سند دعای اللهم کن لولیک

از ویکی پاسخ
(تغییرمسیر از سند و منبع دعای فرج)
سؤال

دعای امام زمان(ع)، «اللَّهُمَّ كُنْ لِوَلِیِّكَ»، در کدام منابع روایی و از کدام معصوم(ع) نقل شده است؟

دعای «اللَّهُمَّ كُنْ لِوَلِیِّكَ» در کتاب‌های الکافی و تهذیب الاحکام، از کتاب‌های معتبر روایی شیعه، آمده است. در سند این روایت، شخصی حضور دارد که در توسط برخی رجال‌شناسان شیعه تضعیف شده است. هرچند برخی دیگر از رجال‌شناسان شیعه وی را توثیق کرده‌اند. برخی عالمان در مستحبات ضعف سند را مشکل نمی‌دانند. دربارهٔ معصومی که این دعا را بیان کرده نیز در منابع روایی مطلبی وجود نداد.

اعتبارسنجی سند روایت

دعای اللهم کن لولیک، با تفاوت‌هایی در برخی عبارات، در کتاب الکافی[۱] و تهذیب الاحکام[۲]، از کتاب‌های چهارگانهٔ شیعه، به‌عنوان عملی از اعمال شب ۲۳ ماه رمضان ذکر شده است. به خواندن این دعا در دیگر روزها نیز سفارش شده است. در کتاب مفاتیح الجنان این دعا در بخش اعمال شب بیست و سوم ماه رمضان آورده شده است.[۳]

یکی از راویان این روایت، محمد بن عیسی بن عبید بن یقطین است. برخی از رجال‌شناسان شیعه این شخص را ضعیف دانسته‌اند.[۴] سید ابوالقاسم خویی، مرجع تقلید و رجال‌شناس شیعه، او را ثقه و مورد اطمینان دانسته و نظراتی که او را ضعیف دانسته‌اند را نقد کرده است.[۵]

در این سلسله‌سند، نام امامی که حدیث از او نقل شده نیامده و به جای آن در کتاب الکافی از «صالحین»[۶] و در کتاب التهذیب الاحکام از «صادقین»[۷] نقل شده است. به گفتهٔ حدیث‌شناسان این تعبیر در روایات فقط برای امامان(ع) استفاده می‌شود؛ ولی اینکه از کدام امام نقل شده مشخص نمی‌گردد. برخی از عالمان ضعف سندی ادعیه را با اتکا به قاعدهٔ تسامح در ادلهٔ سنن قابل رفع می‌دانند.[۸]

سید بن طاووس در کتاب اقبال الاعمال این دعا را دارای سندهای متعدد دانسته است. او سلسه‌سندی که در الکافی و التهذیب الحکام نقل شده را در کتاب خود آورده است.[۹]

منابع

  1. الکلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۶۵ش، ج ۴، ص ۱۶۲، ح ۴.
  2. الطوسی، محمد بن حسن، التهذیب الاحکام، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۶۵ش، ج ۳، ص۱۰۲ ، ح ۳۷.
  3. القمی، عباس بن محمدرضا، مفاتیح الجنان، تهران، انتشارات اسوه، ۱۳۹۳، ص ۲۲۹.
  4. الطوسی، محمد بن الحسن، الفهرست، تحقيق الشيخ جواد القيومی، قم، مؤسسة النشر الفقاهة، ۱۴۱۷، ص ۲۱۶.
  5. الخوئی، سید ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث و تفصیل طبقات الرواة، قم، مرکز النشر آثار الشیعه، ج ۱۷، ص ۱۱۳-۱۲۰.
  6. الکلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۶۵ش، ج ۴، ص ۱۶۲، ح ۴.
  7. الطوسی، محمد بن حسن، التهذیب الاحکام، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۶۵ش، ج ۳، ص۱۰۲ ، ح ۳۷.
  8. السند، محمد، منهج التکامل الروحی، بیروت، دارالمهجة البیضاء، ۲۰۱۹م، ص ۲۰۲-۲۰۳.
  9. ابن‌الطاووس، رضی‌الدین علی بن موسی، الاقبال بالاعمال الصالحه، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، ۱۳۷۶ش، ج ۱، ص ۱۹۱.