روح در آیه «تنزل الملائکة و الروح»

سؤال

آیه چهار سوره قدر را شرح داده و بفرمایید مقصود از روح چیست؟

متن و ترجمه آیه

﴿ تَنَزَّلُ الْمَلَائِكَةُ وَالرُّوحُ فِيهَا بِإِذْنِ رَبِّهِمْ مِنْ كُلِّ أَمْرٍ

فرشتگان و «روح» در آن شب به اذن پروردگارشان برای (تقدیر) هر کاری نازل می‌شوند.

قدر:۴

﴾

معنا و مقصود روح

کلمه «روح» ۲۱ مرتبه در قرآن شریف آمده و در معنای روحی که در کالبد انسان است، به معنای وحی، قرآن و روح القدس (جبرئیل) به کار رفته است.

بیشتر مفسران معنای روح در آیه ۴ سوره قدر را جبرئیل می‌دانند. برخی هم آن را وحی می‌دانند و نیز بعضی گفته‌اند روح گروهى از فرشتگانند كه ملائكه آنها را نمی‌‏بينند و در شب قدر فرود می‌آيند از موقع غروب آفتاب تا طلوع فجر. در تفسیر کشاف که یکی از تفسیرهای اهل تسنن است، آمده است: مراد از روح، جبرئیل است.

علامه طباطبایی در تفسیر خود ذیل آیه ۴ سوره قدر اعتقاد دارد مراد از روح در این آیه، همان «روح از امر پروردگارم می‌باشد» است که در سوره اسرا آمده است.

برخی هم گفته‌اند روح مخلوق عظيمى است ما فوق فرشتگان‏؛‌ چنان که از امام صادق(ع) از روح سؤال کردند آیا روح همان جبرئیل نیست؟ امام صادق(ع) فرمود روح فرشته‌ای است که از جبرئیل بزرگتر است. چون جبرئیل از ملائک هاست ولی روح بزرگتر از ملائکه می‌باشد.