مرقد بی‌بی شهربانو در شهر ری
آیا قبر بی‌بی شهربانو در نزدیکی شهر ری وجود دارد؟
قبری در نزدیکی شهر ری واقع است که به بی‌بی شهربانو مادر امام حسین(ع) منسوب است، اما محققان این مسئله را نادرست دانسته‌اند. دکتر کریمان در کتاب «ری باستان»، با ذکر دلایل و شواهدی، انتساب این محل به بی‌بی شهربانو را با شک و تردید مواجه ساخته است.
شیخ صدوق در کتاب «عیون اخبار الرضا» به درگذشت مادر امام سجاد(ع) در هنگام زاییدن، تصریح کرده است. همچنین پذیرش این قبر بر فرار بی‌بی شهربانو از کربلا و آمدن وی به ایران وابسته است که آن‌را افسانه دانسته‌اند.
انتساب این مکان به بی‌بی شهربانو در کتاب‌های تاریخ و رجال ذکر نشده است.[۱] همچنین در منابع معتبر، مطلبی نیست که بی‌بی شهربانو در شهر ری درگذشته و در آن‌جا مدفون گردیده است. در کتاب «النقض» که اماکن مقدس شهر ری را آورده، نامی از بی‌بی شهربانو نیامده است.
نویسنده کتاب «جنه النعیم» که کتاب خود را به تحقیق در مورد حضرت عبدالعظیم اختصاص داده و به مناسبت از شخصیت‌های مذهبی مدفون، سخن گفته، از محل دفن بی‌بی شهربانو در این شهر یادی نکرده است.[۲]
نویسندهٔ کتاب «ری باستان»، با توجه به قرائن و شواهد، چنین نتیجه‌گیری می‌کند:
| « | «این محل دخمه‌ای از بزرگان زرتشتی بوده است، و برای آن‌که مسلمانان آن‌جا را خراب نکنند، آن را به عروس ایرانی خاندان نبوت نسبت داده‌اند ... . وجود دخمهٔ گبرها در آن نزدیکی در شمال مؤید این نظر است».[۳] | » |
نویسنده کتاب ناسخ التواریخ شاهد دیگری بر امکان نداشتن انتساب این مکان به بی‌بی شهربانو، نقل کرده است. وی داستان یکی از سادات را بیان می‌کند که با خواندن نوشتهٔ مبهم روی صندوق مقبره، به این نتیجه رسیده که مقبره یاد شده، آرامگاه یکی از دختران شراف آن منطقه به‌نام شهربانو بوده است.[۴]
منابع