پرش به محتوا

نبأ عظیم در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

Fabbasi (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
Fabbasi (بحث | مشارکت‌ها)
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۶: خط ۶:
{{مفردات قرآن}}
{{مفردات قرآن}}
قرآن در بیش از هفتاد آیه از «نبأ به معنای خبر» استفاده کرده است. خبر غیبی، خبر از آخرت، خبر از رخدادهای اجتماعی و ... . قرآن در دو آیه «نبأ» را با پسوند «عظیم» آورده است.
قرآن در بیش از هفتاد آیه از «نبأ به معنای خبر» استفاده کرده است. خبر غیبی، خبر از آخرت، خبر از رخدادهای اجتماعی و ... . قرآن در دو آیه «نبأ» را با پسوند «عظیم» آورده است.
* قرآن بعد از بیان جایگاه اهل تقوی و اهل طغیان در آخرت در آیات ۴۹ تا ۶۶ سوره ص، به رسول خدا دستور می‌دهد که ای پیامبر به این مردم بگو: {{قرآن|قُلْ هُوَ نَبَأٌ عَظيمٌ |۶۷|أَنْتُمْ عَنْهُ مُعْرِضُونَ |۶۸|ترجمه= بگو: اين خبرى بزرگ است. [كه‏] شما از آن روى برمى‏تابيد.|سوره =ص|آیه=۶۸-۶۷}}
* قرآن بعد از بیان جایگاه اهل تقوی و اهل طغیان در آخرت در آیات ۴۹ تا ۶۶ سوره ص، به رسول خدا دستور می‌دهد که به مردم بگوید: {{قرآن|قُلْ هُوَ نَبَأٌ عَظيمٌ|۶۷|أَنْتُمْ عَنْهُ مُعْرِضُونَ|۶۸|ترجمه=بگو: اين خبرى بزرگ است. [كه‏] شما از آن روى برمى‌‏تابيد.|سوره=ص|آیه=۶۸-۶۷}}
* در سوره نبأ نیز آمده است: {{قرآن| عَمَّ يَتَساءَلُونَ |۱| عَنِ النَّبَإِ الْعَظيمِ |۲| ترجمه= درباره چه چيز از يكديگر مى‏پرسند؟ از خبر بزرگ و پراهميّت (رستاخيز)!|سوره= نبأ|آیه=۲-۱}}
* در سوره نبأ نیز آمده است: {{قرآن|عَمَّ يَتَساءَلُونَ|۱|عَنِ النَّبَإِ الْعَظيمِ|۲|ترجمه=درباره چه چيز از يكديگر مى‏‌پرسند؟ از خبر بزرگ و پراهميّت (رستاخيز)!|سوره=نبأ|آیه=۲-۱}}
در ادامه این آیه می‌گوید که چنين نيست كه آنها فكر مى‌‏كنند، و بزودى مى‌‏فهمند. باز هم چنين نيست كه آنها مى‏‌پندارند و بزودى مى‏‌فهمند (كه قيامت حق است)!<ref>سوره نبأ، آیه۵-۴.</ref> سپس شگفتی‌های جهان هستی را بیان می‌کند.<ref>سوره نبأ، آیه۱۶-۶.</ref> بعد از آن می‌گوید روز جدايى، ميعاد همگان است! روزى كه در «صور» دميده مى‏‌شود و شما فوج فوج (به محشر) مى‌‏آييد!<ref>سوره نبأ، آیه۱۸-۱۷.</ref> و تا آخر سوره از رخدادهای برپایی قیامت، بهشتیان و جهنمیان سخن می‌گوید.<ref>سوره نبأ، آیه۴۰-۱۹.</ref>
در ادامه این آیه می‌گوید که چنين نيست كه آنها فكر مى‌‏كنند و بزودى مى‌‏فهمند. باز هم چنين نيست كه آنها مى‏‌پندارند و بزودى مى‏‌فهمند (كه قيامت حق است)!<ref>سوره نبأ، آیه۵-۴.</ref> سپس شگفتی‌های جهان هستی را بیان می‌کند.<ref>سوره نبأ، آیه۱۶-۶.</ref> بعد از آن می‌گوید روز جدايى، ميعاد همگان است! روزى كه در «صور» دميده مى‏‌شود و شما فوج فوج (به محشر) مى‌‏آييد!<ref>سوره نبأ، آیه۱۸-۱۷.</ref> و تا آخر سوره از رخدادهای برپایی قیامت، بهشتیان و جهنمیان سخن می‌گوید.<ref>سوره نبأ، آیه۴۰-۱۹.</ref>


با توجه به اینکه قبل و بعد هر دو آیه درباره قیامت است، '''نَبَإِ الْعَظِيمِ''' در این دو آیه ۲  به معنای «خبر بزرگ» و مراد از آن [[قیامت]] است. مفسران نیز همین تفسیر را دارند.
با توجه به اینکه قبل و بعد هر دو آیه درباره قیامت است، '''نَبَإِ الْعَظِيمِ''' در این دو آیه ۲  به معنای «خبر بزرگ» و مراد از آن [[قیامت]] است. مفسران نیز همین تفسیر را دارند.
<ref>کاشانی، فتح الله، منهج الصادقین، تهران، کتابفروشی اسلامیه، چاپ دوم، ۱۳۴۴ش، ج۱۰، ص۱۲۵.</ref>
<ref>کاشانی، فتح الله، منهج الصادقین، تهران، کتابفروشی اسلامیه، چاپ دوم، ۱۳۴۴ش، ج۱۰، ص۱۲۵.</ref>
<ref>قرشی، علی اکبر،  تفسيراحسن‌الحديث، ج۱۲، ص۳۳.</ref>
<ref>قرشی، علی اکبر،  تفسيراحسن‌الحديث، ج۱۲، ص۳۳.</ref>
خبر عظیم، خبر قیامت است که قرآن در سوره‌هاى مکى و مخصوصا در سوره‌هایى که در اوائل بعثت نازل شده، اهتمام زیادی در اثبات آن دارد. تأیید این معنا، سیاق آیات سوره نبا است که در آنها تنها به مسئله قیامت و استدلال بر واقعیت و حقانیت آن پرداخته شده است.<ref>طباطبایی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه: محمد باقر موسوی همدانی، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ج۲۰، ص۲۵۷.</ref>  
خبر عظیم، خبر قیامت است که قرآن در سوره‌هاى مکى و مخصوصا در سوره‌هایى که در اوائل بعثت نازل شده، اهتمام زیادی در اثبات آن دارد. تأیید این معنا، سیاق آیات سوره نبا است که به مسئله قیامت و استدلال بر واقعیت و حقانیت آن پرداخته شده است.<ref>طباطبایی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه: محمد باقر موسوی همدانی، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ج۲۰، ص۲۵۷.</ref>  


برخی مفسران شیعه معتقدند مراد از «نبأ عظیم» در آیه ۲ سوره نبأ امام علی(ع) است.<ref>رازي، ابوالفتوح،  روض الجنان و روح الجنان في تفسير القرآن، ج۲۰، ص۱۱۱.</ref> امام علی(ع) در روایتی، خود را خبر بزرگی دانسته که در [[خلافت امام علی(ع)|جانشینی او]] پس از [[پیامبر(ص)]] اختلاف کردند.<ref>کلینی، محمد، کافی، ج۱، ص۲۰۷، روایت ۳.</ref> برخی تفاسیر شیعه آن را [[امام علی(ع)]]، [[پیامبر(ص)]]،<ref>موسوی سبزواری، عبدالاعلی، مواهب علیه، نجف، الادب، ۱۴۰۴ق، ج۴، ص۳۸۰.</ref> [[قرآن]]<ref>طبرسی، فضل، مجمع البیان، گروه مترجمان، تهران، انتشارات فراهانی، چاپ اول، ۱۳۵۰ش، ذیل آیه.</ref> دانسته‌اند. این تفاسیر در بیان معنای باطنی بوده و منافاتی با معنای قیامت از این لفظ ندارد.  
برخی مفسران شیعه معتقدند مراد از «نبأ عظیم» در آیه ۲ سوره نبأ امام علی(ع) است.<ref>رازي، ابوالفتوح،  روض الجنان و روح الجنان في تفسير القرآن، ج۲۰، ص۱۱۱.</ref> امام علی(ع) در روایتی، خود را خبر بزرگی دانسته که در [[خلافت امام علی(ع)|جانشینی او]] پس از [[پیامبر(ص)]] اختلاف کردند.<ref>کلینی، محمد، کافی، ج۱، ص۲۰۷، روایت ۳.</ref> برخی تفاسیر شیعه آن را [[امام علی(ع)]]، [[پیامبر(ص)]]،<ref>موسوی سبزواری، عبدالاعلی، مواهب علیه، نجف، الادب، ۱۴۰۴ق، ج۴، ص۳۸۰.</ref> [[قرآن]]<ref>طبرسی، فضل، مجمع البیان، گروه مترجمان، تهران، انتشارات فراهانی، چاپ اول، ۱۳۵۰ش، ذیل آیه.</ref> دانسته‌اند. این تفاسیر در بیان معنای باطنی بوده و منافاتی با معنای قیامت از این لفظ ندارد.  

نسخهٔ ‏۲۷ ژانویهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۱۰:۰۳

سؤال
مراد از ﴿النَّبَإِ الْعَظِیمدر آیه دوم سوره نبأ چیست؟ آیا عبارت «یا بن النباء العظیم» در دعای ندبه ارتباطی با این آیه دارد؟
درگاه‌ها


قرآن در بیش از هفتاد آیه از «نبأ به معنای خبر» استفاده کرده است. خبر غیبی، خبر از آخرت، خبر از رخدادهای اجتماعی و ... . قرآن در دو آیه «نبأ» را با پسوند «عظیم» آورده است.

  • قرآن بعد از بیان جایگاه اهل تقوی و اهل طغیان در آخرت در آیات ۴۹ تا ۶۶ سوره ص، به رسول خدا دستور می‌دهد که به مردم بگوید: ﴿قُلْ هُوَ نَبَأٌ عَظيمٌ۝۶۷أَنْتُمْ عَنْهُ مُعْرِضُونَ۝۶۸؛ بگو: اين خبرى بزرگ است. [كه‏] شما از آن روى برمى‌‏تابيد.(ص:۶۸-۶۷)
  • در سوره نبأ نیز آمده است: ﴿عَمَّ يَتَساءَلُونَ۝۱عَنِ النَّبَإِ الْعَظيمِ۝۲؛ درباره چه چيز از يكديگر مى‏‌پرسند؟ از خبر بزرگ و پراهميّت (رستاخيز)!(نبأ:۲-۱)

در ادامه این آیه می‌گوید که چنين نيست كه آنها فكر مى‌‏كنند و بزودى مى‌‏فهمند. باز هم چنين نيست كه آنها مى‏‌پندارند و بزودى مى‏‌فهمند (كه قيامت حق است)![۱] سپس شگفتی‌های جهان هستی را بیان می‌کند.[۲] بعد از آن می‌گوید روز جدايى، ميعاد همگان است! روزى كه در «صور» دميده مى‏‌شود و شما فوج فوج (به محشر) مى‌‏آييد![۳] و تا آخر سوره از رخدادهای برپایی قیامت، بهشتیان و جهنمیان سخن می‌گوید.[۴]

با توجه به اینکه قبل و بعد هر دو آیه درباره قیامت است، نَبَإِ الْعَظِيمِ در این دو آیه ۲ به معنای «خبر بزرگ» و مراد از آن قیامت است. مفسران نیز همین تفسیر را دارند. [۵] [۶] خبر عظیم، خبر قیامت است که قرآن در سوره‌هاى مکى و مخصوصا در سوره‌هایى که در اوائل بعثت نازل شده، اهتمام زیادی در اثبات آن دارد. تأیید این معنا، سیاق آیات سوره نبا است که به مسئله قیامت و استدلال بر واقعیت و حقانیت آن پرداخته شده است.[۷]

برخی مفسران شیعه معتقدند مراد از «نبأ عظیم» در آیه ۲ سوره نبأ امام علی(ع) است.[۸] امام علی(ع) در روایتی، خود را خبر بزرگی دانسته که در جانشینی او پس از پیامبر(ص) اختلاف کردند.[۹] برخی تفاسیر شیعه آن را امام علی(ع)، پیامبر(ص)،[۱۰] قرآن[۱۱] دانسته‌اند. این تفاسیر در بیان معنای باطنی بوده و منافاتی با معنای قیامت از این لفظ ندارد.

ازامام صادق (ع) درباره آیه ﴿‏عم يتساءلون‏ عن النبإ العظيم‏ نقل شده که مراد از آن ولایت امیر المؤمنین (ع) است.[۱۲]

با توجه به اینکه در روايات مى‌‏خوانيم كه: «نَبَأٌ عَظِيمٌ» علىّ بن ابى‌‏طالب است و خود حضرت فرمود: «انی النبأ العظيم»[۱۳] چنانكه در دعاى ندبه نيز خطاب به حضرت مهدى (عج) مى‌‏گوييم: «يا بن النباء العظيم‏»[۱۴] پس عبارت «یَا بْنَ النَّبَإِ الْعَظِيم؛ ای پسر خبر بزرگ» در دعای ندبه، به آیه ۲ سوره نبأ اشاره دارد و امام مهدی(ع) را فرزند امام علی(ع) و پیامبر(ص) معرفی می‌کند.


منابع

  1. سوره نبأ، آیه۵-۴.
  2. سوره نبأ، آیه۱۶-۶.
  3. سوره نبأ، آیه۱۸-۱۷.
  4. سوره نبأ، آیه۴۰-۱۹.
  5. کاشانی، فتح الله، منهج الصادقین، تهران، کتابفروشی اسلامیه، چاپ دوم، ۱۳۴۴ش، ج۱۰، ص۱۲۵.
  6. قرشی، علی اکبر، تفسيراحسن‌الحديث، ج۱۲، ص۳۳.
  7. طباطبایی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه: محمد باقر موسوی همدانی، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ج۲۰، ص۲۵۷.
  8. رازي، ابوالفتوح، روض الجنان و روح الجنان في تفسير القرآن، ج۲۰، ص۱۱۱.
  9. کلینی، محمد، کافی، ج۱، ص۲۰۷، روایت ۳.
  10. موسوی سبزواری، عبدالاعلی، مواهب علیه، نجف، الادب، ۱۴۰۴ق، ج۴، ص۳۸۰.
  11. طبرسی، فضل، مجمع البیان، گروه مترجمان، تهران، انتشارات فراهانی، چاپ اول، ۱۳۵۰ش، ذیل آیه.
  12. كلينى، محمد بن يعقوب، الكافي، تهران، دارالکتب الإسلامية، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ ق. ج۱، ص ۴۱۸.
  13. كلينى، محمد بن يعقوب‏، الكافي، تهران، دار الكتب الإسلامية، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق، ج۸، ص ۳۰.
  14. قرائتى، محسن، تفسير نور، تهران، مركز فرهنگى درسهايى از قرآن، چاپ اول، ۱۳۸۸ ش. ج۸، ص ۱۲۳.