زیارت ائمه در روزهای هفته: تفاوت میان نسخه‌ها

(تکمیل پاورقی ها، حذف مستند بودن زیارت رسول خدا از معاویه بن وهب به خاطر اینکه در آن دو آدرس وجود نداشت.)
 
(۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش|کاربر=Rahmani}}
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
زیاراتی که در مفاتیح با عنوان زیارت ائمه در روزهای هفته آمده، ازکدام معصوم نقل شده است؟
زیاراتی که در مفاتیح‌الجنان با عنوان زیارت ائمه در روزهای هفته آمده، ازکدام معصوم نقل شده است؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}


{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
زیارت معصومین علیهم السلام در هر زمان و از هر مکانی مطلوب است لکن بعضی از زمانها و برخی از مکانها بر ثواب و اجر آن می‌افزاید و آن را دارای مزیتی بیشتر می‌کند به خصوص اگر زائر با زیارات مأثوره و رسیده از معصومین علیهم السلام آنها را زیارت کند لذا در منابع دینی زیارات مأثوره برای هر معصومی وجود دارد و نیز زیاراتی که در هر زمان و مکانی می‌توان آن را خواند و هم چنین زیاراتی که مخصوص ایام خاصی می‌باشد در کتب ادعیه و زیارات فراوان است که علماء و بزرگان دین آنها را جمع‌آوری کرده‌اند.
'''زیارت [[ائمه]] در روزهای هفته در [[مفاتیح‌الجنان]]''' نقل شده است. با بررسی سندی این زیارت مشخص می‌شود که محتوای این زیارت در [[منابع روایی]] وجود ندارد. متعلق بودن هر کدام از روزهای هفته به یک یا چند امام به روایتی از [[امام هادی(ع)]] مستند شده است. درباره زیارت ائمه باید گفت که زیارت‌هایی وارد شده از معصوم درباره هرکدام از معصومین وجود دارد اما متن زیارت مخصوص روزهای هفته به گونه‌ای نیست که خواننده یقین به بیان آن از معصوم شود.


اما زیارات ایام هفته که در برخی از منابع برای معصومین ذکر شده از زیارات مأثوره نبوده و مستند نمی‌باشد این زیارات در بعضی از کتب زیارات بعد از روایتی ذکر شده که در آن شخصی به اسم صقر بن ابی دلف در سامرا خدمت امام هادی علیه السلام رسیده و از حضرت معنای حدیثی را که از پیامبر اکرم شنیده است، سؤال می‌کند او می‌گوید در زمانی که حضرت هادی در زندان متوکل به سر می‌برد خدمت حضرت رسیدم و عرض نمودم حدیثی به این مضمون که: «با روزها دشمنی نکنید که با شما دشمنی خواهد کرد» از پیامبر شنیده و معنای آن را نمی‌دانم حضرت هادی در پاسخ فرموده است: مراد از ایام ما هستیم مادامی که آسمان و زمین برپا است. آنگاه حضرت توضیح بیشتری می‌دهد و می‌فرماید روز شنبه اسم پیغمبر صلی الله علیه و آله و یکشنبه متعلق به امام علی و روز دوشنبه متعلق به امام حسن و امام حسین علیهما السلام می‌باشد و روز سه شنبه متعلق به امام سجاد علیه السلام و محمد بن علی و جعفر بن محمد است و روز چهارشنبه متعلق به امام موسی کاظم و امام جواد و من هست و روز پنجشنبه متعلق به فرزندم و روز جمعه متعلق به فرزند فرزندم می‌باشد.<ref>ابن طاووس، السید علی بن موسی، جمال الأسبوع، چاپ اول، ۱۳۷۱ ش، بی نا. ص۳۵.</ref>
== زیارت معصوم در روایات ==
[[زیارت معصومین(ع)]] در هر زمان و هر مکانی مطلوب است، لکن بعضی از زمان‌ها و برخی از مکان‌ها بر [[ثواب]] و اجر آن می‌افزاید و آن را دارای مزیتی بیشتر می‌کند، به خصوص اگر زیارات رسیده از معصومین(ع) باشد. در [[منابع دینی]] [[زیارت‌های مأثوره]] برای هر معصومی وجود دارد و نیز زیاراتی که در هر زمان و مکانی می‌توان آن را خواند و همچنین زیاراتی که مخصوص ایام خاصی باشند در کتب ادعیه و زیارات فراوان است که علماء و بزرگان دین آنها را جمع‌آوری کرده‌اند.


این روایت که ایام هفته را بر معصومین علیهم السلام تقسیم کرده و هر روزی را متعلق به یک یا چند معصوم دانسته است به همین کیفیتی که ذکر شد در بسیاری از متون روائی آمده است و در ادامه آن مطلب دیگری وجود ندارد و زیارت به دنبال آن ذکر نشده ولی ارباب کتب ادعیه و زیارات، زیارت‌هایی را برای هر یکی از معصومین بعد از آوردن همین روایت آورده‌اند بدون آنکه سندی برای این زیارات ذکر نمایند.
== سند زیارت در روزهای هفته ==
زیارت‌های ایام هفته که در برخی از منابع برای معصومین ذکر شده از زیارت‌های رسیده از معصوم نبوده و مستند نیست. این زیارت‌ها در بعضی از کتاب‌های زیارت، بعد از روایتی ذکر شده که در آن شخصی به اسم «صقر بن ابی دلف» در [[سامرا]] خدمت امام هادی(ع) رسیده و از حضرت معنای حدیثی را که از [[پیامبر(ص)]] شنیده است، سؤال می‌کند او می‌گوید: «در زمانی که حضرت هادی در زندان متوکل بودند، خدمت حضرت رسیدم و عرض نمودم حدیثی به این مضمون که: «با روزها دشمنی نکنید که با شما دشمنی خواهد کرد» از پیامبر شنیده و معنای آن را نمی‌دانم حضرت هادی(ع) در پاسخ فرموده است: مراد از ایام ما هستیم مادامی که آسمان و زمین برپا است. آنگاه حضرت توضیح بیشتری می‌دهد و می‌فرماید روز شنبه اسم [[پیغمبر(ص)]] و یکشنبه متعلق به [[امام علی(ع)]] و روز دوشنبه متعلق به [[امام حسن(ع)]] و [[امام حسین(ع)]] است و روز سه شنبه متعلق به [[امام سجاد(ع)]] و محمد بن علی و جعفر بن محمد است و روز چهارشنبه متعلق به [[امام موسی کاظم(ع)]] و [[امام جواد(ع)]] و من است و روز پنجشنبه متعلق به فرزندم و روز جمعه متعلق به فرزند فرزندم است.<ref>ابن طاووس، علی بن موسی، جمال الأسبوع، بی نا. ص۳۵، چاپ اول، ۱۳۷۱ ش.</ref>


ولی همانطوری که اشاره شد این زیارات مأثوره نیست زیرا در برخی از کتب ادعیه و زیارات مثل کامل الزیارات، المزار، مصباح الزائر، مصباح المتهجد و… اصلاً ذکری از این زیارتها به میان نیامده است و در برخی دیگر مثل «جمال الاسبوع» سید بن طاووس بدون سند آورده شده و لذا برخی‌ها تصریح کرده‌اند که چون این زیارت سند ندارد خوب است به قصد «رجا» خوانده شود.<ref>مشکینی، میرزا علی، المصباح المنیر، قم، دفتر نشر الهادی، سوم، ۱۳۷۴. ص۶۳.</ref> یعنی به امید ثواب و اینکه این زیارت برای خصوص این ایام از معصوم صادر شده خوانده شود.
این روایت که ایام هفته را بر معصومین(ع) تقسیم کرده و هر روزی را متعلق به یک یا چند معصوم دانسته است به همین کیفیتی که ذکر شد در بسیاری از متون روائی آمده است و در ادامه آن مطلب دیگری وجود ندارد و زیارتی به دنبال آن ذکر نشده، ولی نویسندگان کتاب‌های ادعیه و زیارات، زیارت‌هایی را برای هر یک از معصومین بعد از آوردن این روایت آورده‌اند بدون آنکه سندی برای این زیارات ذکر نمایند.


البته از بین زیارات ایام هفته زیارت فاطمه زهرا سلام الله علیها در برخی از منابع با اندک اختلاف به‌طور مستند از محمد عریضی از امام محمد باقر علیه السلام روایت شده است.<ref>علامه حلی، تذکره الفقهاء، ج۸، ص۴۵۲، قم، مؤسسه آل البیت، اول، ۱۴۱۷ و تهذیب الاحکام، ج۶، ص۱۰ و المزار، شیخ مفید، ص۱۷۸.</ref>
== بررسی سندی ==
در برخی از کتاب‌های ادعیه و زیارات مثل [[کامل الزیارات]]، [[المزار]]، [[مصباح الزائر]]، [[مصباح المتهجد]] و … اصلاً ذکری از این زیارت‌ها به میان نیامده است و در برخی دیگر مثل «جمال الاسبوع» [[سید بن طاووس]] بدون سند آورده شده و لذا برخی‌ها تصریح کرده‌اند که چون این زیارت سند ندارد خوب است به قصد «رجا» یعنی به امید ثواب و اینکه این زیارت برای خصوص این ایام از معصوم صادر شده، خوانده شود.<ref>مشکینی، علی، المصباح المنیر، قم، دفتر نشر الهادی، سوم، ۱۳۷۴. ص۶۳.</ref> البته از بین زیارت‌های ایام هفته زیارت [[فاطمه زهرا(س)]] در برخی از منابع با اندک اختلاف به‌طور مستند از محمد عریضی از [[امام محمد باقر(ع)]] روایت شده است.<ref>علامه حلی، حسن بن یوسف، تذکره الفقهاء، ج۸، ص۴۵۲، قم، مؤسسه آل البیت، اول، ۱۴۱۷. طوسی، محمد بن الحسن، تهذیب الاحکام، ج۶، ص۱۰، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق. شیخ مفید، محمد بن محمد، کتاب المزار، ص۱۷۸، قم، کنگره جهانی هزاره شیخ مفید، ۱۴۱۳ق.</ref>


و نیز زیارت پیغمبر صلی الله علیه و آله از معاویه بن وهب از امام صادق علیه السلام به‌طور مستند آمده است<ref>وسائل الشیعه، ج۱۰، ص۲۶۶ و الحدائق الناظره، ج۸، ص۲۶۸ و ۵۳.</ref> ولی با اندک تفاوت در برخی از تعبیرات آن، اما بقیه زیارات ایام هفته همان طوری که بدون سند می‌باشد از نظر عبارات نیز به گونه ای است که انسان نمی‌تواند بگوید چنین جملاتی از غیر معصوم صادر نمی‌شود مثل جملاتی که در آخر زیارت امام علی علیه السلام بعد از «هذا یوم الأحد» آمده است هم چنین جملاتی که در برخی زیارات بعد از «هذا یوم الاثنین» و «هذا یومکم و هو یوم الثلثاء» و «انا مولی لکم» آمده است و بالاخره در آخر برخی از این زیارات که زائر خود را مهمان حساب نموده و از او درخواستی می‌کند، عبارات به گونه ای نیست که انسان جزم پیدا کند به اینکه عبارت، عبارت غیرمعصوم نیست.
زیارت‌های ایام هفته بدون سند بوده و از نظر عبارات نیز به گونه‌ای است که نمی‌توان گفت چنین جملاتی از غیر معصوم صادر نمی‌شود مثل جملاتی که در آخر زیارت امام علی(ع) آمده است: {{متن عربی|هَذَا يَوْمُ الْأَحَدِ وَ هُوَ يَوْمُكَ وَ بِاسْمِك}} همچنین جملاتی در برخی زیارات آمده است مانند{{متن عربی|هَذَا يَوْمُ الْإِثْنَيْنِ وَ هُوَ يَوْمُكُمَا}} و {{متن عربی|هَذَا يَوْمُكُمْ وَ هُوَ يَوْمُ الثَّلَاثَاء}}<ref>ابن طاووس، علی بن موسی، جمال الأسبوع بکمال العمل المشروع، ص۳۰ و ص۳۴ و ص۳۵، قم، دار الرضی، چاپ اول، ۱۳۳۰ق.</ref> و نیز در آخر برخی از این زیارت‌ها که زائر، خود را مهمان حساب نموده و از او درخواستی می‌کند، عبارات به گونه‌ای نیست که جزم پیدا شود به اینکه عبارت، عبارت غیرمعصوم نیست.
{{پایان پاسخ}}
{{پایان پاسخ}}


خط ۲۳: خط ۲۵:
{{شاخه
{{شاخه
  | شاخه اصلی = حدیث
  | شاخه اصلی = حدیث
|شاخه فرعی۱ = علم رجال
| شاخه فرعی۱ = زیارت
|شاخه فرعی۲ =
| شاخه فرعی۲ =زیارت‌نامه‌ها
|شاخه فرعی۳ =
| شاخه فرعی۳ =امامان شیعه
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =
  | شناسه =شد
  | تیترها =
  | تیترها =شد
  | ویرایش =
  | ویرایش =شد
  | لینک‌دهی =
  | لینک‌دهی =شد
  | ناوبری =
  | ناوبری =
  | نمایه =
  | نمایه =
  | تغییر مسیر =
  | تغییر مسیر =
  | ارجاعات =
  | ارجاعات =
| بازبینی نویسنده =
  | بازبینی =
  | بازبینی =
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت =
  | اولویت =ج
  | کیفیت =
  | کیفیت =ج
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}
[[رده:زیارت‌نامه‌ها]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۸ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۵۳

سؤال

زیاراتی که در مفاتیح‌الجنان با عنوان زیارت ائمه در روزهای هفته آمده، ازکدام معصوم نقل شده است؟


زیارت ائمه در روزهای هفته در مفاتیح‌الجنان نقل شده است. با بررسی سندی این زیارت مشخص می‌شود که محتوای این زیارت در منابع روایی وجود ندارد. متعلق بودن هر کدام از روزهای هفته به یک یا چند امام به روایتی از امام هادی(ع) مستند شده است. درباره زیارت ائمه باید گفت که زیارت‌هایی وارد شده از معصوم درباره هرکدام از معصومین وجود دارد اما متن زیارت مخصوص روزهای هفته به گونه‌ای نیست که خواننده یقین به بیان آن از معصوم شود.

زیارت معصوم در روایات

زیارت معصومین(ع) در هر زمان و هر مکانی مطلوب است، لکن بعضی از زمان‌ها و برخی از مکان‌ها بر ثواب و اجر آن می‌افزاید و آن را دارای مزیتی بیشتر می‌کند، به خصوص اگر زیارات رسیده از معصومین(ع) باشد. در منابع دینی زیارت‌های مأثوره برای هر معصومی وجود دارد و نیز زیاراتی که در هر زمان و مکانی می‌توان آن را خواند و همچنین زیاراتی که مخصوص ایام خاصی باشند در کتب ادعیه و زیارات فراوان است که علماء و بزرگان دین آنها را جمع‌آوری کرده‌اند.

سند زیارت در روزهای هفته

زیارت‌های ایام هفته که در برخی از منابع برای معصومین ذکر شده از زیارت‌های رسیده از معصوم نبوده و مستند نیست. این زیارت‌ها در بعضی از کتاب‌های زیارت، بعد از روایتی ذکر شده که در آن شخصی به اسم «صقر بن ابی دلف» در سامرا خدمت امام هادی(ع) رسیده و از حضرت معنای حدیثی را که از پیامبر(ص) شنیده است، سؤال می‌کند او می‌گوید: «در زمانی که حضرت هادی در زندان متوکل بودند، خدمت حضرت رسیدم و عرض نمودم حدیثی به این مضمون که: «با روزها دشمنی نکنید که با شما دشمنی خواهد کرد» از پیامبر شنیده و معنای آن را نمی‌دانم حضرت هادی(ع) در پاسخ فرموده است: مراد از ایام ما هستیم مادامی که آسمان و زمین برپا است. آنگاه حضرت توضیح بیشتری می‌دهد و می‌فرماید روز شنبه اسم پیغمبر(ص) و یکشنبه متعلق به امام علی(ع) و روز دوشنبه متعلق به امام حسن(ع) و امام حسین(ع) است و روز سه شنبه متعلق به امام سجاد(ع) و محمد بن علی و جعفر بن محمد است و روز چهارشنبه متعلق به امام موسی کاظم(ع) و امام جواد(ع) و من است و روز پنجشنبه متعلق به فرزندم و روز جمعه متعلق به فرزند فرزندم است.[۱]

این روایت که ایام هفته را بر معصومین(ع) تقسیم کرده و هر روزی را متعلق به یک یا چند معصوم دانسته است به همین کیفیتی که ذکر شد در بسیاری از متون روائی آمده است و در ادامه آن مطلب دیگری وجود ندارد و زیارتی به دنبال آن ذکر نشده، ولی نویسندگان کتاب‌های ادعیه و زیارات، زیارت‌هایی را برای هر یک از معصومین بعد از آوردن این روایت آورده‌اند بدون آنکه سندی برای این زیارات ذکر نمایند.

بررسی سندی

در برخی از کتاب‌های ادعیه و زیارات مثل کامل الزیارات، المزار، مصباح الزائر، مصباح المتهجد و … اصلاً ذکری از این زیارت‌ها به میان نیامده است و در برخی دیگر مثل «جمال الاسبوع» سید بن طاووس بدون سند آورده شده و لذا برخی‌ها تصریح کرده‌اند که چون این زیارت سند ندارد خوب است به قصد «رجا» یعنی به امید ثواب و اینکه این زیارت برای خصوص این ایام از معصوم صادر شده، خوانده شود.[۲] البته از بین زیارت‌های ایام هفته زیارت فاطمه زهرا(س) در برخی از منابع با اندک اختلاف به‌طور مستند از محمد عریضی از امام محمد باقر(ع) روایت شده است.[۳]

زیارت‌های ایام هفته بدون سند بوده و از نظر عبارات نیز به گونه‌ای است که نمی‌توان گفت چنین جملاتی از غیر معصوم صادر نمی‌شود مثل جملاتی که در آخر زیارت امام علی(ع) آمده است: «هَذَا يَوْمُ الْأَحَدِ وَ هُوَ يَوْمُكَ وَ بِاسْمِك» همچنین جملاتی در برخی زیارات آمده است مانند«هَذَا يَوْمُ الْإِثْنَيْنِ وَ هُوَ يَوْمُكُمَا» و «هَذَا يَوْمُكُمْ وَ هُوَ يَوْمُ الثَّلَاثَاء»[۴] و نیز در آخر برخی از این زیارت‌ها که زائر، خود را مهمان حساب نموده و از او درخواستی می‌کند، عبارات به گونه‌ای نیست که جزم پیدا شود به اینکه عبارت، عبارت غیرمعصوم نیست.


منابع

  1. ابن طاووس، علی بن موسی، جمال الأسبوع، بی نا. ص۳۵، چاپ اول، ۱۳۷۱ ش.
  2. مشکینی، علی، المصباح المنیر، قم، دفتر نشر الهادی، سوم، ۱۳۷۴. ص۶۳.
  3. علامه حلی، حسن بن یوسف، تذکره الفقهاء، ج۸، ص۴۵۲، قم، مؤسسه آل البیت، اول، ۱۴۱۷. طوسی، محمد بن الحسن، تهذیب الاحکام، ج۶، ص۱۰، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق. شیخ مفید، محمد بن محمد، کتاب المزار، ص۱۷۸، قم، کنگره جهانی هزاره شیخ مفید، ۱۴۱۳ق.
  4. ابن طاووس، علی بن موسی، جمال الأسبوع بکمال العمل المشروع، ص۳۰ و ص۳۴ و ص۳۵، قم، دار الرضی، چاپ اول، ۱۳۳۰ق.