علت خانه‌نشینی امام علی(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جا:ویرایش}} {{شروع متن}} {{سوال}} در سال هاي اول وفات پيامبر(ص)، چرا امام علي(ع) خ...» ایجاد کرد)
 
 
(۱۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش|کاربر=Mnazarzadeh }}
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
در سال هاي اول وفات پيامبر(ص)، چرا امام علي(ع) خانه نشين شدند؟ آیا سکوت ایشان به نفع اسلام بود یا مبارزه ایشان؟
در سال‌های اول وفات پیامبر(ص)، چرا امام علی(ع) خانه‌نشین شدند؟ آیا سکوت ایشان به نفع اسلام بود یا مبارزهٔ ایشان؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
'''علت خانه‌نشینی امام علی(ع)''' بعد از رحلت [[پیامبر(ص)]] را حفظ اسلام و وحدت و یکپارچگی جامعهٔ اسلامی دانسته‌اند. جامعه اسلامی بعد از رحلت پیامبر(ص) بسیار متذلذل بود و برخی سنت‌های جاهلی دوبارهٔ زنده گشت. افرادی مانند [[ابوسفیان]] و [[عباس عموی پیامبر(ص)|عباس بن عبدالمطلب]]، پیشنهاد بیعت امام علی(ع) را مطرح کردند تا او را به نبرد با خلیفه تحریک کنند. امام علی(ع) با توجه به اینکه یارانی قابل اتکا برای قیام نداشت و برای جلوگیری از تفرقه، خانه‌نشینی را انتخاب کرد.


==لزوم وحدت مسلمین==
== لزوم وحدت مسلمین ==
اغلب مورخان بر اين عقيده هستند كه شرايط جهان اسلام آن روز كه نهضت اسلام، نهضت جوان و نونهالي بود و هنوز ريشه هاي آن در دلها رسوخ نكرده و اكثريت قابل ملاحظه‌اي از مردم آن را از صميم دل نپذيرفته بودند، به اتّحاد و يكپارچگي نياز داشت<ref>سبحاني، جعفر، المذاهب الاسلاميه، ص۱۹۴، مؤسسه امام صادق ـ عليه السّلام ـ ، جاول، ۱۴۲۳ قمري.</ref>. در بعضي از تعبيرات در تواريخ معروف اسلام آمده است: «هنگامي كه پيامبر وفات يافت، عرب(جاهلي) بازگشت خود را شروع كرد و يهود و نصارا سر برداشتند و منافقان آشكار گشتند و وارد صحنه شدند و مسلمانان همانند رمه بي چوپان بودند كه در يك شب سرد و باراني زمستان، در بياباني، گرفتار شده اند<ref>سيره ابن هشام، جلد ۴، ص۳۱۶، به نقل از مكارم، شيرازي، پيام امام، جاول، چ اول، ۱۳۷۵، ناشر دارالكتب الاسلاميه.</ref>».
اغلب مورخان بر این عقیده هستند که [[اسلام]] در زمان رحلت پیامبر(ص)، که نهضت نوپایی بود و هنوز اکثریت قابل ملاحظه‌ای از مردم آن را از صمیم دل نپذیرفته بودند، به اتحاد و یکپارچگی نیاز داشت.<ref>سبحانی، جعفر، المذاهب الاسلامیه، ص۱۹۴، مؤسسه امام صادق ـ علیه السّلام ـ، جاول، ۱۴۲۳ قمری.</ref> برخی مورخان آورده‌اند که با وفات پیامبر، عرب (جاهلی) بازگشت خود را شروع کرد و منافقان آشکار گشتند.<ref>سیره ابن هشام، جلد ۴، ص۳۱۶، به نقل از مکارم، شیرازی، پیام امام، جاول، چ اول، ۱۳۷۵، ناشر دارالکتب الاسلامیه.</ref>


==تلاش منافقین برای ایجاد درگیری==
== تلاش منافقان برای ایجاد درگیری ==
بهترين راه براي درهم شكستن اتحاد مسلمين، درگير كردن [[اهل بيت(ع)]] با محوریت امام علی(ع) با سردمداران حكومت بود، به همين خاطر ابوسفيان با جلب موافقت [[عباس عموی پیامبر(ص)|عباس]] به همراه گروهي از [[بني هاشم]] نزد امام علي(ع) آمدند و به او پيشنهاد بيعت دادند. ابوسفيان براي تحريك احساسات علي(ع) گفت: اي ابا الحسن، از پذيرفتن اين پيشنهاد غفلت مورز، ما تاكنون كي پيرو خاندان فرومايه تِيم بوده ايم<ref>اقتباس از: ري شهري، محمد، رهبري در اسلام، ص۲۳۴، دارالحديث، چ اول، ۱۳۷۹.</ref>؟
بهترین راه برای درهم شکستن اتحاد مسلمانان، درگیر کردن امام علی(ع) با سردمداران حکومت بود، به همین خاطر [[ابوسفیان]] با جلب موافقت [[عباس عموی پیامبر(ص)|عباس]] به همراه گروهی از [[بنی هاشم|بنی‌هاشم]] نزد امام علی(ع) آمدند و به او پیشنهاد بیعت دادند. ابوسفیان برای تحریک احساسات علی(ع) گفت: ای اباالحسن، از پذیرفتن این پیشنهاد غفلت مکن، ما چه زمانی پیرو خاندان فرومایه تِیم (خاندان ابوبکر) بوده‌ایم؟<ref>اقتباس از: ری شهری، محمد، رهبری در اسلام، ص۲۳۴، دارالحدیث، چ اول، ۱۳۷۹.</ref>


امام علی(ع)، می‌فرماید: «شما خوب مي دانيد كه من از هر كس به امر خلافت شايسته ترم، به خدا سوگند تا هنگامي كه اوضاع مسلمين رو به راه باشد و تنها به من ستم شود، سكوت اختيار مي كنم<ref>نهج البلاغه، خطبه ۷۴، ترجمه آيت الله مكارم شيرازي.</ref>».
امام علی(ع) در جواب خاطرنشان کردند که «شما خوب می‌دانید که من از هر کس به امر خلافت شایسته ترم، به خدا سوگند تا هنگامی که اوضاع مسلمین رو به راه باشد و تنها به من ستم شود، سکوت اختیار می‌کنم».<ref>نهج البلاغه، خطبه ۷۴.</ref> البته اگر امام شرائط را برای قیام مهیا می‌دید، قیام می‌کرد و نیازی به پیشنهاد قیام نبود.  


گذشته از اين اگر بستر را براي قيام مهيا مي ديد هر لحظه قيام مي كرد و نيازي به پيشنهاد قيام نبود. حضرت امير(ع) يكي ديگر از علل عدم قيام را، نبود حامي و ياور مي داند چون قيام بايد با حمايت هاي عمومي مردم بال و پر پيدا كند و زمان مناسب آن فرا رسد. در اين باره مي فرمايند: «من، نگاه كردم و ديدم (براي گرفتن حق خود و مسلمانان) يار و ياوري جز خاندانم ندارم (به همين خاطر قيام نكردم؛ چرا كه) به مرگ آنان راضي نشدم<ref>نهج البلاغه، خطبه ۲۶، همان.</ref>».
یکی دیگر از علت‌های عدم قیام را نبود حامی و یاور می‌دانند. قیام باید با حمایت‌های عمومی مردم همراه باشد و زمان مناسب آن فرا رسد. از علی(ع) نقل شده که «من، نگاه کردم و دیدم یار و یاوری جز خاندانم ندارم. به مرگ آنان راضی نشدم».<ref>نهج البلاغه، خطبه ۲۶.</ref>


==امامت در زمان خانه نشینی==
== امامت در زمان خانه نشینی ==
امام در طول اين ۲۵ سال تمام تلاش خود را براي هدايت جامعه اسلامي بكار بست. يكي از مورخان مي گويد: هر جا مردم به راهنمايي نياز داشتند راهنمايي مي فرمود، اگر مشكلي پيش مي آمد مي گشود، و اگر حكمي به خطا صادر مي شد، درست را به آنان مي‌نمود و از راهنمايي كساني كه پيش از وي مسند خلافت را به خود اختصاس دادند، دريغ نمي فرمود<ref>شهيدي، جعفر، علي از زبان علي، ص۴۲ش، دفتر نشر فرهنگ اسلامي، جششم، ۱۳۷۶.</ref>.
امام در دوران ۲۵ سال حکومت خلفای سه‌گانه تمام تلاش خود را برای هدایت جامعه اسلامی به کار بست. به تعبیر جعفر شهیدی از مورخان معاصر  هر جا مردم به راهنمایی امام نیاز داشتند او راهنمایی می‌کرد، اگر مشکلی پیش می‌آمد آن‌را حل می‌کرد، اگر حکمی به خطا صادر می‌شد، درست را به آنان نشان می‌داد و از راهنمایی کسانی که پیش از وی مسند خلافت را به خود اختصاص دادند، دریغ نمی‌فرمود.<ref>شهیدی، جعفر، علی از زبان علی، ص۴۲ش، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، جششم، ۱۳۷۶.</ref>
 
== منابع ==
{{پایان پاسخ}}
{{پانویس|۲}}
 
==منابع==
<references />
{{شاخه
{{شاخه
| شاخه اصلی = ادیان و مذاهب
| شاخه اصلی = تاریخ
|شاخه فرعی۱ = کلیات
| شاخه فرعی۱ = تاریخ و سیره معصومان
|شاخه فرعی۲ = کلیات مذاهب
| شاخه فرعی۲ = امام علی(ع)
|شاخه فرعی۳ =  
| شاخه فرعی۳ =
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =  
  | شناسه = شد
  | تیترها =  
  | تیترها = شد
  | ویرایش =  
  | ویرایش = شد
  | لینک‌دهی =  
  | لینک‌دهی = شد
  | ناوبری =  
  | ناوبری =
  | نمایه =  
  | نمایه =
  | تغییر مسیر =  
  | تغییر مسیر = شد
  | ارجاعات =  
  | ارجاعات =
  | بازبینی =  
| بازبینی نویسنده =
  | تکمیل =  
  | بازبینی =
  | اولویت =  
  | تکمیل =
  | کیفیت =  
  | اولویت = ج
  | کیفیت = ب
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۸ اوت ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۴۶

سؤال

در سال‌های اول وفات پیامبر(ص)، چرا امام علی(ع) خانه‌نشین شدند؟ آیا سکوت ایشان به نفع اسلام بود یا مبارزهٔ ایشان؟

علت خانه‌نشینی امام علی(ع) بعد از رحلت پیامبر(ص) را حفظ اسلام و وحدت و یکپارچگی جامعهٔ اسلامی دانسته‌اند. جامعه اسلامی بعد از رحلت پیامبر(ص) بسیار متذلذل بود و برخی سنت‌های جاهلی دوبارهٔ زنده گشت. افرادی مانند ابوسفیان و عباس بن عبدالمطلب، پیشنهاد بیعت امام علی(ع) را مطرح کردند تا او را به نبرد با خلیفه تحریک کنند. امام علی(ع) با توجه به اینکه یارانی قابل اتکا برای قیام نداشت و برای جلوگیری از تفرقه، خانه‌نشینی را انتخاب کرد.

لزوم وحدت مسلمین

اغلب مورخان بر این عقیده هستند که اسلام در زمان رحلت پیامبر(ص)، که نهضت نوپایی بود و هنوز اکثریت قابل ملاحظه‌ای از مردم آن را از صمیم دل نپذیرفته بودند، به اتحاد و یکپارچگی نیاز داشت.[۱] برخی مورخان آورده‌اند که با وفات پیامبر، عرب (جاهلی) بازگشت خود را شروع کرد و منافقان آشکار گشتند.[۲]

تلاش منافقان برای ایجاد درگیری

بهترین راه برای درهم شکستن اتحاد مسلمانان، درگیر کردن امام علی(ع) با سردمداران حکومت بود، به همین خاطر ابوسفیان با جلب موافقت عباس به همراه گروهی از بنی‌هاشم نزد امام علی(ع) آمدند و به او پیشنهاد بیعت دادند. ابوسفیان برای تحریک احساسات علی(ع) گفت: ای اباالحسن، از پذیرفتن این پیشنهاد غفلت مکن، ما چه زمانی پیرو خاندان فرومایه تِیم (خاندان ابوبکر) بوده‌ایم؟[۳]

امام علی(ع) در جواب خاطرنشان کردند که «شما خوب می‌دانید که من از هر کس به امر خلافت شایسته ترم، به خدا سوگند تا هنگامی که اوضاع مسلمین رو به راه باشد و تنها به من ستم شود، سکوت اختیار می‌کنم».[۴] البته اگر امام شرائط را برای قیام مهیا می‌دید، قیام می‌کرد و نیازی به پیشنهاد قیام نبود.

یکی دیگر از علت‌های عدم قیام را نبود حامی و یاور می‌دانند. قیام باید با حمایت‌های عمومی مردم همراه باشد و زمان مناسب آن فرا رسد. از علی(ع) نقل شده که «من، نگاه کردم و دیدم یار و یاوری جز خاندانم ندارم. به مرگ آنان راضی نشدم».[۵]

امامت در زمان خانه نشینی

امام در دوران ۲۵ سال حکومت خلفای سه‌گانه تمام تلاش خود را برای هدایت جامعه اسلامی به کار بست. به تعبیر جعفر شهیدی از مورخان معاصر هر جا مردم به راهنمایی امام نیاز داشتند او راهنمایی می‌کرد، اگر مشکلی پیش می‌آمد آن‌را حل می‌کرد، اگر حکمی به خطا صادر می‌شد، درست را به آنان نشان می‌داد و از راهنمایی کسانی که پیش از وی مسند خلافت را به خود اختصاص دادند، دریغ نمی‌فرمود.[۶]

منابع

  1. سبحانی، جعفر، المذاهب الاسلامیه، ص۱۹۴، مؤسسه امام صادق ـ علیه السّلام ـ، جاول، ۱۴۲۳ قمری.
  2. سیره ابن هشام، جلد ۴، ص۳۱۶، به نقل از مکارم، شیرازی، پیام امام، جاول، چ اول، ۱۳۷۵، ناشر دارالکتب الاسلامیه.
  3. اقتباس از: ری شهری، محمد، رهبری در اسلام، ص۲۳۴، دارالحدیث، چ اول، ۱۳۷۹.
  4. نهج البلاغه، خطبه ۷۴.
  5. نهج البلاغه، خطبه ۲۶.
  6. شهیدی، جعفر، علی از زبان علی، ص۴۲ش، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، جششم، ۱۳۷۶.