نماز و بخشش گناه در کلام امام علی(ع)

سؤال

این حدیث را شرح دهید: «عن اميرالمؤمنين (ع) أَنّه قال: ما اهَمَّني ذنبٌ أَمهِلْتُ بعده حتي اُصلّي ركعتين و أسأل الله العافيه.؛ گناهي كه پس از آن، مهلت به جا آوردن دو ركعت نماز به من داده شود، برايم اهميت ندارد.»

ارزش عمر

عمر انسان یکی از با ارزش‌ترین و گران بهاترین داشته ها در دنیا است. امام علی(ع) در روایتی می فرماید: «الفرصه تمُرُّ مَرَّ السحابِ فانْتَهِزوا فُرَصَ الخیْر؛ فرصت‌ها هم چون عبور ابرها می‌گذرد، بنابراین فرصت‌های نیک را غنیمت بشمرید.»

در پاسخ به سؤال می‌توان گفت، از این کلام استفاده نمی‌شود که اگر کسی قصد توبه داشته باشد پس می‌تواند گناه کند. امام(ع) با این بیان می‌خواهد دیگران را از معصیت و نافرمانی خدا برحذر دارد؛ به این علت که هر لحظه ممکن است مرگ انسان از راه برسد و انسان فرصت هیچ کاری را نداشته باشد. پس بر گناه‌کاران لازم و ضروری است که هر چه زودتر دست از گناه بکشند قبل از آن که فرصت از دست برود.

نقش نماز در پاک‌سازی اعمال

مطلب دیگری که از این سخن می‌توان برداشت نمود، نقش نماز در پاک‌سازی گناهان است، و خداوند هم در قرآن سوره هود می‌فرماید: ﴿وَأَقِمِ الصَّلاه طَرَفَیِ النَّهَارِ وَزُلَفًا مِنَ اللَّیْلِ إِنَّ الْحَسَنَاتِ یُذْهِبْنَ السَّیِّئَاتِ؛ در دو طرف روز و اوایل شب نماز را برپا دار، چرا که حسنات، سیئات (و آثار آنها) را از بین می‌برد.﴾(هود:۱۱۵)

امام خمینی(ره) در تعبیری نمار را این‌گونه تعریف می‌نماید: «نماز یک کارخانه انسان سازی است.» اگر کسی دو رکعت نماز با حضور قلب بخواند و متوجه باشد که با چه شخصیتی صحبت می‌کند و لذت مناجات با خالق هستی را درک نماید، همیشه خودش را در مقابل عظمت خدا می‌بیند و مواظب اعمال و رفتار خود است.

لازم است این مسئله ذکر شود که این بیان امام(ع) تلقین و درس برای دیگران است و اشاره به این‌که ادای نماز، کفاره گناهان و سیئات است.زیرا امام، معصوم از همه خطیئات و منکرات است و هیچ گناهی از او ر سر نمی‌زد.

برای مطالعهٔ بیشتر

• شرح غررالحکم، جمال الدین محمد خوانساری، ج۷، ص۹۷، ناشر: انتشارات دانشگاه تهران، چاپ چهارم، سال ۱۳۶۶.

• فی ظلال نهج البلاغه، محمد جواد مغنیه، ج۴، ص۳۹۸، ناشر: دارالعلم للملاین، چاپ سوم، سال ۱۳۵۸.

• نماز، محسن قرائتی.