استغفار برای دیگران: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۶: خط ۶:


== معنا و مصادیق استغفار پیامبر(ص) برای دیگران ==
== معنا و مصادیق استغفار پیامبر(ص) برای دیگران ==
خداوند در قرآن به [[حضرت محمد(ص)]] سفارش می‌کند برای دیگران استغفار کند:{{قرآن|اسْتَغْفِرْ لَهُمُ اللَّهَ ۚ|ترجمه=برايشان آمرزش بخواه|سوره=نور|آیه=۶۲}}.  
خداوند در قرآن به [[حضرت محمد(ص)]] سفارش می‌کند برای دیگران استغفار کند:{{قرآن|اسْتَغْفِرْ لَهُمُ اللَّهَ ۚ|ترجمه=برايشان آمرزش بخواه|سوره=نور|آیه=۶۲}}. همچنین به پیامبر توصیه شد برای مردان و زنان مؤمن،<ref>آیه ۱۹ سوره محمد</ref> گنه‌کاران<ref>آیه ۱۵۹ سوره آل عمران</ref> و زنان مؤمنی که برای بیعت با پیامبر، اقدام کردند<ref>آیه ۱۲ سوره ممتحنه </ref> استغفار کند. در جای دیگر قرآن از بی‌فایده بودن استغفار پیامبر(ص) برای [[منافقان]] سخن می‌گوید؛<ref>آیه ۸۰ و ۱۱۳ سوره توبه، آیه ۵و ۶ سوره منافقون، </ref> زیرا آنان خود به استغفار باوری ندارند<ref>آیه ۱۱ سوره فتح</ref> اما اگر توبه کنند و پیامبر برایشان استغفار کنند، خداوند آنان را می‌بخشد.<ref>آیه ۶۰ سوره نساء</ref>  
 
همچنین به پیامبر توصیه شد برای مردان و زنان مؤمن،<ref>آیه ۱۹ سوره محمد</ref> گنه‌کاران<ref>آیه ۱۵۹ سوره آل عمران</ref> و زنان مؤمنی که برای بیعت با پیامبر، اقدام کردند<ref>آیه ۱۲ سوره ممتحنه </ref> استغفار کند. در جای دیگر قرآن از بی‌فایده بودن استغفار پیامبر(ص) برای [[منافقان]] سخن می‌گوید؛<ref>آیه ۸۰ و ۱۱۳ سوره توبه، آیه ۵و ۶ سوره منافقون، </ref> زیرا آنان خود به استغفار باوری ندارند<ref>آیه ۱۱ سوره فتح</ref> اما اگر توبه کنند و پیامبر برایشان استغفار کنند، خداوند آنان را می‌بخشد.<ref>آیه ۶۰ سوره نساء</ref>


مفسران استغفار پیامبر(ص) برای دیگران را کامل کردن مهربانی پیامبر(ص)، نسبت به مسلمانان می‌دانند.<ref>طبرسی، ترجمه تفسیر جوامع الجامع، ج۱، ص۵۶۰</ref> [[شیخ طوسی]] استغفار پیامبر(ص) برای مردم را به معنی دعا و لطفی در حق آنان دانسته که مغفرت و بخشایش خداوند را در پی خواهد داشت.<ref>دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۹، ص۶۷۹</ref> مفسران [[شیعه]] این آیات را مؤید موضوع شفاعت می‌دانند.<ref>اخلاق فاضل، فاضل لنكرانى، محمد، ج۱، ص۲۵۹</ref>
مفسران استغفار پیامبر(ص) برای دیگران را کامل کردن مهربانی پیامبر(ص)، نسبت به مسلمانان می‌دانند.<ref>طبرسی، ترجمه تفسیر جوامع الجامع، ج۱، ص۵۶۰</ref> [[شیخ طوسی]] استغفار پیامبر(ص) برای مردم را به معنی دعا و لطفی در حق آنان دانسته که مغفرت و بخشایش خداوند را در پی خواهد داشت.<ref>دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۹، ص۶۷۹</ref> مفسران [[شیعه]] این آیات را مؤید موضوع شفاعت می‌دانند.<ref>اخلاق فاضل، فاضل لنكرانى، محمد، ج۱، ص۲۵۹</ref>


در قرآن دعای پیامبر در حق توبه‌کنندگان هم آمده است.<ref>آیه ۱۰۳ سوره توبه</ref>
== استغفار پیامبران برای دیگران ==
پیامبران برای دیگران و اطرافیان خود طلب استغفار کرده‌اند:


== استغفار پیامبران برای دیگران ==
* [[حضرت ابراهیم(ع)]]: برای پدر خود از خداوند طلب بخشش کرد.<ref>آیه ۴ سوره ممتحنه، آیه ۸۶ سوره شعراء، آیه ۴۷ سوره مریم.</ref> و در جای دیگر حضرت ابراهیم برای پدر و مادر خویش و جمیع مؤمنان استغفار می‌کند.<ref>آیه ۴۱ سوره ابراهیم، آیه ۵ سوره ممتحنه</ref>
پیامبران برای دیگران و اطرافیان خود طلب استغفار از خداوند کردند. [[حضرت ابراهیم(ع)]] برای پدر\عمو خود از خداوند طلب بخشش کرد.<ref>آیه ۴ سوره ممتحنه، آیه ۸۶ سوره شعراء، آیه ۴۷ سوره مریم.</ref> و در جای دیگر حضرت ابراهیم برای پدر و مادر خویش و جمیع مؤمنان استغفار می‌کند.<ref>آیه ۴۱ سوره ابراهیم، آیه ۵ سوره ممتحنه</ref> استغفار حضرت موسی(ع) برای برادرش<ref>آیه ۱۵۱ سوره اعراف</ref> و عده‌ای از [[بنی اسرائیل]]<ref>آیه ۱۵۵ سوره اعراف</ref>، استغفار [[حضرت نوح(ع)]] برای فرزندش که از سوی خداوند اجابت نشد،<ref>آیات ۴۵ تا ۴۷ سوره هود</ref> و دعای مغفرتش برای پدر و مادر خویش و زنان و مردان مؤمن،<ref>آیه ۲۸ سوره نوح</ref> استغفار حضرت یعقوب(ع) برای فرزندانش<ref>آیه ۹۷ و ۹۸ سوره یوسف</ref> از موارد استغفار پیامبران برای دیگران است.
* [[حضرت موسی(ع):]] استغفار برای برادرش<ref>آیه ۱۵۱ سوره اعراف</ref> و عده‌ای از [[بنی اسرائیل]]<ref>آیه ۱۵۵ سوره اعراف</ref>
* [[حضرت نوح(ع)]]: استغفار برای فرزندش که از سوی خداوند اجابت نشد.<ref>آیات ۴۵ تا ۴۷ سوره هود</ref> همچنین مغفرت برای پدر و مادر و زنان و مردان مؤمن،<ref>آیه ۲۸ سوره نوح</ref>  
* [[حضرت یعقوب(ع)|حضرت یعقوب(ع):]] برای فرزندانش استغفار کرد.<ref>آیه ۹۷ و ۹۸ سوره یوسف</ref>


=== استغفار فرشتگان برای مؤمنان ===
== استغفار فرشتگان برای مؤمنان ==
استغفار فرشتگان برای بندگان در دو جای قرآن آمده است یک جا تنها از استغفار فرشتگان برای اهل ایمان سخن گفته شده است<ref>آیه ۷ سوره غافر</ref> و در جای دیگر گفته شده است فرشتگان برای تمامی ساکنان زمین استغفار می‌گویند.<ref>آیه ۵ سوره شوری</ref>
<nowiki>استغفار فرشتگان برای بندگان در دو جای قرآن آمده است یک جا تنها از استغفار فرشتگان برای اهل ایمان سخن گفته شده است: {{عربی|فرشتگانی که حاملان عرشند و آنها که گرداگرد آن (طواف می‌کنند) تسبیح و حمد پروردگارشان را می‌گویند و به او ایمان دارند و برای مؤمنان استغفار می‌کنند</nowiki><ref>آیه ۷ سوره غافر</ref><nowiki>}} و در جای دیگر گفته شده است فرشتگان برای تمامی ساکنان زمین استغفار می‌گویند.</nowiki><ref>آیه ۵ سوره شوری</ref>


=== استغفار مؤمنان برای یکدیگر ===
== استغفار مؤمنان برای یکدیگر ==
در قرآن [[تابعین]] برای یکدیگر دعا می‌کنند و طلب استغفار دارند.<ref>آیه ۱۰ سوره حشر</ref> این آیه عمومیت دارد و شامل همه مسلمانان می‌شود.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسير نمونه، ج۲۳، ص: ۵۲۲</ref> در روایات هم استغفار مؤمنان برای یکدیگر آمده است. [[امام علی(ع)]] برای دیگران استفغار می‌کرد.<ref>خطبه ۱۹۷ نهج البلاغه، به نقل از مقاله استغفار در دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۹، ص۶۷۹</ref>
در قرآن [[تابعین]] برای یکدیگر دعا می‌کنند و طلب استغفار دارند.<ref>آیه ۱۰ سوره حشر</ref> این آیه عمومیت دارد و شامل همه مسلمانان می‌شود.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسير نمونه، ج۲۳، ص: ۵۲۲</ref> در روایات هم استغفار مؤمنان برای یکدیگر آمده است. [[امام علی(ع)]] برای دیگران استفغار می‌کرد.<ref>خطبه ۱۹۷ نهج البلاغه، به نقل از مقاله استغفار در دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۹، ص۶۷۹</ref>



نسخهٔ ‏۲۹ مهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۳:۲۵

سؤال

آیا پیامبر(ص) در قرآن برای دیگران استغفار کرده است؟

استغفار پیامبر(ص) برای دیگران در چند آیه قرآن به صراحت آمده است. خداوند به پیامبر(ص) سفارش می‌کند برای دیگران از جمله مؤمنان و گناهکاران، طلب بخشش و استغفار کند. در قرآن، استغفار پیامبران برای خانواده و دیگران نیز آمده است.

معنا و مصادیق استغفار پیامبر(ص) برای دیگران

خداوند در قرآن به حضرت محمد(ص) سفارش می‌کند برای دیگران استغفار کند:﴿اسْتَغْفِرْ لَهُمُ اللَّهَ ۚ؛ برايشان آمرزش بخواه(نور:۶۲). همچنین به پیامبر توصیه شد برای مردان و زنان مؤمن،[۱] گنه‌کاران[۲] و زنان مؤمنی که برای بیعت با پیامبر، اقدام کردند[۳] استغفار کند. در جای دیگر قرآن از بی‌فایده بودن استغفار پیامبر(ص) برای منافقان سخن می‌گوید؛[۴] زیرا آنان خود به استغفار باوری ندارند[۵] اما اگر توبه کنند و پیامبر برایشان استغفار کنند، خداوند آنان را می‌بخشد.[۶]

مفسران استغفار پیامبر(ص) برای دیگران را کامل کردن مهربانی پیامبر(ص)، نسبت به مسلمانان می‌دانند.[۷] شیخ طوسی استغفار پیامبر(ص) برای مردم را به معنی دعا و لطفی در حق آنان دانسته که مغفرت و بخشایش خداوند را در پی خواهد داشت.[۸] مفسران شیعه این آیات را مؤید موضوع شفاعت می‌دانند.[۹]

استغفار پیامبران برای دیگران

پیامبران برای دیگران و اطرافیان خود طلب استغفار کرده‌اند:

استغفار فرشتگان برای مؤمنان

استغفار فرشتگان برای بندگان در دو جای قرآن آمده است یک جا تنها از استغفار فرشتگان برای اهل ایمان سخن گفته شده است: {{عربی|فرشتگانی که حاملان عرشند و آنها که گرداگرد آن (طواف می‌کنند) تسبیح و حمد پروردگارشان را می‌گویند و به او ایمان دارند و برای مؤمنان استغفار می‌کنند[۱۷]}} و در جای دیگر گفته شده است فرشتگان برای تمامی ساکنان زمین استغفار می‌گویند.[۱۸]

استغفار مؤمنان برای یکدیگر

در قرآن تابعین برای یکدیگر دعا می‌کنند و طلب استغفار دارند.[۱۹] این آیه عمومیت دارد و شامل همه مسلمانان می‌شود.[۲۰] در روایات هم استغفار مؤمنان برای یکدیگر آمده است. امام علی(ع) برای دیگران استفغار می‌کرد.[۲۱]

منابع

  1. آیه ۱۹ سوره محمد
  2. آیه ۱۵۹ سوره آل عمران
  3. آیه ۱۲ سوره ممتحنه
  4. آیه ۸۰ و ۱۱۳ سوره توبه، آیه ۵و ۶ سوره منافقون،
  5. آیه ۱۱ سوره فتح
  6. آیه ۶۰ سوره نساء
  7. طبرسی، ترجمه تفسیر جوامع الجامع، ج۱، ص۵۶۰
  8. دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۹، ص۶۷۹
  9. اخلاق فاضل، فاضل لنكرانى، محمد، ج۱، ص۲۵۹
  10. آیه ۴ سوره ممتحنه، آیه ۸۶ سوره شعراء، آیه ۴۷ سوره مریم.
  11. آیه ۴۱ سوره ابراهیم، آیه ۵ سوره ممتحنه
  12. آیه ۱۵۱ سوره اعراف
  13. آیه ۱۵۵ سوره اعراف
  14. آیات ۴۵ تا ۴۷ سوره هود
  15. آیه ۲۸ سوره نوح
  16. آیه ۹۷ و ۹۸ سوره یوسف
  17. آیه ۷ سوره غافر
  18. آیه ۵ سوره شوری
  19. آیه ۱۰ سوره حشر
  20. مکارم شیرازی، ناصر، تفسير نمونه، ج۲۳، ص: ۵۲۲
  21. خطبه ۱۹۷ نهج البلاغه، به نقل از مقاله استغفار در دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۹، ص۶۷۹