روایت «انی لا اری الموت الا السعادة»

سؤال

این سخن از کیست و به چه معناست: «إنّی لا أرَی المَوتَ إلّا سَعادَةً»؟

12234

درگاه‌ها

گوینده

در کربلا بعد از آنکه كاروان حسين با كاروان حرّ ملاقات می کند، امام حسین قیام می کنند و بعد حمد و ثنای پروردگار می فرمایند:

إِنَّهُ قَدْ نَزَلَ بِنَا مِنَ اَلْأَمْرِ مَا قَدْ تَرَوْنَ وَ إِنَّ اَلدُّنْيَا قَدْ تَغَيَّرَتْ وَ تَنَكَّرَتْ وَ أَدْبَرَ مَعْرُوفُهَا وَ اِسْتَمَرَّتْ حِذَاءً وَ لَمْ تَبْقَ مِنْهَا إِلاَّ صُبَابَةٌ كَصُبَابَةِ اَلْإِنَاءِ وَ خَسِيسُ عَيْشٍ كَالْمَرْعَى اَلْوَبِيلِ أَ لاَ تَرَوْنَ إِلَى اَلْحَقِّ لاَ يُعْمَلُ بِهِ وَ إِلَى اَلْبَاطِلِ لاَ يُتَنَاهَى عَنْهُ لِيَرْغَبِ اَلْمُؤْمِنُ فِي لِقَاءِ رَبِّهِ مُحِقّاً فَإِنِّي لاَ أَرَى اَلْمَوْتَ إِلاَّ سَعَادَةً وَ اَلْحَيَاةَ مَعَ اَلظَّالِمِينَ إِلاَّ بَرَماً.

امام حسين عليه السّلام برخاست و فرمود: همانا آنچه را بر ما وارد شده شما مشاهده مى‌كنيد،دنيا زشتيهاى خود را آشكار نموده،و دگرگون شد، و نيكوهايش پشت كرده،و ورشكستگيش برقرار گشته،و چيزى از آن نمانده جز ته‌مانده‌اى همانند ته‌ماندۀ آب در ميان ظرف،و جز يك زندگى پست همچون چراگاه بد(مانند شوره‌زار)آيا نمى‌نگريد كه به حق عمل نمى‌شود،و از باطل جلوگيرى نمى‌گردد؟با اين وضع مؤمن بايد به لقاى خدايش(شهادت)اشتياق يابد،همانا من مرگ را جز سعادت،و زندگى با ستمگران را جز ملامت و ناراحتى نمى‌نگرم.

إنّی لا أرَی المَوتَ إلّا سَعادَةً، به‌معنای «من مرگ را جز سعادت نمی‌بینم»، سخنی است از امام حسین(ع) که در آن مرگ با عزت در راه مقابله با ظلم را بر زندگی با ذلت در سایه ظالمان ترجیح داده است. این سخن از شعارهای عاشورا قلمداد شده است.

این سخن امام حسین(ع)، در روز دوم محرم سال ۶۱ق، ساعاتی پس از ورود کاروان امام حسین(ع)، به سرزمین کربلا در ضمن خطبه‌ای برای یاران و خانواده‌اش، گفته شده است. این جمله به‌صورت کامل چنین است:

« إِنِّيْ لاَ أَرَى المَوْتَ إِلاَّ سَعَادَةً، وَالحيَاةَ مَعَ الظَّالِمِيَنَ إِلاَّ نَدَماً [بَرَماً]

من مرگ را جز خوش‌بختی و سعادت نمی‌بینم و زندگی با ستمکاران را جز ندامت و نکبت نمی‌بینم.

»

مرتضی مطهری این جمله را پیام شهید راه حق دانسته است؛ آنجا که انسان می‌خواهد زندگی ننگین در زیر سایه ظالمان داشته باشد و زندگی فقط برایش خوردن و خوابیدن باشد مرگ هزاران بار بر چنین زندگی ترجیح دارد. مطهری همچنین این شعار امام حسین(ع) را مصداق شعارهای زنده‌کننده جامعه و فرد قلمداد کرده است. از نظر او این جمله مصداق آیه ﴿یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اسْتَجِیبُوا لِلَّهِ وَ لِلرَّسُولِ إِذَا دَعَاکُمْ لِمَا یُحْیِیکُمْ؛ ای کسانی که ایمان آورده‌اید، چون خدا و پیامبر، شما را به چیزی فرا خواندند که به شما حیات می‌بخشد، آنان را اجابت کنید﴾ است که از طریق امر به معروف و نهی از منکر موجب حیات جامعه می‌شود.

« مرتضی مطهری: این جمله امام حسین(ع) سزاوار است که با آب طلا نوشته شود و در همه دنیا پخش گردد: من مرگ را جز خوشبختی نمی‌بینم و زندگی با ستمکاران را جز ملالت و نکبت نمی‌بینم. »