پیش نویس:علی اکبر (ع): تفاوت میان نسخه‌ها
Mohammad7576 (بحث | مشارکتها) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۱۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{شروع متن}}{{سوال}} | |||
زندگی نامه اجمالی حضرت علی اکبر (ع) چیست؟ نام، لقب و کنیه ایشان چیست؟ چه ویژگی‌هایی برای | زندگی نامه اجمالی حضرت علی اکبر(ع) چیست؟ نام، لقب و کنیه ایشان چیست؟ چه ویژگی‌هایی برای علی اکبر(ع) ذکر شده است؟ | ||
{{پایان سوال}}{{ | {{پایان سوال}}{{درگاه|امام حسین|تاریخ}}در تاریخ ولادت حضرت علی‌اکبر(ع) اختلاف نظر وجود دارد. به همین جهت نقل‌ها درباره مدت عمر و سن ایشان هنگام شهادت نیز مختلف است. ایشان بزرگترین فرزند [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]] می‌باشند. نام مادر ایشان لیلی است. البته برخی نام مادر او را آمنه نوشته‌اند. طبق نوشته برخی از مورخین، علی‌اکبر(ع) صاحب همسر و فرزند بودند. نام ایشان را علی، لقب ایشان را اکبر و کنیه ایشان را ابوالحسن گزارش کرده‌اند. در کتب تاریخی ویژگی‌های برجسته ای برای ایشان نقل شده است؛ از جمله شباهت بسیار به [[رسول اکرم(ص)]] در سخن گفتن، شمایل و خلق و خو، صفات انسانی والا مثل علم و شجاعت و… . | ||
حضرت | == زندگی نامه == | ||
در تاریخ ولادت حضرت علی‌اکبر(ع) میان مورخین اختلاف نظر وجود دارد. برخی زمان ولادت ایشان را اوائل دوره حکومت [[عثمان بن عفان]] دانسته‌اند. برخی ایشان را متولد سال ۳۵ یا ۴۱ هجری دانسته‌اند. برخی همانند علامه [[مقرم|مقرّم]] تاریخ ولادت ایشان را ۱۱ شعبان سال ۳۳ هجری نوشته‌اند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|عنوان کتاب=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|سال=1385|نام=محمد مظفری|نام خانوادگی=جمعی از نویسندگان|ناشر=زمزم هدایت|صفحه=263|مکان=قم}}</ref> [[شیخ مفید]] درباره زمان تولد ایشان گفته‌اند وی دو سال پس از شهادت جدشان متولد شده‌اند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=الإرشاد فی معرفة حجج الله علی العباد|عنوان کتاب=الإرشاد فی معرفة حجج الله علی العباد|سال=1413|نام=محمد بن محمد|نام خانوادگی=مفید|ناشر=المؤتمر العالمی لألفیة الشیخ المفید|صفحه=137|مکان=قم}}</ref> به جهت اختلاف مذکور در مقدار سن ایشان هنگام شهادت نیز اختلاف قول وجود دارد. [[ابن شهر آشوب]] سن ایشان را در کربلاء ۱۸ سال دانسته است. برخی منابع نیز سن ۲۵ سال را برای ایشان گزارش کرده‌اند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=مناقب آل أبی طالب(ع)|عنوان کتاب=مناقب آل أبی طالب(ع)|سال=1412|نام=محمد بن علی|نام خانوادگی=ابن شهر آشوب|ناشر=دار الأضواء|جلد=4|صفحه=118|مکان=بیروت}}</ref> [[شیخ مفید]] سن ایشان را ۱۹ سال دانسته‌اند<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=الارشاد|عنوان کتاب=الارشاد|سال=1413|نام=محمد بن محمد|نام خانوادگی=مفید|ناشر=مکتبة بصیرتی|صفحه=238|مکان=قم}}</ref> و علامه مقرم نیز نوشته است او در کربلاء قریب به ۲۷ سال داشته است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=مقتل الحسین علیه‌السلام|عنوان کتاب=مقتل الحسین علیه‌السلام|سال=1353|نام=عبدالرزاق|نام خانوادگی=مقرم|ناشر=مکتبة بصیرتی|صفحه=318|مکان=قم}}</ref> | |||
بنابر قول مشهور علی‌اکبر(ع) بزرگترین فرزند امام حسین(ع) است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=مقاتل الطالبین|عنوان کتاب=مقاتل الطالبین|سال=|نام=ابوالفرج|نام خانوادگی=اصفهانی|ناشر=دار المعرفة|صفحه=80|مکان=بیروت}}</ref> نام مادر ایشان لیلی می‌باشد<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=مقاتل الطالبین|عنوان کتاب=مقاتل الطالبین|نام=ابوالفرج|نام خانوادگی=اصفهانی|ناشر=دار المعرفة|صفحه=80|مکان=بیروت}}</ref> و برخی نام مادر او را آمنه نوشته‌اند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=نسب قریش|عنوان کتاب=نسب قریش|سال=1378|نام=مصعب|نام خانوادگی=بن عبدالله|ناشر=دار المعارف|صفحه=57|مکان=قاهره}}</ref> طبق آن چه محدث قمی نوشته است از [[زیارت نامه]]<nowiki/>ها و روایات به دست می‌آید که علی‌اکبر(ع) ازدواج کرده بودند و فرزندانی نیز داشته است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|عنوان کتاب=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|سال=1385|نام=محمد مظفری|نام خانوادگی=جمعی از نویسندگان|ناشر=زمزم هدایت|صفحه=264|مکان=قم}}</ref> | |||
== نام، لقب و کنیه == | |||
== | نام ایشان علی می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=سلحشوران طف (ترجمه ابصار العین فی انصار الحسین)|عنوان کتاب=سلحشوران طف (ترجمه ابصار العین فی انصار الحسین)|سال=1388|نام=عباس|نام خانوادگی=جلالی|ناشر=آستانه مقدسه قم، انتشارات زائر|صفحه=61|مکان=قم}}</ref> نقل شده است که امام حسین(ع) شش فرزند داشتند که نام سه تن از آن‌ها عبدالله، جعفر و محمد بوده است. نام سه تن دیگر از فرزندان ایشان علی بوده است که یکی از آن‌ها علی‌اکبر(ع) می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=إبصار العین فی أنصار الحسین علیه السلام|عنوان کتاب=إبصار العین فی أنصار الحسین علیه السلام|سال=1377|نام=محمد|نام خانوادگی=سماوی|ناشر=مرکز الدراسات الإسلامیة لممثلیة الولی الفقیة فی حرس الثورة الإسلامیة|صفحه=50|مکان=قم}}</ref> لقب ایشان اکبر است. یکی از وجوه لقب اکبر برای ایشان این است که فرزند بزرگ‌تر امام حسین(ع) می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=إبصار العین فی أنصار الحسین علیه السلام|عنوان کتاب=إبصار العین فی أنصار الحسین علیه السلام|سال=1377|نام=محمد|نام خانوادگی=سماوی|ناشر=مرکز الدراسات الإسلامیة لممثلیة الولی الفقیة فی حرس الثورة الإسلامیة|صفحه=50|مکان=قم}}</ref> کنیه ایشان ابوالحسن بوده است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=إبصار العین فی أنصار الحسین علیه السلام|عنوان کتاب=إبصار العین فی أنصار الحسین علیه السلام|سال=1377|نام=محمد|نام خانوادگی=سماوی|ناشر=مرکز الدراسات الإسلامیة لممثلیة الولی الفقیة فی حرس الثورة الإسلامیة|صفحه=50|مکان=قم}}</ref> | ||
== ویژگی‌ها == | |||
=== فضیلت بر دیگران === | |||
نقل شده است که معاویه از اطرافیان خود پرسید چه کسی به خلافت از همه سزاوارتر است؟ اطرافیان جواب دادند: تو. معاویه گفت: خیر. سزاوار‌ترین شخص علی بن حسین بن علی بن ابی‌طالب است که جد او رسول خداست و شجاعت [[بنی هاشم|بنی‌هاشم]]، سخاوت بنی‌امیه و شکوه و جلال ثقیف در او جمع است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=إبصار العین فی أنصار الحسین علیه السلام|عنوان کتاب=إبصار العین فی أنصار الحسین علیه السلام|سال=1377|نام=محمد|نام خانوادگی=سماوی|ناشر=مرکز الدراسات الإسلامیة لممثلیة الولی الفقیة فی حرس الثورة الإسلامیة|صفحه=49|مکان=قم}}</ref> | |||
=== شباهت به رسول خدا در منطق، خَلق و خُلق === | |||
علی‌اکبر(ع) در سخن گفتن، شکل و شمایل و اخلاق شبیه‌ترین مردم به رسول اکرم(ع) بوده است؛ لذا وجود ایشان یاد نبی اکرم(ص) را زنده می‌کرد و [[اهل بیت(ع)|اهل‌بیت(ع)]] هرگاه دلتنگ رسول خدا(ص) می‌شدند به علی‌اکبر(ع) نگاه می‌کردند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=أعیان الشیعة|عنوان کتاب=أعیان الشیعة|سال=1362|نام=محسن|نام خانوادگی=امین|ناشر=دار التعارف للمطبوعات|جلد=8|صفحه=206 و 207|مکان=بیروت}}</ref> | |||
=== برخورداری از صفات و کمالات والای انسانی === | |||
او جوانی عالم، وارسته، رشید و شجاع بود و از صفات انسانی و سجایای اخلاقی والایی برخوردار بود.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|عنوان کتاب=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|سال=1385|نام خانوادگی=جمعی از نویسندگان|ناشر=زمزم هدایت|صفحه=264|مکان=قم}}</ref> در زیارت‌نامهٔ ایشان آمده است: «سلام بر تو ای بسیار راستگوی درستکار! ای [انسان] پاک و پاکیزه! ای دوست مقرَّب [خدا]!... چه گرامی است مقام تو! و چه شرافتمندانه بود بازگشت تو [به سوی او]! گواهی می‌دهم که خداوند از کوششت [در راه خود] قدردانی کرد و پاداشت را افزون ساخت و تو را به کنگره رفیع شرف رسانید. و در غرفه‌های عالی [بهشت] جای داد. همچنان که از پیش بر تو منّت نهاد و تو را از اهل بیتی قرار داد که رجس و پلیدی را از آنان دور کرد و از آلودگی‌ها کاملاً پاکشان ساخت.»<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=مفاتیح الجنان|عنوان کتاب=مفاتیح الجنان|سال=1390|نام=عباس|نام خانوادگی=قمی|ناشر=الهادی|صفحه=713|مکان=قم|فصل=زیارت مخصوصه امام حسین(ع) در اول و نیمه رجب}}</ref> | |||
=== | === ایمان قوی به حق و شوق به جان دادن در راه خدا === | ||
پس از حرکت شبانهٔ کاروان امام حسین(ع) از منزلگاه قصر بنی‌مقاتل که یکی از منزلگاه‌های بین راه مکه به کوفه بود، امام حسین(ع) در حالی که روی اسب سوار بودند به خواب رفتند. پس از بیداری کلمهٔ [[«اِنّٰا لِلّهِ وَ انّٰا الَیْهِ راجِعُون»]] را بر زبان جاری کردند و حمد خدای را به جای آوردند. علی‌اکبر(ع) سبب آن را پرسید. امام حسین(ع) فرمودند: در خواب دیدم سواری می‌گفت: این کاروان به سوی [[مرگ]] می‌رود. علی‌اکبر(ع) پرسید: آیا ما بر حق نیستیم؟ فرمود: چرا. گفت: وقتی برحقیم از مردن در راه حق چه باک؟<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تاریخ طبری، ج ۵، ص ۴۰۷، ۴۰۸، دارالمعارف (با تلخیص).|عنوان کتاب=تاریخ طبری|سال=1967|نام=ابی جعفر محمد بن جریر|نام خانوادگی=الطبری|ناشر=دارالمعارف|جلد=5|صفحه=407 و 408|مکان=قاهره}}</ref> | |||
==منابع== | |||
== منابع == | |||
{{پانویس}}{{شاخه | {{پانویس}}{{شاخه | ||
| شاخه اصلی =تاریخ | | شاخه اصلی =تاریخ | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۳ فوریهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۱۲:۰۳
سؤال
زندگی نامه اجمالی حضرت علی اکبر(ع) چیست؟ نام، لقب و کنیه ایشان چیست؟ چه ویژگی‌هایی برای علی اکبر(ع) ذکر شده است؟
درگاه‌ها
در تاریخ ولادت حضرت علی‌اکبر(ع) اختلاف نظر وجود دارد. به همین جهت نقل‌ها درباره مدت عمر و سن ایشان هنگام شهادت نیز مختلف است. ایشان بزرگترین فرزند امام حسین(ع) می‌باشند. نام مادر ایشان لیلی است. البته برخی نام مادر او را آمنه نوشته‌اند. طبق نوشته برخی از مورخین، علی‌اکبر(ع) صاحب همسر و فرزند بودند. نام ایشان را علی، لقب ایشان را اکبر و کنیه ایشان را ابوالحسن گزارش کرده‌اند. در کتب تاریخی ویژگی‌های برجسته ای برای ایشان نقل شده است؛ از جمله شباهت بسیار به رسول اکرم(ص) در سخن گفتن، شمایل و خلق و خو، صفات انسانی والا مثل علم و شجاعت و… .
زندگی نامه
در تاریخ ولادت حضرت علی‌اکبر(ع) میان مورخین اختلاف نظر وجود دارد. برخی زمان ولادت ایشان را اوائل دوره حکومت عثمان بن عفان دانسته‌اند. برخی ایشان را متولد سال ۳۵ یا ۴۱ هجری دانسته‌اند. برخی همانند علامه مقرّم تاریخ ولادت ایشان را ۱۱ شعبان سال ۳۳ هجری نوشته‌اند.[۱] شیخ مفید درباره زمان تولد ایشان گفته‌اند وی دو سال پس از شهادت جدشان متولد شده‌اند.[۲] به جهت اختلاف مذکور در مقدار سن ایشان هنگام شهادت نیز اختلاف قول وجود دارد. ابن شهر آشوب سن ایشان را در کربلاء ۱۸ سال دانسته است. برخی منابع نیز سن ۲۵ سال را برای ایشان گزارش کرده‌اند.[۳] شیخ مفید سن ایشان را ۱۹ سال دانسته‌اند[۴] و علامه مقرم نیز نوشته است او در کربلاء قریب به ۲۷ سال داشته است.[۵]
بنابر قول مشهور علی‌اکبر(ع) بزرگترین فرزند امام حسین(ع) است.[۶] نام مادر ایشان لیلی می‌باشد[۷] و برخی نام مادر او را آمنه نوشته‌اند.[۸] طبق آن چه محدث قمی نوشته است از زیارت نامه‌ها و روایات به دست می‌آید که علی‌اکبر(ع) ازدواج کرده بودند و فرزندانی نیز داشته است.[۹]
نام، لقب و کنیه
نام ایشان علی می‌باشد.[۱۰] نقل شده است که امام حسین(ع) شش فرزند داشتند که نام سه تن از آن‌ها عبدالله، جعفر و محمد بوده است. نام سه تن دیگر از فرزندان ایشان علی بوده است که یکی از آن‌ها علی‌اکبر(ع) می‌باشد.[۱۱] لقب ایشان اکبر است. یکی از وجوه لقب اکبر برای ایشان این است که فرزند بزرگ‌تر امام حسین(ع) می‌باشد.[۱۲] کنیه ایشان ابوالحسن بوده است.[۱۳]
ویژگی‌ها
فضیلت بر دیگران
نقل شده است که معاویه از اطرافیان خود پرسید چه کسی به خلافت از همه سزاوارتر است؟ اطرافیان جواب دادند: تو. معاویه گفت: خیر. سزاوار‌ترین شخص علی بن حسین بن علی بن ابی‌طالب است که جد او رسول خداست و شجاعت بنی‌هاشم، سخاوت بنی‌امیه و شکوه و جلال ثقیف در او جمع است.[۱۴]
شباهت به رسول خدا در منطق، خَلق و خُلق
علی‌اکبر(ع) در سخن گفتن، شکل و شمایل و اخلاق شبیه‌ترین مردم به رسول اکرم(ع) بوده است؛ لذا وجود ایشان یاد نبی اکرم(ص) را زنده می‌کرد و اهل‌بیت(ع) هرگاه دلتنگ رسول خدا(ص) می‌شدند به علی‌اکبر(ع) نگاه می‌کردند.[۱۵]
برخورداری از صفات و کمالات والای انسانی
او جوانی عالم، وارسته، رشید و شجاع بود و از صفات انسانی و سجایای اخلاقی والایی برخوردار بود.[۱۶] در زیارت‌نامهٔ ایشان آمده است: «سلام بر تو ای بسیار راستگوی درستکار! ای [انسان] پاک و پاکیزه! ای دوست مقرَّب [خدا]!... چه گرامی است مقام تو! و چه شرافتمندانه بود بازگشت تو [به سوی او]! گواهی می‌دهم که خداوند از کوششت [در راه خود] قدردانی کرد و پاداشت را افزون ساخت و تو را به کنگره رفیع شرف رسانید. و در غرفه‌های عالی [بهشت] جای داد. همچنان که از پیش بر تو منّت نهاد و تو را از اهل بیتی قرار داد که رجس و پلیدی را از آنان دور کرد و از آلودگی‌ها کاملاً پاکشان ساخت.»[۱۷]
ایمان قوی به حق و شوق به جان دادن در راه خدا
پس از حرکت شبانهٔ کاروان امام حسین(ع) از منزلگاه قصر بنی‌مقاتل که یکی از منزلگاه‌های بین راه مکه به کوفه بود، امام حسین(ع) در حالی که روی اسب سوار بودند به خواب رفتند. پس از بیداری کلمهٔ «اِنّٰا لِلّهِ وَ انّٰا الَیْهِ راجِعُون» را بر زبان جاری کردند و حمد خدای را به جای آوردند. علی‌اکبر(ع) سبب آن را پرسید. امام حسین(ع) فرمودند: در خواب دیدم سواری می‌گفت: این کاروان به سوی مرگ می‌رود. علی‌اکبر(ع) پرسید: آیا ما بر حق نیستیم؟ فرمود: چرا. گفت: وقتی برحقیم از مردن در راه حق چه باک؟[۱۸]
منابع
- ↑ جمعی از نویسندگان، محمد مظفری (۱۳۸۵). پژوهشی پیرامون شهدای کربلا. قم: زمزم هدایت. ص۲۶۳.
- ↑ مفید، محمد بن محمد (۱۴۱۳). الإرشاد فی معرفة حجج الله علی العباد. قم: المؤتمر العالمی لألفیة الشیخ المفید. ص۱۳۷.
- ↑ ابن شهر آشوب، محمد بن علی (۱۴۱۲). مناقب آل أبی طالب(ع). ج۴. بیروت: دار الأضواء. ص۱۱۸.
- ↑ مفید، محمد بن محمد (۱۴۱۳). الارشاد. قم: مکتبة بصیرتی. ص۲۳۸.
- ↑ مقرم، عبدالرزاق (۱۳۵۳). مقتل الحسین علیه‌السلام. قم: مکتبة بصیرتی. ص۳۱۸.
- ↑ اصفهانی، ابوالفرج. مقاتل الطالبین. بیروت: دار المعرفة. ص۸۰.
- ↑ اصفهانی، ابوالفرج. مقاتل الطالبین. بیروت: دار المعرفة. ص۸۰.
- ↑ بن عبدالله، مصعب (۱۳۷۸). نسب قریش. قاهره: دار المعارف. ص۵۷.
- ↑ جمعی از نویسندگان، محمد مظفری (۱۳۸۵). پژوهشی پیرامون شهدای کربلا. قم: زمزم هدایت. ص۲۶۴.
- ↑ جلالی، عباس (۱۳۸۸). سلحشوران طف (ترجمه ابصار العین فی انصار الحسین). قم: آستانه مقدسه قم، انتشارات زائر. ص۶۱.
- ↑ سماوی، محمد (۱۳۷۷). إبصار العین فی أنصار الحسین علیه السلام. قم: مرکز الدراسات الإسلامیة لممثلیة الولی الفقیة فی حرس الثورة الإسلامیة. ص۵۰.
- ↑ سماوی، محمد (۱۳۷۷). إبصار العین فی أنصار الحسین علیه السلام. قم: مرکز الدراسات الإسلامیة لممثلیة الولی الفقیة فی حرس الثورة الإسلامیة. ص۵۰.
- ↑ سماوی، محمد (۱۳۷۷). إبصار العین فی أنصار الحسین علیه السلام. قم: مرکز الدراسات الإسلامیة لممثلیة الولی الفقیة فی حرس الثورة الإسلامیة. ص۵۰.
- ↑ سماوی، محمد (۱۳۷۷). إبصار العین فی أنصار الحسین علیه السلام. قم: مرکز الدراسات الإسلامیة لممثلیة الولی الفقیة فی حرس الثورة الإسلامیة. ص۴۹.
- ↑ امین، محسن (۱۳۶۲). أعیان الشیعة. ج۸. بیروت: دار التعارف للمطبوعات. ص۲۰۶ و ۲۰۷.
- ↑ جمعی از نویسندگان (۱۳۸۵). پژوهشی پیرامون شهدای کربلا. قم: زمزم هدایت. ص۲۶۴.
- ↑ قمی، عباس (۱۳۹۰). «زیارت مخصوصه امام حسین(ع) در اول و نیمه رجب». مفاتیح الجنان. قم: الهادی. ص۷۱۳.
- ↑ الطبری، ابی جعفر محمد بن جریر (۱۹۶۷). تاریخ طبری، ج ۵، ص ۴۰۷، ۴۰۸، دارالمعارف (با تلخیص). ج۵. قاهره: دارالمعارف. ص۴۰۷ و ۴۰۸.