پیش نویس:علی اکبر (ع)

سؤال

زندگی نامه اجمالی حضرت علی اکبر (ع) چیست؟ نام، لقب و کنیه ایشان چیست؟ چه ویژگی‌هایی برای عباس بن علی(ع) ذکر شده است؟

در تاریخ ولادت علی اکبر(ع) اختلاف نظر وجود دارد. به همین جهت نقل ها درباره مدت عمر و سن ایشان هنگام شهادت نیز مختلف است. ایشان بزرگترین فرزند امام حسین(ع) می باشند. نام مادر ایشان لیلی است. البته برخی نام او را آمنه نوشته اند. طبق نوشته برخی از مورخین علی اکبر(ع) ازدواج کرده بودند و دارای فرزند نیز بودند. نام ایشان علی، لقب ایشان اکبر و کنیه این بزرگوار ابوالحسن بوده است. در کتب تاریخی ویژگی های برجسته ای برای ایشان نقل شده است؛ از جمله شباهت بسیار به رسول اکرم(ص) در سخن گفتن، شمایل و خلق و خو، صفات انسانی والا مثل علم و شجاعت و ... .

درگاه‌ها

زندگی نامه

در تاریخ ولادت علی اکبر (ع) میان مورخین اختلاف نظر وجود دارد. برخی زمان ولادت ایشان را اوائل دوره حکومت عثمان بن عفان دانسته اند. برخی ایشان را متولد سال 35 یا 41 هجری دانسته اند. برخی همانند علامه مقرّم تاریخ ولادت ایشان را 11 شعبان سال 33 هجری نوشته اند. شیخ مفید درباره زمان تولد ایشان گفته اند وی دو سال پس از شهادت جدشان متولد شده اند. به جهت اختلاف مذکور در مقدار سن ایشان هنگام شهادت نیز اختلاف قول وجود دارد. ابن شهر آشوب سن ایشان را در کربلاء 18 سال دانسته است و سن 25 سال را نیز از عده ای نقل کرده است. شیخ مفید سن ایشان را 19 سال دانسته اند و علامه مقرم نیز نوشته است او در کربلاء قریب به 27 سال داشته است.

بنابر قول مشهور علی اکبر(ع) بزرگترین فرزند امام حسین(ع) است. نام مادر ایشان لیلی می باشد و برخی نام مادر را آمنه نوشته اند.

طبق آن چه محدث قمی نوشته است از زیارت نامه ها و روایات به دست می آید که علی اکبر(ع) ازدواج کرده بودند و فرزندانی نیز داشته است.

نام، لقب و کنیه

نام ایشان علی می باشد. نقل شده است که امام حسین(ع) شش فرزند داشتند که نام سه تن از آن ها عبدالله، جعفر و محمد بوده است. نام سه تن دیگر از فرزندان ایشان علی بوده است که یکی از آن ها علی اکبر(ع) می باشد. لقب ایشان اکبر است. یکی از وجوه لقب اکبر برای ایشان این است که فرزند بزرگ تر امام حسین(ع) می باشد. کنیه ایشان ابوالحسن بوده است.

ویژگی‌ها

اذعان دشمن به فضل او

نقل شده است که معاویه از اطرافیان خود پرسید چه کسی به خلافت از همه سزاوار تر است؟ اطرافیان جواب دادند: تو. معاویه گفت: خیر. سزاوار ترین شخص علی بن حسین بن علی بن ابی طالب است که جد او رسول خداست و شجاعت بنی هاشم، سخاوت بنی امیه و شگوه و جلال ثقیف در او جمع است.

شباهت به رسول خدا(ص) در منطق، خَلق و خُلق

علی اکبر(ع) در سخن گفتن، شکل و شمایل و اخلاق شبیه ترین مردم به رسول اکرم(ع) بوده است. لذا وجود ایشان یاد نبی اکرم(ص) را زنده می کرد و اهل بیت(ع) هرگاه دلتنگ رسول خدا(ص) می شدند به علی اکبر(ع) نگاه می کردند.

برخورداری از صفات و کمالات والای انسانی

او جوانى عالم، وارسته، رشيد و شجاع بود و از صفات انسانى و سجاياى اخلاقى والايى برخوردار بود. در زيارت‌نامۀ ایشان آمده است:

سلام بر تو اى بسيار راستگوى درستكار! اى [انسان] پاك و پاكيزه! اى دوست مقرَّب [خدا]!... چه گرامى است مقام تو! و چه شرافتمندانه بود بازگشت تو [به سوى او]! گواهى مى‌دهم كه خداوند از كوششت [در راه خود] قدردانى كرد و پاداشت را افزون ساخت و تو را به كنگره رفيع شرف رسانيد. و در غرفه‌هاى عالى [بهشت] جاى داد.

همچنان كه از پيش بر تو منّت نهاد و تو را از اهل بيتى قرار داد كه رجس و پليدى را از آنان دور كرد و از آلودگى‌ها كاملاً پاكشان ساخت.

ایمان قوی به حق و شوق به جان دادن در راه خدا

پس از حركت شبانۀ كاروان امام حسين(ع) از منزلگاه قصر بنى‌مقاتل که یکی از منزلگاه‌هاى بين راه مكه به كوفه بود، امام حسین(ع) در حالی که روی اسب سوار بودند به خواب رفتند. پس از بيدارى كلمۀ «اِنّٰا لِلّهِ‌ وَ انّٰا الَيْهِ‌ راجِعُون» را بر زبان جاری کردند و حمد خداى را به جاى آوردند. على‌اكبر(ع) سبب آن را پرسيد. امام حسين(ع) فرمودند: در خواب ديدم سوارى مى‌گفت: اين كاروان به سوى مرگ مى‌رود. على‌اكبر(ع) پرسيد: آيا ما بر حق نيستيم‌؟ فرمود: چرا. گفت: وقتى برحقيم از مردن در راه حق چه باك‌؟