کلمه لمم در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

(صفحه‌ای تازه حاوی «{{شروع متن}} {{سوال}} «لمم» از نظر قرآن چه گناهي است؟ {{پایان سوال}} {{پاسخ}} '''کلمه...» ایجاد کرد)
 
(ابرابزار)
خط ۱: خط ۱:
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
«لمم» از نظر قرآن چه گناهي است؟
«لمم» از نظر قرآن چه گناهی است؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
'''کلمه لمم''' در [[سوره نجم]]، از فواحش و [[گناهان کبیره]] استثناء شده است. در مورد معنای این کلمه احتمالات مختلفی نظیر، [[گناه صغیره]]، نیت انجام گناه، گناهی که به صورت اتفاقی و نه از روی عادت انجام شود، داده شده است. در روایات نیز در تفسیر آیه فوق سه معنای گناه صغیره، نزدیک شدن به گناه و انجام ندادن آن و گناهی که گاهی انجام شود ولی فرد به آن عادت نکرده است، در تفسیر معنای کلمه لمم ذکر شده است.
'''کلمه لمم''' در [[سوره نجم]]، از فواحش و [[گناهان کبیره]] استثناء شده است. در مورد معنای این کلمه احتمالات مختلفی نظیر، [[گناه صغیره]]، نیت انجام گناه، گناهی که به صورت اتفاقی و نه از روی عادت انجام شود، داده شده است. در روایات نیز در تفسیر آیه فوق سه معنای گناه صغیره، نزدیک شدن به گناه و انجام ندادن آن و گناهی که گاهی انجام شود ولی فرد به آن عادت نکرده است، در تفسیر معنای کلمه لمم ذکر شده است.


==معنای لغوی==
== معنای لغوی ==
«لَمَم» به معني «نزديك شدن به گناه است» و از [[گناهان صغيره]] نيز تعبير به «لمم» مي‌شود.<ref>راغب اصفهاني، مفردات الفاظ القرآن، بيروت، دارالکتب، مدخل لام؛ و ابن منظور، لسان العرب، قم، نشر ادب حوزه، چاپ اول، ۱۳۶۳، ج۱۲، ص۵۴۹.</ref> اين واژه در اصل از ماده «اِلمام» گرفته شده كه به معني نزديك شدن به چيزي بدون انجام آن است و گاه به اشياء قليل و كم نيز اطلاق شده است.  
«لَمَم» به معنی «نزدیک شدن به گناه است» و از [[گناهان صغیره]] نیز تعبیر به «لمم» می‌شود.<ref>راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، بیروت، دارالکتب، مدخل لام؛ و ابن منظور، لسان العرب، قم، نشر ادب حوزه، چاپ اول، ۱۳۶۳، ج۱۲، ص۵۴۹.</ref> این واژه در اصل از ماده «اِلمام» گرفته شده که به معنی نزدیک شدن به چیزی بدون انجام آن است و گاه به اشیاء قلیل و کم نیز اطلاق شده است.


== در قرآن ==
== در قرآن ==
كلمه «لمم» در [[سوره نجم]]،آمده است {{قرآن|الَّذِينَ يَجْتَنِبُونَ كَبائِرَ الْإِثْمِ وَ الْفَواحِشَ إِلاَّ اللَّمَمَ إِنَّ رَبَّكَ واسِعُ الْمَغْفِرَه|ترجمه=همانا از گناهان كبيره و اعمال زشت، جز صغيره دوري مي‌كنند آمرزش پروردگار تو گسترده است.|سوره=نجم|آیه=۳۲}}
کلمه «لمم» در [[سوره نجم]]، آمده است {{قرآن|الَّذِینَ یَجْتَنِبُونَ کَبائِرَ الْإِثْمِ وَ الْفَواحِشَ إِلاَّ اللَّمَمَ إِنَّ رَبَّکَ واسِعُ الْمَغْفِرَه|ترجمه=همانا از گناهان کبیره و اعمال زشت، جز صغیره دوری می‌کنند آمرزش پروردگار تو گسترده است.|سوره=نجم|آیه=۳۲}}


قاموس القرآن در معنای لمم اینچنین آورده است كه «لمم» به گناهي گفته مي‌شود كه شخص به آن عادت نكرده و اصرار هم ندارد و گاهي از روي غفلت مرتكب مي‌شود».<ref>قرشي، سيد علي‌اكبر، قاموس قرآن، تهران، دارالكتب الاسلاميه، ج۱۱، ۱۳۷۲ ه‍ ، ج۷ ـ ۶ ـ ۵ ـ ، ص۲۰۸.</ref>  
قاموس القرآن در معنای لمم اینچنین آورده است که «لمم» به گناهی گفته می‌شود که شخص به آن عادت نکرده و اصرار هم ندارد و گاهی از روی غفلت مرتکب می‌شود».<ref>قرشی، سید علی‌اکبر، قاموس قرآن، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ج۱۱، ۱۳۷۲ ه‍، ج۷ ـ ۶ ـ ۵ ـ، ص۲۰۸.</ref>


مفسرين تفسیرهایی بر پایه معنای لغوی براي «لمم» ذكر كرده‌اند:  
مفسرین تفسیرهایی بر پایه معنای لغوی برای «لمم» ذکر کرده‌اند:
*منظور از لمم [[گناه صغيره]] است.
* منظور از لمم [[گناه صغیره]] است.
*منظور نيت انجام گناه بدون انجام آن است.
* منظور نیت انجام گناه بدون انجام آن است.
*منظور معاصي كم‌ اهميت است.
* منظور معاصی کم‌اهمیت است.
* منظور هرگونه گناه، اعم از صغيره و [[گناه کبیره|كبيره]] است، مشروط به اين‌كه عادت نشده باشد و اگر هم اتفاق افتاد توبه نمايد.  
* منظور هرگونه گناه، اعم از صغیره و [[گناه کبیره|کبیره]] است، مشروط به این‌که عادت نشده باشد و اگر هم اتفاق افتاد توبه نماید.
* لمم به معني گناهاني است كه احياناً از انسان سر مي‌زند سپس متوجه مي‌شود و آن را ترك مي‌گويد<ref>مكارم شيرازي، ناصر، تفسير نمونه، تهران، دارالكتب الاسلاميه، چ ۱۱، ۱۳۶۸، ج۲۲، ص۵۳۷.</ref>  
* لمم به معنی گناهانی است که احیاناً از انسان سر می‌زند سپس متوجه می‌شود و آن را ترک می‌گوید<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چ ۱۱، ۱۳۶۸، ج۲۲، ص۵۳۷.</ref>


استثناء «لمم» از «كبائر» (با توجّه به اين‌كه ظاهر استثناء استثناء متصل است) دلالت دارد بر اینکه «لمم» گناهی است که احیانا و از روی غفلت از انسان سر می‌زند. به علاوه در جمله بعد، اینطور آمده است که «آمرزش پروردگار تو گسترده است» اين نيز دليل است بر اين‌كه گناهي از او سرزده كه نياز به غفران پروردگار دارد.
استثناء «لمم» از «کبائر» (با توجّه به این‌که ظاهر استثناء استثناء متصل است) دلالت دارد بر اینکه «لمم» گناهی است که احیاناً و از روی غفلت از انسان سر می‌زند. به علاوه در جمله بعد، اینطور آمده است که «آمرزش پروردگار تو گسترده است» این نیز دلیل است بر این‌که گناهی از او سرزده که نیاز به غفران پروردگار دارد.


==در روایات==
== در روایات ==
در روايات اسلامي تفسيرهاي گوناگوني بر اين واژه آمده است. در حديثي از امام صادق(ع) آمده است كه {{عربی|هو الذنب يلم به الرجل فيمكث ماشاءالله، ثمَّ يلم من بعد|ترجمه=لمم، گناهي است كه انسان به سراغ آن مي‌رود و سپس مدتي از گناه خودداري كرده و بار ديگر به آن آلوده مي‌شود.}}<ref>كليني، محمّد بن يعقوب، اصول كافي، قم، دارالاسوه، چاپ اول، ۱۳۷۶ ه‍ ش، ج۲، باب ايمان و كفر، باب لمم.</ref>
در روایات اسلامی تفسیرهای گوناگونی بر این واژه آمده است. در حدیثی از امام صادق(ع) آمده است که {{عربی|هو الذنب يلم به الرجل فيمكث ماشاءالله، ثمَّ يلم من بعد|ترجمه=لمم، گناهي است كه انسان به سراغ آن مي‌رود و سپس مدتي از گناه خودداري كرده و بار ديگر به آن آلوده مي‌شود.}}<ref>کلینی، محمّد بن یعقوب، اصول کافی، قم، دارالاسوه، چاپ اول، ۱۳۷۶ ه‍. ش، ج۲، باب ایمان و کفر، باب لمم.</ref>


امام صادق(ع) در روایت دیگری می‌فرمایند: {{عربی|اللمم الرجل يلم به الذنب فيستغفرالله منه|ترجمه=لمم، آن است كه انسان به سراغ گناهي رود، سپس از آن استغفار كند.}}<ref>كليني، محمّد بن يعقوب، اصول كافي، قم، دارالاسوه، چاپ اول، ۱۳۷۶ ه‍ ش، ج۲، باب ايمان و كفر، باب لمم.</ref>  
امام صادق(ع) در روایت دیگری می‌فرمایند: {{عربی|اللمم الرجل يلم به الذنب فيستغفرالله منه|ترجمه=لمم، آن است كه انسان به سراغ گناهي رود، سپس از آن استغفار كند.}}<ref>کلینی، محمّد بن یعقوب، اصول کافی، قم، دارالاسوه، چاپ اول، ۱۳۷۶ ه‍. ش، ج۲، باب ایمان و کفر، باب لمم.</ref>


علامه طباطبائي (ره) مي‌فرمايد: روايات اهل‌بيت(ع) براي «لمم» سه معنا ذكر كرده‌اند: ۱. گناهان صغيره. ۲. نزديك شدن به گناه و انجام ندادن آن. ۳. گناهي كه گاهی انجام مي‌شود ولي فرد به آن عادت نكرده است و شامل گناهان كبيره و صغيره مي‌شود. از آنچه از لغت و روايت استفاده مي‌شود اين است كه «لمم» براي هر سه معنا آمده است و شامل آنها مي‌شود.
علامه طباطبائی (ره) می‌فرماید: روایات اهل‌بیت(ع) برای «لمم» سه معنا ذکر کرده‌اند: ۱. گناهان صغیره. ۲. نزدیک شدن به گناه و انجام ندادن آن. ۳. گناهی که گاهی انجام می‌شود ولی فرد به آن عادت نکرده است و شامل گناهان کبیره و صغیره می‌شود. از آنچه از لغت و روایت استفاده می‌شود این است که «لمم» برای هر سه معنا آمده است و شامل آنها می‌شود.
{{پایان پاسخ}}
{{پایان پاسخ}}
{{مطالعه بیشتر}}
{{مطالعه بیشتر}}


==مطالعه بيشتر==
== مطالعه بیشتر ==
* تفسير نمونه، حضرت ‌آيت‌الله مكارم شيرازي، ناصر، تهران، دارالکتب اسلاميه، ج۲۲، ص۵۳۷.  
* تفسیر نمونه، حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی، ناصر، تهران، دارالکتب اسلامیه، ج۲۲، ص۵۳۷.
* تفسير الميزان، علامه طباطبائي، سيد محمد حسين، تهران، دارالکتب الاسلاميه، ج۱۹، ص۸۱.  
* تفسیر المیزان، علامه طباطبائی، سید محمد حسین، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ج۱۹، ص۸۱.
* اصول كافي، كليني، محمد بن يعقوب، ج۲، كتاب ايمان و كفر، باب لمم.
* اصول کافی، کلینی، محمد بن یعقوب، ج۲، کتاب ایمان و کفر، باب لمم.
{{پایان مطالعه بیشتر}}
{{پایان مطالعه بیشتر}}


==منابع==
== منابع ==
<references />
{{پانویس}}
{{شاخه
{{شاخه
  | شاخه اصلی =  
  | شاخه اصلی =علوم و معارف قرآن
|شاخه فرعی۱ =  
|شاخه فرعی۱ =مفردات قرآن
|شاخه فرعی۲ =  
|شاخه فرعی۲ =
|شاخه فرعی۳ =  
|شاخه فرعی۳ =
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =  
  | شناسه =شد
  | تیترها =  
  | تیترها =شد
  | ویرایش =  
  | ویرایش =شد
  | لینک‌دهی =  
  | لینک‌دهی =شد
  | ناوبری =  
  | ناوبری =
  | نمایه =  
  | نمایه =
  | تغییر مسیر =  
  | تغییر مسیر =شد
  | ارجاعات =  
  | ارجاعات =
  | بازبینی =  
  | بازبینی =
  | تکمیل =  
  | تکمیل =
  | اولویت =  
  | اولویت =ج
  | کیفیت =  
  | کیفیت =ب
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}

نسخهٔ ‏۲۷ ژانویهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۲:۵۷

سؤال

«لمم» از نظر قرآن چه گناهی است؟

کلمه لمم در سوره نجم، از فواحش و گناهان کبیره استثناء شده است. در مورد معنای این کلمه احتمالات مختلفی نظیر، گناه صغیره، نیت انجام گناه، گناهی که به صورت اتفاقی و نه از روی عادت انجام شود، داده شده است. در روایات نیز در تفسیر آیه فوق سه معنای گناه صغیره، نزدیک شدن به گناه و انجام ندادن آن و گناهی که گاهی انجام شود ولی فرد به آن عادت نکرده است، در تفسیر معنای کلمه لمم ذکر شده است.

معنای لغوی

«لَمَم» به معنی «نزدیک شدن به گناه است» و از گناهان صغیره نیز تعبیر به «لمم» می‌شود.[۱] این واژه در اصل از ماده «اِلمام» گرفته شده که به معنی نزدیک شدن به چیزی بدون انجام آن است و گاه به اشیاء قلیل و کم نیز اطلاق شده است.

در قرآن

کلمه «لمم» در سوره نجم، آمده است ﴿الَّذِینَ یَجْتَنِبُونَ کَبائِرَ الْإِثْمِ وَ الْفَواحِشَ إِلاَّ اللَّمَمَ إِنَّ رَبَّکَ واسِعُ الْمَغْفِرَه؛ همانا از گناهان کبیره و اعمال زشت، جز صغیره دوری می‌کنند آمرزش پروردگار تو گسترده است.(نجم:۳۲)

قاموس القرآن در معنای لمم اینچنین آورده است که «لمم» به گناهی گفته می‌شود که شخص به آن عادت نکرده و اصرار هم ندارد و گاهی از روی غفلت مرتکب می‌شود».[۲]

مفسرین تفسیرهایی بر پایه معنای لغوی برای «لمم» ذکر کرده‌اند:

  • منظور از لمم گناه صغیره است.
  • منظور نیت انجام گناه بدون انجام آن است.
  • منظور معاصی کم‌اهمیت است.
  • منظور هرگونه گناه، اعم از صغیره و کبیره است، مشروط به این‌که عادت نشده باشد و اگر هم اتفاق افتاد توبه نماید.
  • لمم به معنی گناهانی است که احیاناً از انسان سر می‌زند سپس متوجه می‌شود و آن را ترک می‌گوید[۳]

استثناء «لمم» از «کبائر» (با توجّه به این‌که ظاهر استثناء استثناء متصل است) دلالت دارد بر اینکه «لمم» گناهی است که احیاناً و از روی غفلت از انسان سر می‌زند. به علاوه در جمله بعد، اینطور آمده است که «آمرزش پروردگار تو گسترده است» این نیز دلیل است بر این‌که گناهی از او سرزده که نیاز به غفران پروردگار دارد.

در روایات

در روایات اسلامی تفسیرهای گوناگونی بر این واژه آمده است. در حدیثی از امام صادق(ع) آمده است که «هو الذنب يلم به الرجل فيمكث ماشاءالله، ثمَّ يلم من بعد؛ لمم، گناهي است كه انسان به سراغ آن مي‌رود و سپس مدتي از گناه خودداري كرده و بار ديگر به آن آلوده مي‌شود.»[۴]

امام صادق(ع) در روایت دیگری می‌فرمایند: «اللمم الرجل يلم به الذنب فيستغفرالله منه؛ لمم، آن است كه انسان به سراغ گناهي رود، سپس از آن استغفار كند.»[۵]

علامه طباطبائی (ره) می‌فرماید: روایات اهل‌بیت(ع) برای «لمم» سه معنا ذکر کرده‌اند: ۱. گناهان صغیره. ۲. نزدیک شدن به گناه و انجام ندادن آن. ۳. گناهی که گاهی انجام می‌شود ولی فرد به آن عادت نکرده است و شامل گناهان کبیره و صغیره می‌شود. از آنچه از لغت و روایت استفاده می‌شود این است که «لمم» برای هر سه معنا آمده است و شامل آنها می‌شود.


مطالعه بیشتر

  • تفسیر نمونه، حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی، ناصر، تهران، دارالکتب اسلامیه، ج۲۲، ص۵۳۷.
  • تفسیر المیزان، علامه طباطبائی، سید محمد حسین، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ج۱۹، ص۸۱.
  • اصول کافی، کلینی، محمد بن یعقوب، ج۲، کتاب ایمان و کفر، باب لمم.


منابع

  1. راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، بیروت، دارالکتب، مدخل لام؛ و ابن منظور، لسان العرب، قم، نشر ادب حوزه، چاپ اول، ۱۳۶۳، ج۱۲، ص۵۴۹.
  2. قرشی، سید علی‌اکبر، قاموس قرآن، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ج۱۱، ۱۳۷۲ ه‍، ج۷ ـ ۶ ـ ۵ ـ، ص۲۰۸.
  3. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چ ۱۱، ۱۳۶۸، ج۲۲، ص۵۳۷.
  4. کلینی، محمّد بن یعقوب، اصول کافی، قم، دارالاسوه، چاپ اول، ۱۳۷۶ ه‍. ش، ج۲، باب ایمان و کفر، باب لمم.
  5. کلینی، محمّد بن یعقوب، اصول کافی، قم، دارالاسوه، چاپ اول، ۱۳۷۶ ه‍. ش، ج۲، باب ایمان و کفر، باب لمم.