روح در آیه «تنزل الملائکة و الروح»: تفاوت میان نسخه‌ها
| خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
# '''گروهی از فرشتگان:''' بعضی گفته‌اند اکثر مفسران، روح را جبرئیل می‌دانند اما قولی هم هست که روح گروهی از فرشتگانند.<ref>ابن عطيه، عبدالحق بن غالب، المحرر الوجيز فى تفسير الكتاب العزيز، بیروت، دار الكتب العلميه، منشورات محمد علي بيضون، چاپ اول، ۱۴۲۲ق، ج۵، ص۵۰۵.</ref> <ref>ابن جوزى، عبدالرحمن بن على، زاد المسير فى علم التفسير، بیروت، دار الكتاب العربي، چاپ اول، ۱۴۲۲ق، ج۴، ص۴۷۳.</ref> <ref>زمخشرى، محمود بن عمر، الكشاف عن حقائق غوامض التنزيل و عيون الأقاويل فى وجوه التأويل، بیروت، دار الكتاب العربي، چاپ سوم، ۱۴۰۷ ه.ق، ج۴، ص۷۸۱.</ref> | # '''گروهی از فرشتگان:''' بعضی گفته‌اند اکثر مفسران، روح را جبرئیل می‌دانند اما قولی هم هست که روح گروهی از فرشتگانند.<ref>ابن عطيه، عبدالحق بن غالب، المحرر الوجيز فى تفسير الكتاب العزيز، بیروت، دار الكتب العلميه، منشورات محمد علي بيضون، چاپ اول، ۱۴۲۲ق، ج۵، ص۵۰۵.</ref> <ref>ابن جوزى، عبدالرحمن بن على، زاد المسير فى علم التفسير، بیروت، دار الكتاب العربي، چاپ اول، ۱۴۲۲ق، ج۴، ص۴۷۳.</ref> <ref>زمخشرى، محمود بن عمر، الكشاف عن حقائق غوامض التنزيل و عيون الأقاويل فى وجوه التأويل، بیروت، دار الكتاب العربي، چاپ سوم، ۱۴۰۷ ه.ق، ج۴، ص۷۸۱.</ref> | ||
# '''روح امری از سوی پروردگار:''' [[علامه طباطبایی]] در تفسیر خود ذیل آیه ۴ سوره قدر اعتقاد دارد مراد از روح در این آیه، همان {{قرآن|روح از امر پروردگارم می‌باشد.}} که در [[سوره اسراء]]، آیه ۸۵ آمده است.<ref>طباطبایی، محمدحسین، المیزان، بیروت، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، چاپ سوم، ۱۳۹۴ق، ج۲۰، ص۳۳۲.</ref> [[شهید مطهری]] اعتقاد دارد که روح از جنس عالم طبیعت نیست، یا این روح فرشته خاصی است که همان جبرئیل است و به اعتبار اینکه شأن و منصب او این است که حامل علوم و الهام بخش است جداگانه ذکر شده است، یا مقصود موجود دیگری است که از سنخ ملائکه نیست.<ref>مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، ج۲۸، ص۷۰۰.</ref> | # '''روح امری از سوی پروردگار:''' [[علامه طباطبایی]] در تفسیر خود ذیل آیه ۴ سوره قدر اعتقاد دارد مراد از روح در این آیه، همان {{قرآن|روح از امر پروردگارم می‌باشد.}} که در [[سوره اسراء]]، آیه ۸۵ آمده است.<ref>طباطبایی، محمدحسین، المیزان، بیروت، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، چاپ سوم، ۱۳۹۴ق، ج۲۰، ص۳۳۲.</ref> [[شهید مطهری]] اعتقاد دارد که روح از جنس عالم طبیعت نیست، یا این روح فرشته خاصی است که همان جبرئیل است و به اعتبار اینکه شأن و منصب او این است که حامل علوم و الهام بخش است جداگانه ذکر شده است، یا مقصود موجود دیگری است که از سنخ ملائکه نیست.<ref>مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، ج۲۸، ص۷۰۰.</ref> | ||
# '''مخلوق فوق فرشتگان:''' برخی هم گفته‌اند روح مخلوق عظیمی است ما فوق فرشتگان؛ چنان‌که از امام صادق(ع) از روح سؤال کردند آیا روح همان جبرئیل نیست؛ [[امام صادق(ع)]] فرمود روح فرشته‌ای است که از جبرئیل بزرگ‌تر است.<ref> | # '''مخلوق فوق فرشتگان:''' برخی هم گفته‌اند روح مخلوق عظیمی است ما فوق فرشتگان؛ چنان‌که از امام صادق(ع) از روح سؤال کردند آیا روح همان جبرئیل نیست؛ [[امام صادق(ع)]] فرمود روح فرشته‌ای است که از جبرئیل بزرگ‌تر است.<ref>عروسى حويزى، عبد على بن جمعه، تفسير نور الثقلين، قم، اسماعیلیان، چاپ چهارم، ۱۴۱۵ق، ج۵، ص۶۳۸.</ref><ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۷، ص۱۸۴.</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۵۰
سؤال
مقصود از روح در آیه ۴ سوره قدر چیست؟
روح در آیه تَنَزَّلُ الْمَلَائِکَةُ وَالرُّوحُ، را بیشتر مفسران جبرئیل می‌دانند که به دلیل اهمیت و بزرگی جایگاه او، نام جبرئیل را پس از نام فرشتگان دوباره ذکر کرده است. برخی مفسران با توجه به آیه ۸۵ سوره اسراء که روح را از امر پروردگار می‌داند، گفته‌اند روح امری است خارج از طبیعت که از جانب خداوند می‌آید و فرشته نیست و جنس دیگری است. بعضی گفته‌اند موجودی است بالاتر از فرشتگان.
متن و ترجمه آیه
| ﴿ | تَنَزَّلُ الْمَلَائِکَةُ وَالرُّوحُ فِیهَا بِإِذْنِ رَبِّهِمْ مِنْ کُلِّ أَمْرٍ
فرشتگان و «روح» در آن شب به اذن پروردگارشان برای (تقدیر) هر کاری نازل می‌شوند. قدر:۴ |
﴾ |
معنا و مقصود روح در قرآن
کلمه «روح» در قرآن در چند معنا به کار رفته است.
- روحی در کالبد انسان: ﴿فَإِذا سَوَّيْتُهُ وَ نَفَخْتُ فيهِ مِنْ رُوحي فَقَعُوا لَهُ ساجِدينَ﴾(حجر:۲۹) آیات دیگری نیز بدین معنا آمده است.[۱]
- رحمت و قوه الهی: ﴿وَ أَيَّدَهُمْ بِرُوحٍ مِنْهُ؛ و آنها را با روحى از جانب خود تأييد كرده است.﴾(مجادله:۲۲) در آیات دیگری نیز روح به رحمت معنا شده است.[۲]
- وحی: ﴿وَ كَذلِكَ أَوْحَيْنا إِلَيْكَ رُوحاً مِنْ أَمْرِنا؛ همان گونه بر تو نيز روحى را بفرمان خود وحى كرديم﴾(شورى:۵۲) روح در این آیه به وحی تفسیر شده است.[۳] در آیات دیگر نیز به این معنا آمده است؛ مانند: سوره نحل، آیه۲.[۴] سوره غافر، آیه ۱۵.[۵]
- قرآن: ﴿وَ كَذلِكَ أَوْحَيْنا إِلَيْكَ رُوحاً مِنْ أَمْرِنا؛ و همين گونه، روحى از امر خودمان به سوى تو وحى كرديم.﴾(شوری:۵۲) روح در این آیه به قرآن تفسیر شده است.[۶]
- جبرئیل با تعبیر:
- روح القدس: ﴿وَ آتَيْنا عيسَى ابْنَ مَرْيَمَ الْبَيِّناتِ وَ أَيَّدْناهُ بِرُوحِ الْقُدُسِ؛ و به عيسى بن مريم دلايل روشن داديم؛ و او را به وسيله روح القدس تأييد كرديم.﴾(بقره:۸۷) در آیات دیگری نیز به این معنا آمده است.[۷] مفسران روح القدس را جبرئیل می‌دانند.[۸]
- روح الامین: ﴿نَزَلَ بِهِ الرُّوحُ الْأَمينُ؛ روح الامين آن را نازل كرده است.﴾(شعراء:۱۹۳) مفسران روح الامین را جبرئیل می‌دانند.[۹] [۱۰]
- روح الهی: ﴿فَأَرْسَلْنا إِلَيْها رُوحَنا فَتَمَثَّلَ لَها بَشَراً سَوِيًّا؛ پس روح خود را به سوى او فرستاديم تا به [شكل] بشرى خوشاندام بر او نمايان شد.﴾(مريم:۱۷)
روح در آیه ۴ سوره قدر
- جبرئیل: بیشتر مفسران معنای روح در آیه ۴ سوره قدر را جبرئیل می‌دانند.[۱۱] [۱۲] [۱۳] [۱۴] این معنا مطابق با دیگر آیاتی است که به جبرئیل معنا شده است.[۱۵]
- گروهی از فرشتگان: بعضی گفته‌اند اکثر مفسران، روح را جبرئیل می‌دانند اما قولی هم هست که روح گروهی از فرشتگانند.[۱۶] [۱۷] [۱۸]
- روح امری از سوی پروردگار: علامه طباطبایی در تفسیر خود ذیل آیه ۴ سوره قدر اعتقاد دارد مراد از روح در این آیه، همان ﴿روح از امر پروردگارم می‌باشد.﴾ که در سوره اسراء، آیه ۸۵ آمده است.[۱۹] شهید مطهری اعتقاد دارد که روح از جنس عالم طبیعت نیست، یا این روح فرشته خاصی است که همان جبرئیل است و به اعتبار اینکه شأن و منصب او این است که حامل علوم و الهام بخش است جداگانه ذکر شده است، یا مقصود موجود دیگری است که از سنخ ملائکه نیست.[۲۰]
- مخلوق فوق فرشتگان: برخی هم گفته‌اند روح مخلوق عظیمی است ما فوق فرشتگان؛ چنان‌که از امام صادق(ع) از روح سؤال کردند آیا روح همان جبرئیل نیست؛ امام صادق(ع) فرمود روح فرشته‌ای است که از جبرئیل بزرگ‌تر است.[۲۱][۲۲]
منابع
- ↑ سوره انبیاء، آیه۹۱. سوره نساء، آیه۱۷۱. سوره سجده، آیه۹. سوره ص، آیه۷۲. سوره تحریم، آیه۱۲.
- ↑ سوره يوسف، آیه ۸۷.
- ↑ طبرانى، سليمان بن احمد، التفسير الكبير: تفسير القرآن العظيم، اردن - اربد، دار الكتاب الثقافي، چاپ اول، ۲۰۰۸ م، ج۲، ص۳۳۷.
- ↑ ماتريدى، محمد بن محمد، تأويلات أهل السنه، بیروت، دار الكتب العلميه، منشورات محمد علي بيضون، چاپ اول، ۱۴۲۶ق، ج۶، ص۴۷۲.
- ↑ نيشابورى، محمود بن ابوالحسن، إيجاز البيان عن معاني القرآن، بیروت، دار الغرب الإسلامي، چاپ اول، ۱۴۱۵ق، ج۲، ص۴۷۸.
- ↑ ثعلبى، احمد بن محمد، الكشف و البيان المعروف تفسير الثعلبي، بیروت، دار إحياء التراث العربي، چاپ اول، ۱۴۲۲ق، ج۶، ص۱۲۵.
- ↑ سوره بقره، آیه۲۵۳. سوره مائده، آیه۱۱۰. سوره نحل، آیه۱۰۲.
- ↑ طبرى، محمد بن جرير، جامع البيان فى تفسير القرآن، بيروت، دار المعرفه، چاپ اول، ۱۴۱۲ق، ج۱۴، ص۱۱۹.
- ↑ مغنيه، محمدجواد، تفسیر الكاشف، ترجمه: موسی دانش، قم، بوستان كتاب، چاپ اول، ۱۳۷۸ش، ج۵، ص۴۳.
- ↑ طباطبايى، محمدحسين، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه: محمد باقر موسوی همدانی، قم، دفتر انتشارات اسلامى، چاپ پنجم، ۱۳۷۴ش، ج۱۲، ص۳۶.
- ↑ طوسى، محمد بن حسن، التبيان في تفسير القرآن، بیروت، دار إحياء التراث العربي، چاپ اول، بی‌تا، ج۱۰، ص۳۸۵.
- ↑ طبرسى، فضل بن حسن، مجمع البيان فی تفسیر القرآن، ترجمه: گروهی از مترجمان، تهران، فراهانى، چاپ اول، بی‌تا، ، ج۲۵، ص۲۹۹.
- ↑ مغنيه، محمدجواد، التفسير الكاشف، قم، دار الكتاب الإسلامي، چاپ اول، ۱۴۲۴ق، ج۷، ص۵۹۲.
- ↑ زمخشری، تفسیر الکشاف، بیروت، دارالفکر، بی تا، ج۴، ص۲۷۳.
- ↑ سوره بقره، آیه۲۵۳. سوره مائده، آیه۱۱۰. سوره نحل، آیه۱۰۲.
- ↑ ابن عطيه، عبدالحق بن غالب، المحرر الوجيز فى تفسير الكتاب العزيز، بیروت، دار الكتب العلميه، منشورات محمد علي بيضون، چاپ اول، ۱۴۲۲ق، ج۵، ص۵۰۵.
- ↑ ابن جوزى، عبدالرحمن بن على، زاد المسير فى علم التفسير، بیروت، دار الكتاب العربي، چاپ اول، ۱۴۲۲ق، ج۴، ص۴۷۳.
- ↑ زمخشرى، محمود بن عمر، الكشاف عن حقائق غوامض التنزيل و عيون الأقاويل فى وجوه التأويل، بیروت، دار الكتاب العربي، چاپ سوم، ۱۴۰۷ ه.ق، ج۴، ص۷۸۱.
- ↑ طباطبایی، محمدحسین، المیزان، بیروت، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، چاپ سوم، ۱۳۹۴ق، ج۲۰، ص۳۳۲.
- ↑ مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، ج۲۸، ص۷۰۰.
- ↑ عروسى حويزى، عبد على بن جمعه، تفسير نور الثقلين، قم، اسماعیلیان، چاپ چهارم، ۱۴۱۵ق، ج۵، ص۶۳۸.
- ↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۷، ص۱۸۴.