علت قیام نکردن امام حسین(ع) در زمان معاویه
 | این مقاله هماکنون به دست Shamloo در حال ویرایش است. |
سؤال
چرا امام حسین(ع) در زمان معاویه قیام نکرد؟
درگاه‌ها
علت قیام نکردن امام حسین(ع) در زمان معاویه پایبندی او به صلح امام حسن(ع)، موقعیت برتر معاویه در جامعه، سیاستمداری وی و شرایط زمانه، که اقتضای قیام را نداشت، قلمداد شده است.[۱]
درباره علت عدم قیام امام حسین(ع) در زمان معاویه علت‌های متفاوتی بیان شده است:
- وجود صلح‌نامه: امام حسین(ع) در یکی از جواب‌های خود به نامه‌های معاویه خود را پایبند به صلح‌نامه معاویه با امام حسن(ع) می‌داند و اتهام نقض آن را از خود دور دانسته است.[۲]
- موقعیت معاویه: جایگاه معاویه نزد مردم آن زمان به‌گونه‌ای مثبت تلقی می‌شده است. همین امر قیام علیه او را مشکل می‌کرده است. مردم آن زمان معاویه را به‌عنوان صحابی پیامبر(ص)، کاتب وحی و برادر همسر پیامبر(ص) می‌شناختند. به نظر آنان معاویه نقش فراوانی در رواج اسلام در منطقه شام داشته است. معاويه در برخورد با امام حسن(ع) و امام حسین(ع) برای ایجاد موقعیت برتر روی این موضوع تأکید می‌کرد.[۳]
- سیاستمداری معاویه: پس از انعقاد قرارداد صلح میان امام حسن(ع) و معاویه، معاویه از هر فرصتی برای ضربه‌زدن به بنی‌هاشم استفاده می‌کرد. اما در ظاهر چنین وانمود می‌کرد که به بهترین وجه ممکن با این خاندان، به‌ویژه با شخص امام حسین(ع)، مدارا می‌کند و حرمت آنان را پاس می‌دارد. این مدارا تا آن جا بود که در آستانه مرگ به فرزندش یزید سفارش امام حسین(ع) را کرد و ضمن پیش‌بینی قیام او از یزید خواست که او را به قتل نرساند.[۴]
- شرایط زمانه: شرایط زمانی آن دوران به نفع معاویه بود. معاویه حاکم بدون رقیب جامعه اسلامی بود و مبلغان او در هر گوشه‌ای از مناطق اسلامی سیاست‌های او را تبلیغ می‌کردند و از او چهره‌ای مثبت ساخته بودند. ثبات و استحکام قدرت مرکزی شام و تسلط کامل امویان بر مناطق حساس، چون کوفه، مدینه و سایر مناطق، از دیگر نقاط قوت زمان حکومت معاویه بود که امام حسین(ع) با در نظر گرفتن این عوامل به خوبی می‌دانست که در صورت قیام احتمال پیروزی او کم خواهد بود.[۵]
منابع
- ↑ پیشوایی، مهدی، سیره پیشوایان، قم، مؤسسه امام صادق(ع)، قم، ۱۳۹۰ش، ص۱۴۷.
- ↑ جمعی از محققان، موسوعة كلمات الإمام الحسين علیه‌السلام، قم، پژوهشکده باقرالعلوم، ۱۳۷۳ش، ص۲۳۹.
- ↑ ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، کتاب مقاتل الطالبیین، قم، مؤسسة دارالكتاب للطباعة والنشر، ۱۳۸۵ق، ص۴۰.
- ↑ دینوری، ابوحنیفه احمد بن داود، الاخبار الطول، قم، منشورات الشريف الرضی، ۱۳۷۳ش، ص۲۲۶.
- ↑ پیشوایی، سیره پیشوایان، ص۱۴۷.