پالایش حدیث: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی پاسخ
بدون خلاصۀ ویرایش
(ابرابزار)
خط ۶: خط ۶:
'''پالایش حدیث''' یا تنقیح احادیث، به راه‌هایی گفته می‌شود که احادیث معتبر و صحیح از غیر آن مشخص شود. محققان علم حدیث راه‌هایی برای این کار ذکر کرده‌اند؛ از جمله:
'''پالایش حدیث''' یا تنقیح احادیث، به راه‌هایی گفته می‌شود که احادیث معتبر و صحیح از غیر آن مشخص شود. محققان علم حدیث راه‌هایی برای این کار ذکر کرده‌اند؛ از جمله:


=== ۱. معرفی راویان دروغگو و سازندگان حدیث: ===
== ۱. معرفی راویان دروغگو و سازندگان حدیث ==
پیشگامان این موضوع، [[ائمه اطهار(ع)]] بودند و افرادی چون ابوالخطاب محمد بن ابی زینب کوفی، مغیره بن سعید و بنان بیان و … را به عنوان دروغگو معرفی کرده و آنان را طرد و لعن کردند.<ref>معالم المدرستین، همان، ج۳، ص۳۲۲.</ref>
پیشگامان این موضوع، [[ائمه اطهار(ع)]] بودند و افرادی چون ابوالخطاب محمد بن ابی زینب کوفی، مغیره بن سعید و بنان بیان و … را به عنوان دروغگو معرفی کرده و آنان را طرد و لعن کردند.<ref>معالم المدرستین، همان، ج۳، ص۳۲۲.</ref>


=== ۲. وضع قواعد و معیارهای شناخت حدیث درست و سالم از حدیث ناسالم: ===
== ۲. وضع قواعد و معیارهای شناخت حدیث درست و سالم از حدیث ناسالم ==
ائمه اطهار(ع) برای این منظور ملاک‌های زیرا بیان فرموده‌اند:
ائمه اطهار(ع) برای این منظور ملاک‌های زیرا بیان فرموده‌اند:


خط ۱۶: خط ۱۶:
ب. '''عرضه بر سنت قطعی و غیر اختلافی پیامبر(ص)''': طبق این ملاک هر حدیثی که با سنت قطعی مخالف باشد مردود است.<ref>درسنامه وضع حدیث، همان، ص۲۲۶–۲۳۲.</ref>
ب. '''عرضه بر سنت قطعی و غیر اختلافی پیامبر(ص)''': طبق این ملاک هر حدیثی که با سنت قطعی مخالف باشد مردود است.<ref>درسنامه وضع حدیث، همان، ص۲۲۶–۲۳۲.</ref>


=== ۳. پیدایش علوم حدیث: ===
== ۳. پیدایش علوم حدیث ==
الف. '''علم رجال الحدیث''': به منظور شناسایی رجالی که در اسناد روایات آمده است شکل گرفت و کتب فراوانی در این زمینه نوشته شد.<ref>رک: سید حسین، صدر، نهایه الدرایه، تحقیق ماجدالغرباوی، بی جا، مشعر، بی تا، ص۲۵–۲۷.</ref> مانند: رجال نجاشی، رجال شیخ طوسی، معجم الرجال آیت‌الله خویی و...<ref>علم حدیث و نقش آن در شناخت و تهذیب حدیث، همان، ص۸۷–۸۸.</ref>  
الف. '''علم رجال الحدیث''': به منظور شناسایی رجالی که در اسناد روایات آمده است شکل گرفت و کتب فراوانی در این زمینه نوشته شد.<ref>رک: سید حسین، صدر، نهایه الدرایه، تحقیق ماجدالغرباوی، بی جا، مشعر، بی تا، ص۲۵–۲۷.</ref> مانند: رجال نجاشی، رجال شیخ طوسی، معجم الرجال آیت‌الله خویی و…<ref>علم حدیث و نقش آن در شناخت و تهذیب حدیث، همان، ص۸۷–۸۸.</ref>


ب. '''علم درایه الحدیث''': در این علم از سند و متن حدیث و کیفیت تحمل و آداب نقل آن بحث می‌شود.<ref>نهایه الدرایه، همان، ص۷۹.</ref> الوجیزه شیخ بهایی، نهایه الدرایه سید حسن صدر و علم الحدیث سیدرضا مؤدب، درسات فی علم الدرایه علی اکبر غفاری و مقباس الهدایه آیت الله مامقانی در این زمینه نوشته شده‌اند.
ب. '''علم درایه الحدیث''': در این علم از سند و متن حدیث و کیفیت تحمل و آداب نقل آن بحث می‌شود.<ref>نهایه الدرایه، همان، ص۷۹.</ref> الوجیزه شیخ بهایی، نهایه الدرایه سید حسن صدر و علم الحدیث سیدرضا مؤدب، درسات فی علم الدرایه علی اکبر غفاری و مقباس الهدایه آیت الله مامقانی در این زمینه نوشته شده‌اند.
خط ۳۴: خط ۳۴:
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =
  | شناسه =-
  | تیترها =
  | تیترها =-
  | ویرایش =
  | ویرایش =شد
  | لینک‌دهی =
  | لینک‌دهی =شد
  | ناوبری =
  | ناوبری =
  | نمایه =
  | نمایه =
  | تغییر مسیر =
  | تغییر مسیر =شد
  | ارجاعات =
  | ارجاعات =
  | بازبینی نویسنده =  
  | بازبینی نویسنده =
  | بازبینی =
  | بازبینی =
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت =
  | اولویت =ج
  | کیفیت =
  | کیفیت =ج
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}

نسخهٔ ‏۲۰ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۴:۳۹

سؤال

پالایش‌های حدیثی یعنی چه؟

پالایش حدیث یا تنقیح احادیث، به راه‌هایی گفته می‌شود که احادیث معتبر و صحیح از غیر آن مشخص شود. محققان علم حدیث راه‌هایی برای این کار ذکر کرده‌اند؛ از جمله:

۱. معرفی راویان دروغگو و سازندگان حدیث

پیشگامان این موضوع، ائمه اطهار(ع) بودند و افرادی چون ابوالخطاب محمد بن ابی زینب کوفی، مغیره بن سعید و بنان بیان و … را به عنوان دروغگو معرفی کرده و آنان را طرد و لعن کردند.[۱]

۲. وضع قواعد و معیارهای شناخت حدیث درست و سالم از حدیث ناسالم

ائمه اطهار(ع) برای این منظور ملاک‌های زیرا بیان فرموده‌اند:

الف. عرضه بر قرآن: بر پایه احادیثی که از امامان شیعه(ع) نقل شده است هر حدیثی که با قرآن موافق است سالم و هر حدیثی که مخالف قرآن است ناسالم است.[۲]

ب. عرضه بر سنت قطعی و غیر اختلافی پیامبر(ص): طبق این ملاک هر حدیثی که با سنت قطعی مخالف باشد مردود است.[۳]

۳. پیدایش علوم حدیث

الف. علم رجال الحدیث: به منظور شناسایی رجالی که در اسناد روایات آمده است شکل گرفت و کتب فراوانی در این زمینه نوشته شد.[۴] مانند: رجال نجاشی، رجال شیخ طوسی، معجم الرجال آیت‌الله خویی و…[۵]

ب. علم درایه الحدیث: در این علم از سند و متن حدیث و کیفیت تحمل و آداب نقل آن بحث می‌شود.[۶] الوجیزه شیخ بهایی، نهایه الدرایه سید حسن صدر و علم الحدیث سیدرضا مؤدب، درسات فی علم الدرایه علی اکبر غفاری و مقباس الهدایه آیت الله مامقانی در این زمینه نوشته شده‌اند.

ج. علم مختلف الحدیث: در این علم از احادیث متعارضه و راه حل تعارض آنها بحث می‌شود، در این زمینه هم کتبی نوشته شده است[۷] و مهمترین کتاب در این باره کتاب الاستبصار فیما اختلف من الاخبار شیخ طوسی (ره) است که جزء کتب اربعه شیعه است.

د. علم علل الحدیث: در این علم از اسباب پنهان و مشکلی که باعث ایجاد مشکل در حجیت حدیث شده است بحث می‌شود؛ و در این خصوص هم کتب متعددی نوشته شده است.[۸]

منابع

  1. معالم المدرستین، همان، ج۳، ص۳۲۲.
  2. رک: معالم المدرستین، همان، ج۳، ص۳۲۲–۳۲۳؛ درسنامه وضع حدیث، همان، ص۲۱۶–۲۲۶.
  3. درسنامه وضع حدیث، همان، ص۲۲۶–۲۳۲.
  4. رک: سید حسین، صدر، نهایه الدرایه، تحقیق ماجدالغرباوی، بی جا، مشعر، بی تا، ص۲۵–۲۷.
  5. علم حدیث و نقش آن در شناخت و تهذیب حدیث، همان، ص۸۷–۸۸.
  6. نهایه الدرایه، همان، ص۷۹.
  7. رک: همان، ص۲۸.
  8. رک: همان، ص۲۹.