علل شورش بر ضد عثمان: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۵ ژوئیهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۱۵

سؤال

علل شورش بر ضد عثمان چه بود؟

عثمان پس از رسیدن به خلافت به سیره نبوی و حتی سیره دو خلیفه اول عمل نکرد. اقدامات و بدعت‌های او سبب شورش در جامعه اسلامی شد. مخافت با سیرۀ نبوی و شیخین و عمل بر خلاف قرآن؛ مسلط کردن بنی‌امیه و خویشان خود و ترجیح آنان بر تمام مسلمین و ایجاد فاصلۀ طبقاتی فراوان؛ اسراف و تبذیر و بخشش بی‌حد و حصر بیت‌المال به خویشان از جمله اعمالی دانسته شده که سبب شورش بر علیه او در درنهایت کشته شدنش شد.

انحراف عثمان

گفته شده است که عثمان پس از این که به خلافت رسید نه تنها سیره نبوی بلکه سیره دو خلیفه اول را نیز زیر پا گذاشت. او دست به اقداماتی زد که در نهایت به آشوب و شورش در جامعه اسلامی منجر شد. وی بدعت‌هایی را در دین به وجود آورد که آثار مخربی در جامعه اسلامی داشت. عثمان زمینه‌ساز تسلط طولانی خاندانش به قدرت بود.^[۱]

مدت حکومت عثمان ۱۲ سال بود.^[۲] برخی معتقدند که اقدامات خلاف او خصوصا در نیمه دوم حکومتش زمینه‌ساز شورش بر ضد او شد. برخی از آنها عبارت‌اند از:

عدم قصاص عبیدالله بن عمر

عبیدالله فرزند عمر به بهانه کشته شدن پدرش توسط ابو لؤلؤ،دختر ابو لؤلؤ، جفینه و هرمزان را به قتل رساند.^[۳] عثمان از خون او گذشت و او را با احترام در کوفه منزل داد. این مسئله در بین مسلمانان و صحابه‌ روشن بود که بر خلاف آیات قرآن و سیرۀ نبوی است که در مقابل قتل باید قاتل قصاص شود و هیچ کس حق تعرض بر غیر قاتل را ندارد.

برگرداندن حکم بن ابو العاص و مروان تبعیدی‌های پیامبر(ص) به مدینه

او با برگرداندن حکم بن ابوالعاص و پسرش مروان از طائف به مدینه حکم رسول خدا(ص) را زیر پا گذاشت؛ در حالی که خلفای پیش از او از این عمل امتناع کردند.^[۴]

۳. توجه بیش از حد به مادیات و تجمل

بر طبق برخی از گزارش‌ها عثمان برای خود کاخی ساخت که در مدینه سابقه نداشت و اموال و املاکی را به تملک خود درآورد.^[۵] گفته شده است زمانی‌که که عثمان کشته شد، اموال وی نزد خزانهدارش به ۱۵۰ هزار دینار طلا و یک میلیون درهم میرسید و بهای املاک او در وادی القری و حنین و دیگر مناطق ۱۰۰ هزار دینار طلا و تعداد زیادی گوسفند و شتر گزارش شده است.^[۶]

تسلط دادن بنی امیه بر مردم و بخشش اموال فراوان به آنها

عثمان به تدریج بنی‌امیه را بر دیگر قبایل و قریشیان برتری داد. این امر برای بسیاری از خاندان‌های قریشی و دیگران قابل تحمل نبود؛ بنابراین به تدریج حامیان او به مخالفینش تبدیل شده و بر ضد او در شورش متحد شدند.^[۷]

در دوره‌ او بنی امیه و فرزندان ابی‌معیط بر تمام امور مسلط شده و دارای اموال و مرغوب‌ترین زمین‌ها شدند و به ستم، اموال مردم را مصادره می‌کردند.^[۸] بر طبق گزارشی عثمان از بیت‌المال به خاندان خود می‌بخشید. او به شهرهای مختلف نامه می‌نوشت و دستور می‌داد تا والی آن شهر به منسوبین او از بیت المال مبالغ زیادی بپردازد. مثلاً به والی بصره، عبدالله بن عامر نوشت که ششصد هزار درهم از بیت‌المال بصره را به دامادش بپردازد.^[۹] او همواره به خویشاوندان خود جایزه‌ می‌داد؛ تا جایی که خزانه‌دار مدینه از دست عثمان و خاندانش به ستوه آمد و روزی در حالی که عثمان در مسجد خطبه می‌خواند وارد مسجد شد، و به مردم گفت:‌ای مردم عثمان گمان برده است که من خزانه‌دار او و خویشان او هستم. این کلید بیت المال شماست تحویل بگیرید.^[۱۰]

عثمان ولید بن عقبه بن ابی معیط را که پیامبر(ص) او را اهل جهنم شمرده بود، والی کوفه کرد. او کسی بود که با مستی برای مردم نماز خواند و نماز صبح را به چهار رکعت تمام نمود. برخی از صحابه و مؤمنین به این عمل او اعتراض کردند. ولید همچنین جادوگری را که یهودی بود، برای اجرای نمایش و شعبده بازی به مسجد وارد کرد. والیان بعدی نیز همانند او با مردم بدرفتاری می‌کردند. این امور مردم را به منظور اعتراض به سوی مدینه روانه کرد.^[۱۱]

۵. بدرفتاری و جسارت به برخی از صحابۀ بزرگ و مورد عنایت پیامبر(ص)

او ابوذر صدیق را به ربذه تبعید کرد و عبدالله بن مسعود را کتک زد و عمار یاسر را ناسزا گفت که منجر به مخالفت قبیلۀ بنی مخزوم با او شد.^[۱۲]

مطالعه بیشتر

۱. تاریخ تحول دولت و خلافت: رسول جعفریان.

۲. تاریخ خلفاء: رسول جعفریان.

منابع

↑ بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، تحقیق احسان عباس، بیروت،‌دار احیاء التراث العربی، چاپ اول، ۱۴۰۰، ج۴، ص۵۸۰، و طبری، تاریخ الطبری، بیروت، چاپ اول، بی‌تا، ج۴، ص۲۸۳.
↑ مسعودی، مروج الذهب، ترجمه پاینده، تهران، علمی فرهنگی، چاپ چهارم، ۱۳۷۰، ج۱، ص۶۸۸.
↑ محمد بن جریر طبری،تارخ طبری،ترجمه ابو القاسم پاینده،تهران،اساطیر،۱۳۷۵،ج۵،ص ۲۰۸۳
↑ مسعودی، مروج الذهب، ترجمه پاینده، تهران، علمی فرهنگی، چاپ چهارم، ۱۳۷۰، ج۱، ص۶۸۹ و ۶۹۱.
↑ مسعودی، مروج الذهب، ترجمه پاینده، تهران، علمی فرهنگی، چاپ چهارم، ۱۳۷۰، ج۱، ص۶۹۰.
↑ علامه امینی،الغدیر،جمعی از مترجمان تهران،بنیاد بعثت،بی تا،ج۱۶،ص ۸۴
↑ جعفریان، رسول، تاریخ تحول دولت و خلافت، قم، دفتر تبلیغات، چاپ اول، ۱۳۷۳، ص۱۲۶.
↑ مسعودی، مروج الذهب، ترجمه پاینده، تهران، علمی فرهنگی، چاپ چهارم، ۱۳۷۰، ج۱، ص۶۹۳.
↑ مسعودی، مروج الذهب، ترجمه پاینده، تهران، علمی فرهنگی، چاپ چهارم، ۱۳۷۰، ج۱، ص۶۲.
↑ مسعودی، مروج الذهب، ترجمه پاینده، تهران، علمی فرهنگی، چاپ چهارم، ۱۳۷۰، ج۱، ص۶۲.
↑ مسعودی، مروج الذهب، ترجمه پاینده، تهران، علمی فرهنگی، چاپ چهارم، ۱۳۷۰، ج۱، ص۶۹۱ ۶۹۴.
↑ یعقوبی، ابن واضح، تاریخ یعقوبی، با ترجمۀ محمدابراهیم آیتی، تهران، علمی فرهنگی، چاپ هفتم، ۱۳۷۴، ج۲، ص۸ ۶۶.

[1] بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، تحقیق احسان عباس، بیروت،‌دار احیاء التراث العربی، چاپ اول، ۱۴۰۰، ج۴، ص۵۸۰، و طبری، تاریخ الطبری، بیروت، چاپ اول، بی‌تا، ج۴، ص۲۸۳.

[2] مسعودی، مروج الذهب، ترجمه پاینده، تهران، علمی فرهنگی، چاپ چهارم، ۱۳۷۰، ج۱، ص۶۸۸.

[3] محمد بن جریر طبری،تارخ طبری،ترجمه ابو القاسم پاینده،تهران،اساطیر،۱۳۷۵،ج۵،ص ۲۰۸۳

[4] مسعودی، مروج الذهب، ترجمه پاینده، تهران، علمی فرهنگی، چاپ چهارم، ۱۳۷۰، ج۱، ص۶۸۹ و ۶۹۱.

[5] مسعودی، مروج الذهب، ترجمه پاینده، تهران، علمی فرهنگی، چاپ چهارم، ۱۳۷۰، ج۱، ص۶۹۰.

[6] علامه امینی،الغدیر،جمعی از مترجمان تهران،بنیاد بعثت،بی تا،ج۱۶،ص ۸۴

[7] جعفریان، رسول، تاریخ تحول دولت و خلافت، قم، دفتر تبلیغات، چاپ اول، ۱۳۷۳، ص۱۲۶.

[8] مسعودی، مروج الذهب، ترجمه پاینده، تهران، علمی فرهنگی، چاپ چهارم، ۱۳۷۰، ج۱، ص۶۹۳.

[9] مسعودی، مروج الذهب، ترجمه پاینده، تهران، علمی فرهنگی، چاپ چهارم، ۱۳۷۰، ج۱، ص۶۲.

[10] مسعودی، مروج الذهب، ترجمه پاینده، تهران، علمی فرهنگی، چاپ چهارم، ۱۳۷۰، ج۱، ص۶۲.

[11] مسعودی، مروج الذهب، ترجمه پاینده، تهران، علمی فرهنگی، چاپ چهارم، ۱۳۷۰، ج۱، ص۶۹۱ ۶۹۴.

[12] یعقوبی، ابن واضح، تاریخ یعقوبی، با ترجمۀ محمدابراهیم آیتی، تهران، علمی فرهنگی، چاپ هفتم، ۱۳۷۴، ج۲، ص۸ ۶۶.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]

@@ خط ۴: / خط ۴: @@
 علل شورش بر ضد عثمان چه بود؟
 {{پایان سوال}}
-عثمان پس از رسیدن به خلافت به [[سیره نبوی]] و حتی سیره دو خلیفه اول عمل نکرد. اقدامات و [[بدعت|بدعت‌های]] او سبب شورش در جامعه [[اسلام|اسلامی]] شد. مخافت با سيره‌ي نبوي و شيخين و عمل بر خلاف [[قرآن]]؛ مسلط كردن بني‌اميه و خويشان خود و ترجيح آنان بر تمام مسلمين و ايجاد فاصله‌ي طبقاتي فراوان؛ اسراف و تبذير و بخشش بي‌حد و حصر بيت‌المال به خويشان از جمله اعمالی دانسته شده که سبب شورش بر علیه او در درنهایت کشته شدنش شد.
+عثمان پس از رسیدن به خلافت به [[سیره نبوی]] و حتی سیره دو خلیفه اول عمل نکرد. اقدامات و [[بدعت|بدعت‌های]] او سبب شورش در جامعه [[اسلام|اسلامی]] شد. مخافت با سیرۀ نبوی و شیخین و عمل بر خلاف [[قرآن]]؛ مسلط کردن بنی‌امیه و خویشان خود و ترجیح آنان بر تمام مسلمین و ایجاد فاصلۀ طبقاتی فراوان؛ اسراف و تبذیر و بخشش بی‌حد و حصر بیت‌المال به خویشان از جمله اعمالی دانسته شده که سبب شورش بر علیه او در درنهایت کشته شدنش شد.
 {{پاسخ}}
 == انحراف عثمان ==
-گفته شده است که عثمان پس از اين كه به خلافت رسيد نه تنها سيره نبوي بلكه سيره دو خليفه اول را نيز زير پا گذاشت. او دست به اقداماتي زد كه در نهايت به آشوب و شورش در جامعه اسلامي منجر شد. وی بدعت‌هايي را در دين به وجود آورد كه آثار مخربي در جامعه اسلامي داشت. عثمان زمينه‌ساز تسلط طولاني خاندانش به قدرت بود.<ref>بلاذري، احمد بن يحيي، انساب الاشراف، تحقيق احسان عباس، بيروت، دار احياء التراث العربي، چاپ اول، ۱۴۰۰، ج۴، ص۵۸۰، و طبري، تاريخ الطبري، بيروت، چاپ اول، بي‌تا، ج۴، ص۲۸۳.</ref>
+گفته شده است که عثمان پس از این که به خلافت رسید نه تنها سیره نبوی بلکه سیره دو خلیفه اول را نیز زیر پا گذاشت. او دست به اقداماتی زد که در نهایت به آشوب و شورش در جامعه اسلامی منجر شد. وی بدعت‌هایی را در دین به وجود آورد که آثار مخربی در جامعه اسلامی داشت. عثمان زمینه‌ساز تسلط طولانی خاندانش به قدرت بود.<ref>بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، تحقیق احسان عباس، بیروت،‌دار احیاء التراث العربی، چاپ اول، ۱۴۰۰، ج۴، ص۵۸۰، و طبری، تاریخ الطبری، بیروت، چاپ اول، بی‌تا، ج۴، ص۲۸۳.</ref>
-مدت حكومت عثمان ۱۲ سال بود.<ref>مسعودي، مروج الذهب، ترجمه پاينده، تهران، علمي فرهنگي، چاپ چهارم، ۱۳۷۰، ج۱، ص۶۸۸.</ref> برخی معتقدند که اقدامات خلاف او خصوصا در نيمه دوم حکومتش زمينه‌ساز شورش بر ضد او شد. برخی از آنها عبارت‌اند از:
+مدت حکومت عثمان ۱۲ سال بود.<ref>مسعودی، مروج الذهب، ترجمه پاینده، تهران، علمی فرهنگی، چاپ چهارم، ۱۳۷۰، ج۱، ص۶۸۸.</ref> برخی معتقدند که اقدامات خلاف او خصوصا در نیمه دوم حکومتش زمینه‌ساز شورش بر ضد او شد. برخی از آنها عبارت‌اند از:
-===عدم قصاص عبيدالله بن عمر===
+===عدم قصاص عبیدالله بن عمر===
+عبیدالله فرزند عمر به بهانه کشته شدن پدرش توسط ابو لؤلؤ،دختر ابو لؤلؤ، جفینه و هرمزان را به قتل رساند.<ref>محمد بن جریر طبری،تارخ طبری،ترجمه ابو القاسم پاینده،تهران،اساطیر،۱۳۷۵،ج۵،ص ۲۰۸۳</ref> عثمان از خون او گذشت و او را با احترام در کوفه منزل داد. این مسئله در بین مسلمانان و صحابه‌ روشن بود که بر خلاف آیات قرآن و سیرۀ نبوی است که در مقابل قتل باید قاتل قصاص شود و هیچ کس حق تعرض بر غیر قاتل را ندارد.
-عبيدالله فرزند عمر به بهانه كشته شدن پدرش توسط ابو لؤلؤ ،دختر ابو لؤلؤ، جفينه و هرمزان را به قتل رساند.<ref>محمد بن جرير طبري ،تارخ طبري ،ترجمه ابو القاسم پاينده ،تهران ،اساطير ،۱۳۷۵،ج۵،ص ۲۰۸۳</ref> عثمان از خون او گذشت و او را با احترام در كوفه منزل داد. اين مسئله در بين مسلمانان و صحابه‌ روشن بود كه بر خلاف آيات قرآن و سيره‌ي نبوي است كه در مقابل قتل بايد قاتل قصاص شود و هيچ كس حق تعرض بر غير قاتل را ندارد.
+===برگرداندن حکم بن ابو العاص و مروان تبعیدی‌های پیامبر(ص) به مدینه===
+او با برگرداندن حکم بن ابوالعاص و پسرش مروان از طائف به مدینه حکم رسول خدا(ص) را زیر پا گذاشت؛ در حالی که خلفای پیش از او از این عمل امتناع کردند.<ref>مسعودی، مروج الذهب، ترجمه پاینده، تهران، علمی فرهنگی، چاپ چهارم، ۱۳۷۰، ج۱، ص۶۸۹ و ۶۹۱.</ref>
-===برگرداندن حكم بن ابو العاص و مروان تبعيدي‌هاي پيامبر(ص) به مدينه===
+===۳. توجه بیش از حد به مادیات و تجمل===
+بر طبق برخی از گزارش‌ها عثمان برای خود کاخی ساخت که در مدینه سابقه نداشت و اموال و املاکی را به تملک خود درآورد.<ref>مسعودی، مروج الذهب، ترجمه پاینده، تهران، علمی فرهنگی، چاپ چهارم، ۱۳۷۰، ج۱، ص۶۹۰.</ref> گفته شده است زمانی‌که که عثمان کشته شد، اموال وی نزد خزانهدارش به ۱۵۰ هزار دینار طلا و یک میلیون درهم میرسید و بهای املاک او در وادی القری و حنین و دیگر مناطق ۱۰۰ هزار دینار طلا و تعداد زیادی گوسفند و شتر گزارش شده است.<ref>علامه امینی،الغدیر،جمعی از مترجمان تهران،بنیاد بعثت،بی تا،ج۱۶،ص ۸۴</ref>
-او با برگرداندن حكم بن ابوالعاص و پسرش مروان از طائف به مدينه حكم رسول خدا(ص) را زير پا گذاشت؛ در حالي كه خلفاي پيش از او از اين عمل امتناع كردند.<ref>مسعودي، مروج الذهب، ترجمه پاينده، تهران، علمي فرهنگي، چاپ چهارم، ۱۳۷۰، ج۱، ص۶۸۹ و ۶۹۱.</ref>
+===تسلط دادن بنی امیه بر مردم و بخشش اموال فراوان به آنها ===
+عثمان به تدریج بنی‌امیه را بر دیگر قبایل و قریشیان برتری داد. این امر برای بسیاری از خاندان‌های قریشی و دیگران قابل تحمل نبود؛ بنابراین به تدریج حامیان او به مخالفینش تبدیل شده و بر ضد او در شورش متحد شدند.<ref>جعفریان، رسول، تاریخ تحول دولت و خلافت، قم، دفتر تبلیغات، چاپ اول، ۱۳۷۳، ص۱۲۶.</ref>
-===۳. توجه بيش از حد به ماديات و تجمل===
+در دوره‌ او بنی امیه و فرزندان ابی‌معیط بر تمام امور مسلط شده و دارای اموال و مرغوب‌ترین زمین‌ها شدند و به ستم، اموال مردم را مصادره می‌کردند.<ref>مسعودی، مروج الذهب، ترجمه پاینده، تهران، علمی فرهنگی، چاپ چهارم، ۱۳۷۰، ج۱، ص۶۹۳.</ref> بر طبق گزارشی عثمان از بیت‌المال به خاندان خود می‌بخشید. او به شهرهای مختلف نامه می‌نوشت و دستور می‌داد تا والی آن شهر به منسوبین او از بیت المال مبالغ زیادی بپردازد. مثلاً به والی بصره، عبدالله بن عامر نوشت که ششصد هزار درهم از بیت‌المال بصره را به دامادش بپردازد.<ref>مسعودی، مروج الذهب، ترجمه پاینده، تهران، علمی فرهنگی، چاپ چهارم، ۱۳۷۰، ج۱، ص۶۲.</ref> او همواره به خویشاوندان خود جایزه‌ می‌داد؛ تا جایی که خزانه‌دار مدینه از دست عثمان و خاندانش به ستوه آمد و روزی در حالی که عثمان در مسجد خطبه می‌خواند وارد مسجد شد، و به مردم گفت:‌ای مردم عثمان گمان برده است که من خزانه‌دار او و خویشان او هستم. این کلید بیت المال شماست تحویل بگیرید.<ref>مسعودی، مروج الذهب، ترجمه پاینده، تهران، علمی فرهنگی، چاپ چهارم، ۱۳۷۰، ج۱، ص۶۲.</ref>
-بر طبق برخی از گزارش‌ها عثمان براي خود كاخي ساخت كه در مدينه سابقه نداشت و اموال و املاكي را به تملك خود درآورد.<ref>مسعودي، مروج الذهب، ترجمه پاينده، تهران، علمي فرهنگي، چاپ چهارم، ۱۳۷۰، ج۱، ص۶۹۰.</ref> گفته شده است زمانی‌که كه عثمان كشته شد، اموال وى نزد خزانه‏‌دارش به ۱۵۰ هزار دينار طلا و یک میلیون درهم مى‌‏رسيد و بهاى املاك او در وادى القرى و حنين و ديگر مناطق ۱۰۰ هزار دينار طلا و تعداد زیادی گوسفند و شتر گزارش شده است.<ref>علامه اميني ،الغدير ،جمعي از مترجمان تهران ،بنياد بعثت،بي تا،ج۱۶،ص ۸۴</ref>
+عثمان ولید بن عقبه بن ابی معیط را که پیامبر(ص) او را اهل جهنم شمرده بود، والی کوفه کرد. او کسی بود که با مستی برای مردم نماز خواند و نماز صبح را به چهار رکعت تمام نمود. برخی از صحابه و مؤمنین به این عمل او اعتراض کردند. ولید همچنین جادوگری را که یهودی بود، برای اجرای نمایش و شعبده بازی به مسجد وارد کرد. والیان بعدی نیز همانند او با مردم بدرفتاری می‌کردند. این امور مردم را به منظور اعتراض به سوی مدینه روانه کرد.<ref>مسعودی، مروج الذهب، ترجمه پاینده، تهران، علمی فرهنگی، چاپ چهارم، ۱۳۷۰، ج۱، ص۶۹۱ ۶۹۴.</ref>
-===تسلط دادن بني اميه بر مردم و بخشش اموال فراوان به آنها ===
+===۵. بدرفتاری و جسارت به برخی از صحابۀ بزرگ و مورد عنایت پیامبر(ص)===
+او ابوذر صدیق را به ربذه تبعید کرد و عبدالله بن مسعود را کتک زد و عمار یاسر را ناسزا گفت که منجر به مخالفت قبیلۀ بنی مخزوم با او شد.<ref>یعقوبی، ابن واضح، تاریخ یعقوبی، با ترجمۀ محمدابراهیم آیتی، تهران، علمی فرهنگی، چاپ هفتم، ۱۳۷۴، ج۲، ص۸ ۶۶.</ref>
-عثمان به تدريج بني‌اميه را بر ديگر قبايل و قريشيان برتري داد. این امر براي بسياري از خاندان‌هاي قريشي و ديگران قابل تحمل نبود؛ بنابراین به تدريج حاميان او به مخالفينش تبدیل شده و بر ضد او در شورش متحد شدند.<ref>جعفريان، رسول، تاريخ تحول دولت و خلافت، قم، دفتر تبليغات، چاپ اول، ۱۳۷۳، ص۱۲۶.</ref>
-در دوره‌ او بني اميه و فرزندان ابي‌معيط بر تمام امور مسلط شده و داراي اموال و مرغوب‌ترين زمين‌ها شدند و به ستم، اموال مردم را مصادره مي‌كردند.<ref>مسعودي، مروج الذهب، ترجمه پاينده، تهران، علمي فرهنگي، چاپ چهارم، ۱۳۷۰، ج۱، ص۶۹۳.</ref> بر طبق گزارشی عثمان از بيت‌المال به خاندان خود مي‌بخشيد. او به شهرهاي مختلف نامه مي‌نوشت و دستور مي‌داد تا والي آن شهر به منسوبين او از بيت المال مبالغ زيادي بپردازد. مثلاً به والي بصره، عبدالله بن عامر نوشت كه ششصد هزار درهم از بيت‌المال بصره را به دامادش بپردازد.<ref>مسعودي، مروج الذهب، ترجمه پاينده، تهران، علمي فرهنگي، چاپ چهارم، ۱۳۷۰، ج۱، ص۶۲.</ref> او همواره به خويشاوندان خود جايزه‌ مي‌داد؛ تا جايي كه خزانه‌دار مدينه از دست عثمان و خاندانش به ستوه آمد و روزي در حالي كه عثمان در مسجد خطبه مي‌خواند وارد مسجد شد، و به مردم گفت: اي مردم عثمان گمان برده است كه من خزانه‌دار او و خويشان او هستم. اين كليد بيت المال شماست تحويل بگيريد.<ref>مسعودي، مروج الذهب، ترجمه پاينده، تهران، علمي فرهنگي، چاپ چهارم، ۱۳۷۰، ج۱، ص۶۲.</ref>
-عثمان وليد بن عقبه بن ابي معيط را كه پيامبر(ص) او را اهل جهنم شمرده بود، والي كوفه كرد. او کسی بود كه با مستي براي مردم نماز خواند و نماز صبح را به چهار ركعت تمام نمود. برخي از صحابه و مؤمنين به اين عمل او اعتراض كردند. وليد همچنين جادوگري را كه يهودي بود، براي اجراي نمايش و شعبده بازي به مسجد وارد كرد. واليان بعدي نيز همانند او با مردم بدرفتاري مي‌كردند. اين امور مردم را به منظور اعتراض به سوي مدينه روانه كرد.<ref>مسعودي، مروج الذهب، ترجمه پاينده، تهران، علمي فرهنگي، چاپ چهارم، ۱۳۷۰، ج۱، ص۶۹۱ ـ ۶۹۴.</ref>
-===۵. بدرفتاري و جسارت به برخي از صحابه‌ي بزرگ و مورد عنايت پيامبر(ص)===
-او ابوذر صديق را به ربذه تبعيد كرد و عبدالله بن مسعود را كتك زد و عمار ياسر را ناسزا گفت كه منجر به مخالفت قبيله‌ي بني مخزوم با او شد.<ref>يعقوبي، ابن واضح، تاريخ يعقوبي، با ترجمه‌ي محمدابراهيم آيتي، تهران، علمي فرهنگي، چاپ هفتم، ۱۳۷۴، ج۲، ص۸ ـ ۶۶.</ref>
 {{پایان پاسخ}}
 {{مطالعه بیشتر}}
-==مطالعه بيشتر==
+==مطالعه بیشتر==
+۱. تاریخ تحول دولت و خلافت: رسول جعفریان.
-۱. تاريخ تحول دولت و خلافت: رسول جعفريان.
-۲. تاريخ خلفاء: رسول جعفريان.
+۲. تاریخ خلفاء: رسول جعفریان.
 {{پایان مطالعه بیشتر}}
@@ خط ۵۵: / خط ۴۹: @@
 }}
 {{تکمیل مقاله
- | شناسه =
+| شناسه =
- | تیترها =
+| تیترها =
- | ویرایش =
+| ویرایش =
- | لینک‌دهی =
+| لینک‌دهی =
- | ناوبری =
+| ناوبری =
- | نمایه =
+| نمایه =
- | تغییر مسیر =
+| تغییر مسیر =
- | ارجاعات =
+| ارجاعات =
- | بازبینی =
+| بازبینی =
- | تکمیل =
+| تکمیل =
- | اولویت =
+| اولویت =
- | کیفیت =
+| کیفیت =
 }}
 {{پایان متن}}