اعتبار نامه ۳۱ نهجالبلاغه: تفاوت میان نسخه‌ها
(جایگزینی متن - ' | ارجاعات =' به ' | ارجاعات = | بازبینی نویسنده = ') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{شروع متن}} | {{شروع متن}} | ||
{{سوال}} | {{سوال}} | ||
نامهٔ امام علی(ع) به امام حسن(ع) در نهج البلاغه، نامهٔ ۳۱، مطابق چه سندی این نامه خطاب به امام حسن(ع) است و آیا سند آن معتبر است؟ | |||
{{پایان سوال}} | {{پایان سوال}} | ||
{{پاسخ}} | {{پاسخ}} | ||
نامه ۳۱ | '''نامه ۳۱ نهجالبلاغه''' از [[امام علی(ع)]] در خطاب به فرزند بزرگش [[امام حسن(ع)]] از نامه‌های مشهور است. اکثر محدثان، که خطبه‌ها و نامه‌های امام علی(ع) را جمع‌آوری کرده‌اند، با ذکر سند، این نامه را در تألیفات خود آورده‌اند. برخی از آنان قبل از جمع‌آوری نهج البلاغه توسط [[سید رضی]] (۳۵۹-۴۰۶ق) این نامه را در منابع خود ذکر کرده‌اند. همچنین، برخی خطبه‌ها و نامه‌های نهج البلاغه از طریق دیگر امامان معصوم(ع) نقل شده و بزرگان حدیثی [[شیعه]] آنها را در کتاب‌های خود ذکر نموده‌اند. پیش از سید رضی، برخی دیگر از محدثان، تمام یا قسمت‌هایی از این نامه را در آثارشان آورده‌اند؛ از جمله: | ||
* [[محمد بن یعقوب کلینی]] | * [[محمد بن یعقوب کلینی]] (درگذشتهٔ ۳۲۸ق) در [[اعتبار کتاب کافی|کتاب کافی]].<ref>الکلینی، محمد بن یعقوب، الفروع من الکافی، تحقیق علی‌اكبر الغفاری، طهران، دارالکتب الاسلامیة، ۱۴۰۷ق، ج۵، ص۳۳۸.</ref> | ||
* ابن عبدربه اندلسی (درگذشتهٔ ۳۲۸ق) در کتاب عقد الفرید.<ref>ابن عبد ربه الاندلسی، احمد بن محمد، العقد الفرید، تحقیق مفید محمد قمیحه، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۱۰۰-۱۰۱.</ref> | |||
* ابن شعبهٔ حرّانی (درگذشتهٔ ۳۸۰ق) در [[کتاب تحف العقول]].<ref>ابن شعبة الحرانی، حسن بن علی، تحف العقول عن آل الرسول صلى الله عليهم، تحقیق على‌اكبر الغفاری، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، ۱۴۰۴ق، ص۶۸-۹۱. </ref> | |||
* [[شیخ صدوق]] (درگذشتهٔ ۳۸۱ق) در [[کتاب من لایحضره الفقیه]].<ref>الصدوق، محمد بن علی، کتاب من لایحضره الفقیه، تحقیق علی‌اکبر الغفاری، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، ج۴، ص۱۸۹-۱۹۲.</ref> | |||
* حسن بن عبدالله بن سعید (درگذشتهٔ ۳۸۲ق)، در کتاب الزواجر و المواعظ؛<ref>دشتی، روش‌های تحقیق در اسناد و مدارک نهجالبلاغه، ص۲۱۸–۲۱۹.</ref> | |||
کلینی دو نامه از امام علی(ع) به فرزندانش را در [[اعتبار کتاب کافی|کتاب کافی]] نقل کرده است؛ یکی به فرزندش امام حسن(ع) و دیگری به فرزند دیگرش [[محمد بن حنفیه]].<ref>الکلینی، الفروع من الکافی، ج۵، ص۳۳۸.</ref> مضمون این دو نامه با اندکی تفاوت تقریباً یکی است. شیخ صدوق در کتاب من لایحضره الفقیه، نامه دوم را به عنوان نامهٔ امام به امام حسن(ع) نقل کرده است.<ref>الصدوق، کتاب من لایحضره الفقیه، ج۴، ص۱۸۹-۱۹۲.</ref> برخی از شارحان نهج البلاغه به این موضوع اشاره کرده‌اند.<ref>ابن میثم البحرانی، شرح نهج البلاغه، تهران، دفتر نشر الکتاب، ۱۴۰۴ق، ج۵، ص۲.</ref> | |||
برخی محققان معاصر نهج البلاغه در آثار خود به معرفی منابع مختلف این نامه و اسانید آن پرداخته‌اند.<ref>برای نمونه ن.ک: الحسینی الخطیب، السید عبدالزهراء، مصادر نهجالبلاغه و اسانیده، بیروت، منشورات مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، ۱۳۹۵ق ـ۱۹۷۵م، ج۳، ص۳۰۷–۳۱۲؛ نیز: دشتی، روش‌های تحقیق در اسناد و مدارک نهجالبلاغه، ص۲۱۸–۲۱۹.</ref> | |||
== منابع == | == منابع == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
{{شاخه | {{شاخه | ||
| شاخه اصلی =حدیث | | شاخه اصلی =حدیث | ||
|شاخه فرعی۱ =علم رجال | | شاخه فرعی۱ =علم رجال | ||
|شاخه فرعی۲ = | | شاخه فرعی۲ = | ||
|شاخه فرعی۳ = | | شاخه فرعی۳ = | ||
}} | }} | ||
{{تکمیل مقاله | {{تکمیل مقاله | ||
| خط ۴۳: | خط ۳۰: | ||
| ناوبری = | | ناوبری = | ||
| نمایه = | | نمایه = | ||
| تغییر مسیر = | | تغییر مسیر =شد | ||
| ارجاعات = | | ارجاعات = | ||
| بازبینی نویسنده = | | بازبینی نویسنده = | ||
| بازبینی = | | بازبینی =شد | ||
| تکمیل = | | تکمیل = | ||
| اولویت =ج | | اولویت =ج | ||
| کیفیت = | | کیفیت =ب | ||
}} | }} | ||
{{پایان متن}} | {{پایان متن}} | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۲ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۸:۴۶
سؤال
نامهٔ امام علی(ع) به امام حسن(ع) در نهج البلاغه، نامهٔ ۳۱، مطابق چه سندی این نامه خطاب به امام حسن(ع) است و آیا سند آن معتبر است؟
نامه ۳۱ نهجالبلاغه از امام علی(ع) در خطاب به فرزند بزرگش امام حسن(ع) از نامه‌های مشهور است. اکثر محدثان، که خطبه‌ها و نامه‌های امام علی(ع) را جمع‌آوری کرده‌اند، با ذکر سند، این نامه را در تألیفات خود آورده‌اند. برخی از آنان قبل از جمع‌آوری نهج البلاغه توسط سید رضی (۳۵۹-۴۰۶ق) این نامه را در منابع خود ذکر کرده‌اند. همچنین، برخی خطبه‌ها و نامه‌های نهج البلاغه از طریق دیگر امامان معصوم(ع) نقل شده و بزرگان حدیثی شیعه آنها را در کتاب‌های خود ذکر نموده‌اند. پیش از سید رضی، برخی دیگر از محدثان، تمام یا قسمت‌هایی از این نامه را در آثارشان آورده‌اند؛ از جمله:
- محمد بن یعقوب کلینی (درگذشتهٔ ۳۲۸ق) در کتاب کافی.[۱]
- ابن عبدربه اندلسی (درگذشتهٔ ۳۲۸ق) در کتاب عقد الفرید.[۲]
- ابن شعبهٔ حرّانی (درگذشتهٔ ۳۸۰ق) در کتاب تحف العقول.[۳]
- شیخ صدوق (درگذشتهٔ ۳۸۱ق) در کتاب من لایحضره الفقیه.[۴]
- حسن بن عبدالله بن سعید (درگذشتهٔ ۳۸۲ق)، در کتاب الزواجر و المواعظ؛[۵]
کلینی دو نامه از امام علی(ع) به فرزندانش را در کتاب کافی نقل کرده است؛ یکی به فرزندش امام حسن(ع) و دیگری به فرزند دیگرش محمد بن حنفیه.[۶] مضمون این دو نامه با اندکی تفاوت تقریباً یکی است. شیخ صدوق در کتاب من لایحضره الفقیه، نامه دوم را به عنوان نامهٔ امام به امام حسن(ع) نقل کرده است.[۷] برخی از شارحان نهج البلاغه به این موضوع اشاره کرده‌اند.[۸] برخی محققان معاصر نهج البلاغه در آثار خود به معرفی منابع مختلف این نامه و اسانید آن پرداخته‌اند.[۹]
منابع
- ↑ الکلینی، محمد بن یعقوب، الفروع من الکافی، تحقیق علی‌اكبر الغفاری، طهران، دارالکتب الاسلامیة، ۱۴۰۷ق، ج۵، ص۳۳۸.
- ↑ ابن عبد ربه الاندلسی، احمد بن محمد، العقد الفرید، تحقیق مفید محمد قمیحه، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۱۰۰-۱۰۱.
- ↑ ابن شعبة الحرانی، حسن بن علی، تحف العقول عن آل الرسول صلى الله عليهم، تحقیق على‌اكبر الغفاری، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، ۱۴۰۴ق، ص۶۸-۹۱.
- ↑ الصدوق، محمد بن علی، کتاب من لایحضره الفقیه، تحقیق علی‌اکبر الغفاری، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، ج۴، ص۱۸۹-۱۹۲.
- ↑ دشتی، روش‌های تحقیق در اسناد و مدارک نهجالبلاغه، ص۲۱۸–۲۱۹.
- ↑ الکلینی، الفروع من الکافی، ج۵، ص۳۳۸.
- ↑ الصدوق، کتاب من لایحضره الفقیه، ج۴، ص۱۸۹-۱۹۲.
- ↑ ابن میثم البحرانی، شرح نهج البلاغه، تهران، دفتر نشر الکتاب، ۱۴۰۴ق، ج۵، ص۲.
- ↑ برای نمونه ن.ک: الحسینی الخطیب، السید عبدالزهراء، مصادر نهجالبلاغه و اسانیده، بیروت، منشورات مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، ۱۳۹۵ق ـ۱۹۷۵م، ج۳، ص۳۰۷–۳۱۲؛ نیز: دشتی، روش‌های تحقیق در اسناد و مدارک نهجالبلاغه، ص۲۱۸–۲۱۹.