پاکدامنی حضرت فاطمه(س) و حرام‌شدن آتش بر ذریه او: تفاوت میان نسخه‌ها
A.rezapour (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
A.rezapour (بحث | مشارکتها) (ابرابزار) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{شروع متن}} | {{شروع متن}} | ||
{{سوال}} | {{سوال}} | ||
پیامبر(ص) در حدیثی | پیامبر(ص) در حدیثی فرموده است: «فاطمه عفت و پاکدامنی خویش را حفظ کرد و خداوند آتش را بر ذریه فاطمه(س) حرام و آنان را از عذاب آتش مصون داشت.» آیا این حدیث صحیح است؟ | ||
{{پایان سوال}} | {{پایان سوال}} | ||
{{پاسخ}} | {{پاسخ}} | ||
{{درگاه|فاطمی}} | {{درگاه|فاطمی}} | ||
روایتی از [[پیامبر(ص)]] در کتب روایی آمده که گفته است: «فاطمه پاکدامنی ورزید و خداوند آتش را بر ذریه او حرام کرد.». | روایتی از [[پیامبر(ص)]] در کتب روایی آمده که گفته است: «فاطمه پاکدامنی ورزید و خداوند آتش را بر ذریه او حرام کرد.». در روایتی از [[امام صادق(ع)]] نقل است که ذریه در این روایت را «حسن و حسین و زینب و ام کلثوم» تفسیر کرده است. | ||
عالمان دینی گفته‌اند که نسبت داشتن با [[فاطمه(س)|حضرت فاطمه(س)]] دلیل بر خلاصی از آتش نبوده و روش عملی امامان نیز چنین چیزی دیده نمی‌شود. و آتش فقط بر آن عده از سادات حرام است که اهل طاعت عبادت و بندگی باشند. | عالمان دینی گفته‌اند که نسبت داشتن با [[فاطمه(س)|حضرت فاطمه(س)]] دلیل بر خلاصی از آتش نبوده و روش عملی امامان نیز چنین چیزی دیده نمی‌شود. و آتش فقط بر آن عده از سادات حرام است که اهل طاعت عبادت و بندگی باشند. | ||
==متن روایت== | == متن روایت == | ||
در روایتی از پیامبر(ص) نقل است که: «فاطمه عفت و پاکدامنی خویش را حفظ کرد و خداوند آتش را بر ذریه فاطمه(س) حرام و آنان را از عذاب آتش مصون داشت.» از امام صادق(ع)، از معنای کلام پیامبر سؤال شد و امام فرمود: «مقصود از کلام | در روایتی از پیامبر(ص) نقل است که: «فاطمه عفت و پاکدامنی خویش را حفظ کرد و خداوند آتش را بر ذریه فاطمه(س) حرام و آنان را از عذاب آتش مصون داشت.» از امام صادق(ع)، از معنای کلام پیامبر سؤال شد و امام فرمود: «مقصود از کلام رسول‌الله(ص) آن عده از فرزندان زهرا است که از عذاب آتش الهی آزاد هستند و آنان حسن و حسین و زینب و ام کلثوم هستند.»<ref>مجلسی، محمد باقر، بحارالأنوار، تهران، اسلامیه، بی تا، ج۴۳، ص۲۳۱.</ref> | ||
==سلسه راویان روایت== | == سلسه راویان روایت == | ||
هفت نفر در سلسله سند این حدیث قرار گرفته است: | هفت نفر در سلسله سند این حدیث قرار گرفته است: | ||
* حماد بن عثمان که اولین راوی در این سند بوده کسی است که [[شیخ طوسی]] در «فهرست» خود از ایشان به عنوان ثقه و جلیل القدر یاد کرده و گفته ایشان دارای کتاب است.<ref>شیخ طوسی، محمد. الفهرست، مؤسسه نشر الفقاهه، چاپ اول، ۱۴۱۷ق، ص۱۱۵.</ref> | * حماد بن عثمان که اولین راوی در این سند بوده کسی است که [[شیخ طوسی]] در «فهرست» خود از ایشان به عنوان ثقه و جلیل القدر یاد کرده و گفته ایشان دارای کتاب است.<ref>شیخ طوسی، محمد. الفهرست، مؤسسه نشر الفقاهه، چاپ اول، ۱۴۱۷ق، ص۱۱۵.</ref> | ||
* [[محمد بن قاسم]] که نجاشی از علماء رجال ایشان را توثیق نموده و فرموده محمد بن قاسم امامی مذهب و ثقه است.<ref>نجاشی الکوفی، شیخ احمد بن علی، رجال نجاشی، جامعه مدرسین، چاپ پنجم، ۱۴۱۶ق، ص۳۶۲.</ref> | * [[محمد بن قاسم]] که نجاشی از علماء رجال ایشان را توثیق نموده و فرموده محمد بن قاسم امامی مذهب و ثقه است.<ref>نجاشی الکوفی، شیخ احمد بن علی، رجال نجاشی، جامعه مدرسین، چاپ پنجم، ۱۴۱۶ق، ص۳۶۲.</ref> | ||
* حسن بن علی الوشّاء را [[نجاشی]] از افراد برجسته شیعه شمرده او را به عنوان «عین من اعیان الطائفه» معتبر دانسته است.<ref>تفرشی، السید المصطفی، نقد الرجال، آل البیت، چاپ اول، ۱۴۱۸ق، ج۵، ص۳۵۱ و طرائف المقال، ج۱، ص۲۱۷.</ref> | |||
* حسن بن علی الوشّاء را [[نجاشی]] از افراد برجسته شیعه شمرده او را به عنوان «عین من اعیان الطائفه» معتبر | |||
* علی بن مهزیار چهارمین نفر در سلسله سند است که از امام رضا(ع) روایت نقل کرده و از افراد ویژه [[امام جواد(ع)]] و وکیل آن حضرت بوده و در وثاقت و اعتبارش از نظر اهل تشخیص تردیدی نیست.<ref>رجال نجاشی، تحقیق، شبیری زنجانی، ص۲۵۳، همان.</ref> | * علی بن مهزیار چهارمین نفر در سلسله سند است که از امام رضا(ع) روایت نقل کرده و از افراد ویژه [[امام جواد(ع)]] و وکیل آن حضرت بوده و در وثاقت و اعتبارش از نظر اهل تشخیص تردیدی نیست.<ref>رجال نجاشی، تحقیق، شبیری زنجانی، ص۲۵۳، همان.</ref> | ||
* [[عباس بن معروف]] نیز مورد تأیید علماء رجال قرار گرفته<ref>رجالی نجاشی، همان، ص۲۸۱.</ref> و شکی در وثاقت او نیست. | * [[عباس بن معروف]] نیز مورد تأیید علماء رجال قرار گرفته<ref>رجالی نجاشی، همان، ص۲۸۱.</ref> و شکی در وثاقت او نیست. | ||
* [[محمد بن حسن صفار]] که یکی دیگر از راویان این روایت است، نجاشی در رجال خود به وثاقت، عظمت قدر و منزلت و قلت اسقاط در روایت، یاد کرده و توثیق نموده است.<ref>رجال نجاشی، ص۲۵۴.</ref> | * [[محمد بن حسن صفار]] که یکی دیگر از راویان این روایت است، نجاشی در رجال خود به وثاقت، عظمت قدر و منزلت و قلت اسقاط در روایت، یاد کرده و توثیق نموده است.<ref>رجال نجاشی، ص۲۵۴.</ref> | ||
* [[محمد بن الحسن بن احمد بن الولید]]، با عناوینی چون [[شیخ القمیین]]، ثقه و عین من اعیان الطائفه، مورد توثیق قرار گرفته است.<ref>التفرشی، السید المصطفی، نقد الرجال، آل البیت، چاپ اول، ۱۴۱۸ق، ج۴، ص ۱۷۰.</ref> | |||
* [[محمد بن الحسن بن احمد بن الولید]]، با عناوینی چون [[شیخ القمیین]]، ثقه و عین من اعیان الطائفه، مورد توثیق قرار | |||
با توجه به معتبر بودن آحاد سلسله سند این روایت تردیدی در صدور آن از معصوم(ع) باقی نمی‌ماند علاوه بر این که [[روایت مستفیضه]] است. | با توجه به معتبر بودن آحاد سلسله سند این روایت تردیدی در صدور آن از معصوم(ع) باقی نمی‌ماند علاوه بر این که [[روایت مستفیضه]] است. | ||
==معنا و مفهوم روایت== | == معنا و مفهوم روایت == | ||
گفته شده این که در روایت مقصود همه ذریه حضرت زهرا(س) بوده باشد و آنان به صرف انتساب به حضرت فاطمه اهل نجات باشند، با عقل و نقل سازگار نیست، زیرا بر این مبنا از نظر عقلی باید تکالیف دینی نسبت به آنان لغو باشد زیرا فرض این است که آنان به مجرد انتساب اهل نجات‌اند در حالی که چنین نیست.{{مدرک|date=دسامبر ۲۰۲۳}} | گفته شده این که در روایت مقصود همه ذریه حضرت زهرا(س) بوده باشد و آنان به صرف انتساب به حضرت فاطمه اهل نجات باشند، با عقل و نقل سازگار نیست، زیرا بر این مبنا از نظر عقلی باید تکالیف دینی نسبت به آنان لغو باشد زیرا فرض این است که آنان به مجرد انتساب اهل نجات‌اند در حالی که چنین نیست.{{مدرک|date=دسامبر ۲۰۲۳}} | ||
به علاوه روایات فراوانی در منابع روائی از معصومین(ع) رسیده که می‌گوید این طرز فکر که صرف ارتباط نسَبی نجات‌بخش است، اشتباه است و بر همین اساس در رابطه با روایت مورد سؤال، از معصومین(ع) سؤال شده و آنان جواب منطقی و عقلایی داده‌اند و مسئله اطاعت از خدا و معصومین(ع) را یک امر ضروری و غیرقابل انکار دانسته‌اند. از جمله در زمان [[امام رضا(ع)]] این فکر که مجرد ارتباط نسَبی با فاطمه و اهل بیت(ع) عامل نجات است از سوی برخی‌ها تبلیغ می‌شده که امام رضا(ع) مانع از ترویج این تفکر غلط | به علاوه روایات فراوانی در منابع روائی از معصومین(ع) رسیده که می‌گوید این طرز فکر که صرف ارتباط نسَبی نجات‌بخش است، اشتباه است و بر همین اساس در رابطه با روایت مورد سؤال، از معصومین(ع) سؤال شده و آنان جواب منطقی و عقلایی داده‌اند و مسئله اطاعت از خدا و معصومین(ع) را یک امر ضروری و غیرقابل انکار دانسته‌اند. از جمله در زمان [[امام رضا(ع)]] این فکر که مجرد ارتباط نسَبی با فاطمه و اهل بیت(ع) عامل نجات است از سوی برخی‌ها تبلیغ می‌شده که امام رضا(ع) مانع از ترویج این تفکر غلط شده است.<ref>مجلسی، محمد باقر، بحارالأنوار، تهران، اسلامیه، بی تا، ج۴۳، ص۲۳۲.</ref> | ||
بنابراین صرف فرزندی و انتساب به پیامبر(ص) و فاطمه زهرا(س) سودی ندارد و عمل صالح لازم است. مطابق روایت و روایات تاییدکننده آن آتش فقط بر آن عده از سادات حرام است که اهل طاعت عبادت و بندگی باشند و لذا برای روایت مورد سؤال در برخی روایات امام حسن(ع) و امام حسین(ع)، زینب و ام کلثوم را به عنوان مصداق کامل روایت ذکر کرده است.<ref>مجلسی، محمد باقر، بحارالأنوار، تهران، اسلامیه، بی تا، ج۴۳، ص۲۳۱.</ref> | |||
== منابع == | == منابع == | ||
{{پانویس|۲}} | {{پانویس|۲}} | ||
| خط ۵۳: | خط ۴۷: | ||
| ناوبری = | | ناوبری = | ||
| نمایه = | | نمایه = | ||
| تغییر مسیر = | | تغییر مسیر =شد | ||
| ارجاعات = | | ارجاعات = | ||
| بازبینی = | | بازبینی = | ||
| تکمیل = | | تکمیل = | ||
| اولویت =ج | | اولویت =ج | ||
| کیفیت = | | کیفیت =ب | ||
}} | }} | ||
{{پایان متن}} | {{پایان متن}} | ||
[[رده:حجاب]] | |||
[[رده:سیره حضرت فاطمه(س)]] | [[رده:سیره حضرت فاطمه(س)]] | ||
[[رده:فضایل حضرت فاطمه(س)]] | [[رده:فضایل حضرت فاطمه(س)]] | ||
نسخهٔ ۲۱ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۹:۰۶
سؤال
پیامبر(ص) در حدیثی فرموده است: «فاطمه عفت و پاکدامنی خویش را حفظ کرد و خداوند آتش را بر ذریه فاطمه(س) حرام و آنان را از عذاب آتش مصون داشت.» آیا این حدیث صحیح است؟
درگاه‌ها
روایتی از پیامبر(ص) در کتب روایی آمده که گفته است: «فاطمه پاکدامنی ورزید و خداوند آتش را بر ذریه او حرام کرد.». در روایتی از امام صادق(ع) نقل است که ذریه در این روایت را «حسن و حسین و زینب و ام کلثوم» تفسیر کرده است.
عالمان دینی گفته‌اند که نسبت داشتن با حضرت فاطمه(س) دلیل بر خلاصی از آتش نبوده و روش عملی امامان نیز چنین چیزی دیده نمی‌شود. و آتش فقط بر آن عده از سادات حرام است که اهل طاعت عبادت و بندگی باشند.
متن روایت
در روایتی از پیامبر(ص) نقل است که: «فاطمه عفت و پاکدامنی خویش را حفظ کرد و خداوند آتش را بر ذریه فاطمه(س) حرام و آنان را از عذاب آتش مصون داشت.» از امام صادق(ع)، از معنای کلام پیامبر سؤال شد و امام فرمود: «مقصود از کلام رسول‌الله(ص) آن عده از فرزندان زهرا است که از عذاب آتش الهی آزاد هستند و آنان حسن و حسین و زینب و ام کلثوم هستند.»[۱]
سلسه راویان روایت
هفت نفر در سلسله سند این حدیث قرار گرفته است:
- حماد بن عثمان که اولین راوی در این سند بوده کسی است که شیخ طوسی در «فهرست» خود از ایشان به عنوان ثقه و جلیل القدر یاد کرده و گفته ایشان دارای کتاب است.[۲]
- محمد بن قاسم که نجاشی از علماء رجال ایشان را توثیق نموده و فرموده محمد بن قاسم امامی مذهب و ثقه است.[۳]
- حسن بن علی الوشّاء را نجاشی از افراد برجسته شیعه شمرده او را به عنوان «عین من اعیان الطائفه» معتبر دانسته است.[۴]
- علی بن مهزیار چهارمین نفر در سلسله سند است که از امام رضا(ع) روایت نقل کرده و از افراد ویژه امام جواد(ع) و وکیل آن حضرت بوده و در وثاقت و اعتبارش از نظر اهل تشخیص تردیدی نیست.[۵]
- عباس بن معروف نیز مورد تأیید علماء رجال قرار گرفته[۶] و شکی در وثاقت او نیست.
- محمد بن حسن صفار که یکی دیگر از راویان این روایت است، نجاشی در رجال خود به وثاقت، عظمت قدر و منزلت و قلت اسقاط در روایت، یاد کرده و توثیق نموده است.[۷]
- محمد بن الحسن بن احمد بن الولید، با عناوینی چون شیخ القمیین، ثقه و عین من اعیان الطائفه، مورد توثیق قرار گرفته است.[۸]
با توجه به معتبر بودن آحاد سلسله سند این روایت تردیدی در صدور آن از معصوم(ع) باقی نمی‌ماند علاوه بر این که روایت مستفیضه است.
معنا و مفهوم روایت
گفته شده این که در روایت مقصود همه ذریه حضرت زهرا(س) بوده باشد و آنان به صرف انتساب به حضرت فاطمه اهل نجات باشند، با عقل و نقل سازگار نیست، زیرا بر این مبنا از نظر عقلی باید تکالیف دینی نسبت به آنان لغو باشد زیرا فرض این است که آنان به مجرد انتساب اهل نجات‌اند در حالی که چنین نیست.[نیازمند منبع]
به علاوه روایات فراوانی در منابع روائی از معصومین(ع) رسیده که می‌گوید این طرز فکر که صرف ارتباط نسَبی نجات‌بخش است، اشتباه است و بر همین اساس در رابطه با روایت مورد سؤال، از معصومین(ع) سؤال شده و آنان جواب منطقی و عقلایی داده‌اند و مسئله اطاعت از خدا و معصومین(ع) را یک امر ضروری و غیرقابل انکار دانسته‌اند. از جمله در زمان امام رضا(ع) این فکر که مجرد ارتباط نسَبی با فاطمه و اهل بیت(ع) عامل نجات است از سوی برخی‌ها تبلیغ می‌شده که امام رضا(ع) مانع از ترویج این تفکر غلط شده است.[۹]
بنابراین صرف فرزندی و انتساب به پیامبر(ص) و فاطمه زهرا(س) سودی ندارد و عمل صالح لازم است. مطابق روایت و روایات تاییدکننده آن آتش فقط بر آن عده از سادات حرام است که اهل طاعت عبادت و بندگی باشند و لذا برای روایت مورد سؤال در برخی روایات امام حسن(ع) و امام حسین(ع)، زینب و ام کلثوم را به عنوان مصداق کامل روایت ذکر کرده است.[۱۰]
منابع
- ↑ مجلسی، محمد باقر، بحارالأنوار، تهران، اسلامیه، بی تا، ج۴۳، ص۲۳۱.
- ↑ شیخ طوسی، محمد. الفهرست، مؤسسه نشر الفقاهه، چاپ اول، ۱۴۱۷ق، ص۱۱۵.
- ↑ نجاشی الکوفی، شیخ احمد بن علی، رجال نجاشی، جامعه مدرسین، چاپ پنجم، ۱۴۱۶ق، ص۳۶۲.
- ↑ تفرشی، السید المصطفی، نقد الرجال، آل البیت، چاپ اول، ۱۴۱۸ق، ج۵، ص۳۵۱ و طرائف المقال، ج۱، ص۲۱۷.
- ↑ رجال نجاشی، تحقیق، شبیری زنجانی، ص۲۵۳، همان.
- ↑ رجالی نجاشی، همان، ص۲۸۱.
- ↑ رجال نجاشی، ص۲۵۴.
- ↑ التفرشی، السید المصطفی، نقد الرجال، آل البیت، چاپ اول، ۱۴۱۸ق، ج۴، ص ۱۷۰.
- ↑ مجلسی، محمد باقر، بحارالأنوار، تهران، اسلامیه، بی تا، ج۴۳، ص۲۳۲.
- ↑ مجلسی، محمد باقر، بحارالأنوار، تهران، اسلامیه، بی تا، ج۴۳، ص۲۳۱.