آیه سخره

سؤال

در مورد آیه سخره در سوره اعراف، توضیح دهید.

آیه ۵۴ سوره اعراف به‌ آیه سخره معروف است. در این آیه خداوند خورشید، ماه و ستارگان را در تسخیر‌ أمر خود می‌داند، و در جواب بت پرستان، به قدرت بی بدیل خود اشاره می‌کند.

متن آیه

﴿ إِنَّ رَبَّکُمُ اللَّهُ الَّذِی خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضَ فِی سِتَّةِ أَیَّامٍ ثُمَّ اسْتَوَیٰ عَلَی الْعَرْشِ یُغْشِی اللَّیْلَ النَّهَارَ یَطْلُبُهُ حَثِیثًا وَ الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ وَ النُّجُومَ مُسَخَّرَاتٍ بِأَمْرِهِ ۗ أَلَا لَهُ الْخَلْقُ وَالْأَمْرُ ۗ تَبَارَکَ اللَّهُ رَبُّ الْعَالَمِینَ

پروردگار شما خداوندي است كه آسمان‎ها و زمين را در شش روز [شش ايام] آفريد: سپس به تدبير جهان هستي پرداخت، با پرده تاريك شب، روز را مي‎پوشاند و روز به سرعت در حركت است و شب را طلب مي‎كند و خورشيد و ماه و ستارگان را آفريد، در حالي كه در تسخير فرمان او هستند، آگاه باشيد كه آفرينش و تدبير جهان براي خدا [ و تحت فرمان] اوست، پر بركت است خداوندي كه پروردگار جهانيان است.

اعراف:۵۴

﴾

محتوای آیه

آیه ۵۴ سوره اعراف به‌ آیه سُخره معروف است. به نظر می‌رسد این اصطلاح از کلمه «مسخرات» گرفته شده است که می‌گوید خورشید، ماه و ستارگان در تسخیر امر الهی هستند. این آیه در واقع جوابی برای بت پرستان است که تصور می‌کردند بت‌ها شفاعتشان خواهند کرد و آیات الهی و انبیاء را تکذیب می‌کردند که قبل از این آیه، به آن اشاره شده است. خداوند برای شخصیت دادن به انسان نعمت‌ها را به او یادآوری می‌کند و یکی از آن نعمت‌ها این است که خورشید، ماه و ستارگان به امر الهی تسخیر شده‌اند.

امام صادق(ع) وقتی به آسمان نگاه می‌کرد، این آیه را می‌خواند: ﴿إِنَّ فِي خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَاخْتِلَافِ اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ لَآيَاتٍ لِأُولِي الْأَلْبَابِ﴾ و سپس آیهٔ سخره را می‌خواند. یعنی ﴿إِنَّ رَبَّکُمُ اللَّهُ الَّذِی خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضَ...﴾ تا آخر آیه ۵۴ سورهٔ اعراف و پس از آن دعا می‌کردند.