پیش نویس:علی اکبر (ع): تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۲۹ ژانویهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۱۱:۲۵

این متن یک پیش‌نویس است که در وضعیت در دست تولید قرار دارد

سؤال

زندگی نامه اجمالی حضرت علی اکبر (ع) چیست؟ نام، لقب و کنیه ایشان چیست؟ چه ویژگی‌هایی برای عباس بن علی(ع) ذکر شده است؟

حضرت عباس بن علی(ع) در چهارم شعبان سال ۲۶ هجری در شهر مدینه متولد شدند. پدر ایشان امام علی(ع) و مادر ایشان ام البنین می‌باشند. حضرت عباس(ع) دارای دو فرزند به نام فضل و عبیدالله بوده‌اند که نسل ایشان از طریق عبیدالله ادامه پیدا کرد. ایشان سر انجام در سال ۶۱ هجری و در سن ۳۴ سالگی در کربلاء به شهادت رسیدند.

عباس در لغت به معنای شیر بیشه که شیران از او فرار می‌کنند می‌باشد. حضرت در زمان خودشان ملقّب به قمر بنی هاشم و مکنّی به کنیه «ابوالفضل» بودند.

قمر بنی هاشم(ع) دارای فضائل اخلاقی بسیاری هستند که در لسان امام معصوم(ع) از برخی از این فضائل یاد شده است؛ ایمان استوار و اعتقاد قوی به خدای متعال، مجاهدت در راه خدا، مورد غبطه قرار گرفتن از سوی شهداء در بهشت، انشاء زیارت نامه مخصوص از سوی معصوم(ع) و اطاعت از خدا، رسول و امام خویش.

درگاه‌ها

زندگی نامه

در تاریخ ولادت علی اکبر (ع) میان مورخین اختلاف نظر وجود دارد. برخی زمان ولادت ایشان را اوائل دوره حکومت عثمان بن عفان دانسته اند. برخی ایشان را متولد سال 35 یا 41 هجری دانسته اند. برخی همانند علامه مقرم تاریخ ولادت ایشان را 11 شعبان سال 33 هجری نوشته اند.^[۱] شیخ مفید درباره زمان تولد ایشان گفته اند وی دو سال پس از شهادت جدشان متولد شده اند.^[۲] به جهت اختلاف مذکور در مقدار سن ایشان هنگام شهادت نیز اختلاف قول وجود دارد. ابن شهر آشوب سن ایشان را در کربلاء 18 سال دانسته است و سن 25 سال را نیز از عده ای نقل کرده است.^[۳] شیخ مفید سن ایشان را 19 سال دانسته اند^[۴] و علامه مقرم نیز نوشته است او در کربلاء قریب به 27 سال داشته است.^[۵]

بنابر قول مشهور علی اکبر(ع) بزرگترین فرزند امام حسین(ع) است.^[۶] نام مادر ایشان لیلی می باشد^[۷] و برخی نام مادر را آمنه نوشته اند.^[۸]

طبق آن چه محدث قمی نوشته است از زیارت نامه ها و روایات به دست می آید که علی اکبر(ع) ازدواج کرده بودند و فرزندانی نیز داشته است.^[۹]

نام، لقب و کنیه

نام ایشان علی می باشد.^[۱۰] نقل شده است که امام حسین(ع) شش فرزند داشتند که نام سه تن از آن ها عبدالله، جعفر و محمد بوده است. نام سه تن دیگر از فرزندان ایشان علی بوده است که یکی از آن ها علی اکبر(ع) می باشد.^[۱۱] لقب ایشان اکبر است. یکی از وجوه لقب اکبر برای ایشان این است که فرزند بزرگ تر امام حسین(ع) می باشد.^[۱۲] کنیه ایشان ابوالحسن بوده است.^[۱۳]

ویژگی‌ها

اذعان دشمن به فضل او

نقل شده است که معاویه از اطرافیان خود پرسید چه کسی برای خلافت از همه سزاوار تر است؟ اطرافیان جواب دادند: تو. معاویه گفت: خیر. سزاوار ترین شخص علی بن حسین بن علی بن ابی طالب است که جد او رسول خداست و شجاعت بنی هاشم، سخاوت بنی امیه و شگوه و جلال ثقیف در او جمع است.^[۱۴]

شباهت به رسول خدا(ص) در منطق، خَلق و خُلق

علی اکبر(ع) در سخن گفتن، شکل و شمایل و اخلاق شبیه ترین مردم به رسول اکرم(ع) بوده است. لذا وجود ایشان یاد نبی اکرم(ص) را زنده می کرد و اهل بیت(ع) هرگاه دلتنگ رسول خدا(ص) می شدند به علی اکبر(ع) نگاه می کردند.^[۱۵]

منابع

↑ جمعی از نویسندگان، محمد مظفری (۱۳۸۵). پژوهشی پیرامون شهدای کربلا. قم: زمزم هدایت. ص۲۶۳.
↑ مفید، محمد بن محمد (۱۴۱۳). الإرشاد في معرفة حجج الله على العباد. قم: المؤتمر العالمي لألفية الشيخ المفيد. ص۱۳۷.
↑ ابن شهر آشوب، محمد بن علی (۱۴۱۲). مناقب آل أبي طالب (ع). ج۴. بیروت: دار الأضواء. ص۱۱۸.
↑ مفید، محمد بن محمد (۱۴۱۳). الارشاد. قم: مکتبة بصيرتي. ص۲۳۸.
↑ مقرم، عبدالرزاق (۱۳۵۳). مقتل الحسين عليه‌السلام. قم: مکتبة بصيرتي. ص۳۱۸.
↑ اصفهانی، ابوالفرج. مقاتل الطالبین. بیروت: دار المعرفة. ص۸۰.
↑ اصفهانی، ابوالفرج. مقاتل الطالبین. بیروت: دار المعرفة. ص۸۰.
↑ بن عبدالله، مصعب (۱۳۷۸). نسب قریش. قاهره: دار المعارف. ص۵۷.
↑ جمعی از نویسندگان، محمد مظفری (۱۳۸۵). پژوهشی پیرامون شهدای کربلا. قم: زمزم هدایت. ص۲۶۴.
↑ جلالی، عباس (۱۳۸۸). سلحشوران طف (ترجمه ابصار العین فی انصار الحسین). قم: آستانه مقدسه قم، انتشارات زائر. ص۶۱.
↑ سماوی، محمد (۱۳۷۷). إبصار العين في أنصار الحسين علیه السلام. قم: مرکز الدراسات الإسلامية لممثلية الولي الفقية في حرس الثورة الإسلامية. ص۵۰.
↑ سماوی، محمد (۱۳۷۷). إبصار العين في أنصار الحسين علیه السلام. قم: مرکز الدراسات الإسلامية لممثلية الولي الفقية في حرس الثورة الإسلامية. ص۵۰.
↑ سماوی، محمد (۱۳۷۷). إبصار العين في أنصار الحسين علیه السلام. قم: مرکز الدراسات الإسلامية لممثلية الولي الفقية في حرس الثورة الإسلامية. ص۵۰.
↑ سماوی، محمد (۱۳۷۷). إبصار العين في أنصار الحسين علیه السلام. قم: مرکز الدراسات الإسلامية لممثلية الولي الفقية في حرس الثورة الإسلامية. ص۴۹.
↑ امین، محسن (۱۳۶۲). أعیان الشیعة. ج۸. بیروت: دار التعارف للمطبوعات. ص۲۰۶ و ۲۰۷.

[1] جمعی از نویسندگان، محمد مظفری (۱۳۸۵). پژوهشی پیرامون شهدای کربلا. قم: زمزم هدایت. ص۲۶۳.

[2] مفید، محمد بن محمد (۱۴۱۳). الإرشاد في معرفة حجج الله على العباد. قم: المؤتمر العالمي لألفية الشيخ المفيد. ص۱۳۷.

[3] ابن شهر آشوب، محمد بن علی (۱۴۱۲). مناقب آل أبي طالب (ع). ج۴. بیروت: دار الأضواء. ص۱۱۸.

[4] مفید، محمد بن محمد (۱۴۱۳). الارشاد. قم: مکتبة بصيرتي. ص۲۳۸.

[5] مقرم، عبدالرزاق (۱۳۵۳). مقتل الحسين عليه‌السلام. قم: مکتبة بصيرتي. ص۳۱۸.

[6] اصفهانی، ابوالفرج. مقاتل الطالبین. بیروت: دار المعرفة. ص۸۰.

[7] اصفهانی، ابوالفرج. مقاتل الطالبین. بیروت: دار المعرفة. ص۸۰.

[8] بن عبدالله، مصعب (۱۳۷۸). نسب قریش. قاهره: دار المعارف. ص۵۷.

[9] جمعی از نویسندگان، محمد مظفری (۱۳۸۵). پژوهشی پیرامون شهدای کربلا. قم: زمزم هدایت. ص۲۶۴.

[10] جلالی، عباس (۱۳۸۸). سلحشوران طف (ترجمه ابصار العین فی انصار الحسین). قم: آستانه مقدسه قم، انتشارات زائر. ص۶۱.

[11] سماوی، محمد (۱۳۷۷). إبصار العين في أنصار الحسين علیه السلام. قم: مرکز الدراسات الإسلامية لممثلية الولي الفقية في حرس الثورة الإسلامية. ص۵۰.

[12] سماوی، محمد (۱۳۷۷). إبصار العين في أنصار الحسين علیه السلام. قم: مرکز الدراسات الإسلامية لممثلية الولي الفقية في حرس الثورة الإسلامية. ص۵۰.

[13] سماوی، محمد (۱۳۷۷). إبصار العين في أنصار الحسين علیه السلام. قم: مرکز الدراسات الإسلامية لممثلية الولي الفقية في حرس الثورة الإسلامية. ص۵۰.

[14] سماوی، محمد (۱۳۷۷). إبصار العين في أنصار الحسين علیه السلام. قم: مرکز الدراسات الإسلامية لممثلية الولي الفقية في حرس الثورة الإسلامية. ص۴۹.

[15] امین، محسن (۱۳۶۲). أعیان الشیعة. ج۸. بیروت: دار التعارف للمطبوعات. ص۲۰۶ و ۲۰۷.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]

[۱۳]

[۱۴]

[۱۵]

@@ خط ۱۸: / خط ۱۸: @@
 ===اذعان دشمن به فضل او===
 نقل شده است که معاویه از اطرافیان خود پرسید چه کسی برای خلافت از همه سزاوار تر است؟ اطرافیان جواب دادند: تو. معاویه گفت: خیر. سزاوار ترین شخص علی بن حسین بن علی بن ابی طالب است که جد او رسول خداست و شجاعت بنی هاشم، سخاوت بنی امیه و شگوه و جلال ثقیف در او جمع است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=إبصار العين في أنصار الحسين علیه السلام|عنوان کتاب=إبصار العين في أنصار الحسين علیه السلام|سال=1377|نام=محمد|نام خانوادگی=سماوی|ناشر=مرکز الدراسات الإسلامية لممثلية الولي الفقية في حرس الثورة الإسلامية|صفحه=49|مکان=قم}}</ref>
-===اطاعت و وفاداری نسبت به امام خود===
+===شباهت به رسول خدا(ص) در منطق، خَلق و خُلق===
-شب عاشورا امام حسین(ع) یاران خود را فرا خواند و برای آن‌ها سخنرانی نمود و بیعت خود را از ایشان برداشت. امام(ع) به ایشان فرمودند از تاریکی شب استفاده کنید و بروید. دشمنان با من کار دارند. بعد از فرمایش امام(ع) فرزندان و اصحاب اظهار وفاداری کردند و گفتند: چرا چنین کنیم؟ برای اینکه پس از تو زنده بمانیم؟ خداوند هرگز چنین چیزی را بما نشان ندهد. اولین کسی که این سخنان را گفت عباس بن علی(ع) بود و بقیه به دنبال ایشان گفتند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=اللهوف علی قتلی الطفوف|عنوان کتاب=اللهوف علی قتلی الطفوف|سال=1348|نام=علی بن موسی|نام خانوادگی=ابن طاووس|ناشر=جهان|صفحه=85|مکان=تهران}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|عنوان کتاب=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|سال=1385|نام=محمد مظفری|نام خانوادگی=جمعی از نویسندگان|ناشر=زمزم هدایت|صفحه=73|مکان=قم}}</ref>
+علی اکبر(ع) در سخن گفتن، شکل و شمایل و اخلاق شبیه ترین مردم به رسول اکرم(ع) بوده است. لذا وجود ایشان یاد نبی اکرم(ص) را زنده می کرد و اهل بیت(ع) هرگاه دلتنگ رسول خدا(ص) می شدند به علی اکبر(ع) نگاه می کردند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=أعیان الشیعة|عنوان کتاب=أعیان الشیعة|سال=1362|نام=محسن|نام خانوادگی=امین|ناشر=دار التعارف للمطبوعات|جلد=8|صفحه=206 و 207|مکان=بیروت}}</ref>
-===غبطه شهدا به مقام حضرت عباس(ع) در بهشت===
-بر اساس آیات قرآن [[بهشت]] دارای درجات متفاوتی است و مقام افراد در نتیجه تفاوت اعمال، [[اخلاص]] و معرفت آنان متفاوت است.<ref>طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، منشورات اسماعیلیان، بی‌تا، ج۲۰، ص۲۳۵.</ref> برخی بهشتیان به مقام افراد بالاتر غبطه می‌خورند.<ref>فتال نیشابوری، محمد بن احمد، روضة الواعظین و بصیرة المتعظین، قم، منشورات رضی، ۱۳۷۵ش، ج۲، ص۴۲۴.</ref> حضرت عباس(ع) از کسانی است که دارای رتبه بهشتی بالایی است؛ لذا در روایتی از [[امام سجاد(ع)]] آمده است که شهداء در روز قیامت به جایگاه ایشان غبطه می‌خورند:
-{{متن عربی|رَحِمَ اللَّهُ الْعَبَّاسَ فَلَقَدْ آثَرَ وَ أَبْلَی وَ فَدَی أَخَاهُ بِنَفْسِهِ حَتَّی قُطِعَتْ یَدَاهُ فَأَبْدَلَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَ بِهِمَا جَنَاحَیْنِ یَطِیرُ بِهِمَا مَعَ الْمَلَائِکَه فِی الْجَنَّه کَمَا جَعَلَ لِجَعْفَرِ بْنِ أَبِی طَالِبٍ وَ إِنَّ لِلْعَبَّاسِ عِنْدَ اللَّهِ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی مَنْزِلَه یَغْبِطُهُ بِهَا جَمِیعُ الشُّهَدَاءِ یَوْمَ الْقِیَامَه|ترجمه=خدا عباس را رحمت کند که ایثار کرد و خود را به سختی افکند و در راه برادرش جانبازی کرد تا آن‌که دست‌هایش از پیکر جدا گردید. آن‌گاه خداوند به جای آنها دو بال به وی عنایت کرد که در بهشت همراه فرشتگان پرواز کند، آنچنان که به جعفر طیار بالهایی بهشتی داد. عباس نزد خداوند مقامی دارد که همه شهدا در قیامت بدان غبطه می‌خورند.}}<ref>ابن بابویه، محمد بن علی، الأمالی، تهران، کتابچی، چاپ ششم، ۱۳۷۶ش، ص۴۶۲، مجلس۷۰، حدیث۱۰.</ref>
-===سرافرازی در آزمون ایمان و ولایت مداری===
-حضرت عباس(ع) بر اساس روایاتی که از معصومین(ع) نقل شده است دارای ایمانی استوار است. او کسی است که در آزمون‌های سخت الهی سرافراز گردید. از امام صادق(ع) روایت شده است که فرمود:
-{{متن عربی|کان عمّنا العبّاس بن علیّ نافذ البصیرة، صلب الایمان، جاهد مع أبی عبد اللّه علیه السّلام و أبلی بلاء حسنا و مضی شهیدا|ترجمه=عموی ما عباس فردی صاحب بصیرت، دارای ایمانی استوار بود و در کنار ابا عبد اللّه علیه السّلام جهاد و مبارزه نمود و به نحوی شایسته از عهدهٔ آزمون برآمد و سرانجام به فیض شهادت نایل آمد.}}<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=خصال|عنوان کتاب=خصال|سال=1377|نام=محمد بن علی|نام خانوادگی=ابن‌بابویه|ناشر=کتابچی|صفحه=86|مکان=تهران|فصل=باب دوم}}</ref>
-===دارای زیارت نامه صادر شده از امام معصوم(ع)===
-حضرت عباس(ع) از امام زاده‌هایی هستند که امام معصوم(ع) برای ایشان زیارت نامه انشاء نموده است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=کلیات مفاتیح الجنان|عنوان کتاب=کلیات مفاتیح الجنان|سال=1385|نام=عباس|نام خانوادگی=قمی|ناشر=انتشارات قیام|صفحه=666|مکان=قم}}</ref>
 ==منابع==
 {{پانویس}}{{شاخه