برخاستن هنگام شنیدن نام امام زمان(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۳۱ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۰۹:۴۵

سؤال

آیا حدیثی در مورد دست گذاشتن بر سر و بلند شدن هنگام شنیدن نام حضرت مهدی (علیه السلام) نقل شده است؟

براساس یک روایت، امام رضا(ع) پس از شنیدن شعری در مورد حضرت قائم(عج) بلند شده دست بر سر نهاده و برای فرج دعا کرد. در این روایت، دِعبل خزاعی در حضور امام رضا(ع) شعر مفصلی^{[یادداشت ۱]} درباره امامان معصوم(ع) خواند و درباره قیام امام عصر(ع) این بیت را سرود:


خُرُوجُ إِمَامٍ لَا مَحَالَةَ خَارِجٌ‏		یَقُومُ عَلَی اسْمِ اللَّهِ وَ الْبَرَکَاتِ‏
به یقین امامی خروج می‌کند		و با نام خدا و برکات الهی قیام می‌نماید.

امام رضا(ع) به شدت گریست و به دعبل فرمود:

«

ای دعبل خزاعی شعری که درباره امام غائب بیان کردی چیزیست که روح القدس به زبان تو انداخته است.

»

سپس دست بر سر خود گذاشته و با تواضع بلند شد و برای فرج حضرت حجت(ع) دعا کرد.^[۱] آیت‌الله خوئی از مراجع تقلید در خصوص گذاشتن دست بر سر و بلندشدن هنگام ذکر امام زمان(ع) به همین روایت استناد کرده است.^[۲]

روایتِ شعر خواندن دعبل در حضور امام رضا(ع) توسط شیخ صدوق در کتاب عیون اخبار الرضا^[۳] و کتاب کمال الدین^[۴] و دیگران^[۵] نقل شده است. البته در آن کتاب‌ها اشاره‌ای به ایستادن و دست بر سر گذاشتن امام رضا(ع) نیست، بلکه امام با شنیدن اشعار مربوط به قیام حضرت مهدی(ع) به شدت گریه کرده و امام عصر(ع) را به دعبل معرفی می‌کند.

منابع

↑ علامه امینی، عبد الحسین، الغدیر، بیروت، دارالکتاب العربی، چاپ چهارم، سال ۱۳۹۷ق، ج۲، ص۳۶۱.
↑ خوئی، ابو القاسم، صراط النجاة (تعلیق المیرزا التبریزی)، دفتر نشر برگزیده، چاپ اول، ۱۴۱۶ق، ج۱، ص۴۶۵
↑ ابن بابویه، محمد بن علی، عیون أخبار الرضا علیه السلام، تهران، نشر جهان، چاپ اول، ۱۳۷۸ق، ج۲، ص۲۶۵.
↑ ابن بابویه، محمد بن علی، کمال الدین و تمام النعمة - تهران، اسلامیه، چاپ دوم، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۳۷۲.
↑ خزاز رازی، علی بن محمد، کفایة الأثر فی النصّ علی الأئمة الإثنی عشر، قم، بیدار، ۱۴۰۱ ق، ص۲۷۶. طبرسی، فضل بن حسن، إعلام الوری بأعلام الهدی، تهران، اسلامیه، چاپ سوم، ۱۳۹۰ق، ص۳۱۱.

↑ این شعر به قصیده «مدارس آیات» یا قصیده «تائیه»، معروف است که دعبل خزاعی در فضایل و مصیبت‌های اهل بیت(ع) سرود و آن را به امام رضا(ع) تقدیم نمود. این قصیده مشهورترین و بلندترین شعر دعبل خزاعی است.(چوبین، حسین، دعبل شاعر امام رضا(ع)، انتشارات علمی دانشگاه آزاد اسلامی، ۱۳۷۷ش، ص۲۳۱.)

[2] علامه امینی، عبد الحسین، الغدیر، بیروت، دارالکتاب العربی، چاپ چهارم، سال ۱۳۹۷ق، ج۲، ص۳۶۱.

[3] خوئی، ابو القاسم، صراط النجاة (تعلیق المیرزا التبریزی)، دفتر نشر برگزیده، چاپ اول، ۱۴۱۶ق، ج۱، ص۴۶۵

[4] ابن بابویه، محمد بن علی، عیون أخبار الرضا علیه السلام، تهران، نشر جهان، چاپ اول، ۱۳۷۸ق، ج۲، ص۲۶۵.

[5] ابن بابویه، محمد بن علی، کمال الدین و تمام النعمة - تهران، اسلامیه، چاپ دوم، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۳۷۲.

[6] خزاز رازی، علی بن محمد، کفایة الأثر فی النصّ علی الأئمة الإثنی عشر، قم، بیدار، ۱۴۰۱ ق، ص۲۷۶. طبرسی، فضل بن حسن، إعلام الوری بأعلام الهدی، تهران، اسلامیه، چاپ سوم، ۱۳۹۰ق، ص۳۱۱.

[1] این شعر به قصیده «مدارس آیات» یا قصیده «تائیه»، معروف است که دعبل خزاعی در فضایل و مصیبت‌های اهل بیت(ع) سرود و آن را به امام رضا(ع) تقدیم نمود. این قصیده مشهورترین و بلندترین شعر دعبل خزاعی است.(چوبین، حسین، دعبل شاعر امام رضا(ع)، انتشارات علمی دانشگاه آزاد اسلامی، ۱۳۷۷ش، ص۲۳۱.)

[یادداشت ۱]

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]