درخت طلح در آیه ۲۹ سوره واقعه
طَلْح درختی است که در آیه ۲۹ سوره واقعه، یکی از نعمت‌های اصحاب یمین در بهشت شمرده شده و به باور بسیاری از مفسران، منظور از آن درخت موز است.[۱] [۲] [۳]
درباره معنای این واژه در قرآن، نظرهای دیگری مانند درخت اقاقیا، درخت مورد و درخت مو نیز بیان شده است.[۴] خلیل بن احمد فراهیدی لغت‌شناس قرن دوم قمری، درخت طلح که در قرآن ذکر شده را درخت موز معنا کرده است.[۵] فخرالدین طُریحی لغت‌شناس شیعه قرن یازدهم قمری نیز، طلح را به معنای درخت موز که زیبا، سرسبز و پر عطر است دانسته است.[۶]
برخی پژوهشگران معاصر معتقدند واژه طلح در این آیه، با درخت اقاقیا تطابق بیشتری دارد؛ زیرا سوره واقعه از جمله سوره‌های مکی است و شیوه قرآن استفاده از مثال‌هایی از طبیعیت است که برای مخاطبانِ نخستینِ قرآن، قابل فهم باشد.[۷] به گفته این پژوهشگران، یکی از پوشش‌های گیاهی مکه درخت طلح نجدی (اقاقیای جیراردی) است که بیشترین مطابقت را با واژه طلح در قرآن دارد.[۸]
آیه و ترجمه
| ﴿ | وَطَلْحٍ مَنْضُودٍ
و درختانی که میوه‌هایش خوشه خوشه روی هم چیده شده است. واقعه:۲۹ |
﴾ |
منابع
- ↑ ابن هائم، احمد بن محمد، التبيان فى تفسير غريب القرآن، محقق: محمد ضاحى عبد الباقى، بیروت، دار الغرب الإسلامي، چاپ اول، ۱۴۲۳ق، ص۳۱۱.
- ↑ طباطبايى، محمدحسين، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه: محمد باقر موسوی همدانی، قم، دفتر انتشارات اسلامى، چاپ پنجم، ۱۳۷۴ش، ج۱۹، ص۲۱۲.
- ↑ شاه عبدالعظيمى، حسين، تفسير اثنى عشرى، تهران، ميقات، چاپ اول، ۱۳۶۳ش، ج۱۲، ص۴۵۸.
- ↑ رفیعی، مریم و دیگران، «مصداق شناسی واژه طلح در قرآن با تأکید بر منابع تفسیری و گیاه شناسی»، در دو فصلنامه کتاب قیم، سال دهم، شماره ۲۲، بهار و تابستان ۱۳۹۹ش، ص۱۴۰.
- ↑ کتاب العین، قم، نشر هجرت، چاپ دوم، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۱۶۹.
- ↑ مجمع البحرین، تهران، مرتضوی، چاپ سوم، ۱۳۷۵ش، ج۲، ص۳۹۲.
- ↑ رفیعی، مریم و دیگران، «مصداق شناسی واژه طلح در قرآن با تأکید بر منابع تفسیری و گیاه شناسی»، در دو فصلنامه کتاب قیم، سال دهم، شماره ۲۲، بهار و تابستان ۱۳۹۹ش، ص۱۴۰.
- ↑ رفیعی، مریم و دیگران، «مصداق شناسی واژه طلح در قرآن با تأکید بر منابع تفسیری و گیاه شناسی»، در دو فصلنامه کتاب قیم، سال دهم، شماره ۲۲، بهار و تابستان ۱۳۹۹ش، ص۱۴۸.