دعاهای حضرت ابراهیم(ع)

سؤال

دعاهای حضرت ابراهیم(ع) در قرآن چه مضمونی دارد؟

مضمون دعاها

آمرزش برای پدر، آمرزش برای خود و وسیله آزمایش نشدن برای کافران،درخواست فرزند صالح، درخواست حکمت و علم، قرار دادن از صالحان، درخواست نام نیک، بهشتی شدن و رسوا نشدن در آخرت، رزق و روزی برای فرزند، برپا داشتن نماز، قبول دعا، آمرزش خود و پدر و مادر و مؤمنان. امن قرار دادن مکه و رزق برای ساکنان مؤمن آن، پذیرش ساخت کعبه، قرار دادن از مسلمین و ذریه‌اش، پذیرش توبه، نشان دادن عبادت و آداب دینی از دعاهایی است که حضرت ابراهیم(ع) آنها را بر زبان آورده است.

فهرست دعاها

• ﴿لِأَبِيهِ لَأَسْتَغْفِرَنَّ لَكَ وَمَا أَمْلِكُ لَكَ مِنَ اللَّهِ مِنْ شَيْءٍ ۖ رَبَّنَا عَلَيْكَ تَوَكَّلْنَا وَإِلَيْكَ أَنَبْنَا وَإِلَيْكَ الْمَصِيرُ؛ به [نا]پدر[ى‌] خود [گفت:] «حتماً براى تو آمرزش خواهم خواست، با آنكه در برابر خدا اختيار چيزى را براى تو ندارم.» «اى پروردگار ما! بر تو اعتماد كرديم و به سوى تو بازگشتيم و فرجام به سوى توست.﴾(ممتحنه:۴)
• ﴿رَبَّنَا لَا تَجْعَلْنَا فِتْنَةً لِلَّذِينَ كَفَرُوا وَاغْفِرْ لَنَا رَبَّنَا ۖ إِنَّكَ أَنْتَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ؛ پروردگارا، ما را وسيله آزمايش [و آماج آزار] براى كسانى كه كفر ورزيده‌اند مگردان، و بر ما ببخشاى كه تو خود تواناى سنجيده‌كارى.﴾(ممتحنه:۵)
• ﴿رَبِّ هَبْ لِي حُكْمًا وَأَلْحِقْنِي بِالصَّالِحِينَ؛ پروردگارا! به من حکمت بخش، و مرا به شایستگان ملحق کن.﴾(شعرا:۸۳)
• ﴿وَاجْعَلْ لِي لِسَانَ صِدْقٍ فِي الْآخِرِينَ؛ و برای من در آیندگان نامی نیک و ستایشی والا مرتبه قرار ده.﴾(شعراء:۸۴)
• ﴿وَاجْعَلْنِي مِنْ وَرَثَةِ جَنَّةِ النَّعِيمِ؛ و مرا از وارثان بهشت پرنعمت گردان﴾(شعراء:۸۵)
• ﴿وَاغْفِرْ لِأَبِي إِنَّهُ كَانَ مِنَ الضَّالِّينَ؛ و پدرم را بیامرز که او از گمراهان است.﴾(شعراء:۸۶)
• ﴿وَلَا تُخْزِنِي يَوْمَ يُبْعَثُونَ؛ و روزی که [مردگان] برانگیخته می شوند، رسوایم مکن.﴾(شعراء:۸۷)
• ﴿رَبِّ هَبْ لِي مِنَ الصَّالِحِينَ؛ پروردگارا! مرا فرزندی که از صالحان باشد عطا کن.﴾(صافات:۱۰۰)
• ﴿رَبَّنَا إِنِّي أَسْكَنْتُ مِنْ ذُرِّيَّتِي بِوَادٍ غَيْرِ ذِي زَرْعٍ عِنْدَ بَيْتِكَ الْمُحَرَّمِ رَبَّنَا لِيُقِيمُوا الصَّلَاةَ فَاجْعَلْ أَفْئِدَةً مِنَ النَّاسِ تَهْوِي إِلَيْهِمْ وَارْزُقْهُمْ مِنَ الثَّمَرَاتِ لَعَلَّهُمْ يَشْكُرُونَ؛ پروردگارا، من برخی از ذرّیّه و فرزندان خود را به وادی بی‌کشت و زرعی نزد بیت‌الحرام تو مسکن دادم، پروردگارا، تا نماز را به پا دارند، پس تو دلهایی از مردمان را به سوی آنها مایل گردان و به انواع ثمرات آنها را روزی ده، باشد که شکر تو به جای آرند.﴾(ابراهیم:۳۷)
• ﴿رَبَّنَا إِنَّكَ تَعْلَمُ مَا نُخْفِي وَمَا نُعْلِنُ ۗ وَمَا يَخْفَىٰ عَلَى اللَّهِ مِنْ شَيْءٍ فِي الْأَرْضِ وَلَا فِي السَّمَاءِ؛ پروردگارا! یقیناً تو آنچه را ما پنهان می داریم و آنچه را آشکار می کنیم، می دانی و هیچ چیز در زمین و آسمان بر خدا پنهان نیست.﴾(ابراهیم:۳۸)
• ﴿الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي وَهَبَ لِي عَلَى الْكِبَرِ إِسْمَاعِيلَ وَإِسْحَاقَ ۚ إِنَّ رَبِّي لَسَمِيعُ الدُّعَاءِ؛ همه ستایش ها ویژه خدایی است که اسماعیل واسحاق را در سنّ پیری به من بخشید؛ یقیناً پروردگارم شنونده دعاست.﴾(ابراهیم:۳۹)
• ﴿رَبِّ اجْعَلْنِي مُقِيمَ الصَّلَاةِ وَمِنْ ذُرِّيَّتِي ۚ رَبَّنَا وَتَقَبَّلْ دُعَاءِ؛ پروردگارا! مرا بر پادارنده نماز قرار ده، و نیز از فرزندانم [برپادارندگان نماز قرار ده]. و پروردگارا! دعایم را بپذیر.﴾(ابراهیم:۴۰)
• ﴿رَبَّنَا اغْفِرْ لِي وَلِوَالِدَيَّ وَلِلْمُؤْمِنِينَ يَوْمَ يَقُومُ الْحِسَابُ؛ پروردگارا! روزی که حساب برپا می شود، مرا و پدر و مادرم و مؤمنان را بیامرز.﴾(ابراهیم:۴۱)

مطالعه بیشتر

• دعا در قرآن، سید کمال حیدری، ترجمه محمد علی سلطانی، انتشارات سخن.
• عبادت و دنیا، مرتضی مطهری، انتشارات صدرا.