موارد جایز بودن دروغ: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۲۶ ژوئیهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۰۹:۱۶

سؤال

در چه موردی دروغ جایز است؟

دروغ از گناهان کبیره است و تنها زمانی جواز پیدا می‌کند که امری شرعی مهمتر در میان باشد. در اصطلاح فقهی به آن تقدیم

تقدیم اهم بر مهم

شیخ انصاری تنها در موارد اضطراری و اجباری و برای اصلاح‌گری، دروغ را جایز می‌داند. این جواز دروغ را تقدیم اهم بر مهم و فاسد بر افسد می‌دانند.^[۱]

حفظ جان

دروغ در مورد دفع ضرر از خود یا از مؤمنی دیگر بلکه قسم خوردن بر آن نیز جایز است. و جایز است دروغ در مورد اصلاح بین مؤمنین ولی به احتیاط واجب در این دو مورد، تا توریه ممکن است دروغ نگوید. و بنا بر احتیاط واجب مرد به همسر خود نیز نباید وعده خلاف دهد. و اگر انسان به کسی وعده‌ای داد به احتیاط واجب باید به آن عمل کند مگر این که در ضمن وعده دادن ان شاء الله بگوید و آن را مقید به اراده خداوند و امثال آن کند.^[۲]

با توجه به این که قبح ذاتی دروغ به صورت مقتضی است نه به صورت علّت تامّه، یعنی شرایط و موانع می‌تواند در آن تأثیر گذارد، جواز قسم دروغ مبتنی بر مسئله اهم و مهم خواهد بود؛ یعنی در جایی که اگر راست بگوید، هدف مهم‌تر شرعی به خطر می‌افتد، مجاز خواهد بود؛ در غیر این صورت نه.^[۳]

اصلاح بین دو مؤمن

.

مطالعه بیشتر

دروغ مصلحت آمیز، اسلامی حسن، بوستان کتاب، ۱۳۸۷.

منابع

↑ شمول ادله حرمت دروغ نسبت به خانواده و بستگان و حکم وعده دروغ به همسر، مصطفی همدانی، فصلنامه علمی پژوهشی فقه، شماره ۸۴.
↑ سایت رسمی دفتر مرجع عالیقدر آقای سید علی حسینی سیستانی https://www.sistani.org/persian/qa/0903/
↑ پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حضرت آیت الله مکارم شیرازی https://makarem.ir/main.aspx?lid=0&typeinfo=21&catid=46435

[1] شمول ادله حرمت دروغ نسبت به خانواده و بستگان و حکم وعده دروغ به همسر، مصطفی همدانی، فصلنامه علمی پژوهشی فقه، شماره ۸۴.

[2] سایت رسمی دفتر مرجع عالیقدر آقای سید علی حسینی سیستانی https://www.sistani.org/persian/qa/0903/

[3] پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حضرت آیت الله مکارم شیرازی https://makarem.ir/main.aspx?lid=0&typeinfo=21&catid=46435

[۱]

[۲]

[۳]

@@ خط ۵: / خط ۵: @@
 {{پاسخ}}
-دروغ از گناهان کبیره است و تنها زمانی جواز پیدا می‌کند که امری شرعی مهمتر در میان باشد.
+دروغ از گناهان کبیره است و تنها زمانی جواز پیدا می‌کند که امری شرعی مهمتر در میان باشد. در اصطلاح فقهی به آن تقدیم
+== تقدیم اهم بر مهم ==
+شیخ انصاری تنها در موارد اضطراری و اجباری و برای اصلاح‌گری، دروغ را جایز می‌داند. این جواز دروغ را تقدیم اهم بر مهم و فاسد بر افسد می‌دانند.<ref>شمول ادله حرمت دروغ نسبت به خانواده و بستگان و حکم وعده دروغ به همسر، مصطفی همدانی، فصلنامه علمی پژوهشی فقه، شماره ۸۴.</ref>
+=== حفظ جان ===
 دروغ در مورد دفع ضرر از خود یا از مؤمنی دیگر بلکه قسم خوردن بر آن نیز جایز است. و جایز است دروغ در مورد اصلاح بین مؤمنین ولی به احتیاط واجب در این دو مورد، تا توریه ممکن است دروغ نگوید. و بنا بر احتیاط واجب مرد به همسر خود نیز نباید وعده خلاف دهد. و اگر انسان به کسی وعده‌ای داد به احتیاط واجب باید به آن عمل کند مگر این که در ضمن وعده دادن ان شاء الله بگوید و آن را مقید به اراده خداوند و امثال آن کند.<ref>سایت رسمی دفتر مرجع عالیقدر آقای سید علی حسینی سیستانی
@@ خط ۱۵: / خط ۱۹: @@
 https://makarem.ir/main.aspx?lid=0&typeinfo=21&catid=46435</ref>
-شیخ انصاری تنها در موارد اضطراری و اجباری و برای اصلاح‌گری، دروغ را جایز می‌داند. این جواز دروغ را تقدیم اهم بر مهم و فاسد بر افسد می‌دانند.<ref>شمول ادله حرمت دروغ نسبت به خانواده و بستگان و حکم وعده دروغ به همسر، مصطفی همدانی، فصلنامه علمی پژوهشی فقه، شماره ۸۴.</ref>
+=== اصلاح بین دو مؤمن ===
+.
 == مطالعه بیشتر ==