پرش به محتوا

لعن به پذیرنده کار بدون تخصص: تفاوت میان نسخه‌ها

جایگزینی متن - ' | ارجاعات =' به ' | ارجاعات = | بازبینی نویسنده = '
Fabbasi (بحث | مشارکت‌ها)
جز حذف روایتی که به مدخل مرتبط نبود
 
(۱۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۴: خط ۴:
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
{{متن عربی|قال الإمام الصّادق(ع): ((مَا أُبَالِي إِلَى مَنِ اِئْتَمَنْتُ خَائِناً أَوْ مُضَيِّعاً|ترجمه= [[امام صادق(ع)]] فرمود: تفاوتی ندارد که کار را به «خائن» بسپارم یا به «ناشی»}}<ref>الحیاه، ترجمه احمد آرام، ج۵، ص۴۴۱، حدیث ص۴۴۰.</ref> این حدیث در بردارنده موضوعی بسیار مهم است که از نظر نتیجه فرقی نیست که کار و شغلی و یا پستی و مدیریتی کوچک یا بزرگ به دست شخص خائن سپرده شود، یا شخص ناشی و تخصص ندیده، و فاقد مهارت و کاردانی، و فاقد تحصیلات و تجربیات کارشناسانه و لازم؛ در هر دو صورت، کار تباه است و جامعه زیان دیده و در حکومت‌های دینی، به این اعتبار دین نیز ستم خواهد دید.
{{درگاه|حکومت دینی}}


از [[پیامبر(ص)]] نقل شده است:
عبارت '''لعن بر پذیرنده کار بدون تخصص'''، برداشتی آزاد از روایات اهل‌بیت(ع) است که بر اهمیت تخصص و علم در پذیرش مسئولیت تأکید می‌کنند. مفهوم اصلی این احادیث، تأکید بر پذیرش مسئولیت‌ها بر اساس تخصص و دانش لازم است و عبارت مطرح شده در سؤال، خلاصه‌ای از این روحیه حاکم بر روایات است. باتوجه به روایات، پذیرش مسئولیت بدون تخصص لازم تنها یک اشتباه شخصی نیست، بلکه کاری نابخشودنی محسوب می‌شود که کیفر الهی (لعنت فرشتگان) و بار گناهان دیگران را در پی دارد. فرد ناآگاه به جای اصلاح، بیشتر فساد و خرابی به بار می‌آورد و تلاش بی‌رویه و بدون دانش، مانند حرکت در بی‌راهه است که هر چه سریع‌تر باشد، فرد را از مقصد اصلی دورتر می‌کند. نتیجه سپردن کار به فرد بی‌کفایت با سپردن آن به یک خائن یکسان است؛ در هر دو صورت، کار تباه می‌شود.


{{متن عربی|قال النّبّی(ص) :مَن عَمِلَ عَلى غَيرِ عِلمٍ كانَ ما يُفسِدُ أكثَرَ مِمّا يُصلِحُ.|ترجمه=هر کس که بدون دانش (مهارت و تخصّص) به کاری دست زند، بیش از اینکه آن کار را درست انجام دهد، خراب می‌کند.}}<ref>الحیاه، ج۴، ص۴۸۷.</ref>
این روایات با زبانی هشداردهنده، بر این اصل تأکید می‌کنند که پذیرش هر گونه مسئولیت بدون دارا بودن دانش و مهارت لازم، نه تنها بی‌فایده، که عملی سرزنش‌آور، گناه‌آلود و زیان‌بار است. این نگاه، پایه‌ای محکم برای ترویج "مهارت‌محوری" و "تخصص‌گرایی" در تمام عرصه‌های زندگی فردی و اجتماعی فراهم می‌کند.
 
در حدیث دیگر از [[حضرت علی(ع)]] نقل شده است که:
 
{{متن عربی|قال الامام علی(ع) قِیمَهُ کُلِّ امْرئٍ مَا یُحْسِنُهُ|ترجمه=ارزش هر کس به چیزی (کاری، هنری) است که آن را نیکو می‌داند و در آن تخصص دارد.}}<ref>الحیاه، ج۱، ص۴۸۹.</ref>


این مفهوم در احادیثی از معصومین(ع) با تعابیر گوناگونی بیان شده است:
* [[حضرت محمد(ص)|رسول خدا(ص)]] فرمود: {{متن عربی|‏ مَنْ أَفْتَى النَّاسَ بِغَيْرِ عِلْمٍ لَعَنَتْهُ مَلَائِكَةُ السَّمَاءِ وَ الْأَرْضِ|ترجمه= کسی که بدون دانش فتوا دهد، فرشتگان آسمان و زمین او را لعنت می‌کنند.}}<ref>برقى، احمد بن محمد بن خالد، المحاسن، قم، دار الکتب الاسلامیه، چاپ دوم، ۱۳۷۱ق، ج۱، ص۲۰۵، حدیث۵۹.</ref>
* رسول خدا(ص) فرمودند: {{متن عربی|مَن عَمِلَ عَلى غَيرِ عِلمٍ كانَ ما يُفسِدُ أكثَرَ مِمّا يُصلِحُ.|ترجمه=هر کس که بدون  مهارت و تخصص به کاری دست زند، بیش از اینکه آن کار را درست انجام دهد، خراب می‌کند.}}<ref>برقى، احمد بن محمد بن خالد، المحاسن، قم، دار الکتب الاسلامیه، چاپ دوم، ۱۳۷۱ق، ج۱، ص۱۹۸، حدیث۲۳.</ref>
* [[امام باقر(ع)]] فرمود: {{متن عربی|مَنْ أَفْتَى النَّاسَ‏ بِغَيْرِ عِلْمٍ‏ وَ لا هُدىً‏ مِنَ اللَّهِ لَعَنَتْهُ‏ مَلَائِكَةُ الرَّحْمَةِ وَ مَلَائِكَةُ الْعَذَابِ وَ لَحِقَهُ وِزْرُ مَنْ عَمِلَ بِفُتْيَاهُ|ترجمه=هر كه ندانسته و رهبرى نشده بمردم فتوى‏ دهد فرشتگان رحمت و فرشتگان عذاب او را لعنت‏ كنند و گناه آنكه بفتوايش عمل كند دامنگيرش شود.}}<ref>كلينى، محمد بن يعقوب، الكافي، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ ق، ج۷، ص۴۰۹، بَابُ أَنَّ الْمُفْتِيَ ضَامِن، حدیث۲.</ref>
* [[امام صادق(ع)]] فرمود: {{متن عربی|الْعَامِلُ عَلَى غَيْرِ بَصِيرَه كَالسَّائِرِ عَلَى غَيْرِ الطَّرِيقِ لَا يَزِيدُهُ سُرْعَه السَّيْرِ إِلَّا بُعْداً|ترجمه=هر كه بدون بصيرت‏ عمل‏ كند مانند كسى است كه بيراهه ميرود هر چند شتاب كند از هدف دورتر گردد.}}<ref>كلينى، محمد بن يعقوب، الكافي، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۴۳، بَابُ مَنْ عَمِلَ بِغَيْرِ عِلْمٍ‏، حدیث۱.</ref>
* امام صادق(ع) فرمودند {{متن عربی|مَا أُبَالِي ائْتَمَنْتُ خَائِناً أَوْ مُضَيِّعا|ترجمه=تفاوتی ندارد که کار را به «خائن» بسپارم یا به شخصی که کار را خراب می‌کند.}}<ref>كلينى، محمد بن يعقوب، الكافي، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ ق، ج۵، ص۳۰۱، حدیث۵.</ref>


{{پایان پاسخ}}
{{پایان پاسخ}}
خط ۲۰: خط ۲۲:
{{پانویس}}
{{پانویس}}
{{شاخه
{{شاخه
|شاخه اصلی = حدیث
| شاخه اصلی = حدیث
|شاخه فرعی۱ = علم رجال
| شاخه فرعی۱ = منبع‌شناسی
|شاخه فرعی۲ =
| شاخه فرعی۲ =
|شاخه فرعی۳ =
| شاخه فرعی۳ =
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
خط ۳۵: خط ۳۷:
  | ارجاعات =
  | ارجاعات =
  | بازبینی نویسنده =  
  | بازبینی نویسنده =  
  | بازبینی =
  | بازبینی =شد
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت =
  | اولویت =ج
  | کیفیت =
  | کیفیت =ب
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}
{{#seo:
|title=كسى كه ندانسته براى مردم فتوا دهد - لعنت فرشتگان به فتوا دهنده بدون علم - ویکی پاسخ
|title_mode=Replaced Title
|keywords=فتوا دادن بدون علم
|description=فتوا بدون دانش در روایات اهل‌بیت(ع) به شدت نکوهش شده است. بخوانید چرا چنین کاری موجب لعنت فرشتگان و گمراهی مردم می‌شود.
}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۶ اکتبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۱:۴۹

سؤال

حدیث «خدا لعنت کند کسی را که تخصص کاری را که ندارد، می‌پذیرد.» از چه کسی و از کجا نقل شده است؟

درگاه‌ها


عبارت لعن بر پذیرنده کار بدون تخصص، برداشتی آزاد از روایات اهل‌بیت(ع) است که بر اهمیت تخصص و علم در پذیرش مسئولیت تأکید می‌کنند. مفهوم اصلی این احادیث، تأکید بر پذیرش مسئولیت‌ها بر اساس تخصص و دانش لازم است و عبارت مطرح شده در سؤال، خلاصه‌ای از این روحیه حاکم بر روایات است. باتوجه به روایات، پذیرش مسئولیت بدون تخصص لازم تنها یک اشتباه شخصی نیست، بلکه کاری نابخشودنی محسوب می‌شود که کیفر الهی (لعنت فرشتگان) و بار گناهان دیگران را در پی دارد. فرد ناآگاه به جای اصلاح، بیشتر فساد و خرابی به بار می‌آورد و تلاش بی‌رویه و بدون دانش، مانند حرکت در بی‌راهه است که هر چه سریع‌تر باشد، فرد را از مقصد اصلی دورتر می‌کند. نتیجه سپردن کار به فرد بی‌کفایت با سپردن آن به یک خائن یکسان است؛ در هر دو صورت، کار تباه می‌شود.

این روایات با زبانی هشداردهنده، بر این اصل تأکید می‌کنند که پذیرش هر گونه مسئولیت بدون دارا بودن دانش و مهارت لازم، نه تنها بی‌فایده، که عملی سرزنش‌آور، گناه‌آلود و زیان‌بار است. این نگاه، پایه‌ای محکم برای ترویج "مهارت‌محوری" و "تخصص‌گرایی" در تمام عرصه‌های زندگی فردی و اجتماعی فراهم می‌کند.

این مفهوم در احادیثی از معصومین(ع) با تعابیر گوناگونی بیان شده است:

  • رسول خدا(ص) فرمود: «‏ مَنْ أَفْتَى النَّاسَ بِغَيْرِ عِلْمٍ لَعَنَتْهُ مَلَائِكَةُ السَّمَاءِ وَ الْأَرْضِ؛ کسی که بدون دانش فتوا دهد، فرشتگان آسمان و زمین او را لعنت می‌کنند.»[۱]
  • رسول خدا(ص) فرمودند: «مَن عَمِلَ عَلى غَيرِ عِلمٍ كانَ ما يُفسِدُ أكثَرَ مِمّا يُصلِحُ.؛ هر کس که بدون مهارت و تخصص به کاری دست زند، بیش از اینکه آن کار را درست انجام دهد، خراب می‌کند.»[۲]
  • امام باقر(ع) فرمود: «مَنْ أَفْتَى النَّاسَ‏ بِغَيْرِ عِلْمٍ‏ وَ لا هُدىً‏ مِنَ اللَّهِ لَعَنَتْهُ‏ مَلَائِكَةُ الرَّحْمَةِ وَ مَلَائِكَةُ الْعَذَابِ وَ لَحِقَهُ وِزْرُ مَنْ عَمِلَ بِفُتْيَاهُ؛ هر كه ندانسته و رهبرى نشده بمردم فتوى‏ دهد فرشتگان رحمت و فرشتگان عذاب او را لعنت‏ كنند و گناه آنكه بفتوايش عمل كند دامنگيرش شود.»[۳]
  • امام صادق(ع) فرمود: «الْعَامِلُ عَلَى غَيْرِ بَصِيرَه كَالسَّائِرِ عَلَى غَيْرِ الطَّرِيقِ لَا يَزِيدُهُ سُرْعَه السَّيْرِ إِلَّا بُعْداً؛ هر كه بدون بصيرت‏ عمل‏ كند مانند كسى است كه بيراهه ميرود هر چند شتاب كند از هدف دورتر گردد.»[۴]
  • امام صادق(ع) فرمودند «مَا أُبَالِي ائْتَمَنْتُ خَائِناً أَوْ مُضَيِّعا؛ تفاوتی ندارد که کار را به «خائن» بسپارم یا به شخصی که کار را خراب می‌کند.»[۵]


منابع

  1. برقى، احمد بن محمد بن خالد، المحاسن، قم، دار الکتب الاسلامیه، چاپ دوم، ۱۳۷۱ق، ج۱، ص۲۰۵، حدیث۵۹.
  2. برقى، احمد بن محمد بن خالد، المحاسن، قم، دار الکتب الاسلامیه، چاپ دوم، ۱۳۷۱ق، ج۱، ص۱۹۸، حدیث۲۳.
  3. كلينى، محمد بن يعقوب، الكافي، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ ق، ج۷، ص۴۰۹، بَابُ أَنَّ الْمُفْتِيَ ضَامِن، حدیث۲.
  4. كلينى، محمد بن يعقوب، الكافي، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۴۳، بَابُ مَنْ عَمِلَ بِغَيْرِ عِلْمٍ‏، حدیث۱.
  5. كلينى، محمد بن يعقوب، الكافي، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ ق، ج۵، ص۳۰۱، حدیث۵.