«ضالین» در قرآن

سؤال

مراد از ضالین در سورهٔ حمد، ضالین کیانند؟

ضالین کسانی هستند که راه مستقیم و طریق حقیقت را گم کرده و پشت به حق نموده، لکن کفر و شرک و معصیت و گنهکاری‌شان از روی عناد و لجاجت نبوده است این گروه از آن جهت که راه حق را در پیش نگرفته، نظیر گروه دوم است؛ ولی از آن نظر که روحیه استکباری و لجاجت را نداشته و به عبارت بهتر این روحیه در آن‌ها ضعیف است، گمراهی شان یک درجه پائین‌تر از گروه دوم است و در روایات به منحرفین از نصاری «ضالین» گفته شده است.

قرآن کریم افرادی را به عنوان گمراه، معرفی کرده است از جمله:

۱. کسانی که ایمان خود را به کفر تبدیل کنند (بقره / ۱۰۸).

۲. مشرکان چون می‌فرماید: کسی که شرک بورزد یقیناً گمراه شده است (نساء / ۱۱۶).

۳. کفار، کسی که به خدا و رسول و فرشتگان و کتاب‌های آسمانی و روز رستاخیز کافر شود سخت به گمراهی فرو ماند. (نساء / ۱۳۶).

۴. گنه کاران، هر کس نافرمانی خدا و رسولش را بکند یقیناً گمراه شده است (احزاب / ۳۶).

۵. مسلمانانی که کفار را سرپرست و دوست خود بگیرند. (ممتحنه / ۱).

مطالعه بیشتر

۱ـ قرائتی، محسن، تفسیر نور، مرکز فرهنگی درس‌های از قرآن، ۱۳۸۳، ج۱، ص۳۵.

۲ـ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۷۴، ج۱، ص۵۳.

۳ـ علامه طباطبائی، محمد حسین، تفسیر المیزان، انتشارات اسلامی، بی تا، ج۱، ص۵۴.