چشم زبان و لب در سوره بلد: تفاوت میان نسخه‌ها
اصلاح ارقام |
←تفسیر ظاهری: اصلاح ارقام |
||
| خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
آیات [[سوره بلد]] خطاب به همه انسان‌ها است. به ویژه انسانی که اعمال [[ریا|ریاکارانه]] و [[نفاق|منافقانه]] انجام می‌دهد و ادعا می‌کند که مال زیادی را [[انفاق]] کرده است.<ref>سوره بلد، آیه۶.</ref> خداوند به چنین انسان‌هایی خطاب می‌کند که آیا به شما دو چشم و زبان و دو لب قرار ندادیم که به وسیله آنها حقایق را ببینید و به حقّ سخن بگویید؟! پس چرا از چنین خدایی که خود ابزار شناخت را به شما داده، [[غفلت|غافل]] می‌شوید و می‌پندارید او نمی‌بیند و نمی‌شنود.<ref> طباطبائی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه: محمد باقر موسوی همدانی، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ پنجم، ۱۳۷۴ق، ج۲۰، ص۴۸۹.</ref> | آیات [[سوره بلد]] خطاب به همه انسان‌ها است. به ویژه انسانی که اعمال [[ریا|ریاکارانه]] و [[نفاق|منافقانه]] انجام می‌دهد و ادعا می‌کند که مال زیادی را [[انفاق]] کرده است.<ref>سوره بلد، آیه۶.</ref> خداوند به چنین انسان‌هایی خطاب می‌کند که آیا به شما دو چشم و زبان و دو لب قرار ندادیم که به وسیله آنها حقایق را ببینید و به حقّ سخن بگویید؟! پس چرا از چنین خدایی که خود ابزار شناخت را به شما داده، [[غفلت|غافل]] می‌شوید و می‌پندارید او نمی‌بیند و نمی‌شنود.<ref> طباطبائی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه: محمد باقر موسوی همدانی، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ پنجم، ۱۳۷۴ق، ج۲۰، ص۴۸۹.</ref> | ||
واژه عين در قرآن به معانى ذيل به کار رفته است: | |||
<ref>سوره مائده، آیه۴۵. سوره یس، آیه۶۶. سوره توبه، آیه۹۲. سوره قصص، آیه۹</ref> | |||
<ref>طوسى، محمد بن الحسن، الأمالي، قم، دار الثقافه، چاپ اول، ۱۴۱۴ق، ص۶۴۶.</ref> | # عین یعنی چشم مادی (چشم سر): <ref>سوره مائده، آیه۴۵. سوره یس، آیه۶۶. سوره توبه، آیه۹۲. سوره قصص، آیه۹</ref> در روایات نیز به این معنا آمده است. <ref>طوسى، محمد بن الحسن، الأمالي، قم، دار الثقافه، چاپ اول، ۱۴۱۴ق، ص۶۴۶.</ref> <ref>كلينى، محمد بن يعقوب، الكافي، تهران، دار الكتب الإسلاميه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ ق، ج۲، ص۳۶.</ref> | ||
<ref>كلينى، محمد بن يعقوب، الكافي، تهران، دار الكتب الإسلاميه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ ق، ج۲، ص۳۶.</ref> | # عین یعنی چشمه (چشمه آب گوارا) ، چشمه آب داغ و جوشان و چشمه مس مذاب به کار می‌رود.<ref>سوره بقره،آیه ۶۰. سوره غاشيه، آیه۵. سوره سبأ، آیه۱۲.</ref> | ||
# کنايه از نظارت و مراقبت است.<ref>سوره هود، آیه۳۷. سوره مومنون، آیه۲۷. سوره طور، آیه۴۸. سوره قمر، آیه۱۴. سوره طه، آیه۳۹.</ref> | |||
تعبیر به «عینین؛ دو چشم»، «لسان؛ زبان»، «شفتین؛ دو لب»<ref>سوره بلد، آیه۸ و ۹.</ref> با معنای چشم سر و کنایه‌ای همسانی دارد. | |||
== تفسیر به اهل بیت(ع) == | == تفسیر به اهل بیت(ع) == | ||
نسخهٔ ۲۶ فوریهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۱۴:۰۹
مراد از چشم، زبان و لب در آیات ۸ و ۹ سوره بلد چیست؟
چشم، زبان و لب در آیات ۸ و ۹ سوره بلد، به دو صورت ظاهری و باطنی تفسیر شده است. بر اساس تفسیر ظاهری، خداوند به کسانی که ریاکارانه انفاق می‌کنند می‌گوید چرا از خدایی که به تو چشم، زبان و لب (ابزار شناخت و ابراز حق) داده غافل شده و از دیدن و بازگو کردن حقیقت دوری می‌کنید.
بر اساس تفسیر باطنی، مراد از چشم پیامبر(ص)، منظور از زبان امام علی(ع) و مقصود از دو لب امام حسن(ع) و امام حسین(ع) هستند. این تفسیر بر اساس روایاتی است که سلسه‌سند آن مرسل و راویان آن ناشناخته بوده و قابل استناد نیستند.
آیه و ترجمه
| ﴿ | أَلَمْ نَجْعَلْ لَهُ عَيْنَيْنِوَلِسَانًا وَشَفَتَيْنِ
آیا برای او دو چشم قرار ندادیم؟ و یک زبان و دو لب؟ بلد:۸ و ۹ |
﴾ |
تفسیر ظاهری
آیات سوره بلد خطاب به همه انسان‌ها است. به ویژه انسانی که اعمال ریاکارانه و منافقانه انجام می‌دهد و ادعا می‌کند که مال زیادی را انفاق کرده است.[۱] خداوند به چنین انسان‌هایی خطاب می‌کند که آیا به شما دو چشم و زبان و دو لب قرار ندادیم که به وسیله آنها حقایق را ببینید و به حقّ سخن بگویید؟! پس چرا از چنین خدایی که خود ابزار شناخت را به شما داده، غافل می‌شوید و می‌پندارید او نمی‌بیند و نمی‌شنود.[۲]
واژه عين در قرآن به معانى ذيل به کار رفته است:
- عین یعنی چشم مادی (چشم سر): [۳] در روایات نیز به این معنا آمده است. [۴] [۵]
- عین یعنی چشمه (چشمه آب گوارا) ، چشمه آب داغ و جوشان و چشمه مس مذاب به کار می‌رود.[۶]
- کنايه از نظارت و مراقبت است.[۷]
تعبیر به «عینین؛ دو چشم»، «لسان؛ زبان»، «شفتین؛ دو لب»[۸] با معنای چشم سر و کنایه‌ای همسانی دارد.
تفسیر به اهل بیت(ع)
بر اساس روایاتی که از امام صادق(ع) نقل شده، مراد از «عینین؛ دو چشم» در سوره بلد، پیامبر(ص) و مراد از «لسان؛ زبان»، امام علی(ع) و منظور از «شفتین؛ دو لب»، امام حسن(ع) و امام حسین(ع) هستند. این روایات مرسل بوده و قابل استناد نیستند. سلسه‌سند این روایات افزون بر مرسل بودن، دارای راویانی ناشناخته است که توثیق نشده‌اند؛ از جمله اسماعیل بن عباد[۹] و حسین بن ابی یعقوب.[۱۰]
برخی کتاب‌های تفسیری، این آیات را با توجه به احادیث، به معنای باطنی گرفته‌اند. طبق این تفاسیر، خدا به انسان می‌گوید مگر پیامبر و اهل بیت(ع) را میان شما قرار ندادیم تا به وسیله آنها و پذیرش ولایتشان، حقایق را ببینید و گفتن حقیقت را بیاموزید.[۱۱]
منابع
- ↑ سوره بلد، آیه۶.
- ↑ طباطبائی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه: محمد باقر موسوی همدانی، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ پنجم، ۱۳۷۴ق، ج۲۰، ص۴۸۹.
- ↑ سوره مائده، آیه۴۵. سوره یس، آیه۶۶. سوره توبه، آیه۹۲. سوره قصص، آیه۹
- ↑ طوسى، محمد بن الحسن، الأمالي، قم، دار الثقافه، چاپ اول، ۱۴۱۴ق، ص۶۴۶.
- ↑ كلينى، محمد بن يعقوب، الكافي، تهران، دار الكتب الإسلاميه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ ق، ج۲، ص۳۶.
- ↑ سوره بقره،آیه ۶۰. سوره غاشيه، آیه۵. سوره سبأ، آیه۱۲.
- ↑ سوره هود، آیه۳۷. سوره مومنون، آیه۲۷. سوره طور، آیه۴۸. سوره قمر، آیه۱۴. سوره طه، آیه۳۹.
- ↑ سوره بلد، آیه۸ و ۹.
- ↑ ر.ک: خوئی، ابو القاسم، معجم رجال الحدیث، بی جا، بی نا، بی تا، ج۳، ص۱۴۴ و ص۱۴۵؛ طوسی، محمد، رجال الطوسی، ص۳۵۱؛ برقی، احمد، طبقات الرجال معروف به رجال البرقی، ص۵۴.
- ↑ ر.ک: خوئی، ابو القاسم، معجم رجال الحدیث، بی جا، بی نا، بی تا، ج۵، ص۱۸۸.
- ↑ ر.ک: بحرانی، هاشم، البرهان فی تفسیر القرآن، تهران، بعثت، چاپ اول، ۱۴۱۶ه. ق، ج۵، ص۶۶۲؛ قمی، علی بن ابرهیم، تفسیر القمی، قم، دار الکتاب، چاپ سوم، ۱۳۶۳ه. ش، ج۲، ص۴۲۳.