ترتیب سوره‌های قرآن توسط صحابه: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۲۹ ژوئن ۲۰۲۱، ساعت ۰۷:۳۱

سؤال

آیا ترتیب سوره‌های قرآن توسط صحابه صورت گرفته است؟

بسیاری از مفسران و دانشمندان علوم قرآنی معتقدند، ترتیب سوره‌های قرآن به اجتهاد و نظر صحابه بوده است.

علامه طباطبایی نویسنده تفسیر المیزان، معتقد است ترتیب سوره‌ها توسط صحابه بود؛ زیرا عثمان خلیفه سوم، سوره برائت را بعد از سوره انفال قرار داد.^[۱] همچنین مصحف‌های قرآن در ترتیب، با یکدیگر، اختلاف و مغایرت داشتند.^[۱] روایت شده مصحف امام علی(ع) براساس نزول بوده و نخستین سوره آن، سوره علق و سپس سوره مدثر و … بوده است.^[۱]

جلال‌الدین سیوطی از مفسران و عالمان اهل‌سنت نیز ترتیب سوره‌های قرآن را به اجتهاد صحابه دانسته و می‌گوید: «عموم علما معتقدند که ترتیب سوره‌ها به اجتهاد صحابه است».^[۲]

در مقابل برخی معتقدند ترتیب سوره‌های قرآن، توقیفی است و پیامبر اسلام از طریق وحی، سوره‌ها را مرتب نموده و در ادامه نیز سوره‌ها بر همین اساس مرتب شدند.^[۳]

آیت‌الله خویی از دانشمندان شیعه، ترتیب سوره‌ها را توقیفی دانسته و معتقد است، اجتهادی بودن ترتیب آیات و سوره‌ها توسط صحابه، امری اشتباه است و با قرآن، سنت، اجماع و عقل مخالف است؛ زیرا عظمت قرآن، اهمیت دادن پیامبر به حفظ و جمع آن و تلاش مسلمانان به توصیه‌ها با اجتهادی بودن ترتیب آیات و سوره‌ها به دست صحابه منافات دارد.^[۴] قاضی ابوبکر باقلانی معتقد است مردم ترتیب آیات هر سوره به آنچه پیامبر فرموده بود، ثبت نمودند.

منابع

↑ ^۱٫۰ ^۱٫۱ ^۱٫۲ طباطبایی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ص۱۲۳.
↑ الاتقان فی علوم القرآن، ص۱۳۵.
↑ جمعی از محققان، علوم القرآن عند المفسرون، ص۴۵۱–۴۶۰.
↑ شیخ طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، ص۲۵۳–۲۵۷.

[:0-1] ۱٫۰ ^۱٫۱ ^۱٫۲ طباطبایی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ص۱۲۳.

[2] الاتقان فی علوم القرآن، ص۱۳۵.

[3] جمعی از محققان، علوم القرآن عند المفسرون، ص۴۵۱–۴۶۰.

[4] شیخ طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، ص۲۵۳–۲۵۷.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

@@ خط ۵: / خط ۵: @@
 {{پایان سوال}}
 {{پاسخ}}
-بسیاری از  مفسران و دانشمندان علوم قرآنی معتقدند، ترتیب سوره‌های قرآن به اجتهاد و رأی صحابه بوده است.
+بسیاری از  [[تفسیر|مفسران]] و دانشمندان [[علوم قرآنی]] معتقدند، ترتیب سوره‌های قرآن به [[اجتهاد]] و نظر [[صحابه]] بوده است.
-علامه طباطبایی نویسنده تفسیر المیزان، معتقد است ترتیب سوره‌ها توسط صحابه بود؛ زیرا عثمان، سوره برائت را بعد از سوره انفال قرار داد.<ref name=":0" /> همچنین  مصحف‌های قرآن در ترتیب با یکدیگر، اختلاف و مغایرت داشته‌اند، چنان‌که روایت شده، مصحف حضرت علی(ع) بر اساس نزول بوده و نخستین سورهٔ آن سورهٔ علق و سپس سورهٔ مدثر و … بوده است.<ref name=":0">طباطبایی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ص۱۲۳.</ref>
+[[علامه طباطبایی]] نویسنده [[تفسیر المیزان]]، معتقد است ترتیب سوره‌ها توسط صحابه بود؛ زیرا [[عثمان بن عفان|عثمان]] خلیفه سوم، سوره برائت را بعد از سوره انفال قرار داد.<ref name=":0" /> همچنین  مصحف‌های قرآن در ترتیب، با یکدیگر، اختلاف و مغایرت داشتند.<ref name=":0" /> روایت شده مصحف [[امام علی(ع)]] براساس نزول بوده و نخستین سوره آن، [[سوره علق]] و سپس [[سوره مدثر]] و … بوده است.<ref name=":0">طباطبایی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ص۱۲۳.</ref>
-جلال الدین سیوطی از مفسران و عالمان اهل‌سنت نیز ترتیب سوره‌های قرآن را به اجتهاد صحابه دانسته و می‌گوید: «عموم علما معتقدند که ترتیب سوره‌ها به اجتهاد صحابه است».<ref>الاتقان فی علوم القرآن، ص۱۳۵.</ref>
+[[جلال‌الدین سیوطی]] از مفسران و عالمان [[اهل‌سنت]] نیز ترتیب سوره‌های قرآن را به اجتهاد صحابه دانسته و می‌گوید: «عموم علما معتقدند که ترتیب سوره‌ها به اجتهاد صحابه است».<ref>الاتقان فی علوم القرآن، ص۱۳۵.</ref>
-در مقابل برخی معتقدند ترتیب سوره‌های قرآن، توقیفی است و پیامبر اسلام از طریق وحی، سوره‌ها را مرتب نموده و در ادامه نیز سوره‌ها بر همین اساس مرتب شدند.<ref>جمعی از محققان، علوم القرآن عند المفسرون، ص۴۵۱–۴۶۰.</ref>
+در مقابل برخی معتقدند ترتیب سوره‌های قرآن، [[توقیفی بودن|توقیفی]] است و پیامبر اسلام از طریق [[وحی]]، سوره‌ها را مرتب نموده و در ادامه نیز سوره‌ها بر همین اساس مرتب شدند.<ref>جمعی از محققان، علوم القرآن عند المفسرون، ص۴۵۱–۴۶۰.</ref>
-آیت‌الله خویی از دانشمندان شیعه، ترتیب سوره‌ها را توقیفی دانسته و معتقد است  اجتهادی بودن ترتیب آیات و سوره‌ها توسط صحابه، امری اشتباه است و با کتاب، سنت، اجماع و عقل مخالف است؛ زیرا عظمت قرآن، اهمیت دادن پیامبر به حفظ و جمع آن و تلاش مسلمانان به توصیه‌ها با اجتهادی بودن ترتیب آیات و سوره‌ها به دست صحابه منافات دارد.<ref>شیخ طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، ص۲۵۳–۲۵۷.</ref> قاضی ابوبکر باقلانی معتقد است مردم ترتیب آیات هر سوره به آنچه پیامبر فرموده بود، ثبت نمودند.
+[[آیت‌الله خویی]] از دانشمندان شیعه، ترتیب سوره‌ها را توقیفی دانسته و معتقد است، اجتهادی بودن ترتیب آیات و سوره‌ها توسط صحابه، امری اشتباه است و با قرآن، [[سنت]]، [[اجماع]] و عقل مخالف است؛ زیرا عظمت قرآن، اهمیت دادن پیامبر به حفظ و جمع آن و تلاش مسلمانان به توصیه‌ها با اجتهادی بودن ترتیب آیات و سوره‌ها به دست صحابه منافات دارد.<ref>شیخ طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، ص۲۵۳–۲۵۷.</ref> [[قاضی ابوبکر باقلانی]] معتقد است مردم ترتیب آیات هر سوره به آنچه پیامبر فرموده بود، ثبت نمودند.
 == منابع ==