حدیث النکاح سنتی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی پاسخ
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جا:ویرایش}} {{شروع متن}} {{سوال}} ريشه حديث «النكاح سنتي ...» چيست؟ {{پایان سوال}} {...» ایجاد کرد)
 
(ابرابزار)
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش|کاربر=Rahmani }}
{{در دست ویرایش|کاربر=Rahmani}}
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
ريشه حديث «النكاح سنتي ...» چيست؟
ریشه حدیث «النکاح سنتی …» چیست؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
لازم است قبل از پاسخ، به اين نكته توجه شود كه: حديث مورد پرسش هم در علم حديث و هم در علم فقه و نيز در برخي ديگر از علوم اسلامي مانند تفسير مورد توجه قرار گرفته است. توجه ويژه‌اي كه در علم حديث و علم فقه، به آن شده نشانه‌ جايگاه مطلوب و مناسب آن در معارف اسلامي است لذا اصحاب حديث و روايت و عالمان حوزه فقاهت، اعم از شيعه و اهل سنت، آن را در موسوعه‌هاي عظيم روايي و فقهي گنجانيده‌اند، براي نمونه ، در نخستين جوامع حديثي شيعه، مانند: «الكافي»<ref>محمد بن يعقوب كليني، الكافي، ج۵، ص۳۲۹، كتاب النكاح، ح۵.</ref> - كه يكي از كتب اربعه در فقه شيعه محسوب مي‌شود- و نيز در آثار فقهي محدثاني مانند شيخ صدوق(ره)، اين حديث آمده و مورد استناد قرار گرفته است.
'''روایت النکاح سنتی''' جزء روایاتی است که میان فریقین معتبر بوده و در علومی چون [[حدیث]]، [[فقه]] و [[تفسیر]] مورد استفاده بوده است. درباره سند و متن روایت اختلافاتی وجود دارد اما به طور کلی این روایت هم در روایات شیعه و هم در میان اهل سنت از اعتبار کافی برخوردار است و در طول تاریخ از آن استفاده شده است.


همان طوري كه بيان شد، اين حديث را شيعه و سنّي در منابع حديثي خود آورده‌اند، (چنان كه برخي از فقهاي بزرگ، مانند صاحب جواهر(ره) اين نكته را يادآور شده اند.) اما در متون شيعه، علاوه بر طريق منقول از اهل سنت، (حديث عايشه) از طريق (علي(ع) ) نيز نقل شده است، به تعبيري مي‌توان گفت: نقل اين حديث در متون شيعه، از جامعيت بيشتري برخوردار است.
==کاربردهای روایت==
حدیث {{متن عربی|النِّکَاحُ سُنَّتِی}} در علوم مختلفی چون علم حدیث و علم فقه و نیز در برخی دیگر از [[علوم اسلامی]] مانند تفسیر مورد توجه قرار گرفته است. توجه ویژه‌ای که در علم حدیث و علم فقه، به آن شده نشانه جایگاه مطلوب و مناسب آن در معارف اسلامی است لذا [[اصحاب حدیث]] و روایت و عالمان حوزه فقه، اعم از شیعه و اهل سنت، آن را در موسوعه‌های عظیم روایی و فقهی قرار داده‌اند. برای نمونه، در نخستین [[جوامع حدیثی شیعه]]، مانند: «الکافی»<ref>محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۵، ص۳۲۹، کتاب النکاح، ح۵.</ref> که یکی از [[کتب اربعه]] در فقه شیعه محسوب می‌شود و نیز در آثار فقهی محدثانی مانند [[شیخ صدوق(ره)]]، این حدیث آمده و مورد استناد قرار گرفته است.


نكته ديگر اين است كه: حديث مورد بحث، در هر دو طريق خاصه و عامه (شيعه و اهل سنت) با اندكي اختلاف در لفظ و مضمون نقل شده است. اما آن چه كه اكنون اين حديث مشهور و متداول است، همان متني است كه اهل سنت آن را روايت نمودند. در كتب معتبر حديثي آنان آمده و علماي بزرگ شيعه نيز آن را پذيرفتند.
==اختلاف در نقل میان شیعه و اهل سنت==
این حدیث را شیعه و [[سنی]] در منابع حدیثی خود آورده‌اند، اما در متون [[شیعه]]، علاوه بر طریق منقول از اهل سنت، (حدیث عایشه) از طریق [[امام علی(ع)]] نیز نقل شده است. نقل این حدیث در متون شیعه، از جامعیت بیشتری برخوردار است.


متن حديث: «قال رسول الله(ص) : النكاح سنتي فمن رغب عن سنتي فليس مني» (پيامبر خدا(ص) فرمود: ازدواج سنت و طريقه‌اي در زندگي من است، پس هر كس از اين طريقه روي‌ گرداند، از من نيست).<ref>ر.ک: صحيح بخاري، ج۷، ص۲؛ سنن ابن ماجه، ج۱، ص۵۹۲؛ صحيح مسلم، ج۲، ص۱۰۲۰، ح۱۴۰۱؛ سنن النسايي، ج۶، ص۶۰؛ سنن البيهقي، ج۷، ص۷۷؛ جامع الاخبار، ص۱۱۸ و ...</ref> اسلام نه تنها به مسايل اخروي و بعد روحاني افراد توجه دارد، بلكه به مسائل مادي و فردي و اجتماعي نيز (مانند: ازدواج) تأكيد فراوان دارد؛ ازدواج پايه و اساس خانواده و نتايج آن به ازدياد نسل، ارضاي جنسي از راه مشروع عدم گسترش فساد، آرامش فردي و اجتماعي، فرزندان سالم، تربيت صحيح كودكان،‌حرمت نهادن به زنان و... است با توجه به اين ضرورت، پيامبر اسلام(ص) تأكيد مي‌كند كه ازدواج سنت و روش من است.
در هر دو طریق خاصه و عامه (شیعه و اهل سنت) با اندکی اختلاف در لفظ و مضمون نقل شده است. اما آنچه که اکنون این حدیث مشهور و متداول است، همان متنی است که اهل سنت آن را روایت نمودند. در کتب معتبر حدیثی اهل سنت آمده و علمای بزرگ شیعه نیز آن را پذیرفتند.


در متون شيعي، حديث مذكور، بدين گونه آمده است: «قال اميرالمؤمنين(ع) : تزوجوا فانّ رسول الله(ص) قال: «من احب ان يتبع سنّتي فان من سنّتي التزويج». (علي(ع) گفت:‌ ازدواج نماييد، زيرا رسول خدا فرمود: هر كس دوست دارد از طريقه من پيروي نمايد، همانا (يكي از) طريقه من ازدواج نمودن است.)<ref>شيخ صدوق، خصال، ج۲، ص۶۱۴؛ و المحقق البحراني، الحدائق الناضره، ج۲۲، ص۱۰.</ref>
متن حدیث: {{متن عربی|قالَ رَسُولُ اللهَ(ص):النِّکَاحُ‏ سُنَّتِی فَمَنْ رَغِبَ عَنْ سُنَّتِی فَلَیْسَ مِنِّی|ترجمه=پیامبر خدا(ص) فرمود: ازدواج سنت و طریقه‌ای در زندگی من است، پس هر کس از این طریقه روی گرداند، از من نیست.}}<ref>صحیح بخاری، ج۷، ص۲؛ سنن ابن ماجه، ج۱، ص۵۹۲؛ صحیح مسلم، ج۲، ص۱۰۲۰، ح۱۴۰۱؛ سنن النسایی، ج۶، ص۶۰؛ سنن البیهقی، ج۷، ص۷۷؛ جامع الاخبار، ص۱۱۸</ref> اسلام نه تنها به مسایل اخروی و بعد روحانی افراد توجه دارد، بلکه به مسائل مادی و فردی و اجتماعی مانند ازدواج نیز تأکید فراوان دارد؛ ازدواج پایه و اساس خانواده و نتایج آن به ازدیاد نسل، ارضای جنسی از راه مشروع، عدم گسترش فساد، آرامش فردی و اجتماعی، فرزندان سالم، تربیت صحیح کودکان، حرمت نهادن به زنان و … است. با توجه به این ضرورت، پیامبر اسلام(ص) تأکید می‌کند که ازدواج سنت و روش من است.


از آنجايي كه اين حديث هم در مجموعه‌هاي بزرگ حديثي آمده و هم مورد قبول فقهاء قرار گرفته است، و مخصوصاً با عنوان «النبوي المروي بين الفريقين» (حديث نبوي كه مورد روايت شيعه و سني قرار گرفت)، از آن تعبير مي‌شود، لذا طبق سخن معروف و مصطلح نزد فقهاء، شهرتِ اين گونه روايات و عمل بر طبق آن، ما را از بررسي سندي آن بي‌نياز مي‌سازد. هر چند اين حديث به لحاظ سند، داراي يكي از دو ضعف مهم است که عبارتنداز:
در متون شیعی، حدیث مذکور، بدین گونه آمده است: {{متن عربی|قَالَ أَمِيرُ اَلْمُؤْمِنِينَ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ : تَزَوَّجُوا فَإِنَّ رَسُولَ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ قَالَ مَنْ أَحَبَّ أَنْ يَتَّبِعَ سُنَّتِي فَإِنَّ مِنْ سُنَّتِيَ اَلتَّزْوِيجَ.|ترجمه=علی(ع) گفت: ازدواج نمایید، زیرا رسول خدا فرمود: هر کس دوست دارد از طریقه من پیروی نماید، همانا طریقه من ازدواج نمودن است.<ref>شیخ صدوق، خصال، ج۲، ص۶۱۴؛ و المحقق البحرانی، الحدائق الناضره، ج۲۲، ص۱۰.</ref>


۱ . در پاره‌اي موارد داراي سند نيست. ۲ . در مواردي كه راويان حديث بازگو مي‌شوند همه آنها قابل اعتماد نيستند و لذا حديث را به لحاظ اصول علم رجال متزلزل مي‌سازند.
از آنجایی که این حدیث هم در مجموعه‌های بزرگ حدیثی آمده و هم مورد قبول فقهاء قرار گرفته است و مخصوصاً با عنوان {{متن عربی|النبوی المروی بین الفریقین|ترجمه=حدیث نبوی که مورد روایت شیعه و سنی قرار گرفت.}}، از آن تعبیر می‌شود، لذا طبق سخن معروف و مصطلح نزد فقهاء، شهرت این گونه روایات و عمل بر طبق آن، ما را از بررسی سندی آن بی‌نیاز می‌سازد.  


اما وقتي كه ما اين حديث را با ديگر احاديثي كه در يك فضا و در يك باب، در علم فقه و يا دانش حديث قرار مي‌گيرند، مورد بررسي و مطالعه عالمانه قرار دهيم، به اين نتيجه مي‌رسيم كه احاديثي از اين قبيل براي اطمينان به صدور آن از ناحيه پيامبر(ص) يا امامان معصوم، نياز به بررسي سندي ندارد؛ اگر به بررسي اسناد آن پرداخته شود و به اين نتيجه دست يافته شود كه سند آن ضعيف است، باز هم نمي‌‌تواند مانع از وثوق و اطمينان نسبت به آن شد؛ زيرا قرائن و نشانه‌هاي كافي براي صحت صدور آن از ناحيه معصوم(ع) در دست است، و اين مطلبي است كه فقهاي بزرگ و نامور شيعه در طول تاريخ به اين گونه روايات تمسك نمودند و به آن توجه داشتند و بدان عمل کردند.
==ضعف‌های حدیث==
این حدیث به لحاظ سند، دارای یکی از دو ضعف مهم است:


==اعتبار اين حديث نزد اهل سنّت:==
* در برخی موارد دارای سند نیست.


برخي از علماي اهل سنت، ضمن نقل اين حديث، تصريح نمودند كه: «اين، حديثي است صحيح و در آن اختلافي نيست و فطرت انساني به عمل نمودن آن گرايش دارد... .»<ref>المنهاجي الاسيوطي، جواهر العقود، ج۲۰، ص۵۷.</ref>
* در مواردی که راویان حدیث بازگو می‌شوند همه آنها قابل اعتماد نیستند و لذا حدیث را به لحاظ اصول علم رجال متزلزل می‌سازند.


اما بعضي ديگر از آنان، گفته‌اند: در سند اين حديث، «عيسي بن ميمون» قرار گرفته، و او از حيث اعتبار، ضعيف قلمداد مي‌شود. و لذا اين حديث از جهت سند، معتبر نيست.
هنگامی که این حدیث را با دیگر احادیثی که در یک فضا و در یک باب، در علم فقه یا دانش حدیث قرار می‌گیرند، مورد بررسی و مطالعه عالمانه قرار داده شود، این نتیجه به دست می‌آید که احادیثی از این قبیل برای اطمینان به صدور آن از ناحیه [[پیامبر(ص)]] یا [[امامان معصوم]]، نیاز به بررسی سندی ندارد؛ اگر به بررسی اسناد آن پرداخته و به این نتیجه دست یافته شود که سند آن ضعیف است، باز هم نمی‌تواند مانع از وثوق و اطمینان نسبت به آن شد؛ زیرا قرائن و نشانه‌های کافی برای صحت صدور آن از ناحیه معصوم(ع) در دست است و این مطلبی است که فقهای بزرگ شیعه در طول تاریخ به این گونه روایات تمسک نمودند و به آن توجه داشتند و بدان عمل کردند.


اگرچه چنين نظري درباره سند اين حديث وجود دارد، چنان كه به لحاظ الفاظ و عبارات نيز، نقل‌هاي متفاوتي دارد كه اين خود ايرادي ديگر بر صحت صدور حديث است اما در مجموع بايد گفت: چون وجود اين حديث در متون حديثي، منشأ عمل فقهاء و فتواي آنها در متون فقهي شده و از سوي همه مذاهب فقهي مورد پذيرش قرار گرفته است از احاديث معتبر شمرده مي‌شود.
== اعتبار این حدیث نزد اهل سنّت ==
برخی از [[علمای اهل سنت]]، ضمن نقل این حدیث، تصریح نمودند که: «این، حدیثی است صحیح و در آن اختلافی نیست و فطرت انسانی به عمل نمودن آن گرایش دارد …»<ref>المنهاجی الاسیوطی، جواهر العقود، ج۲۰، ص۵۷.</ref> اما بعضی دیگر گفته‌اند: در سند این حدیث، «عیسی بن میمون» قرار گرفته و او از حیث اعتبار، ضعیف قلمداد می‌شود؛ لذا این حدیث از جهت سند، معتبر نیست.


آن چه به عنوان نتيجه بحث قابل بيان است، اين است که: حديث «النكاح سنتي فمن رغب عن سنتي فليس مني» در متون معتبر حديثي اهل سنت و شيعه، آمده است (اگرچه در مواردي نقل‌هاي آن متفاوت مي‌باشد)، و فقها نيز بر اساس آن عمل نمودند (و فتوا دادند) و لذا آن را از احاديث معتبر به حساب آورده‌اند.
اگرچه چنین نظری درباره سند این حدیث وجود دارد، چنان‌که به لحاظ الفاظ و عبارات نیز نقل‌های متفاوتی دارد که این خود ایرادی دیگر بر صحت صدور حدیث است، اما در مجموع باید گفت: چون وجود این حدیث در متون حدیثی، منشأ عمل فقهاء و فتوای آنها در متون فقهی شده و از سوی همه مذاهب فقهی مورد پذیرش قرار گرفته است از احادیث معتبر شمرده می‌شود.
 
بنابراین حدیث {{متن عربی|النِّکَاحُ‏ سُنَّتِی فَمَنْ رَغِبَ عَنْ سُنَّتِی فَلَیْسَ مِنِّی}} در متون معتبر حدیثی اهل سنت و شیعه، آمده است اگرچه در مواردی نقل‌های آن متفاوت است و فقها نیز بر اساس آن عمل نمودند و فتوا دادند و لذا آن را از احادیث معتبر به حساب آورده‌اند.
{{پایان پاسخ}}
{{پایان پاسخ}}
{{مطالعه بیشتر}}
{{مطالعه بیشتر}}
==مطالعه بيشتر==


۱ـ وسايل الشيعه، ج۱۴.
== مطالعه بیشتر ==
۱ـ وسایل الشیعه، ج۱۴.
{{پایان مطالعه بیشتر}}
{{پایان مطالعه بیشتر}}


==منابع==
== منابع ==
<references />
{{پانویس}}
{{شاخه
{{شاخه
  | شاخه اصلی =حدیث
  | شاخه اصلی =حدیث
|شاخه فرعی۱ =علم رجال
|شاخه فرعی۱ =علم رجال
|شاخه فرعی۲ =  
|شاخه فرعی۲ =
|شاخه فرعی۳ =  
|شاخه فرعی۳ =
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =  
  | شناسه =شد
  | تیترها =  
  | تیترها =شد
  | ویرایش =  
  | ویرایش =شد
  | لینک‌دهی =  
  | لینک‌دهی =شد
  | ناوبری =  
  | ناوبری =
  | نمایه =  
  | نمایه =
  | تغییر مسیر =  
  | تغییر مسیر =
  | ارجاعات =  
  | ارجاعات =
  | بازبینی =  
  | بازبینی =
  | تکمیل =  
  | تکمیل =
  | اولویت =  
  | اولویت =ج
  | کیفیت =  
  | کیفیت =ج
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}

نسخهٔ ‏۲ فوریهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۱:۵۷

سؤال

ریشه حدیث «النکاح سنتی …» چیست؟

روایت النکاح سنتی جزء روایاتی است که میان فریقین معتبر بوده و در علومی چون حدیث، فقه و تفسیر مورد استفاده بوده است. درباره سند و متن روایت اختلافاتی وجود دارد اما به طور کلی این روایت هم در روایات شیعه و هم در میان اهل سنت از اعتبار کافی برخوردار است و در طول تاریخ از آن استفاده شده است.

کاربردهای روایت

حدیث «النِّکَاحُ سُنَّتِی» در علوم مختلفی چون علم حدیث و علم فقه و نیز در برخی دیگر از علوم اسلامی مانند تفسیر مورد توجه قرار گرفته است. توجه ویژه‌ای که در علم حدیث و علم فقه، به آن شده نشانه جایگاه مطلوب و مناسب آن در معارف اسلامی است لذا اصحاب حدیث و روایت و عالمان حوزه فقه، اعم از شیعه و اهل سنت، آن را در موسوعه‌های عظیم روایی و فقهی قرار داده‌اند. برای نمونه، در نخستین جوامع حدیثی شیعه، مانند: «الکافی»[۱] که یکی از کتب اربعه در فقه شیعه محسوب می‌شود و نیز در آثار فقهی محدثانی مانند شیخ صدوق(ره)، این حدیث آمده و مورد استناد قرار گرفته است.

اختلاف در نقل میان شیعه و اهل سنت

این حدیث را شیعه و سنی در منابع حدیثی خود آورده‌اند، اما در متون شیعه، علاوه بر طریق منقول از اهل سنت، (حدیث عایشه) از طریق امام علی(ع) نیز نقل شده است. نقل این حدیث در متون شیعه، از جامعیت بیشتری برخوردار است.

در هر دو طریق خاصه و عامه (شیعه و اهل سنت) با اندکی اختلاف در لفظ و مضمون نقل شده است. اما آنچه که اکنون این حدیث مشهور و متداول است، همان متنی است که اهل سنت آن را روایت نمودند. در کتب معتبر حدیثی اهل سنت آمده و علمای بزرگ شیعه نیز آن را پذیرفتند.

متن حدیث: «قالَ رَسُولُ اللهَ(ص):النِّکَاحُ‏ سُنَّتِی فَمَنْ رَغِبَ عَنْ سُنَّتِی فَلَیْسَ مِنِّی؛ پیامبر خدا(ص) فرمود: ازدواج سنت و طریقه‌ای در زندگی من است، پس هر کس از این طریقه روی گرداند، از من نیست.»[۲] اسلام نه تنها به مسایل اخروی و بعد روحانی افراد توجه دارد، بلکه به مسائل مادی و فردی و اجتماعی مانند ازدواج نیز تأکید فراوان دارد؛ ازدواج پایه و اساس خانواده و نتایج آن به ازدیاد نسل، ارضای جنسی از راه مشروع، عدم گسترش فساد، آرامش فردی و اجتماعی، فرزندان سالم، تربیت صحیح کودکان، حرمت نهادن به زنان و … است. با توجه به این ضرورت، پیامبر اسلام(ص) تأکید می‌کند که ازدواج سنت و روش من است.

در متون شیعی، حدیث مذکور، بدین گونه آمده است: {{متن عربی|قَالَ أَمِيرُ اَلْمُؤْمِنِينَ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ : تَزَوَّجُوا فَإِنَّ رَسُولَ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ قَالَ مَنْ أَحَبَّ أَنْ يَتَّبِعَ سُنَّتِي فَإِنَّ مِنْ سُنَّتِيَ اَلتَّزْوِيجَ.|ترجمه=علی(ع) گفت: ازدواج نمایید، زیرا رسول خدا فرمود: هر کس دوست دارد از طریقه من پیروی نماید، همانا طریقه من ازدواج نمودن است.[۳]

از آنجایی که این حدیث هم در مجموعه‌های بزرگ حدیثی آمده و هم مورد قبول فقهاء قرار گرفته است و مخصوصاً با عنوان «النبوی المروی بین الفریقین؛ حدیث نبوی که مورد روایت شیعه و سنی قرار گرفت.»، از آن تعبیر می‌شود، لذا طبق سخن معروف و مصطلح نزد فقهاء، شهرت این گونه روایات و عمل بر طبق آن، ما را از بررسی سندی آن بی‌نیاز می‌سازد.

ضعف‌های حدیث

این حدیث به لحاظ سند، دارای یکی از دو ضعف مهم است:

  • در برخی موارد دارای سند نیست.
  • در مواردی که راویان حدیث بازگو می‌شوند همه آنها قابل اعتماد نیستند و لذا حدیث را به لحاظ اصول علم رجال متزلزل می‌سازند.

هنگامی که این حدیث را با دیگر احادیثی که در یک فضا و در یک باب، در علم فقه یا دانش حدیث قرار می‌گیرند، مورد بررسی و مطالعه عالمانه قرار داده شود، این نتیجه به دست می‌آید که احادیثی از این قبیل برای اطمینان به صدور آن از ناحیه پیامبر(ص) یا امامان معصوم، نیاز به بررسی سندی ندارد؛ اگر به بررسی اسناد آن پرداخته و به این نتیجه دست یافته شود که سند آن ضعیف است، باز هم نمی‌تواند مانع از وثوق و اطمینان نسبت به آن شد؛ زیرا قرائن و نشانه‌های کافی برای صحت صدور آن از ناحیه معصوم(ع) در دست است و این مطلبی است که فقهای بزرگ شیعه در طول تاریخ به این گونه روایات تمسک نمودند و به آن توجه داشتند و بدان عمل کردند.

اعتبار این حدیث نزد اهل سنّت

برخی از علمای اهل سنت، ضمن نقل این حدیث، تصریح نمودند که: «این، حدیثی است صحیح و در آن اختلافی نیست و فطرت انسانی به عمل نمودن آن گرایش دارد …»[۴] اما بعضی دیگر گفته‌اند: در سند این حدیث، «عیسی بن میمون» قرار گرفته و او از حیث اعتبار، ضعیف قلمداد می‌شود؛ لذا این حدیث از جهت سند، معتبر نیست.

اگرچه چنین نظری درباره سند این حدیث وجود دارد، چنان‌که به لحاظ الفاظ و عبارات نیز نقل‌های متفاوتی دارد که این خود ایرادی دیگر بر صحت صدور حدیث است، اما در مجموع باید گفت: چون وجود این حدیث در متون حدیثی، منشأ عمل فقهاء و فتوای آنها در متون فقهی شده و از سوی همه مذاهب فقهی مورد پذیرش قرار گرفته است از احادیث معتبر شمرده می‌شود.

بنابراین حدیث «النِّکَاحُ‏ سُنَّتِی فَمَنْ رَغِبَ عَنْ سُنَّتِی فَلَیْسَ مِنِّی» در متون معتبر حدیثی اهل سنت و شیعه، آمده است اگرچه در مواردی نقل‌های آن متفاوت است و فقها نیز بر اساس آن عمل نمودند و فتوا دادند و لذا آن را از احادیث معتبر به حساب آورده‌اند.


مطالعه بیشتر

۱ـ وسایل الشیعه، ج۱۴.


منابع

  1. محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۵، ص۳۲۹، کتاب النکاح، ح۵.
  2. صحیح بخاری، ج۷، ص۲؛ سنن ابن ماجه، ج۱، ص۵۹۲؛ صحیح مسلم، ج۲، ص۱۰۲۰، ح۱۴۰۱؛ سنن النسایی، ج۶، ص۶۰؛ سنن البیهقی، ج۷، ص۷۷؛ جامع الاخبار، ص۱۱۸
  3. شیخ صدوق، خصال، ج۲، ص۶۱۴؛ و المحقق البحرانی، الحدائق الناضره، ج۲۲، ص۱۰.
  4. المنهاجی الاسیوطی، جواهر العقود، ج۲۰، ص۵۷.