّلِعَ إِلى‏ إِلهِ مُوسى‏ وَ إِنِّي لَأَظُنُّهُ كاذِباً۝۳۷؛ و فرعون گفت: اى هامان! براى من بناى مرتفعى بساز، شايد به وسايلى دست يابم. وسايل (صعود به) آسمانها تا از خداى موسى آگاه شوم؛ هر چند گمان مى‏‌كنم او دروغگو باشد.(غافر:۳۶ و ۳۷)

تعبیر «صَرْح» که در هر دو آیه آمده به معنای برجی بلند است که از همه جا پیدا باشد. فرعون خدای موسی را جسمی ساکن در آسمان می‌دانست و امید داشت بر بالای برجی که برایش می‌سازند، خدای موسی را ببیند.[۵]

احتمال داده شده که فرعون پس از شکست در داستان موسی و ساحران به دنبال جنجال بود.[۶] او حقیقت را می‌دانست[۷] و تنها خواهان گمراه کردن مردم بوده است[۵] به‌همین جهت قرآن تعبیر: ﴿کَیْدُ فِرْعَوْنَ؛ حیله فرعون را استفاده کرده است.[۶]

برخی این احتمال را مطرح کرده‌اند که مقصودِ فرعون ساختن رصدخانه بوده تا بتواند وضعیت ستارگان را دیده و از ستارگان به‌دست آورد که فرستاده‌ای مبعوث شده یا نه و آنچه موسی ادعا می‌کند حقیقت دارد یا خیر.[۵]

داستان برج ساختن فرعون برای دیدن خدا را از معدود داستان‌های قرآنی پیرامون حضرت موسی دانسته‌اند که صحبتی از آن در تورات وجود ندارد.[نیازمند منبع]

منابع

  1. سوره قصص، آیه۱۷.
  2. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۷۴ش، ج۱۶، ص۸۵.
  3. سوره قصص، آیه۱۷.
  4. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران، ناصر خسرو، ۱۳۷۲ش، ج۸، ص۸۱۵.
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ ۵٫۲ طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، دفتر انتشارات اسلامی جامعهٔ مدرسین حوزه علمیه، ۱۴۱۷ق، ج۱۶، ص۳۷.
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ قرائتی محسن، تفسیر نور، تهران، مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن، ۱۳۸۳ش، ج۱۰، ص۲۵۴.
  7. طبرسی، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران، ۱۳۷۲ش، ج۸، ص۸۱۵.