برخاستن هنگام شنیدن نام امام زمان(ع)
آیا حدیثی در مورد دست گذاشتن بر سر و بلند شدن هنگام شنیدن نام حضرت مهدی (علیه السلام) نقل شده است؟
علامه امینی در الغدیر آورده است وقتی دعبل خزاعی در حضور امام رضا(ع) شعر مفصلی[یادداشت ۱] درباره امامان معصوم(ع) خواند و درباره قیام امام عصر(ع) این بیت را خواند:
| خُرُوجُ إِمَامٍ لَا مَحَالَةَ خَارِجٌ | یَقُومُ عَلَی اسْمِ اللَّهِ وَ الْبَرَکَاتِ | |
به یقین امامی خروج می‌کند و با نام خدا و برکات الهی قیام می‌نماید.
امام رضا(ع) به شدت گریست و به دعبل فرمود:
| « | ای دعبل خزاعی شعری که درباره امام غائب بیان کردی چیزیست که روح القدس به زبان تو انداخته است. | » |
سپس دست بر سر خود گذاشته و با تواضع بلند شد و برای فرج حضرت حجت(ع) دعا کرد.[۱]
اصل داستان شعر خواندن دعبل در حضور امام رضا(ع) شیخ صدوق در کتاب عیون اخبار الرضا[۲] و کتاب کمال الدین[۳] و دیگران نقل کرده‌اند؛[۴] اما اشاره‌ای به ایستادن و دست بر سر گذاشتن امام رضا(ع) نیست و بلکه امام با شنیدن اشعار مربوط به قیام حضرت مهدی(ع) به شدت گریه کرده و امام عصر(ع) را به دعبل معرفی می‌کند. از همین‌روست که مرحوم خوئی از مراجع تقلید در پاسخ این سؤال که آیا در خصوص دست گذاشتن بر سر و بلند شدن هنگام ذکر قائم(ع) روایتی وجود دارد؟ می‌نویسد در این باره روایتی پیدا نکردیم جز اینکه آمده است وقتی دعبل خزاعی نزد امام رضا(ع) شعر مفصلی درباره امامان معصوم(ع) خواند و یادی از حضرت مهدی(ع) کرد؛ امام دستش را بر سرش گذاشت و با تواضع بلند شد و برای فرجش دعا کرد.[۵]
منابع
- ↑ علامه امینی، الغدیر، بیروت، دارالکتاب العربی، چاپ چهارم، سال ۱۳۹۷ق، ج۲، ص۳۶۱.
- ↑ ابن بابویه، محمد بن علی، عیون أخبار الرضا علیه السلام، تهران، نشر جهان، چاپ اول، ۱۳۷۸ق، ج۲، ص۲۶۵.
- ↑ ابن بابویه، محمد بن علی، کمال الدین و تمام النعمة - تهران، اسلامیه، چاپ دوم، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۳۷۲. طبرسی، فضل بن حسن، إعلام الوری بأعلام الهدی، تهران، اسلامیه، چاپ سوم، 1390 ق، ص311.
- ↑ خزاز رازی، علی بن محمد، کفایة الأثر فی النصّ علی الأئمة الإثنی عشر، قم، بیدار، ۱۴۰۱ ق، ص۲۷۶.
- ↑ خوئی، ابو القاسم، صراط النجاة (تعلیق المیرزا التبریزی)، دفتر نشر برگزیده، چاپ اول، ۱۴۱۶ق، ج۱، ص۴۶۵
- ↑ این شعر به قصیده «مدارس آیات» یا قصیده «تائیه»، معروف است که دعبل خزاعی در فضایل و مصیبت‌های اهل بیت(ع) سرود و آن را به امام رضا(ع) تقدیم نمود. این قصیده مشهورترین و بلندترین شعر دعبل خزاعی است که هم از نظر صنایع لفظی و ادبی و هم از نظر محتوای غنی و عالمانه در نهایت زیبایی و قوت است. برخی این قصیده را ۱۳۰ بیت دانسته‌اند. نگاه کنید به: چوبین، حسین، دعبل شاعر امام رضا(ع)، ناشر: مرکز انتشارات علمی دانشگاه آزاد اسلامی، ۱۳۷۷شف ص۲۳۱.