مناجات امام علی(ع) در مسجد کوفه: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: ویرایش مبدأ ۲۰۱۷
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۳۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{نیازمند گسترش}}
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}آیا سند مناجات امام علی(ع) در مسجد کوفه معتبر است؟{{پایان سوال}}
{{سوال}}
 
محتوا و موسیقی مناجات امام علی(ع) در مسجد کوفه چه نکاتی دارد؟
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
{{درگاه|غدیر}}
{{درگاه|غدیر}}
'''مناجات امام علی(ع) در مسجد کوفه''' برای اولین بار در کتاب [[المزار الکبیر (کتاب)|المَزار الکبیر]] نوشته [[محمد بن جعفر مشهدی|ابن مشهدی]] (درگذشت ۶۱۰ق)، بدون سند نقل شده است.<ref>ابن مشهدی، محمد، المزار الکبیر، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۴۱۹ ق‏، چاپ ۱، ص ۱۷۳.</ref> دیگر کتاب‌های مربوط به دعا و زیارت نیز، این مناجات را بدون ذکر سند از کتاب المزار الکبیر نقل کرده‌اند.<ref>مکی (شهید اول)، محمد، المزار، قم، مدرسه امام مهدی علیه السلام، ۱۴۱۰ ق، چاپ اول، ص۲۴۸؛ کفعمی، ابراهیم، البلد الأمین و الدرع الحصین، بیروت، ‏ مؤسسه الأعلمی للمطبوعات، ۱۴۱۸ ق، چاپ اول، ص۳۱۹.</ref> [[شهید اول]] (درگذشت ۷۸۶ق) این مناجات را در کتاب [[المزار (شهید اول)|المزار]]<ref>مکی (شهید اول)، محمد، المزار، قم، مدرسه امام مهدی علیه السلام، ۱۴۱۰ ق، چاپ اول، ص۲۴۸.</ref> و [[ابراهیم کفعمی]] (درگذشت ‏۹۰۵ ق) در کتاب [[البلد الامین و الدرع الحصین (کتاب)|البلد الامین]] این مناجات را نقل کرده‌اند.<ref>کفعمی، ابراهیم، البلد الأمین و الدرع الحصین، بیروت، ‏ مؤسسه الأعلمی للمطبوعات، ۱۴۱۸ ق، چاپ اول، ص۳۱۹.</ref> کفعمی در مقدمه کتابش، مطالب کتاب خود را گردآوری شده از منابع معتبر دانسته است.<ref>کفعمی، ابراهیم، البلد الأمین و الدرع الحصین، بیروت، ‏ مؤسسه الأعلمی للمطبوعات، ۱۴۱۸ ق، چاپ اول، مقدمه.</ref>
'''مناجات امام علی(ع) در مسجد کوفه''' دعایی که آن‌را نمونه کاملی از تضرع و وصفِ حالِ بندگان صالح خدا با معبود دانسته‌اند.<ref name=":0" />  این مناجات دارای دو بخش و ۳۲ فراز است. بخش نخستِ دعا، تعدادی از ویژگی‌ها و سختی‌های [[روز قیامت]] را ذکر کرده و از خداوند رهایی از آنها را درخواست می‌کند.<ref> بلوچی، شرحی بر مناجات حضرت امیر(ع) در مسجد کوفه، ۱۳۹۴ش، ص۱۹.</ref> بخش دوم مناجات با عبارت «مولای یا مولای» در آغاز تمام فرازها شروع و خدا را با یکی از اسماء و صفاتش خطاب قرار داده و در برابر هر صفتی به عجز و ناتوانی انسان اشاره کرده و در پایان هر فراز، رحمت خدا درخواست شده است.<ref> بلوچی، شرحی بر مناجات حضرت امیر(ع) در مسجد کوفه، ۱۳۹۴ش، ص۱۹.</ref>
 
{{جعبه نقل قول|وَاَسْئَلُكَ الاَْمانَ يَوْمَ يَوَدُّ الْمُجْرِمُ لَوْ يَفْتَدى مِنْ عَذابِ يَوْمَئِذٍ بِبَنيهِ وَ صاحِبَتِهِ وَ اَخيهِ وَ فَصيلَتِهِ الَّتى تُؤْويهِ وَ مَنْ فِى الاَْرْضِ جَميعاً ثُمَّ يُنْجيهِ كَلاّ اِنَّها لَظى نَزّاعَةً لِلشَّوى؛{{سخ}}و از تو خواهم امان در آن روزى كه شخص جنايتكار دوست دارد كه فدا دهد از عذاب آن روز پسرانش و همسرش و برادرش و خويشاوندانش كه او را در پناه گيرند و هر كه در زمين هست يكسره كه بلكه او را نجات دهد، هرگز كه جهنم آتشى است سوزان كه پوست از سر بكند.| تراز = راست
}}
 
این مناجات برای اولین بار در کتاب [[المزار الکبیر (کتاب)|المَزار الکبیر]] نوشته [[محمد بن جعفر مشهدی|ابن‌مشهدی]] (درگذشت ۶۱۰ق) نقل شده است.<ref>ابن مشهدی، محمد، المزار الکبیر، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۴۱۹ ق‏، چاپ ۱، ص ۱۷۳.</ref> کتاب المزار الکبیر ابن‌مشهدی از قدیمی‌ترین کتاب‌هایی است که زیارات و دعاها در آن گردآورده شده است. ابن مشهدی در مقدمه کتابش، مطالب نقل شده در کتاب را از راویان [[ثقه]] و مورد اعتماد دانسته است.<ref>ابن مشهدی، محمد، المزار الکبیر، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۴۱۹ ق‏، چاپ ۱، ص۲۷.</ref>
 
دیگر کتاب‌های مربوط به دعا و زیارت نیز، این مناجات را بدون ذکر سند از کتاب المزار الکبیر نقل کرده‌اند.<ref>مکی (شهید اول)، محمد، المزار، قم، مدرسه امام مهدی علیه السلام، ۱۴۱۰ ق، چاپ اول، ص۲۴۸؛ کفعمی، ابراهیم، البلد الأمین و الدرع الحصین، بیروت، ‏ مؤسسه الأعلمی للمطبوعات، ۱۴۱۸ ق، چاپ اول، ص۳۱۹.</ref> [[شهید اول]] (درگذشت ۷۸۶ق) این مناجات را در کتاب [[المزار (شهید اول)|المزار]]<ref>مکی (شهید اول)، محمد، المزار، قم، مدرسه امام مهدی علیه السلام، ۱۴۱۰ ق، چاپ اول، ص۲۴۸.</ref> و [[ابراهیم کفعمی]] (درگذشت ‏۹۰۵ ق) در کتاب [[البلد الامین و الدرع الحصین (کتاب)|البلد الامین]] نقل کرده‌اند.<ref>کفعمی، ابراهیم، البلد الأمین و الدرع الحصین، بیروت، ‏ مؤسسه الأعلمی للمطبوعات، ۱۴۱۸ ق، چاپ اول، ص۳۱۹.</ref> کفعمی در مقدمه کتابش، مطالب کتاب خود را گردآوری شده از منابع معتبر دانسته است.<ref>کفعمی، ابراهیم، البلد الأمین و الدرع الحصین، بیروت، ‏ مؤسسه الأعلمی للمطبوعات، ۱۴۱۸ ق، چاپ اول، مقدمه.</ref>
 
منابع، این مناجات را به امام علی(ع) نسبت داده‌اند و در ذیل اعمال مسجد کوفه، آن‌را نقل کرده‌اند.<ref>ابن مشهدی، محمد، المزار الکبیر، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۴۱۹ ق‏، چاپ ۱، ص۲۷.</ref> مناجات امام علی(ع) یادآور حوادث هولناک قیامت و گواهی بر فقر و نیاز ذاتی انسان به خدا است که ذهن و قلب را به سوی پروردگار متوجه می‌سازد.<ref name=":0">خضری، «ساختار موسیقایی مناجات امام علی (ع) در مسجد کوفه»، ص۱۲۵.</ref>
 
[[پرونده:Monajat-Ali-Samavati.mp3|بندانگشتی|مناجات امام علی(ع) با صدای مهدی سماواتی]]
 
برخی محققان با بررسی موسیقایی این مناجات، نتیجه گرفته‌اند که موضع قیامت در قسمت نخست مناجات، با به کارگیری متناسب هجای بلند و کوتاه، تکرار و سجع برخاسته از واژگان، در گوش آدمی طنین می‌اندازد. همچنین در بخش دوم مناجات که تضرع به درگاه خداوند است، ذوق در انتخاب واژگان متضاد، تکرار واژگان و سجع متوازن، در قوت بخشی موسیقی آن موثر افتاده است.<ref>خضری، «ساختار موسیقایی مناجات امام علی (ع) در مسجد کوفه»، ص۱۲۴.</ref>


کتاب المزار الکبیر ابن مشهدی از قدیمی‌ترین کتاب‌هایی است که زیارات در آن گردآورده شده است. ابن مشهدی در مقدمه کتابش، مطالب نقل شده در کتابش را از راویان [[ثقه]] و مورد اعتماد دانسته است.<ref>المزار الکبیر ابن مشهدی، پیشین، ص۲۷.</ref> [[سید ابن طاووس]] (درگذشت ۶۶۴ق) در کتاب [[مصباح الزائر (کتاب)|مصباح الزائر]] و [[سید عبدالکریم بن طاووس]] (درگذشت ۶۹۳ق) در کتاب [[فرحة الغری فی تعیین قبر امیرالمؤمنین (کتاب)|فَرحةُ الغَریّ]] به آن اعتماد کرده‌اند. [[علامه مجلسی]] نیز در کتاب [[بحارالانوار]]، با توجه به کیفیت اسناد المزار الکبیر آن را کتاب معتبری شمرده و به آن اعتماد کرده است.<ref>مجلسی، محمد باقر، بحار الأنوار، ج‏۱، ص۳۵.</ref>
{{نقل قول دوقلو تاشو
{{نقل قول دوقلو تاشو
| تیتر = مناجات امام علی(ع)
| تیتر = مناجات امام علی(ع)
| عنوان ستون چپ = ترجمه|اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ الْأَمَانَ يَوْمَ لا يَنْفَعُ مالٌ وَ لا بَنُونَ إِلَّا مَنْ أَتَى اللَّهَ بِقَلْبٍ سَلِيمٍ، وَ أَسْأَلُكَ الْأَمَانَ يَوْمَ يَعَضُّ الظَّالِمُ عَلى‏ يَدَيْهِ يَقُولُ يا لَيْتَنِي اتَّخَذْتُ مَعَ الرَّسُولِ سَبِيلًا.  
| عنوان ستون چپ = ترجمه|اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ الْأَمَانَ یَوْمَ لا یَنْفَعُ مالٌ وَ لا بَنُونَ إِلَّا مَنْ أَتَی اللَّهَ بِقَلْبٍ سَلِیمٍ، وَ أَسْأَلُکَ الْأَمَانَ یَوْمَ یَعَضُّ الظَّالِمُ عَلی یَدَیْهِ یَقُولُ یا لَیْتَنِی اتَّخَذْتُ مَعَ الرَّسُولِ سَبِیلًا.
|خدایا از تو امان مى خواهم، روزى كه سودى ندهد مال و فرزندان مگر كسى كه دلى به تمام معنى سالم نزد خدا آرد، و از تو امان مى‌خواهم روزى كه ستمكار مى‌گیرد هر دو دستش را، و مى‌گويد اى كاش همراه پيامبر راه خدا را انتخاب مى‌كردم.
|خدایا از تو امان می‌خواهم، روزی که سودی ندهد مال و فرزندان مگر کسی که دلی به تمام معنی سالم نزد خدا آرد، و از تو امان می‌خواهم روزی که ستمکار می‌گیرد هر دو دستش را، و می‌گوید ای کاش همراه پیامبر راه خدا را انتخاب می‌کردم.
|وَ أَسْأَلُكَ الْأَمَانَ يَوْمَ يُعْرَفُ الْمُجْرِمُونَ بِسِيماهُمْ فَيُؤْخَذُ بِالنَّواصِي وَ الْأَقْدامِ، وَ أَسْأَلُكَ الْأَمَانَ يَوْمَ لا يَجْزِي والِدٌ عَنْ وَلَدِهِ وَ لا مَوْلُودٌ هُوَ جازٍ عَنْ والِدِهِ شَيْئاً إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ  
|وَ أَسْأَلُکَ الْأَمَانَ یَوْمَ یُعْرَفُ الْمُجْرِمُونَ بِسِیماهُمْ فَیُؤْخَذُ بِالنَّواصِی وَ الْأَقْدامِ، وَ أَسْأَلُکَ الْأَمَانَ یَوْمَ لا یَجْزِی والِدٌ عَنْ وَلَدِهِ وَ لا مَوْلُودٌ هُوَ جازٍ عَنْ والِدِهِ شَیْئاً إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ
|و از تو امان مى‌خواهم روزى كه شناخته شوند گناه‌كاران به نشانه هايشان، و به پيشاني ها و قدم‌ها بگيرندشان و از تو امان مى‌خواهم روزى كه كفايت نمى‌كند پدرى از فرزندش، و نه فرزندى كفايت كننده است از پدرش به هيچ وجه، البته وعده خدا حق است.
|و از تو امان می‌خواهم روزی که شناخته شوند گناه‌کاران به نشانه‌هایشان، و به پیشانی‌ها و قدم‌ها بگیرندشان و از تو امان می‌خواهم روزی که کفایت نمی‌کند پدری از فرزندش، و نه فرزندی کفایت کننده است از پدرش به هیچ وجه، البته وعده خدا حق است.
|وَ أَسْأَلُكَ الْأَمَانَ يَوْمَ لا يَنْفَعُ الظَّالِمِينَ مَعْذِرَتُهُمْ وَ لَهُمُ اللَّعْنَةُ وَ لَهُمْ سُوءُ الدَّارِ، وَ أَسْأَلُكَ الْأَمَانَ يَوْمَ لا تَمْلِكُ نَفْسٌ لِنَفْسٍ شَيْئاً وَ الْأَمْرُ يَوْمَئِذٍ لِلَّهِ. وَ أَسْأَلُكَ الْأَمَانَ يَوْمَ يَفِرُّ الْمَرْءُ مِنْ أَخِيهِ، وَ أُمِّهِ وَ أَبِيهِ، وَ صاحِبَتِهِ وَ بَنِيهِ، لِكُلِّ امْرِئٍ مِنْهُمْ يَوْمَئِذٍ شَأْنٌ يُغْنِيهِ
|وَ أَسْأَلُکَ الْأَمَانَ یَوْمَ لا یَنْفَعُ الظَّالِمِینَ مَعْذِرَتُهُمْ وَ لَهُمُ اللَّعْنَةُ وَ لَهُمْ سُوءُ الدَّارِ، وَ أَسْأَلُکَ الْأَمَانَ یَوْمَ لا تَمْلِکُ نَفْسٌ لِنَفْسٍ شَیْئاً وَ الْأَمْرُ یَوْمَئِذٍ لِلَّهِ.
|و از تو امان مى‌خواهم روزى كه عذرخواهى ستمكاران سود نمى‌دهد، و بر ايشان است لعنت، و عذاب و شكنجه سراى آخرت و از تو امان مي‌خواهم روزى كه كسى براى كسى اختيار چيزى را ندارد، و اختيار همه چيز در آن روز براى خداست، و از تو امان مى‌خواهم روزى كه انسان فرار مى كند از برادر و پدر و مادر و همسر و فرزندانش و براى هركدام از آنها در آن روز كارى است، كه آن كار او را بس است.
|و از تو امان می‌خواهم روزی که عذرخواهی ستمکاران سود نمی‌دهد، و بر ایشان لعنت، عذاب و شکنجه آخرت است. از تو امان می‌خواهم روزی که کسی برای دیگری اختیار چیزی را ندارد، و اختیار همه چیز در آن روز برای خداوند است
|وَ أَسْأَلُكَ الْأَمَانَ يَوْمَ يَوَدُّ الْمُجْرِمُ لَوْ يَفْتَدِي مِنْ عَذابِ يَوْمِئِذٍ بِبَنِيهِ، وَ صاحِبَتِهِ وَ أَخِيهِ، وَ فَصِيلَتِهِ الَّتِي تُؤْوِيهِ، وَ مَنْ فِي الْأَرْضِ جَمِيعاً ثُمَّ يُنْجِيهِ، كَلَّا إِنَّها لَظى‏، نَزَّاعَةً لِلشَّوى‏.
|وَ أَسْأَلُکَ الْأَمَانَ یَوْمَ یَفِرُّ الْمَرْءُ مِنْ أَخِیهِ، وَ أُمِّهِ وَ أَبِیهِ، وَ صاحِبَتِهِ وَ بَنِیهِ، لِکُلِّ امْرِئٍ مِنْهُمْ یَوْمَئِذٍ شَأْنٌ یُغْنِیهِ
|و از تو امان مى‌خواهم روزى كه گناه‌كار دوست دارد، اگر بتواند از عذاب آن روز، پسرانش و همسرش و برادرش و خويشانش كه او را در بر مى‌گيرند و هركه در روى زمين است بها بدهد سپس اين بها دادن او را نجات دهد هرگز! همانا عذاب الهى آتشى شعله‌ور است، بركننده پوست اعضا براى سوزاندن است!
|و از تو امان می‌خواهم روزی که انسان فرار می‌کند از برادر، پدر، مادر، همسر و فرزندانش و برای هرکدام از آنها در آن روز کاری است، که آن کار او را بس است.
|مَوْلَايَ يَا مَوْلَايَ أَنْتَ الْمَوْلَى وَ أَنَا الْعَبْدُ، وَ هَلْ يَرْحَمُ الْعَبْدَ إِلَّا الْمَوْلَى، مَوْلَايَ يَا مَوْلَايَ أَنْتَ الْمَالِكُ وَ أَنَا الْمَمْلُوكُ، وَ هَلْ يَرْحَمُ الْمَمْلُوكَ إِلَّا الْمَالِكُ، مَوْلَايَ يَا مَوْلَايَ أَنْتَ الْعَزِيزُ وَ أَنَا الذَّلِيلُ، وَ هَلْ يَرْحَمُ الذَّلِيلَ إِلَّا الْعَزِيزُ. مَوْلَايَ يَا مَوْلَايَ أَنْتَ الْخَالِقُ وَ أَنَا الْمَخْلُوقُ، وَ هَلْ يَرْحَمُ الْمَخْلُوقَ إِلَّا الْخَالِقُ، مَوْلَايَ يَا مَوْلَايَ أَنْتَ الْعَظِيمُ وَ أَنَا الْحَقِيرُ، وَ هَلْ يَرْحَمُ الْحَقِيرَ إِلَّا الْعَظِيمُ، مَوْلَايَ يَا مَوْلَايَ أَنْتَ الْقَوِيُّ وَ أَنَا الضَّعِيفُ، وَ هَلْ يَرْحَمُ الضَّعِيفَ إِلَّا الْقَوِيُّ. مَوْلَايَ يَا مَوْلَايَ أَنْتَ الْغَنِيُّ وَ أَنَا الْفَقِيرُ، وَ هَلْ يَرْحَمُ الْفَقِيرَ إِلَّا الْغَنِيُّ، مَوْلَايَ يَا مَوْلَايَ أَنْتَ الْمُعْطِي وَ أَنَا السَّائِلُ وَ هَلْ يَرْحَمُ السَّائِلَ إِلَّا الْمُعْطِي. مَوْلَايَ يَا مَوْلَايَ أَنْتَ الْحَيُّ وَ أَنَا الْمَيِّتُ وَ هَلْ يَرْحَمُ الْمَيِّتَ إِلَّا الْحَيُّ، مَوْلَايَ يَا مَوْلَايَ أَنْتَ الْبَاقِي وَ أَنَا الْفَانِي وَ هَلْ يَرْحَمُ الْفَانِيَ إِلَّا الْبَاقِي، مَوْلَايَ يَا مَوْلَايَ أَنْتَ الدَّائِمُ وَ أَنَا الزَّائِلُ، وَ هَلْ يَرْحَمُ الزَّائِلَ إِلَّا الدَّائِمُ. مَوْلَايَ يَا مَوْلَايَ أَنْتَ الرَّازِقُ وَ أَنَا الْمَرْزُوقُ، وَ هَلْ يَرْحَمُ الْمَرْزُوقَ إِلَّا الرَّازِقُ، مَوْلَايَ يَا مَوْلَايَ أَنْتَ الْجَوَادُ وَ أَنَا الْبَخِيلُ، وَ هَلْ يَرْحَمُ الْبَخِيلَ إِلَّا الْجَوَادُ، مَوْلَايَ يَا مَوْلَايَ أَنْتَ الْمُعَافِي وَ أَنَا الْمُبْتَلَى، وَ هَلْ يَرْحَمُ الْمُبْتَلَى إِلَّا الْمُعَافِي. مَوْلَايَ يَا مَوْلَايَ أَنْتَ الْكَبِيرُ وَ أَنَا الصَّغِيرُ، وَ هَلْ يَرْحَمُ الصَّغِيرَ إِلَّا الْكَبِيرُ، مَوْلَايَ يَا مَوْلَايَ أَنْتَ الْهَادِي وَ أَنَا الضَّالُّ، وَ هَلْ يَرْحَمُ الضَّالَّ إِلَّا الْهَادِي، مَوْلَايَ يَا مَوْلَايَ أَنْتَ الرَّحْمَنُ وَ أَنَا الْمَرْحُومُ، وَ هَلْ يَرْحَمُ الْمَرْحُومَ إِلَّا الرَّحْمَنُ، مَوْلَايَ يَا مَوْلَايَ أَنْتَ السُّلْطَانُ وَ أَنَا الْمُمْتَحَنُ، وَ هَلْ يَرْحَمُ الْمُمْتَحَنَ إِلَّا السُّلْطَانُ. مَوْلَايَ يَا مَوْلَايَ أَنْتَ الدَّلِيلُ وَ أَنَا الْمُتَحَيِّرُ، وَ هَلْ يَرْحَمُ الْمُتَحَيِّرَ إِلَّا الدَّلِيلُ، مَوْلَايَ يَا مَوْلَايَ أَنْتَ الْغَفُورُ وَ أَنَا الْمُذْنِبُ وَ هَلْ يَرْحَمُ الْمُذْنِبَ إِلَّا الْغَفُورُ، مَوْلَايَ يَا مَوْلَايَ أَنْتَ الْغَالِبُ وَ أَنَا الْمَغْلُوبُ، وَ هَلْ يَرْحَمُ الْمَغْلُوبَ إِلَّا الْغَالِبُ، مَوْلَايَ يَا مَوْلَايَ أَنْتَ الرَّبُّ وَ أَنَا الْمَرْبُوبُ وَ هَلْ يَرْحَمُ الْمَرْبُوبَ إِلَّا الرَّبُّ.
|وَ أَسْأَلُکَ الْأَمَانَ یَوْمَ یَوَدُّ الْمُجْرِمُ لَوْ یَفْتَدِی مِنْ عَذابِ یَوْمِئِذٍ بِبَنِیهِ، وَ صاحِبَتِهِ وَ أَخِیهِ، وَ فَصِیلَتِهِ الَّتِی تُؤْوِیهِ، وَ مَنْ فِی الْأَرْضِ جَمِیعاً ثُمَّ یُنْجِیهِ، کَلَّا إِنَّها لَظی‏، نَزَّاعَةً لِلشَّوی‏.
مَوْلَايَ يَا مَوْلَايَ أَنْتَ الْمُتَكَبِّرُ وَ أَنَا الْخَاشِعُ، وَ هَلْ يَرْحَمُ الْخَاشِعَ إِلَّا الْمُتَكَبِّرُ، مَوْلَايَ يَا مَوْلَايَ ارْحَمْنِي بِرَحْمَتِكَ، وَ ارْضَ عَنِّي بِجُودِكَ وَ كَرَمِكَ، يَا ذَا الْجُودِ وَ الْإِحْسَانِ، وَ الطَّوْلِ وَ الِامْتِنَانِ، بِرَحْمَتِكَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِين<ref>‏ ابن مشهدی، المزار الکبیر، ۱۴۱۹ق، ص۱۷۳-۱۷۷.</ref>
|و از تو امان می‌خواهم روزی که گناه‌کار دوست دارد، اگر بتواند، فدیه بدهد از عذاب آن روز، پسران، همسر، برادر، خویشانش را که او را در بر می‌گیرند و هرکه در روی زمین است تا این فدیه‌ها او را نجات دهد. هرگز! همانا عذاب الهی آتشی شعله‌ور است، برکننده پوست اعضا برای سوزاندن.
|
|مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الْمَوْلَی وَ أَنَا الْعَبْدُ، وَ هَلْ یَرْحَمُ الْعَبْدَ إِلَّا الْمَوْلَی، مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الْمَالِکُ وَ أَنَا الْمَمْلُوکُ، وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمَمْلُوکَ إِلَّا الْمَالِکُ، مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الْعَزِیزُ وَ أَنَا الذَّلِیلُ، وَ هَلْ یَرْحَمُ الذَّلِیلَ إِلَّا الْعَزِیزُ
مولايم اى مولاى من، تو مولايى و من بنده‌ام، آيا رحم مى‌كند به بنده جز مولا؟ مولايم اى مولاى من، تو مالكى و من مملوكم، آيا رحم مى‌كند به بنده جز مولا؟ مولايم اى مولاى من، تو عزيزى و من خوار، آيا رحم مى‌كند به خوار جز عزيز؟ مولايم اى مولاى من، تو خالقى، من مخلوق، آيا رحم مى‌كند به مخلوق جز خالق؟ مولايم اى مولاى من تو باعظمتى و من ناچيز، آيا رحم مى‌كند به ناچيز جز باعظمت؟ مولايم اى مولاى من، تو نيرومندى و من ناتوان آيا رحم مى‌كند به ناتوان جز نيرومند؟ مولايم اى مولاى من تو بى نيازى و من نيازمند، آيا رحم مى‌كند به نيازمند جز بى‌نياز؟ مولايم اى مولاى من، تو عطا بخشى و من سائل، آيا رحم مى‌كند به سائل جز عطابخش؟ مولايم اى مولاى من، تو زنده اى و من مرده آيا رحم مى‌كند به مرده جز زنده؟ مولايم مولاى من تو باقى هستى و من فانى، آيا رحم مى‌كند به فانى جز باقى؟ مولايم اى مولاى من تو پاينده اى و من از بين رونده، آيا رحم مى‌كند به از بين رونده جز پاينده؟ مولايم اى مولاى من، تو روزى دهنده اى و من روزى داده شده، آيا رحم مى كند به روزى داده شده جز روزى دهنده؟ مولايم اى مولاى من، تو جودمندى و من بخيل، آيا رحم مى كند به بخيل جز جودمند؟ مولايم اى مولاى من، تو عافيت بخشى و من گرفتار، آيا رحم مى كند به گرفتار جز عافيت بخش؟ مولايم اى مولاى من تو بزرگى و من كوچكم، آيا رحم مى كند به كوچك جز بزرگ؟ مولايم اى مولاى من، تو راهنمايى و من گمراه، آيا رحم مى كند به گمراه جز راهنما؟ مولايم اى مولاى من تو رحم كننده اى و من رحم شده، آيا رحم مى كند به رحم شده جز رحم كننده؟ مولايم اى مولايم من، تو سلطانى
|مولایم ای مولای من، تو مولایی و من بنده‌ام، آیا رحم می‌کند به بنده جز مولا؟ مولایم ای مولای من، تو مالکی و من مملوکم، آیا رحم می‌کند به بنده جز مولا؟ مولایم ای مولای من، تو عزیزی و من خوار، آیا رحم می‌کند به خوار جز عزیز؟
و من آزمايش شده به بلاها، آيا رحم مى‌كند به آزمايش‌‌شده به بلاها جز سلطان؟ ، مولايم اى مولاى من تو دليلى و رهنما و من سرگردان، آيا رحم مى‌كند به سرگردان جز دليل و رهنما؟ مولايم اى مولاى من تو آمرزنده اى و من گناه‌كار، آيا رحم مى‌كند به گناه‌كار جز آمرزنده؟ مولايم اى مولاى من، تو غالبى و من مغلوب، آيا رحم مى‌كند به مغلوب جز غالب؟ مولايم اى مولاى من تو پرورنده اى و من پروريده، آيا رحم مى‌كند به پروريده جز پرورنده؟ مولايم اى مولاى من، تو بزرگ‌منشى و من فروتن، آيا رحم مى‌كند به فروتن جز بزرگ‌منش؟ مولايم اى مولاى من به من رحم كن به رحمتت و به جود و كرم، و فضلت از من راضى شو، اى داراى جود و احسان و عطا و بخشندگى، به مهربانى‌ات اى مهربان‌ترين مهربانان.}}
|مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الْخَالِقُ وَ أَنَا الْمَخْلُوقُ، وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمَخْلُوقَ إِلَّا الْخَالِقُ، مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الْعَظِیمُ وَ أَنَا الْحَقِیرُ، وَ هَلْ یَرْحَمُ الْحَقِیرَ إِلَّا الْعَظِیمُ، مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الْقَوِیُّ وَ أَنَا الضَّعِیفُ، وَ هَلْ یَرْحَمُ الضَّعِیفَ إِلَّا الْقَوِیُّ.
|مولایم ای مولای من، تو خالقی، من مخلوق، آیا رحم می‌کند به مخلوق جز خالق؟ مولایم ای مولای من تو باعظمتی و من ناچیز، آیا رحم می‌کند به ناچیز جز باعظمت؟ مولایم ای مولای من، تو نیرومندی و من ناتوان آیا رحم می‌کند به ناتوان جز نیرومند؟
|مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الْغَنِیُّ وَ أَنَا الْفَقِیرُ، وَ هَلْ یَرْحَمُ الْفَقِیرَ إِلَّا الْغَنِیُّ، مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الْمُعْطِی وَ أَنَا السَّائِلُ وَ هَلْ یَرْحَمُ السَّائِلَ إِلَّا الْمُعْطِی. مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الْحَیُّ وَ أَنَا الْمَیِّتُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمَیِّتَ إِلَّا الْحَیُّ
|مولایم ای مولای من تو بی‌نیازی و من نیازمند، آیا رحم می‌کند به نیازمند جز بی‌نیاز؟ مولایم ای مولای من، تو عطا بخشی و من سائل، آیا رحم می‌کند به سائل جز عطابخش؟ مولایم ای مولای من، تو زنده ای و من مرده آیا رحم می‌کند به مرده جز زنده؟  
|مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الْبَاقِی وَ أَنَا الْفَانِی وَ هَلْ یَرْحَمُ الْفَانِیَ إِلَّا الْبَاقِی، مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الدَّائِمُ وَ أَنَا الزَّائِلُ، وَ هَلْ یَرْحَمُ الزَّائِلَ إِلَّا الدَّائِمُ. مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الرَّازِقُ وَ أَنَا الْمَرْزُوقُ، وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمَرْزُوقَ إِلَّا الرَّازِقُ،
|مولایم مولای من تو باقی هستی و من فانی، آیا رحم می‌کند به فانی جز باقی؟ مولایم ای مولای من تو پاینده ای و من از بین رونده، آیا رحم می‌کند به از بین رونده جز پاینده؟ مولایم ای مولای من، تو روزی دهنده ای و من روزی داده شده، آیا رحم می‌کند به روزی داده شده جز روزی دهنده؟
|مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الْجَوَادُ وَ أَنَا الْبَخِیلُ، وَ هَلْ یَرْحَمُ الْبَخِیلَ إِلَّا الْجَوَادُ، مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الْمُعَافِی وَ أَنَا الْمُبْتَلَی، وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمُبْتَلَی إِلَّا الْمُعَافِی. مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الْکَبِیرُ وَ أَنَا الصَّغِیرُ، وَ هَلْ یَرْحَمُ الصَّغِیرَ إِلَّا الْکَبِیرُ،
|مولایم ای مولای من، تو جودمندی و من بخیل، آیا رحم می‌کند به بخیل جز جودمند؟ مولایم ای مولای من، تو عافیت بخشی و من گرفتار، آیا رحم می‌کند به گرفتار جز عافیت بخش؟ مولایم ای مولای من تو بزرگی و من کوچکم، آیا رحم می‌کند به کوچک جز بزرگ؟  
|مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الْهَادِی وَ أَنَا الضَّالُّ، وَ هَلْ یَرْحَمُ الضَّالَّ إِلَّا الْهَادِی، مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الرَّحْمَنُ وَ أَنَا الْمَرْحُومُ، وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمَرْحُومَ إِلَّا الرَّحْمَنُ، مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ السُّلْطَانُ وَ أَنَا الْمُمْتَحَنُ، وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمُمْتَحَنَ إِلَّا السُّلْطَانُ.
|مولایم ای مولای من، تو راهنمایی و من گمراه، آیا رحم می‌کند به گمراه جز راهنما؟ مولایم ای مولای من تو رحم کننده ای و من رحم شده، آیا رحم می‌کند به رحم شده جز رحم کننده؟ مولایم ای مولایم من، تو سلطانی و من آزمایش شده به بلاها، آیا رحم می‌کند به آزمایش‌شده به بلاها جز سلطان؟
|مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الدَّلِیلُ وَ أَنَا الْمُتَحَیِّرُ، وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمُتَحَیِّرَ إِلَّا الدَّلِیلُ، مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الْغَفُورُ وَ أَنَا الْمُذْنِبُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمُذْنِبَ إِلَّا الْغَفُورُ، مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الْغَالِبُ وَ أَنَا الْمَغْلُوبُ، وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمَغْلُوبَ إِلَّا الْغَالِبُ
|مولایم ای مولای من تو دلیلی و رهنما و من سرگردان، آیا رحم می‌کند به سرگردان جز دلیل و رهنما؟ مولایم ای مولای من تو آمرزنده ای و من گناه‌کار، آیا رحم می‌کند به گناه‌کار جز آمرزنده؟ مولایم ای مولای من، تو غالبی و من مغلوب، آیا رحم می‌کند به مغلوب جز غالب؟
|مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الرَّبُّ وَ أَنَا الْمَرْبُوبُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمَرْبُوبَ إِلَّا الرَّبُّ. مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الْمُتَکَبِّرُ وَ أَنَا الْخَاشِعُ، وَ هَلْ یَرْحَمُ الْخَاشِعَ إِلَّا الْمُتَکَبِّرُ
|مولایم ای مولای من تو پرورنده ای و من پروریده، آیا رحم می‌کند به پروریده جز پرورنده؟ مولایم ای مولای من، تو بزرگ‌منشی و من فروتن، آیا رحم می‌کند به فروتن جز بزرگ‌منش؟  
|مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ ارْحَمْنِی بِرَحْمَتِکَ، وَ ارْضَ عَنِّی بِجُودِکَ وَ کَرَمِکَ، یَا ذَا الْجُودِ وَ الْإِحْسَانِ، وَ الطَّوْلِ وَ الِامْتِنَانِ، بِرَحْمَتِکَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِین<ref>‏ ابن مشهدی، محمد، المزار الکبیر، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۴۱۹ ق‏، چاپ ۱، ص۱۷۳–۱۷۷.</ref>
|مولایم ای مولای من به من رحم کن به رحمتت و به جود و کرم، و فضلت از من راضی شو، ای دارای جود و احسان و عطا و بخشندگی، به مهربانی‌ات ای مهربان‌ترین مهربانان.}}
{{پایان پاسخ}}
{{پایان پاسخ}}


خط ۴۲: خط ۶۹:
  | تغییر مسیر =شد
  | تغییر مسیر =شد
  | ارجاعات =
  | ارجاعات =
  | بازبینی =
  | بازبینی =شد
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت =ج
  | اولویت =ج
  | کیفیت =ج
  | کیفیت =ب
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۲ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۴:۲۳

سؤال

محتوا و موسیقی مناجات امام علی(ع) در مسجد کوفه چه نکاتی دارد؟

درگاه‌ها
درگاه غدیر.png


مناجات امام علی(ع) در مسجد کوفه دعایی که آن‌را نمونه کاملی از تضرع و وصفِ حالِ بندگان صالح خدا با معبود دانسته‌اند.[۱] این مناجات دارای دو بخش و ۳۲ فراز است. بخش نخستِ دعا، تعدادی از ویژگی‌ها و سختی‌های روز قیامت را ذکر کرده و از خداوند رهایی از آنها را درخواست می‌کند.[۲] بخش دوم مناجات با عبارت «مولای یا مولای» در آغاز تمام فرازها شروع و خدا را با یکی از اسماء و صفاتش خطاب قرار داده و در برابر هر صفتی به عجز و ناتوانی انسان اشاره کرده و در پایان هر فراز، رحمت خدا درخواست شده است.[۳]

وَاَسْئَلُكَ الاَْمانَ يَوْمَ يَوَدُّ الْمُجْرِمُ لَوْ يَفْتَدى مِنْ عَذابِ يَوْمَئِذٍ بِبَنيهِ وَ صاحِبَتِهِ وَ اَخيهِ وَ فَصيلَتِهِ الَّتى تُؤْويهِ وَ مَنْ فِى الاَْرْضِ جَميعاً ثُمَّ يُنْجيهِ كَلاّ اِنَّها لَظى نَزّاعَةً لِلشَّوى؛
و از تو خواهم امان در آن روزى كه شخص جنايتكار دوست دارد كه فدا دهد از عذاب آن روز پسرانش و همسرش و برادرش و خويشاوندانش كه او را در پناه گيرند و هر كه در زمين هست يكسره كه بلكه او را نجات دهد، هرگز كه جهنم آتشى است سوزان كه پوست از سر بكند.

این مناجات برای اولین بار در کتاب المَزار الکبیر نوشته ابن‌مشهدی (درگذشت ۶۱۰ق) نقل شده است.[۴] کتاب المزار الکبیر ابن‌مشهدی از قدیمی‌ترین کتاب‌هایی است که زیارات و دعاها در آن گردآورده شده است. ابن مشهدی در مقدمه کتابش، مطالب نقل شده در کتاب را از راویان ثقه و مورد اعتماد دانسته است.[۵]

دیگر کتاب‌های مربوط به دعا و زیارت نیز، این مناجات را بدون ذکر سند از کتاب المزار الکبیر نقل کرده‌اند.[۶] شهید اول (درگذشت ۷۸۶ق) این مناجات را در کتاب المزار[۷] و ابراهیم کفعمی (درگذشت ‏۹۰۵ ق) در کتاب البلد الامین نقل کرده‌اند.[۸] کفعمی در مقدمه کتابش، مطالب کتاب خود را گردآوری شده از منابع معتبر دانسته است.[۹]

منابع، این مناجات را به امام علی(ع) نسبت داده‌اند و در ذیل اعمال مسجد کوفه، آن‌را نقل کرده‌اند.[۱۰] مناجات امام علی(ع) یادآور حوادث هولناک قیامت و گواهی بر فقر و نیاز ذاتی انسان به خدا است که ذهن و قلب را به سوی پروردگار متوجه می‌سازد.[۱]

مناجات امام علی(ع) با صدای مهدی سماواتی

برخی محققان با بررسی موسیقایی این مناجات، نتیجه گرفته‌اند که موضع قیامت در قسمت نخست مناجات، با به کارگیری متناسب هجای بلند و کوتاه، تکرار و سجع برخاسته از واژگان، در گوش آدمی طنین می‌اندازد. همچنین در بخش دوم مناجات که تضرع به درگاه خداوند است، ذوق در انتخاب واژگان متضاد، تکرار واژگان و سجع متوازن، در قوت بخشی موسیقی آن موثر افتاده است.[۱۱]

مناجات امام علی(ع)
مـتـنترجمه
اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ الْأَمَانَ یَوْمَ لا یَنْفَعُ مالٌ وَ لا بَنُونَ إِلَّا مَنْ أَتَی اللَّهَ بِقَلْبٍ سَلِیمٍ، وَ أَسْأَلُکَ الْأَمَانَ یَوْمَ یَعَضُّ الظَّالِمُ عَلی یَدَیْهِ یَقُولُ یا لَیْتَنِی اتَّخَذْتُ مَعَ الرَّسُولِ سَبِیلًا. خدایا از تو امان می‌خواهم، روزی که سودی ندهد مال و فرزندان مگر کسی که دلی به تمام معنی سالم نزد خدا آرد، و از تو امان می‌خواهم روزی که ستمکار می‌گیرد هر دو دستش را، و می‌گوید ای کاش همراه پیامبر راه خدا را انتخاب می‌کردم.
وَ أَسْأَلُکَ الْأَمَانَ یَوْمَ یُعْرَفُ الْمُجْرِمُونَ بِسِیماهُمْ فَیُؤْخَذُ بِالنَّواصِی وَ الْأَقْدامِ، وَ أَسْأَلُکَ الْأَمَانَ یَوْمَ لا یَجْزِی والِدٌ عَنْ وَلَدِهِ وَ لا مَوْلُودٌ هُوَ جازٍ عَنْ والِدِهِ شَیْئاً إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ و از تو امان می‌خواهم روزی که شناخته شوند گناه‌کاران به نشانه‌هایشان، و به پیشانی‌ها و قدم‌ها بگیرندشان و از تو امان می‌خواهم روزی که کفایت نمی‌کند پدری از فرزندش، و نه فرزندی کفایت کننده است از پدرش به هیچ وجه، البته وعده خدا حق است.
وَ أَسْأَلُکَ الْأَمَانَ یَوْمَ لا یَنْفَعُ الظَّالِمِینَ مَعْذِرَتُهُمْ وَ لَهُمُ اللَّعْنَةُ وَ لَهُمْ سُوءُ الدَّارِ، وَ أَسْأَلُکَ الْأَمَانَ یَوْمَ لا تَمْلِکُ نَفْسٌ لِنَفْسٍ شَیْئاً وَ الْأَمْرُ یَوْمَئِذٍ لِلَّهِ. و از تو امان می‌خواهم روزی که عذرخواهی ستمکاران سود نمی‌دهد، و بر ایشان لعنت، عذاب و شکنجه آخرت است. از تو امان می‌خواهم روزی که کسی برای دیگری اختیار چیزی را ندارد، و اختیار همه چیز در آن روز برای خداوند است
وَ أَسْأَلُکَ الْأَمَانَ یَوْمَ یَفِرُّ الْمَرْءُ مِنْ أَخِیهِ، وَ أُمِّهِ وَ أَبِیهِ، وَ صاحِبَتِهِ وَ بَنِیهِ، لِکُلِّ امْرِئٍ مِنْهُمْ یَوْمَئِذٍ شَأْنٌ یُغْنِیهِ و از تو امان می‌خواهم روزی که انسان فرار می‌کند از برادر، پدر، مادر، همسر و فرزندانش و برای هرکدام از آنها در آن روز کاری است، که آن کار او را بس است.
وَ أَسْأَلُکَ الْأَمَانَ یَوْمَ یَوَدُّ الْمُجْرِمُ لَوْ یَفْتَدِی مِنْ عَذابِ یَوْمِئِذٍ بِبَنِیهِ، وَ صاحِبَتِهِ وَ أَخِیهِ، وَ فَصِیلَتِهِ الَّتِی تُؤْوِیهِ، وَ مَنْ فِی الْأَرْضِ جَمِیعاً ثُمَّ یُنْجِیهِ، کَلَّا إِنَّها لَظی‏، نَزَّاعَةً لِلشَّوی‏. و از تو امان می‌خواهم روزی که گناه‌کار دوست دارد، اگر بتواند، فدیه بدهد از عذاب آن روز، پسران، همسر، برادر، خویشانش را که او را در بر می‌گیرند و هرکه در روی زمین است تا این فدیه‌ها او را نجات دهد. هرگز! همانا عذاب الهی آتشی شعله‌ور است، برکننده پوست اعضا برای سوزاندن.
مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الْمَوْلَی وَ أَنَا الْعَبْدُ، وَ هَلْ یَرْحَمُ الْعَبْدَ إِلَّا الْمَوْلَی، مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الْمَالِکُ وَ أَنَا الْمَمْلُوکُ، وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمَمْلُوکَ إِلَّا الْمَالِکُ، مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الْعَزِیزُ وَ أَنَا الذَّلِیلُ، وَ هَلْ یَرْحَمُ الذَّلِیلَ إِلَّا الْعَزِیزُ مولایم ای مولای من، تو مولایی و من بنده‌ام، آیا رحم می‌کند به بنده جز مولا؟ مولایم ای مولای من، تو مالکی و من مملوکم، آیا رحم می‌کند به بنده جز مولا؟ مولایم ای مولای من، تو عزیزی و من خوار، آیا رحم می‌کند به خوار جز عزیز؟
مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الْخَالِقُ وَ أَنَا الْمَخْلُوقُ، وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمَخْلُوقَ إِلَّا الْخَالِقُ، مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الْعَظِیمُ وَ أَنَا الْحَقِیرُ، وَ هَلْ یَرْحَمُ الْحَقِیرَ إِلَّا الْعَظِیمُ، مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الْقَوِیُّ وَ أَنَا الضَّعِیفُ، وَ هَلْ یَرْحَمُ الضَّعِیفَ إِلَّا الْقَوِیُّ. مولایم ای مولای من، تو خالقی، من مخلوق، آیا رحم می‌کند به مخلوق جز خالق؟ مولایم ای مولای من تو باعظمتی و من ناچیز، آیا رحم می‌کند به ناچیز جز باعظمت؟ مولایم ای مولای من، تو نیرومندی و من ناتوان آیا رحم می‌کند به ناتوان جز نیرومند؟
مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الْغَنِیُّ وَ أَنَا الْفَقِیرُ، وَ هَلْ یَرْحَمُ الْفَقِیرَ إِلَّا الْغَنِیُّ، مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الْمُعْطِی وَ أَنَا السَّائِلُ وَ هَلْ یَرْحَمُ السَّائِلَ إِلَّا الْمُعْطِی. مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الْحَیُّ وَ أَنَا الْمَیِّتُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمَیِّتَ إِلَّا الْحَیُّ مولایم ای مولای من تو بی‌نیازی و من نیازمند، آیا رحم می‌کند به نیازمند جز بی‌نیاز؟ مولایم ای مولای من، تو عطا بخشی و من سائل، آیا رحم می‌کند به سائل جز عطابخش؟ مولایم ای مولای من، تو زنده ای و من مرده آیا رحم می‌کند به مرده جز زنده؟
مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الْبَاقِی وَ أَنَا الْفَانِی وَ هَلْ یَرْحَمُ الْفَانِیَ إِلَّا الْبَاقِی، مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الدَّائِمُ وَ أَنَا الزَّائِلُ، وَ هَلْ یَرْحَمُ الزَّائِلَ إِلَّا الدَّائِمُ. مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الرَّازِقُ وَ أَنَا الْمَرْزُوقُ، وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمَرْزُوقَ إِلَّا الرَّازِقُ، مولایم مولای من تو باقی هستی و من فانی، آیا رحم می‌کند به فانی جز باقی؟ مولایم ای مولای من تو پاینده ای و من از بین رونده، آیا رحم می‌کند به از بین رونده جز پاینده؟ مولایم ای مولای من، تو روزی دهنده ای و من روزی داده شده، آیا رحم می‌کند به روزی داده شده جز روزی دهنده؟
مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الْجَوَادُ وَ أَنَا الْبَخِیلُ، وَ هَلْ یَرْحَمُ الْبَخِیلَ إِلَّا الْجَوَادُ، مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الْمُعَافِی وَ أَنَا الْمُبْتَلَی، وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمُبْتَلَی إِلَّا الْمُعَافِی. مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الْکَبِیرُ وَ أَنَا الصَّغِیرُ، وَ هَلْ یَرْحَمُ الصَّغِیرَ إِلَّا الْکَبِیرُ، مولایم ای مولای من، تو جودمندی و من بخیل، آیا رحم می‌کند به بخیل جز جودمند؟ مولایم ای مولای من، تو عافیت بخشی و من گرفتار، آیا رحم می‌کند به گرفتار جز عافیت بخش؟ مولایم ای مولای من تو بزرگی و من کوچکم، آیا رحم می‌کند به کوچک جز بزرگ؟
مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الْهَادِی وَ أَنَا الضَّالُّ، وَ هَلْ یَرْحَمُ الضَّالَّ إِلَّا الْهَادِی، مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الرَّحْمَنُ وَ أَنَا الْمَرْحُومُ، وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمَرْحُومَ إِلَّا الرَّحْمَنُ، مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ السُّلْطَانُ وَ أَنَا الْمُمْتَحَنُ، وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمُمْتَحَنَ إِلَّا السُّلْطَانُ. مولایم ای مولای من، تو راهنمایی و من گمراه، آیا رحم می‌کند به گمراه جز راهنما؟ مولایم ای مولای من تو رحم کننده ای و من رحم شده، آیا رحم می‌کند به رحم شده جز رحم کننده؟ مولایم ای مولایم من، تو سلطانی و من آزمایش شده به بلاها، آیا رحم می‌کند به آزمایش‌شده به بلاها جز سلطان؟
مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الدَّلِیلُ وَ أَنَا الْمُتَحَیِّرُ، وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمُتَحَیِّرَ إِلَّا الدَّلِیلُ، مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الْغَفُورُ وَ أَنَا الْمُذْنِبُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمُذْنِبَ إِلَّا الْغَفُورُ، مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الْغَالِبُ وَ أَنَا الْمَغْلُوبُ، وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمَغْلُوبَ إِلَّا الْغَالِبُ مولایم ای مولای من تو دلیلی و رهنما و من سرگردان، آیا رحم می‌کند به سرگردان جز دلیل و رهنما؟ مولایم ای مولای من تو آمرزنده ای و من گناه‌کار، آیا رحم می‌کند به گناه‌کار جز آمرزنده؟ مولایم ای مولای من، تو غالبی و من مغلوب، آیا رحم می‌کند به مغلوب جز غالب؟
مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الرَّبُّ وَ أَنَا الْمَرْبُوبُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمَرْبُوبَ إِلَّا الرَّبُّ. مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الْمُتَکَبِّرُ وَ أَنَا الْخَاشِعُ، وَ هَلْ یَرْحَمُ الْخَاشِعَ إِلَّا الْمُتَکَبِّرُ مولایم ای مولای من تو پرورنده ای و من پروریده، آیا رحم می‌کند به پروریده جز پرورنده؟ مولایم ای مولای من، تو بزرگ‌منشی و من فروتن، آیا رحم می‌کند به فروتن جز بزرگ‌منش؟
مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ ارْحَمْنِی بِرَحْمَتِکَ، وَ ارْضَ عَنِّی بِجُودِکَ وَ کَرَمِکَ، یَا ذَا الْجُودِ وَ الْإِحْسَانِ، وَ الطَّوْلِ وَ الِامْتِنَانِ، بِرَحْمَتِکَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِین[۱۲] مولایم ای مولای من به من رحم کن به رحمتت و به جود و کرم، و فضلت از من راضی شو، ای دارای جود و احسان و عطا و بخشندگی، به مهربانی‌ات ای مهربان‌ترین مهربانان.


منابع

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ خضری، «ساختار موسیقایی مناجات امام علی (ع) در مسجد کوفه»، ص۱۲۵.
  2. بلوچی، شرحی بر مناجات حضرت امیر(ع) در مسجد کوفه، ۱۳۹۴ش، ص۱۹.
  3. بلوچی، شرحی بر مناجات حضرت امیر(ع) در مسجد کوفه، ۱۳۹۴ش، ص۱۹.
  4. ابن مشهدی، محمد، المزار الکبیر، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۴۱۹ ق‏، چاپ ۱، ص ۱۷۳.
  5. ابن مشهدی، محمد، المزار الکبیر، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۴۱۹ ق‏، چاپ ۱، ص۲۷.
  6. مکی (شهید اول)، محمد، المزار، قم، مدرسه امام مهدی علیه السلام، ۱۴۱۰ ق، چاپ اول، ص۲۴۸؛ کفعمی، ابراهیم، البلد الأمین و الدرع الحصین، بیروت، ‏ مؤسسه الأعلمی للمطبوعات، ۱۴۱۸ ق، چاپ اول، ص۳۱۹.
  7. مکی (شهید اول)، محمد، المزار، قم، مدرسه امام مهدی علیه السلام، ۱۴۱۰ ق، چاپ اول، ص۲۴۸.
  8. کفعمی، ابراهیم، البلد الأمین و الدرع الحصین، بیروت، ‏ مؤسسه الأعلمی للمطبوعات، ۱۴۱۸ ق، چاپ اول، ص۳۱۹.
  9. کفعمی، ابراهیم، البلد الأمین و الدرع الحصین، بیروت، ‏ مؤسسه الأعلمی للمطبوعات، ۱۴۱۸ ق، چاپ اول، مقدمه.
  10. ابن مشهدی، محمد، المزار الکبیر، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۴۱۹ ق‏، چاپ ۱، ص۲۷.
  11. خضری، «ساختار موسیقایی مناجات امام علی (ع) در مسجد کوفه»، ص۱۲۴.
  12. ‏ ابن مشهدی، محمد، المزار الکبیر، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۴۱۹ ق‏، چاپ ۱، ص۱۷۳–۱۷۷.