موارد جایز بودن دروغ: تفاوت میان نسخه‌ها
A.rezapour (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
A.rezapour (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
{{پاسخ}} | {{پاسخ}} | ||
دروغ از گناهان کبیره است و تنها زمانی جواز پیدا می‌کند که امری شرعی | دروغ از گناهان کبیره است و تنها زمانی جواز پیدا می‌کند که امری شرعی مهمتر در میان باشد. مانند حفظ جان خود یا جان دیگری یا اصلاح میان دو مؤمن یا ضرورت دیگری. تقدیم اهم بر مهم و فاسد بر افسد می تواند سبب جواز دروغ شود. | ||
== تقدیم اهم بر مهم == | == تقدیم اهم بر مهم == | ||
| خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
=== حفظ جان === | === حفظ جان === | ||
دروغ در مورد دفع ضرر از خود یا از مؤمنی دیگر بلکه قسم خوردن بر آن نیز جایز است. و | دروغ در مورد دفع ضرر از خود یا از مؤمنی دیگر بلکه قسم خوردن بر آن نیز جایز است. اگر حفظ جان و مال شخص يا برادر دينی، متوقف بر دروغ گفتن باشد، انسان می‌تواند مرتكب دروغ شود. | ||
آیه ۱۰۶ سوره نحل بر این دلالت دارد که اظهار کفر برای حفظ جان ایرادی ندارد. | |||
با توجه به این که قبح ذاتی دروغ به صورت مقتضی است نه به صورت علّت تامّه، یعنی شرایط و موانع می‌تواند در آن تأثیر گذارد، جواز قسم دروغ مبتنی بر مسئله اهم و مهم خواهد بود؛ یعنی در جایی که اگر راست بگوید، هدف مهمتر شرعی به خطر می‌افتد، مجاز خواهد بود؛ در غیر این صورت نه.<ref>پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حضرت آیت الله مکارم شیرازی | با توجه به این که قبح ذاتی دروغ به صورت مقتضی است نه به صورت علّت تامّه، یعنی شرایط و موانع می‌تواند در آن تأثیر گذارد، جواز قسم دروغ مبتنی بر مسئله اهم و مهم خواهد بود؛ یعنی در جایی که اگر راست بگوید، هدف مهمتر شرعی به خطر می‌افتد، مجاز خواهد بود؛ در غیر این صورت نه.<ref>پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حضرت آیت الله مکارم شیرازی | ||
| خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
=== اصلاح بین دو مؤمن === | === اصلاح بین دو مؤمن === | ||
. | دروغ برای اصلاح دو مؤمن جایز است اما تا جایی که می‌شود باید توریه کرد.<ref>سایت رسمی دفتر مرجع عالیقدر آقای سید علی حسینی سیستانی | ||
https://www.sistani.org/persian/qa/0903/</ref> | |||
== مطالعه بیشتر == | == مطالعه بیشتر == | ||
نسخهٔ ۲۶ ژوئیهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۰۹:۴۳
 | این مقاله هماکنون به دست A.rezapour در حال ویرایش است. |
دروغ از گناهان کبیره است و تنها زمانی جواز پیدا می‌کند که امری شرعی مهمتر در میان باشد. مانند حفظ جان خود یا جان دیگری یا اصلاح میان دو مؤمن یا ضرورت دیگری. تقدیم اهم بر مهم و فاسد بر افسد می تواند سبب جواز دروغ شود.
تقدیم اهم بر مهم
شیخ انصاری تنها در موارد اضطراری و اجباری و برای اصلاح‌گری، دروغ را جایز می‌داند. این جواز دروغ را تقدیم اهم بر مهم و فاسد بر افسد می‌دانند.[۱]
حفظ جان
دروغ در مورد دفع ضرر از خود یا از مؤمنی دیگر بلکه قسم خوردن بر آن نیز جایز است. اگر حفظ جان و مال شخص يا برادر دينی، متوقف بر دروغ گفتن باشد، انسان می‌تواند مرتكب دروغ شود.
آیه ۱۰۶ سوره نحل بر این دلالت دارد که اظهار کفر برای حفظ جان ایرادی ندارد.
با توجه به این که قبح ذاتی دروغ به صورت مقتضی است نه به صورت علّت تامّه، یعنی شرایط و موانع می‌تواند در آن تأثیر گذارد، جواز قسم دروغ مبتنی بر مسئله اهم و مهم خواهد بود؛ یعنی در جایی که اگر راست بگوید، هدف مهمتر شرعی به خطر می‌افتد، مجاز خواهد بود؛ در غیر این صورت نه.[۲]
اصلاح بین دو مؤمن
دروغ برای اصلاح دو مؤمن جایز است اما تا جایی که می‌شود باید توریه کرد.[۳]
مطالعه بیشتر
- دروغ مصلحت آمیز، اسلامی حسن، بوستان کتاب، ۱۳۸۷.
منابع
- ↑ شمول ادله حرمت دروغ نسبت به خانواده و بستگان و حکم وعده دروغ به همسر، مصطفی همدانی، فصلنامه علمی پژوهشی فقه، شماره ۸۴.
- ↑ پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حضرت آیت الله مکارم شیرازی https://makarem.ir/main.aspx?lid=0&typeinfo=21&catid=46435
- ↑ سایت رسمی دفتر مرجع عالیقدر آقای سید علی حسینی سیستانی https://www.sistani.org/persian/qa/0903/