جلوگیری از سوء استفاده یهودیان با نهی از تعبیر «راعنا»
«راعِنا» چیست؟ چرا قرآن مسلمانان صدر اسلام را از «راعِنا» نهی می‌کرد؟
خداوند در قرآن خطاب به مسلمانان آورده: ﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَقُولُوا رَاعِنَا وَقُولُوا انْظُرْنَا؛ اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد، نگوييد: «راعنا»، و بگوييد: «انظرنا»﴾(بقره:۱۰۴)
مسلمانان صدر اسلام هنگامی که پیامبر(ص) مشغول سخن گفتن بود و آیات و احکام الهی را بیان می‌کرد، گاهی از او می‌خواستند کمی آهسته سخن بگوید تا بتوانند مطالب را خوب درک کنند. مسلمانان برای این درخواست تعبیر «راعنا» به معنی مهلت دادن را به کار می‌بردند، ولی یهود کلمه «راعنا» را از ماده «الرعونه» به معنی کودنی و حماقت است استعمال می‌کردند.[۱]
یهود با استفاده از جمله‌ای که مسلمانان می‌گفتند پیامبر یا مسلمانان را مسخره می‌کردند. این آیه نازل شد و برای جلوگیری از این سوء استفاده، به مؤمنان دستور داد به جای جمله «راعنا»،تعبیر «انْظُرْنا» را به کار بردند تا دستاویزی برای دشمنان لجوج قرار نگیرد.[۲]
برخی مفسران نقل کرده‌اند که جمله «راعنا» در لغت یهود یک نوع دشنام است و مفهومش این بود «بشنو که هرگز نشنوی» این جمله را تکرار می‌کردند و می‌خندیدند.[۳]
واژه «راعنا» در آیه ۴۶ سوره نساء نیز از زبان یهود آمده است.[یادداشت ۱]
منابع
- ↑ برخی از آنان که یهودی‌اند، ... به دین (اسلام) طعنه می‌زنند، می‌گویند: «شنیدیم و نافرمانی کردیم. و (نیز می‌گویند:) بشنو، در حالی که غیر شنونده‌ای! و (به قصد توهین می‌گویند: راعِنا (که به معنای «ما را احمق کن» است)» و اگر (بر فرض) آنان می‌گفتند: «شنیدیم و اطاعت کردیم و (سخنان ما را) بشنو و به ما مهلت بده (تا حقایق را درک کنیم)» حتماً برایشان بهتر و پایدارتر بود. و لیکن خدا، آنان را بخاطر کفرشان، از رحمت خود دور ساخته است از این رو جز اندکی ایمان نمی‌آورند.(سوره نساء، آیه۴۶.)