مواسات در اموال نشانه شیعه بودن: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی پاسخ
جزبدون خلاصۀ ویرایش
(اصلاح ارقام)
خط ۱۶: خط ۱۶:


== سند روایت ==
== سند روایت ==
 
* محمد بن طالب اولین راوی در [[سلسله حدیث|سلسله سند]] این حدیث است. نام کامل وی در کنز الفوائد ابو ارجاء محمد بن علی بن طالب البلدی است.<ref>كراجكى، محمد بن على، كنز الفوائد، قم، دار الذخائر، چاپ اول، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۸۷.</ref> نام وی در کتاب‌های رجال نیامده است.<ref>نمازى شاهرودى، على، مستدركات علم رجال الحديث، تهران، فرزند مولف، چاپ اول، ۱۴۱۴ق، ج۷، ص۲۳۴.</ref>
نام محمد بن طالب در [[سلسله حدیث|سلسله سند]] این حدیث آمده است. وی با پسوند «بن عمير العبدي» از اصحاب [[امام صادق(ع)]] است.<ref>اردبيلي غروي حائري، محمد، جامع الرّواه، قم، کتابخانه مرعشي نجفي، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۱۳۳.</ref> سخن ديگري در مورد شخصيت او به ميان نيامده است.
* ابي المفضل الشيباني راوي ديگر حدیث، ضعيف است. <ref>طوسى، محمد بن حسن، رجال الطوسي، قم، مؤسسة النشر الإسلامي، چاپ سوم، ۱۳۷۳ش، ص۴۴۷.</ref>
 
* عبدالله بن جعفر الازدي راوی دیگر است که در کتب رجال نامش نیامده است.
ابي المفضل الشيباني راوي ديگر حدیث، ضعيف است.<ref>موسوي خويي، ابوالقاسم، معجم الرجال الحديث، ج۶، بي تا، ص۶۹.</ref>  
* خالد بن يزيد الثقفي هم مهمل است و معلوم نیست ثقه بود یا نه.<ref>مامقانى، عبدالله، تنقيح المقال في علم الرجال، قم، موسسة آل البيت (عليهم السلام) لإحياء التراث، چاپ اول، ۱۴۳۱ق، ج۲۵، ص۲۱۹.</ref>
 
* روایات سدير که همان ابن حکيم است، قابل اعتماد نيست.<ref>اردبيلي غروي، حائري، محمد، جامع الرواه، ج۲، ص۱۳۳.</ref> برخي او را واقفي دانسته اند.<ref>موسوي خويي، ابوالقاسم، معجم الرجال الحديث، ج۶، بي تا، ج۲، ص۶۷.</ref>
عبدالله بن جعفر الازدي راوی دیگر است که در کتب رجالي مشخص نيست ثقه است يا نه؟
 
خالد بن يزيد الثقفي هم در کتاب هاي رجالي با پسوند «الثقفي» حتي يک مورد هم نيامده است. ۲۱۹ مورد با پسوند «الثقفي» آمده که پيشوند هيچ مورد آن خالد بن يزيد نيست.<ref>ترابي، علي اکبر، باشراف آيت الله جعفر سبحاني، الموسوعه الرجاليه الميسره، قم، موسسه الامام الصادق(ع)، الطبعه الثانيه، ۱۴۲۴ق، ص۲۶۷.</ref>  
 
روایات سدير که همان ابن حکيم است، قابل اعتماد نيست.<ref>اردبيلي غروي، حائري، محمد، جامع الرواه، ج۲، ص۱۳۳.</ref> برخي او را واقفي دانسته اند.<ref>موسوي خويي، ابوالقاسم، معجم الرجال الحديث، ج۶، بي تا، ج۲، ص۶۷.</ref>


[[جایگاه علامه مجلسی|علامه مجلسی]] این حدیث را در کنز الفوائد نقل می‌کند اما عبارت‌های مورد نظر در متن کنز الفوائد وجود ندارد و این یکی از ایرادهای اصلی بر متن کتاب [[اعتبار کتاب بحارالانوار|بحار الانوار]] می‌باشد.
[[جایگاه علامه مجلسی|علامه مجلسی]] این حدیث را در کنز الفوائد نقل می‌کند اما عبارت‌های مورد نظر در متن کنز الفوائد وجود ندارد و این یکی از ایرادهای اصلی بر متن کتاب [[اعتبار کتاب بحارالانوار|بحار الانوار]] می‌باشد.

نسخهٔ ‏۱۲ اوت ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۲۱

سؤال

در روایتی آمده است که شیعه باید در اموال خود مواسات کند، درهمی برای خود و درهمی برای دیگران بذل کند و گرنه شیعه نیست: « وَ فِي أَمْوَالِهِمْ يَتَوَاسَوْنَ وَ فِي اللَّهِ يَتَبَاذَلُونَ يَا نَوْفُ دِرْهَمٌ وَ دِرْهَمٌ وَ ثَوْبٌ وَ ثَوْبٌ وَ إِلَّا فَلَا» آيا واقعا که الان مردم چنين نمي‌کنند، شیعه نیستند؟ آیا این روایت صحيح است؟ تفسير صحيح آن چيست؟

حدیث نوف شامی در نشانه شیعه بودن مواسات اموال و بذل آن به دیگران سند معتبری ندارد. مواسات و بذل مال به دیگران در آیات قرآن و روایات معتبر آمده است و می‌توان آموزه الهی بودن بذل مال به نیازمندان و یاری کردن آن‌ها را از شاخصه‌های برجسته مومنان دانست. برخی از این روایات با صرف نظر از معتبر نبودن سند آن، به بالاترین کمال ایمان اشاره دارد که شیعه کامل باید چنان صفاتی داشت باشد و به معنای خارج شدن مواسات نکننده، از مکتب شیعه نیست.

متن روايت

علامه مجلسی از کنز الفوائد کراجکی روایتی نقل می‌کند که حضرت علی(ع) در روایتی برخی از صفات شیعه را به نوف شامی بیان کرده است. امام(ع) مواسات در مال را یکی از صفات برجسته شیعه دانسته است که اگر نباشد فرد نباید خود را شیعه بداند:

سند روایت

  • محمد بن طالب اولین راوی در سلسله سند این حدیث است. نام کامل وی در کنز الفوائد ابو ارجاء محمد بن علی بن طالب البلدی است.[۲] نام وی در کتاب‌های رجال نیامده است.[۳]
  • ابي المفضل الشيباني راوي ديگر حدیث، ضعيف است. [۴]
  • عبدالله بن جعفر الازدي راوی دیگر است که در کتب رجال نامش نیامده است.
  • خالد بن يزيد الثقفي هم مهمل است و معلوم نیست ثقه بود یا نه.[۵]
  • روایات سدير که همان ابن حکيم است، قابل اعتماد نيست.[۶] برخي او را واقفي دانسته اند.[۷]

علامه مجلسی این حدیث را در کنز الفوائد نقل می‌کند اما عبارت‌های مورد نظر در متن کنز الفوائد وجود ندارد و این یکی از ایرادهای اصلی بر متن کتاب بحار الانوار می‌باشد.

شرح حدیث

سند روایت قابل استناد نیست امّا بسياري از صفات اشاره شده در این روایت، در آیات قرآن و روایات معتبر آمده است و مواسات در مال یکی از صفات برجسته مومنان می‌باشد:

﴿هيچ گاه به نيکي دست نخواهي يافت مگر آن چه را (خيلي) دوست داريد انفاق کنيد.

﴿نيکي آن نيست که روي به مشرق و مغرب کنيد. بلکه نيکويي از آن کسي است که: ... مال مورد علاقه خود را به خويشان، يتيمان، تهي دستان، در راه ماندگان، نياز خواهان و بردگان ببخشد

در سوره بلد بخشش ها و دستگيري ها به عنوان «عقبه» و گردنه هاي سخت معرفي شده است که هر کس نمي‌تواند از آن عبور کند.[۸]

چه قدر از شيعيان در گردنه‌هاي خمس، زکات، صدقات و بذل مال در عرصه جهاد، از قافله عقب مي‌مانند و عقب نشيني مي‌کنند: ﴿لَن تَنَالُواْ الْبِرَّ حَتَّي تُنفِقُواْ مِمَّا تُحِبُّونَ وَمَا تُنفِقُواْ مِن شَيْءٍ فَإِنَّ اللّهَ بِهِ عَلِيمٌ

«حجاب هاي» بي شماري بر سر راه شيعيان وجود دارد که مانع شکوفا گشتن و تکامل و تعالي ايشان مي شود.[۹] اين گونه روايات که درباره حقوق و وظايف شيعيان و برادران ديني وارد شده است، اشاره به سطح والا و مصداق اکمل ايمان است نه اين که بدون اين ويژگي، فرد شيعه نباشد.

منابع

  1. مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى، بحار الأنوار، بيروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ دوم، ۱۴۰۳ق، ج۶۵، ص۱۹۱.
  2. كراجكى، محمد بن على، كنز الفوائد، قم، دار الذخائر، چاپ اول، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۸۷.
  3. نمازى شاهرودى، على، مستدركات علم رجال الحديث، تهران، فرزند مولف، چاپ اول، ۱۴۱۴ق، ج۷، ص۲۳۴.
  4. طوسى، محمد بن حسن، رجال الطوسي، قم، مؤسسة النشر الإسلامي، چاپ سوم، ۱۳۷۳ش، ص۴۴۷.
  5. مامقانى، عبدالله، تنقيح المقال في علم الرجال، قم، موسسة آل البيت (عليهم السلام) لإحياء التراث، چاپ اول، ۱۴۳۱ق، ج۲۵، ص۲۱۹.
  6. اردبيلي غروي، حائري، محمد، جامع الرواه، ج۲، ص۱۳۳.
  7. موسوي خويي، ابوالقاسم، معجم الرجال الحديث، ج۶، بي تا، ج۲، ص۶۷.
  8. کلباسي، محمد، الرسائل الرجاليه، قم، دارالحديث، چاپ اول، ۱۳۸۰ش، ج۳، ص۳۸۸.
  9. جوادي آملي، عبدالله، تفسير موضوعي قرآن کريم، حيات حقيقي انسان در قرآن ـ ج۱۵، چاپ چهارم، ۱۳۸۷ش، ص۶۸.