نماز ظهر عاشورای امام حسین(ع)

سؤال

هنگام اقامه نماز ظهر عاشورا، چند نفر مقابل امام حسین(ع) ایستاده و شهید شد آیا زمانی که خطر از بین رفتن جان در میان باشد نماز واجب است؟ و آیا در داخل خیمه‌ها و… جای امنی برای نماز خواندن نبود؟

درگاه‌ها

نماز ظهر عاشورا توسط امام حسین(ع) و به‌صورت جماعت (نماز خوف) اقامه شد در حالی که لشکر عمر بن سعد دست از جنگ نکشید و امام و یارانش را مورد حمله قرار داده بود. امام در میانه جنگ در حالی که فرصت اقامه نماز به تنهایی یا در محل امنی داشت، اما نماز را علنی و به صورت جماعت اقامه کرد.

روز عاشورا پس از آغاز جنگ و شهادت برخی یاران، شخصی به نام ابو ثمامه صائدی، رسیدن وقت نماز را اطلاع داد و گفت دوست دارد که پروردگار خود را در حالی دیدار کند که نماز را با امام بخواند. امام به زهیر بن قین و سعید بن عبدالله فرمود جلو بایستند. امام خود اذان گفت و نماز را شروع کرد. هرگاه تیری از دشمن می‌آمد، آن دو، خود را سپر امام می‌کردند تا تیر به امام اصابت نکند، و سعید بن عبدالله در همین ماجرا به شهادت رسید.

در اینکه علت خواندن این نماز به صورت علنی و جماعت دلايلی ذکر شده است:

• امام حسین(ع) نمازش را در صحنه جهاد و به صورت جماعت اقامه کرد تا به دشمن بفهماند که به هنگام نماز و اداء فریضه الهی باید از جنگ دست کشید، ولی دشمن حتی در هنگام نماز نیز به دشمنی خویش ادامه داد. در روایتی نقل شده که امام حسین(ع) خطاب به عمر سعد فرمود: وای بر تو ای عمر سعد آیا آیین‌های اسلام را از یاد برده‌ای، چرا دست از جنگ نمی‌کشی، تا نماز گزاریم بعد دوباره به جنگ بر گردیم.

• امام با چنین اقامه نماز این پیام را رساند که نماز برای امام به اندازه‌ای اهمیت و ارزش داشته که حتی در حال نبرد نیز نماز و وقت نماز را از یاد نبرد.
• سعید بن عبدالله وقتی بر اثر اصابت چندین تیر بر زمین افتاد گفت: خدایا لعن نما این مردمی را به همان لعنتی که عاد و ثمود را لعن نمودی. پروردگار من سلام مرا به پیامبر خود برسان و ابلاغ نما او را آنچه به من رسید از جراحت و زخم، من در این کار قصد کردم که ذریه پیامبر تو را یاری دهم.

• نماز ظهر عاشورای امام حسین(ع) گر چه یک نماز استثنائی است، ولی اگر در قالب امور فقهی و ظواهر شرعی تبیین شود باید گفت که اسلام نمازی به نام «نماز خوف» وجود دارد که در شرایط جنگی در میدان جنگ اقامه می‌شود. نمازی که امام حسین(ع) در ظهر عاشورا خوانده است از باب همان نماز خوف است که به جماعت و در میدان رزم خوانده شده است.