قاتل امام حسین(ع)
قاتل امام حسین(ع)، در برخی منابع تاریخی و روایی، سنان بن انس و در برخی شمر بن ذی‌الجوشن ذکر شده است.[۱]
سنان بن انس
طبری (۲۲۴-۳۱۰ق) مورخ در تاریخ خود، سنان بن انس نخعی را قاتل امام حسین(ع) دانسته است.[۲] همچنین، سبط ابن‌جوزی (۵۸۲-۶۵۴ق) در کتاب تذکرة الخواص،[۳] ابوالفرج اصفهانی (۲۸۴-۳۵۶ق) در کتاب مقاتل الطالبیین[۴] و ابن عبدالبر (۳۶۸- ۴۶۳ق) در کتاب استیعاب فی معرفة الاصحاب،[۵] قاتل امام حسین(ع) را سنان بن انس معرفی کرده‌اند.
سبط ابن‌جوزی معتقد است که شمر بن ذی‌الجوشن با سنان در قتل حسین بن علی(ع) مشارکت کرده است.[۳] ابوالفرج اصفهانی نیز می‌گوید دیگران با سنان در این کار مشارکت کردند.[۴] ابن‌اثیر مورخ قرن هفتم در کتاب «اسد الغابه»، قاتل را سنان بن انس نخعی دانسته و معتقد است گفتار افرادی که شمر و عمر بن سعد را قاتل دانسته‌اند، به خاطر این است که شمر مردم را تشویق به قتل می‌کرد و عمر بن سعد هم فرمانده سپاه مخالف امام بود.[۶]
از یوسف بن حاتم شامی عالم شیعه معاصر سید بن طاووس، نقل شده که عمر بن سعد، به شَبَث بن رِبعی دستور داد سر حسین بن علی را جدا کند. او نپذیرفت. سپس سنان بن انس را برای بریدن سر حسین(ع) فرستاد. سنان رفت و خطاب به امام حسین(ع) گفت: «قسم به خدا! من سرت را جدا می‌سازم، در حالی که می‌دانم تو فرزند رسول خدا و بهترین مردم از طرف پدر و مادر هستی».[۷]
شمر بن ذی‌الجوشن
شیخ مفید از عالمان شیعه قرن چهارم در کتاب «اِرشاد» نقل کرده که خولی بن یزید از اسب پیاده شد تا سر امام حسین(ع) را جدا کند، اما ترسید. شمر به او ناسزا گفته و خود به سوی امام رفت و سر امام را جدا نمود.[۸] خلیفه بن‌خیاط تاریخ‌نگار قرن سوم[۹] و اربلی عالم شیعی قرن هفتم در کتاب کشف الغمه،[۱۰] شمر بن ذی‌الجوشن را قاتل امام حسین(ع) دانسته‌اند. علامه مجلسی نیز به واقعه شهادت امام حسین(ع) توسط شمر بن ذی‌الجوشن پرداخته است.[۱۱]
منابع
- ↑ فرهاد میرزا معتمدالدوله، قمقام زخار و صمصام بتار، تهران، کتابفروشی اسلامیه، ۱۳۷۷ش، ج۱، ص۴۶۳–۴۶۵.
- ↑ طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، بیروت، مؤسسة الاعلمی للمطبوعات، بی‌تا، ج۴، ص۳۵۸.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ سبط ابن‌جوزی، یوسف بن قزاوغلی، تذكرة الخواص من الأمة بذكر خصائص الأئمة، تحقیق حسین تقی‌زاده، قم، المجمع العالمی لاهل البيت عليهم السلام، مركز الطباعة و النشر، ۱۴۲۶ق، ج۲، ص۱۶۷.
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، مقاتل الطالبیین، تحقیق سید احمد صقر، بیروت، دارالمعرفة، بی‌تا، ص۱۱۸.
- ↑ ابن‌عبدالبر، یوسف بن عبدالله، الاستیعاب، تحقیق علی محمد البجاوی، بیروت، دارالجیل، ۱۹۹۲م، ج۱، ص۳۹۳.
- ↑ ابن‌اثیر، اسد الغابة، بیروت، دارالفکر، ۱۹۸۹م، ج۱، ص۴۹۸.
- ↑ فرهاد میرزا، قمقام زخار و صمصام بتار، ج۱، ص۴۶۳–۴۶۵.
- ↑ شیخ مفید، ارشاد، مؤسسه آل البیت(ع)، ج۲، ص۱۱۲.
- ↑ ابن‌عبدالبر، الاستیعاب، قاهره، الفجاله، ج۱، ص۳۹۵.
- ↑ اربلی، کشف الغمه، تبریز، انتشارات بنی هاشمی، ج۲، ص۵۱.
- ↑ مجلسی، بحارالانوار، بیروت، مؤسسه الوفاء، ج۴۵، ص۵۶.