حجاب حضرت فاطمه(س): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۷: خط ۱۷:
* {{قرآن|وَقُلْ لِلْمُؤْمِنَاتِ يَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِهِنَّ وَيَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَلَا يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلَّا مَا ظَهَرَ مِنْهَا ۖ وَلْيَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلَىٰ جُيُوبِهِنَّ| ترجمه = و زنان مؤمن را بگو تا چشم‌ها را بپوشند و فروج و اندامشان را محفوظ دارند و زینت و آرایش خود جز آنچه قهرا ظاهر می‌شود (بر بیگانه) آشکار نسازند، و باید سینه و بر و دوش خود را به مقنعه بپوشانند.}}<ref>(نور:۳۱).</ref> مفسران در توضیح این آیه، معتقدند منظور از زینت‌های آشکار، صورت و دست‌ها (تا مچ) است.<ref>فخر رازی، تفسیر کبیر، دارالفکر، بیروت، ۲۰۰۲م، ج۱۲، ص۲۰۶ و ۲۰۷ ـ طبرسی، مجمع البیان، دارالاحیاء التراث العربی، بیروت، ۱۹۹۲م، ج۷، ص۱۸۲ ـ در تفاسیر دیگر مثل تفسیر نور و تفسیر المیزان ذیل این آیه به این مطالب اشاره شده است.</ref> اکثر مفسران و اهل‌لغت، خمر را به «مقنعه‌ها» معنا کرده‌اند؛ و منظور از (جیوب)، قسمت بالای سینه جایی که متصل به گردن است می‌باشد.<ref>فخر رازی، همان، ص ۲۰۷ ـ طبرسی، همان، ۱۸۲ ـقزوینی، سید محمد کاظم، فاطمه الزهرا من المهد الی اللحدم بصیرتی، قم، ۱۴۱۴ هـ ق، ص۲۹۹ ـ المنجد فی اللغه ماده «خمر» و «جلباب».</ref>
* {{قرآن|وَقُلْ لِلْمُؤْمِنَاتِ يَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِهِنَّ وَيَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَلَا يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلَّا مَا ظَهَرَ مِنْهَا ۖ وَلْيَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلَىٰ جُيُوبِهِنَّ| ترجمه = و زنان مؤمن را بگو تا چشم‌ها را بپوشند و فروج و اندامشان را محفوظ دارند و زینت و آرایش خود جز آنچه قهرا ظاهر می‌شود (بر بیگانه) آشکار نسازند، و باید سینه و بر و دوش خود را به مقنعه بپوشانند.}}<ref>(نور:۳۱).</ref> مفسران در توضیح این آیه، معتقدند منظور از زینت‌های آشکار، صورت و دست‌ها (تا مچ) است.<ref>فخر رازی، تفسیر کبیر، دارالفکر، بیروت، ۲۰۰۲م، ج۱۲، ص۲۰۶ و ۲۰۷ ـ طبرسی، مجمع البیان، دارالاحیاء التراث العربی، بیروت، ۱۹۹۲م، ج۷، ص۱۸۲ ـ در تفاسیر دیگر مثل تفسیر نور و تفسیر المیزان ذیل این آیه به این مطالب اشاره شده است.</ref> اکثر مفسران و اهل‌لغت، خمر را به «مقنعه‌ها» معنا کرده‌اند؛ و منظور از (جیوب)، قسمت بالای سینه جایی که متصل به گردن است می‌باشد.<ref>فخر رازی، همان، ص ۲۰۷ ـ طبرسی، همان، ۱۸۲ ـقزوینی، سید محمد کاظم، فاطمه الزهرا من المهد الی اللحدم بصیرتی، قم، ۱۴۱۴ هـ ق، ص۲۹۹ ـ المنجد فی اللغه ماده «خمر» و «جلباب».</ref>


* {{قرآن|يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ قُلْ لِأَزْوَاجِكَ وَبَنَاتِكَ وَنِسَاءِ الْمُؤْمِنِينَ يُدْنِينَ عَلَيْهِنَّ مِنْ جَلَابِيبِهِنَّ ۚ ذَٰلِكَ أَدْنَىٰ أَنْ يُعْرَفْنَ فَلَا يُؤْذَيْنَ ۗ}}<ref>(احزاب:۵۹).</ref> ''ای پیغمبر (گرامی) با زنان و دختران خود و زنان مؤمنان بگو که خویشتن را به چادر فرو پوشند، که این کار برای اینکه آنها (به عفّت و حرّیت) شناخته شوند تا از تعرض و جسارت (هوس رانان) آزار نکشند بسیار نزدیکتر است.''
* {{قرآن|يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ قُلْ لِأَزْوَاجِكَ وَبَنَاتِكَ وَنِسَاءِ الْمُؤْمِنِينَ يُدْنِينَ عَلَيْهِنَّ مِنْ جَلَابِيبِهِنَّ ۚ ذَٰلِكَ أَدْنَىٰ أَنْ يُعْرَفْنَ فَلَا يُؤْذَيْنَ ۗ
| سوره = احزاب
| آیه = ۵۹
| ترجمه = ای پیغمبر (گرامی) با زنان و دختران خود و زنان مؤمنان بگو که خویشتن را به چادر فرو پوشند، که این کار برای اینکه آنها (به عفّت و حرّیت) شناخته شوند تا از تعرض و جسارت (هوس رانان) آزار نکشند بسیار نزدیکتر است.
}} جلباب پوششی است که با آن تمام بدن پوشانده می‌شود. مانند چادر یا مانتوهای بلند که تا روی پا است؛ بنابراین از آیات فوق استفاده می‌شود پوشاندن سر و سینه و گردن و تمام بدن برای زنان مؤمن واجب است.


جلباب پوششی است که با آن تمام بدن پوشانده می‌شود. مانند چادر یا مانتوهای بلند که تا روی پا است؛ بنابراین از آیات فوق استفاده می‌شود پوشاندن سر و سینه و گردن و تمام بدن برای زنان مؤمن واجب است.
====حجاب از دیدگاه فاطمه زهرا(س) و اهل بیت(ع)====
 
====حجاب از دیدگاه فاطمه زهرا و اهل بیت====


در احادیث متعددی، حضرت زهرا(س) بهترین زنان را اینطور معرفی می‌کند؛ ''خَیرٌ للنِّساء أن لا یَرینَ الرِّجالَ وَلا یَراهُنَّ الرِّجالُ''. بهترین چیز برای زنان آنست که مردان را نبینند و مردان هم آنها را نبینند.''<ref>رحمانی همدانی، احمد، فاطمه الزهرا بهجه قلب المصطفی، مرضیه، تهران، ۱۳۷۲ هـ. ش، ص۲۵۷ و ۲۵۸، قزوینی، همان، ص۲۳۲.</ref>
در احادیث متعددی، حضرت زهرا(س) بهترین زنان را اینطور معرفی می‌کند؛ ''خَیرٌ للنِّساء أن لا یَرینَ الرِّجالَ وَلا یَراهُنَّ الرِّجالُ''. بهترین چیز برای زنان آنست که مردان را نبینند و مردان هم آنها را نبینند.''<ref>رحمانی همدانی، احمد، فاطمه الزهرا بهجه قلب المصطفی، مرضیه، تهران، ۱۳۷۲ هـ. ش، ص۲۵۷ و ۲۵۸، قزوینی، همان، ص۲۳۲.</ref>
خط ۳۰: خط ۳۲:


روایاتی که خطبه حضرت را نقل کرده‌اند، کیفیت حجاب و پوشش حضرت زهرا را چنین بیان کرده‌اند: وقتی خبر غصب فدک به حضرت رسید، «لابثت خمارها علی رأسها و اشتملت بجلبابها» یعنی خمار یا مقنعه خود را بر سرش بست و جلباب (لباسی که با آن تمام بدن پوشانده می‌شود) خود را پوشید.
روایاتی که خطبه حضرت را نقل کرده‌اند، کیفیت حجاب و پوشش حضرت زهرا را چنین بیان کرده‌اند: وقتی خبر غصب فدک به حضرت رسید، «لابثت خمارها علی رأسها و اشتملت بجلبابها» یعنی خمار یا مقنعه خود را بر سرش بست و جلباب (لباسی که با آن تمام بدن پوشانده می‌شود) خود را پوشید.
از این روایات دانسته می‌شود، بهتر است، زنان خود را در مقابل چشم و نظر مردان نامحرم قرار ندهند، تا بدینوسیله هم حجاب و عفاف و حیا را رعایت کنند و هم از آثار سوء و عواقب ناپسند خود نمایی در انظار نامحرمان آزار نبینند.
از سوی دیگربیرون رفتن برای کار واجب، مانند: تظلم و داد خواهی و حضور داشتن در مکانی که، حضور در آنجا برای انجام تکلیف دینی می‌باشد، نه تنها ناپسند نیست، بلکه پسندیده و مطلوب و گاهی واجب است.


{{مطالعه بیشتر}}
{{مطالعه بیشتر}}


==مطالعه بیشتر ==
==مطالعه بیشتر ==
* مسئله حجاب، شهید مطهری ـ زن در آینه جلال و جمال، آیت الله جوادی آملی و کتاب‌های شرح خطبه حضرت زهرا(س) مراجعه کنید.
* مسئله حجاب، شهید مطهری.
* زن در آینه جلال و جمال، آیت الله جوادی آملی.


==جستارهای وابسته==
==جستارهای وابسته==

نسخهٔ ‏۱۵ نوامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۵:۰۴

سؤال

سیره و روش حفظ حجاب حضرت زهرا(س) چگونه بود؟


زنان در زمان جاهلیت، روسری خود را از پشت سر می‌بستند که گردن و قسمتی از سینه ایشان دیده می‌شد، پس از اسلام، قرآن به اصلاح این روش تاکید کرده و دستور داد زنان آن قسمت‌ها را نیز هم بپوشانند. حضرت زهرا(س) تمام بدن خود را با لباس بلند می‌پوشاندند و بهترین زنان را کسانی معرفی کردند که نامحرم، ایشان را نبینند.

آیات حجاب

زنان در زمان جاهلیت، روسری خود را از پشت می‌بستند، به گونه‌ای که گردن و قسمتی از سینه و گودی پایین گردن و گوشواره دیده می‌شد. آیه نازل شد و دستور داد که در مقابل نامحرم، روسری و مقنعه خود را محکم ببندند، به گونه‌ایی که گردن، سینه، موها و زینت‌های گوش و سینه (گوشواره و گردنبند) پوشیده شود:

  • ﴿وَقُلْ لِلْمُؤْمِنَاتِ يَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِهِنَّ وَيَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَلَا يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلَّا مَا ظَهَرَ مِنْهَا ۖ وَلْيَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلَىٰ جُيُوبِهِنَّ؛ و زنان مؤمن را بگو تا چشم‌ها را بپوشند و فروج و اندامشان را محفوظ دارند و زینت و آرایش خود جز آنچه قهرا ظاهر می‌شود (بر بیگانه) آشکار نسازند، و باید سینه و بر و دوش خود را به مقنعه بپوشانند.[۱] مفسران در توضیح این آیه، معتقدند منظور از زینت‌های آشکار، صورت و دست‌ها (تا مچ) است.[۲] اکثر مفسران و اهل‌لغت، خمر را به «مقنعه‌ها» معنا کرده‌اند؛ و منظور از (جیوب)، قسمت بالای سینه جایی که متصل به گردن است می‌باشد.[۳]
  • ﴿يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ قُلْ لِأَزْوَاجِكَ وَبَنَاتِكَ وَنِسَاءِ الْمُؤْمِنِينَ يُدْنِينَ عَلَيْهِنَّ مِنْ جَلَابِيبِهِنَّ ۚ ذَٰلِكَ أَدْنَىٰ أَنْ يُعْرَفْنَ فَلَا يُؤْذَيْنَ ۗ؛ ای پیغمبر (گرامی) با زنان و دختران خود و زنان مؤمنان بگو که خویشتن را به چادر فرو پوشند، که این کار برای اینکه آنها (به عفّت و حرّیت) شناخته شوند تا از تعرض و جسارت (هوس رانان) آزار نکشند بسیار نزدیکتر است.(احزاب:۵۹) جلباب پوششی است که با آن تمام بدن پوشانده می‌شود. مانند چادر یا مانتوهای بلند که تا روی پا است؛ بنابراین از آیات فوق استفاده می‌شود پوشاندن سر و سینه و گردن و تمام بدن برای زنان مؤمن واجب است.

حجاب از دیدگاه فاطمه زهرا(س) و اهل بیت(ع)

در احادیث متعددی، حضرت زهرا(س) بهترین زنان را اینطور معرفی می‌کند؛ خَیرٌ للنِّساء أن لا یَرینَ الرِّجالَ وَلا یَراهُنَّ الرِّجالُ. بهترین چیز برای زنان آنست که مردان را نبینند و مردان هم آنها را نبینند.[۴]

از امام سجاد(ع) روایت شده است که شخص نابینایی اجازه خواست تا وارد خانه فاطمه(س) شود، حضرت به سرعت حجاب برتن کردند. پیامبر اکرم(ص) پرسیدند: چرا خود را از او پوشاندی در حالی که او نابیناست؟ فاطمه زهرا(س) در جواب پدر گفت: اگر او مرا نمی‌بیند من که او را می‌بینم و همچنین او بوی مرا استشمام می‌کند.

با همین روش است که حضرت زهرا(س)، به مسجد می‌رود و در مقابل تعداد زیادی از مردان مهاجر و انصار، قرارمی گیرند و سخنرانی می‌کنند.[۵] هم حجاب را به‌طور کامل رعایت کردند و هم هنگام سخنرانی پرده نازکی بین ایشان و مخاطبان انداخته می‌شود.[۶]

روایاتی که خطبه حضرت را نقل کرده‌اند، کیفیت حجاب و پوشش حضرت زهرا را چنین بیان کرده‌اند: وقتی خبر غصب فدک به حضرت رسید، «لابثت خمارها علی رأسها و اشتملت بجلبابها» یعنی خمار یا مقنعه خود را بر سرش بست و جلباب (لباسی که با آن تمام بدن پوشانده می‌شود) خود را پوشید.


مطالعه بیشتر

  • مسئله حجاب، شهید مطهری.
  • زن در آینه جلال و جمال، آیت الله جوادی آملی.

جستارهای وابسته

منابع

  1. (نور:۳۱).
  2. فخر رازی، تفسیر کبیر، دارالفکر، بیروت، ۲۰۰۲م، ج۱۲، ص۲۰۶ و ۲۰۷ ـ طبرسی، مجمع البیان، دارالاحیاء التراث العربی، بیروت، ۱۹۹۲م، ج۷، ص۱۸۲ ـ در تفاسیر دیگر مثل تفسیر نور و تفسیر المیزان ذیل این آیه به این مطالب اشاره شده است.
  3. فخر رازی، همان، ص ۲۰۷ ـ طبرسی، همان، ۱۸۲ ـقزوینی، سید محمد کاظم، فاطمه الزهرا من المهد الی اللحدم بصیرتی، قم، ۱۴۱۴ هـ ق، ص۲۹۹ ـ المنجد فی اللغه ماده «خمر» و «جلباب».
  4. رحمانی همدانی، احمد، فاطمه الزهرا بهجه قلب المصطفی، مرضیه، تهران، ۱۳۷۲ هـ. ش، ص۲۵۷ و ۲۵۸، قزوینی، همان، ص۲۳۲.
  5. منظور خطبه فدکیه است که در مسجد النبی ایراد شد.
  6. قزوینی، همان، ص۲۹۹ ـ رحمانی همدانی، همان، ص۳۲۶.