روایت نگهداری کبوتر راعبی در خانه: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
== بررسی سندی == | == بررسی سندی == | ||
روایت نگهداری کبوتر راعبی در خانه، در کتاب‌های کافی<ref name=":0">کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، ج۶، ص۵۴۷.</ref> و کامل الزیارات<ref>ابن قولویه قمی، کامل الزیارات، باب ۳۰، رقم۱، ص۱۹۸.</ref> ذکر شده است. در سلسله سند روایت، اسماعیل بن ابی‌زیاد سَکونی ذکر شده است.<ref name=":0">کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، ج۶، ص۵۴۷.</ref> [[علامه حلی]]، رجال‌شناس شیعه، او را از [[اهل‌سنت]] شمرده<ref name=":0" /> و شیخ طوسی و مححق حلی او را [[ثقه]] و مورد اطمینان دانسته‌اند.<ref>حر عاملی، محمد بن حسن، الرجال، ص۶۳، قم، دار الحدیث، ۱۴۲۷ش.</ref> به گفته عالمان علم درایه حدیثی که در سلسله سند آن فردی ثقه ولی غیرشیعه وجود داشته باشد، [[حدیث موثق]] است.<ref>مامقانی، عبدالله، مقباس الهدایة فی علم الدرایة، ج۵، ص۱۲۷، تحقیق محمدرضا مامقانی، قم، مؤسسة آل‌البیت(ع) لاحیاء التراث، ۱۴۱۱ق.</ref> عالمان شیعه درباره [[حدیث | روایت نگهداری کبوتر راعبی در خانه، در کتاب‌های کافی<ref name=":0">کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، ج۶، ص۵۴۷.</ref> و کامل الزیارات<ref>ابن قولویه قمی، کامل الزیارات، باب ۳۰، رقم۱، ص۱۹۸.</ref> ذکر شده است. در سلسله سند روایت، اسماعیل بن ابی‌زیاد سَکونی ذکر شده است.<ref name=":0">کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، ج۶، ص۵۴۷.</ref> [[علامه حلی]]، رجال‌شناس شیعه، او را از [[اهل‌سنت]] شمرده<ref name=":0" /> و [[شیخ طوسی]] و [[مححق حلی]] او را [[ثقه]] و مورد اطمینان دانسته‌اند.<ref>حر عاملی، محمد بن حسن، الرجال، ص۶۳، قم، دار الحدیث، ۱۴۲۷ش.</ref> به گفته عالمان [[علم درایه]] حدیثی که در سلسله سند آن فردی ثقه ولی غیرشیعه وجود داشته باشد، [[حدیث موثق]] است.<ref>مامقانی، عبدالله، مقباس الهدایة فی علم الدرایة، ج۵، ص۱۲۷، تحقیق محمدرضا مامقانی، قم، مؤسسة آل‌البیت(ع) لاحیاء التراث، ۱۴۱۱ق.</ref> عالمان شیعه درباره [[حدیث معتبر|اعتبار]] حدیث موثق اختلاف‌نظر دارند.<ref>باقری، حمید و محمدکاظم رحمان ستایش، «[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/864771 حدیث موثق و اعتبار آن نزد دانشمندان امامی]»، در مجله حدیث پژوهی، شماره ۶، پاییز و زمستان ۱۳۹۰ش.</ref> به گفته [[محمدباقر مجلسی|علامه مجلسی]]، محدث شیعه قرن یازدهم قمری، بر اساس دیدگاه بیشتر حدیث‌شناسان شیعه، این روایت از نظر سند [[حدیث ضعیف|ضعیف]] است.<ref>علامه مجلسی، محمدباقر، [https://lib.eshia.ir/71429/22/0 مرآة العقول فی شرح اخبار آل الرسول]، ج۲۲، ص۴۶۹، بی‌جا، دار الکتب الاسلامیة، ۱۴۰۴ق.</ref> | ||
==معنای راعبی== | ==معنای راعبی== | ||
جاحِظ، ادیب و حیوان‌شناس قرن سوم قمری، کبوتر راعبی را کبوتری دانسته که از جفت‌گیری قمری و کبوتر دنیا آمده، از قمری بزرگتر و صدای او از والدینش قوی‌تر و زیباتر است.<ref>جاحظ، ابی‌عثمان عمرو بن بحر، [https://noorlib.ir/book/view/2530 الحیوان]، ج۳، ص۸۲ و ۸۳ و ج۱، ص۶۹، بیروت، دار الکتب العلمیة، ۱۴۲۴ق.</ref> بسیاری از لغت‌شناسان کبوتر راعبی را نوعی کبوتر دانسته‌اند که دارای صدایی قوی است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، ذیل ماده رعب، ج۲، ص۱۳۰، قم، نشر هجرت، ۱۴۰۹ق؛ ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ذیل ماده رعب، ج۱، ص۴۲۱، بیروت، دار صادر، ۱۴۱۴ق.</ref> به گفته [[فخرالدین طریحی|فخرالدین طُرَیحی]]، عالم و لغت‌شناس شیعه، مراد از کبوتر راعبی در حدیثِ نگهداری کبوتر راعبی درخانه (الراعبیة)، مادّه این نوع از کبوتر است.<ref>طریحی، فخرالدین بن محمد، مجمع البحرین، ذیل ماده رعب، ج۲، ص۷۱، تحقیق و تصحیح احمد حسینی اشکوری، تهران، مرتضوی، ۱۳۷۵ش.</ref> | جاحِظ، ادیب و حیوان‌شناس قرن سوم قمری، کبوتر راعبی را کبوتری دانسته که از جفت‌گیری قمری و کبوتر دنیا آمده، از قمری بزرگتر و صدای او از والدینش قوی‌تر و زیباتر است.<ref>جاحظ، ابی‌عثمان عمرو بن بحر، [https://noorlib.ir/book/view/2530 الحیوان]، ج۳، ص۸۲ و ۸۳ و ج۱، ص۶۹، بیروت، دار الکتب العلمیة، ۱۴۲۴ق.</ref> بسیاری از لغت‌شناسان کبوتر راعبی را نوعی کبوتر دانسته‌اند که دارای صدایی قوی است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، ذیل ماده رعب، ج۲، ص۱۳۰، قم، نشر هجرت، ۱۴۰۹ق؛ ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ذیل ماده رعب، ج۱، ص۴۲۱، بیروت، دار صادر، ۱۴۱۴ق.</ref> به گفته [[فخرالدین طریحی|فخرالدین طُرَیحی]]، عالم و لغت‌شناس شیعه، مراد از کبوتر راعبی در حدیثِ نگهداری کبوتر راعبی درخانه (الراعبیة)، مادّه این نوع از کبوتر است.<ref>طریحی، فخرالدین بن محمد، مجمع البحرین، ذیل ماده رعب، ج۲، ص۷۱، تحقیق و تصحیح احمد حسینی اشکوری، تهران، مرتضوی، ۱۳۷۵ش.</ref> | ||
محمد فیروزآبادی، لغت‌شناس قرن نهم قمری، راعبی را کبوتری شمرده که به سرزمین راعب منسوب است<ref>فیروزآبادی، محمد بن یعقوب، القاموس المحیط، ذیل ماده رعب، ج۱، ص۹۸، بیروت، دار الکتب العلمیة، ۱۴۱۵ق.</ref> و [[ملا محسن فیض کاشانی|فیض کاشانی]]، محدث شیعه، | محمد فیروزآبادی، لغت‌شناس قرن نهم قمری، راعبی را کبوتری شمرده که به سرزمین راعب منسوب است<ref>فیروزآبادی، محمد بن یعقوب، القاموس المحیط، ذیل ماده رعب، ج۱، ص۹۸، بیروت، دار الکتب العلمیة، ۱۴۱۵ق.</ref> و [[ملا محسن فیض کاشانی|فیض کاشانی]]، محدث شیعه، معتقد است راعبی کبوتری است که در پاهای او پر است (پاپری یا پرپا).<ref>فیض کاشانی، محمد بن مرتضی، [https://lib.eshia.ir/71660/20/462 الوافی]، ج۲۰، ص۸۵۶، اصفهان، کتابخانه امام امیرالمؤمنین علی(ع)، ۱۴۰۶ق.</ref> | ||
== محتوا == | |||
در روایت نگهداری کبوتر راعبی در خانه، سفارش شده این نوع کبوتر در خانه نگهداری شود؛ با این استدلال که این کبوتر [[قاتل امام حسین(ع)|قاتلان امام حسین(ع)]] را [[لعنت]] می‌کند. | |||
== استحباب نگهداری کبوتر راعبی == | |||
[[شیخ حر عاملی]] در کتاب حدیثی [[وسائل الشیعه (کتاب)|وسائل الشیعه]]، بابی را با نام «مؤکّد بودن استحباب نگهداری کبوتر راعبی در منزل» نامگذاری کرده و روایت‌های مربوط به آن را ذکر کرده است.<ref>شیخ حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، ج۱، ص۵۱۸، قم، مؤسسة آل‌البیت(ع)، ۱۴۰۱ق.</ref> | |||
==کبوتر راعبی در روایت‌های دیگر== | ==کبوتر راعبی در روایت‌های دیگر== | ||
بر اساس روایتی از [[امام علی(ع)]]، کبوتر راعبی با آوازش اهل آلات موسیقی را (در صورتی که استفاده از آن برای [[لهو و لعب]] باشد) [[نفرین]] می‌کند.<ref>شیخ صدوق، محمد بن علی، عیون اخبار الرضا(ع)، ج۱، ص۲۴۶، به تحقیق و تصحیح مهدی لاجوردی، تهران، نشر جهان، ۱۳۷۸ش.</ref> | |||
روایت‌های دیگری با این مضمون در سایر [[منابع روایی]] بیان شده است. در [[کتاب بحار الانوار]] از [[امام صادق(ع)]] روایت شده است که فرمودند «کبوترهای راعبی را در خانه‌هایتان نگهداری کنید، زیرا که او قاتلین [[امام حسین(ع)]] را لعنت می‌کند و خداوند قاتلین او را لعنت می‌کند.».<ref>مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج۴۴، ص۳۰۵.</ref> | روایت‌های دیگری با این مضمون در سایر [[منابع روایی]] بیان شده است. در [[کتاب بحار الانوار]] از [[امام صادق(ع)]] روایت شده است که فرمودند «کبوترهای راعبی را در خانه‌هایتان نگهداری کنید، زیرا که او قاتلین [[امام حسین(ع)]] را لعنت می‌کند و خداوند قاتلین او را لعنت می‌کند.».<ref>مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج۴۴، ص۳۰۵.</ref> | ||
نسخهٔ ۱۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۳:۳۷
روایتی از امام صادق(ع) نقل شده که در خانه «کبوتر راعبی» نگه دارید؛ زیرا قاتلان امام حسین(ع) را لعن می‌کند. منظور امام صادق(ع) از کبوتر راعبی چه نوع کبوتری است؟ آیا همه کبوتران به قاتلان امام حسین(ع) لعنت می‌کنند؟
از امام صادق(ع) نقل شده است که «کبوتر راعبی در خانه‌هایتان نگهداری کنید، زیرا این حیوان قاتلان امام حسین(ع) را لعنت می‌کند.» در مورد معنای راعبی احتمالا مختلفی وجود دارد. ممکن است منظور «کبوتر پاپَری» باشد که پاهای آن با پر پوشیده شده است. این روایت به طور خاص درباره کبوتران راعبی نقل شده است، از این رو شامل سایر انواع کبوتر نمی‌شود.
متن و ترجمه
| « | اتَّخِذُوا الْحَمَامَ الرَّاعِبِيَّةَ فِي بُيُوتِكُمْ فَاِنَّهَا تَلْعَنُ قَتَلَةَ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ(ع) وَ لَعَنَ اللَّهُ قَاتِلَهُ.[۱]
کبوتر راعبی در خانه‌هایتان نگهداری کنید؛ زیرا این حیوان قاتلان امام حسین(ع) را لعنت می‌کند. |
» |
بررسی سندی
روایت نگهداری کبوتر راعبی در خانه، در کتاب‌های کافی[۱] و کامل الزیارات[۲] ذکر شده است. در سلسله سند روایت، اسماعیل بن ابی‌زیاد سَکونی ذکر شده است.[۱] علامه حلی، رجال‌شناس شیعه، او را از اهل‌سنت شمرده[۱] و شیخ طوسی و مححق حلی او را ثقه و مورد اطمینان دانسته‌اند.[۳] به گفته عالمان علم درایه حدیثی که در سلسله سند آن فردی ثقه ولی غیرشیعه وجود داشته باشد، حدیث موثق است.[۴] عالمان شیعه درباره اعتبار حدیث موثق اختلاف‌نظر دارند.[۵] به گفته علامه مجلسی، محدث شیعه قرن یازدهم قمری، بر اساس دیدگاه بیشتر حدیث‌شناسان شیعه، این روایت از نظر سند ضعیف است.[۶]
معنای راعبی
جاحِظ، ادیب و حیوان‌شناس قرن سوم قمری، کبوتر راعبی را کبوتری دانسته که از جفت‌گیری قمری و کبوتر دنیا آمده، از قمری بزرگتر و صدای او از والدینش قوی‌تر و زیباتر است.[۷] بسیاری از لغت‌شناسان کبوتر راعبی را نوعی کبوتر دانسته‌اند که دارای صدایی قوی است.[۸] به گفته فخرالدین طُرَیحی، عالم و لغت‌شناس شیعه، مراد از کبوتر راعبی در حدیثِ نگهداری کبوتر راعبی درخانه (الراعبیة)، مادّه این نوع از کبوتر است.[۹]
محمد فیروزآبادی، لغت‌شناس قرن نهم قمری، راعبی را کبوتری شمرده که به سرزمین راعب منسوب است[۱۰] و فیض کاشانی، محدث شیعه، معتقد است راعبی کبوتری است که در پاهای او پر است (پاپری یا پرپا).[۱۱]
محتوا
در روایت نگهداری کبوتر راعبی در خانه، سفارش شده این نوع کبوتر در خانه نگهداری شود؛ با این استدلال که این کبوتر قاتلان امام حسین(ع) را لعنت می‌کند.
استحباب نگهداری کبوتر راعبی
شیخ حر عاملی در کتاب حدیثی وسائل الشیعه، بابی را با نام «مؤکّد بودن استحباب نگهداری کبوتر راعبی در منزل» نامگذاری کرده و روایت‌های مربوط به آن را ذکر کرده است.[۱۲]
کبوتر راعبی در روایت‌های دیگر
بر اساس روایتی از امام علی(ع)، کبوتر راعبی با آوازش اهل آلات موسیقی را (در صورتی که استفاده از آن برای لهو و لعب باشد) نفرین می‌کند.[۱۳]
روایت‌های دیگری با این مضمون در سایر منابع روایی بیان شده است. در کتاب بحار الانوار از امام صادق(ع) روایت شده است که فرمودند «کبوترهای راعبی را در خانه‌هایتان نگهداری کنید، زیرا که او قاتلین امام حسین(ع) را لعنت می‌کند و خداوند قاتلین او را لعنت می‌کند.».[۱۴]
در روایت دیگری راوی می‌گوید «در خانه امام صادق(ع) کبوتری راعبی دیدم که قرقر می‌کرد، حضرت نگاهی به من کرد و فرمود: «ای داود می‌دانی این کبوتر چه می‌گوید؟ عرض کردم نه به خدا سوگند. فرمود: قاتلان حسین بن علی(ع) را نفرین می‌کند. آن را در خانه نگه دارید.»[۱۵]
روایت‌هایی که اشاره به خصوصیت این کبوتر نموده، مطلبی درباره سایر کبوترها ندارد و روایت خاص این نوع کبوتر است و حتی تاکید بر نگهداری آن به دلیل لعن کردن قاتلین امام حسین(ع) است.
جستارهای وابسته
منابع
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ کلینی، الکافی، ج۶، ص۵۴۸، تهران، دار الكتب الاسلامية، ۱۴۰۷ق. خطای یادکرد: برچسب
<ref>نامعتبر؛ نام «:0» چندین بار با محتوای متفاوت تعریف شده‌است خطای یادکرد: برچسب<ref>نامعتبر؛ نام «:0» چندین بار با محتوای متفاوت تعریف شده‌است - ↑ ابن قولویه قمی، کامل الزیارات، باب ۳۰، رقم۱، ص۱۹۸.
- ↑ حر عاملی، محمد بن حسن، الرجال، ص۶۳، قم، دار الحدیث، ۱۴۲۷ش.
- ↑ مامقانی، عبدالله، مقباس الهدایة فی علم الدرایة، ج۵، ص۱۲۷، تحقیق محمدرضا مامقانی، قم، مؤسسة آل‌البیت(ع) لاحیاء التراث، ۱۴۱۱ق.
- ↑ باقری، حمید و محمدکاظم رحمان ستایش، «حدیث موثق و اعتبار آن نزد دانشمندان امامی»، در مجله حدیث پژوهی، شماره ۶، پاییز و زمستان ۱۳۹۰ش.
- ↑ علامه مجلسی، محمدباقر، مرآة العقول فی شرح اخبار آل الرسول، ج۲۲، ص۴۶۹، بی‌جا، دار الکتب الاسلامیة، ۱۴۰۴ق.
- ↑ جاحظ، ابی‌عثمان عمرو بن بحر، الحیوان، ج۳، ص۸۲ و ۸۳ و ج۱، ص۶۹، بیروت، دار الکتب العلمیة، ۱۴۲۴ق.
- ↑ برای نمونه نگاه کنید به فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، ذیل ماده رعب، ج۲، ص۱۳۰، قم، نشر هجرت، ۱۴۰۹ق؛ ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ذیل ماده رعب، ج۱، ص۴۲۱، بیروت، دار صادر، ۱۴۱۴ق.
- ↑ طریحی، فخرالدین بن محمد، مجمع البحرین، ذیل ماده رعب، ج۲، ص۷۱، تحقیق و تصحیح احمد حسینی اشکوری، تهران، مرتضوی، ۱۳۷۵ش.
- ↑ فیروزآبادی، محمد بن یعقوب، القاموس المحیط، ذیل ماده رعب، ج۱، ص۹۸، بیروت، دار الکتب العلمیة، ۱۴۱۵ق.
- ↑ فیض کاشانی، محمد بن مرتضی، الوافی، ج۲۰، ص۸۵۶، اصفهان، کتابخانه امام امیرالمؤمنین علی(ع)، ۱۴۰۶ق.
- ↑ شیخ حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، ج۱، ص۵۱۸، قم، مؤسسة آل‌البیت(ع)، ۱۴۰۱ق.
- ↑ شیخ صدوق، محمد بن علی، عیون اخبار الرضا(ع)، ج۱، ص۲۴۶، به تحقیق و تصحیح مهدی لاجوردی، تهران، نشر جهان، ۱۳۷۸ش.
- ↑ مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج۴۴، ص۳۰۵.
- ↑ حسینی دشتی، سید مصطفی، معارف و معاریف دایرةالمعارف.