ولادت امام حسن عسکری(ع): تفاوت میان نسخه‌ها
A.rezapour (بحث | مشارکتها) (صفحه‌ای تازه حاوی «{{جا:ویرایش}} {{شروع متن}} {{سوال}} ولادت امام حسن عسکری در چه تاریخی بوده است؟ {{پایان سوال}} {{پاسخ}} ... ==زندگی نامه== ... ==جایگاه== ... ==ولادت== ... == منابع == {{پانویس|۲}} {{شاخه | شاخه اصلی =تاریخ | شاخه فرعی۱ =تاریخ و سیره معصومان | شاخه فرعی۲ = | شاخه فرعی۳ = }}...» ایجاد کرد) |
A.rezapour (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
{{پایان سوال}} | {{پایان سوال}} | ||
{{پاسخ}} | {{پاسخ}} | ||
'''ولادت امام حسن عسکری(ع)''' را در سال ۲۳۲ قمری ذکر کرده‌اند. | |||
==زندگی نامه== | ==زندگی نامه== | ||
... | '''حَسَنِ عَسْکَری (ع)، اِمام'''، ابومحمد حسن بن علی بن محمد (۲۳۲-۲۶۰ ق)، امام یازدهم از امامان معصوم در مذهب شیعۀ اثناعشری. | ||
پدر آن حضرت، امام علی بن محمد (ع) ملقب به هادی و نقی، امام دهم شیعیان بود که پس از وفات پدر به جانشینی او رسید. دربارۀ مادر حضرت، سخن مشهور در منابع امامی آن است که وی کنیزی با نام حُدیث بوده است. | |||
مشهورترین لقب حضرت، عسکری است که به سبب سکنای وی در محل عسکر یا عسکر معتصم است که نام دیگر سامرا بوده است. | |||
امام حسن عسکری (ع) هنوز در سنین کودکی بود که پدرش به اجبار به عراق فراخوانده‌شد و در سامرا، پایتخت آن روز عباسیان، تحت الحفظ قرار گرفت و در این سفر فرزندش حسن نیز همراه وی بود. این فراخوان و جابه‌جایی با دستور متوکل، خلیفۀ وقت و با تصدی یحیی بن هرثمه صورت گرفت (نوبختی، ۹۲؛ سعد، ۹۹-۱۰۰؛ مفید، الارشاد، ۲ / ۳۱۰-۳۱۱). زمان این سفر به سامرا در برخی منابع ۲۳۶ ق (نک : مسعودی، ۲۵۹) و نزد برخی دیگر ۲۳۳ ق بوده است (نوبختی، همانجا؛ سعد بن عبداللٰه، ۱۰۰). این مهاجرت که بنا به عبارتی از زبان امام هادی (ع) به اکراه صورت گرفته (طوسی، ''الامالی''، ۲۸۱؛ نیز نک : ابن‌طولون، ۱۱۳)، دقیقاً در سالی اتفاق افتاده که متوکل سخت‌گیری خود نسبت به علویان و شیعه را به بیشترین حد رسانده است؛ چنان‌که در همان سال، وی دستور به منهدم کردن بارگاه امام حسین (ع) داده و مردم را از زیارت تربت آن حضرت منع کرده است (نک : طبری، ۹ / ۱۸۵). به‌هر‌روی، حضرت تا ۲۵۴ ق در جوار پدر، در همان سامرا روزگار به سر برد | |||
حضرت بیشتر زندگی خود را در سامرا گذرانید (خطیب، همـانجا) و تنها گزارش از خروج از سامرا، حضوری در مکه ــ به‌طبع برای مناسک حج ــ است که بلاذری بدان اشاره‌کرده‌است (نک : اربلی، همانجا). وی در مجموع ۲۸ سال زندگی کرد (کلینی، ۱ / ۵۰۳؛ مسعودی، ۲۷۱) که از آن میان، ۶ سال امامت را عهده‌دار بود (مفید، همان، ۲ / ۳۱۴؛ ابن‌شهرآشوب، ۳ / ۵۲۳). دورۀ امامت حضرت، با خلافت ۳ تن از خلفای عبـاسی، یعنی معتز (حک ۲۵۲-۲۵۵ ق)، مهتدی (حک ۲۵۵-۲۵۶ ق) و معتمد (حک ۲۵۶- ۲۷۹ ق) هم‌زمان بود که در آن سالها، خلفا فاقد اقتدار، و بیشتر دست‌نشاندۀ سرداران نظامی ترک و بربر بودند. | |||
امام (ع) هرگز همسری اختیار نکرد و نسل وی تنها از طریق کنیزی دوام یافت که مادر حضرت مهدی (ع) است. | |||
بر اساس غالب منابع شیعه و اهل سنت، تنها فرزند آن حضرت امام زمان (ع) مسمّا به محمد است. گفتنی است دربارۀ فرزندان حضرت، اقوال دیگری هم وجود دارد. برخی او را دارای ۳ فرزند ذکور و ۳ فرزند اناث شمرده‌اند. | |||
در اول ربیع‌الاول ۲۶۰ ق به بستر بیماری افتاد (مفید، ''الارشاد''، ۲ / ۳۳۶؛ ابن‌شهرآشوب، ۳ / ۵۲۴) و چند روز بعد به همین بیماری درگذشت. | |||
به گفتۀ طبرسی، برخی از امامیه براساس حدیثی که به مقتضای آن، همۀ ائمه (ع) به شهادت از دنیا می‌روند (نک : ابن‌بابویه، ''من لا یحضره'' ... ، ۲ / ۵۸۵؛ طوسی، ''الامالی''، ۱۲۰)، باور داشتند که امام حسن عسکری (ع) نیز مسموم شده‌است (طبرسی، فضل، ''اعلام''، ۲ / ۱۲۹؛ نیز نک : ابن‌حجر، ۲۹۰؛ ابن‌صباغ، همانجا). اما فضل طبرسی خود تصریح دارد که دلیل قاطعی بر صحت این مدعا نیست («تاج»، ۵۹). ابن‌شهرآشوب نیز به گفتۀ برخی اشاره دارد که حضرت شهید شده‌است (۳ / ۵۲۳) که یکی از آنها مؤلف ''دلائل الامامة'' است (ص ۴۲۳). در منابع متأخر با تکیه بر قول به مسمومیت، نقل است که خلیفۀ وقت از دستور خود نسبت به قتل حضرت پشیمان شد و طبیبان را ملازم خانۀ اوساخت تا علاجی حاصل شود، اما کوشش آنان سودی نداشت و سم منجر به وفات حضرت شد. | |||
حضرت بنا بر قول مشهور نزد نويسندگان شيعه و اهل سنت، در ۸ ربيع‌الاول ۲۶۰ ق وفات يافت.<ref>پاکتچی، احمد، «حسن عسکری(ع)، امام»، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۲۰، تهران، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، بیتا.</ref> | |||
==جایگاه== | ==جایگاه== | ||
... | ... | ||
==ولادت== | ==ولادت== | ||
... | به اتفاق منابع معتبر، حضرت در مدینه تولد یافت (مسعودی، ۲۵۸، ۲۶۶؛ مفید، همان، ۲ / ۳۱۳؛ طوسی، ''تهذیب''، همانجا) و آنچه در برخی اقوال از تولد وی در سامرا سخن رفته (نک : ابن‌شهرآشوب، ابن‌حاتم، همانجاها)، خطا ست. کلینی و بیشتر منابع متقدم امامی، بـدون تعییـن روز، ولادت حضرت را در ربیع‌الآخر ۲۳۲ ق (نک : نوبختی، ۹۵؛ سعد، ۱۰۱؛ کلینی، ۱ / ۵۰۳؛ مفید، همانجا؛ طوسی، همان، ۶ / ۹۲) گفته‌اند و روایتی آن را از زبان خود حضرت نقل‌کرده‌است (''دلائل''، ۴۲۳). شیخ مفید در برخی از آثارش ولادت را مشخصاً در دهم آن ماه گفته (''مسار'' ... ، ۵۲؛ نیز نک : ابن‌طاووس، ''الاقبال'' ... ، ۳ / ۱۴۹، به نقل از حدائق الریاض مفید؛ طوسی، مصباح، ۷۹۲)، اما در سدۀ ۶ ق، این قول به حاشیه رفته و تولد حضرت در ۸ ربیع‌الآخر شهرت‌یافته‌است (نک : ابن‌شهرآشوب، همانجا؛ قس: طبرسی، فضل، «تاج»، ۵۷؛ برای اقوال دیگر، نک : کلینی، ۱ / ۵۰۳، نسخه بدل؛ ابن‌خلکان، شهید اول، مدرس، همانجاها) که قول مشهور نزد معاصران امامیه نیز هست. برخی منابع متقدم، از امامیه و اهل سنت، ولادت حضرت را در ۲۳۱ ق نیز نوشته‌اند.<ref>پاکتچی، احمد، «حسن عسکری(ع)، امام»، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۲۰، تهران، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، بیتا.</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||
{{پانویس|۲}} | {{پانویس|۲}} | ||
نسخهٔ ۲۸ مهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۳۶
 | این مقاله هماکنون به دست A.rezapour در حال ویرایش است. |
ولادت امام حسن عسکری در چه تاریخی بوده است؟
ولادت امام حسن عسکری(ع) را در سال ۲۳۲ قمری ذکر کرده‌اند.
زندگی نامه
حَسَنِ عَسْکَری (ع)، اِمام، ابومحمد حسن بن علی بن محمد (۲۳۲-۲۶۰ ق)، امام یازدهم از امامان معصوم در مذهب شیعۀ اثناعشری.
پدر آن حضرت، امام علی بن محمد (ع) ملقب به هادی و نقی، امام دهم شیعیان بود که پس از وفات پدر به جانشینی او رسید. دربارۀ مادر حضرت، سخن مشهور در منابع امامی آن است که وی کنیزی با نام حُدیث بوده است.
مشهورترین لقب حضرت، عسکری است که به سبب سکنای وی در محل عسکر یا عسکر معتصم است که نام دیگر سامرا بوده است.
امام حسن عسکری (ع) هنوز در سنین کودکی بود که پدرش به اجبار به عراق فراخوانده‌شد و در سامرا، پایتخت آن روز عباسیان، تحت الحفظ قرار گرفت و در این سفر فرزندش حسن نیز همراه وی بود. این فراخوان و جابه‌جایی با دستور متوکل، خلیفۀ وقت و با تصدی یحیی بن هرثمه صورت گرفت (نوبختی، ۹۲؛ سعد، ۹۹-۱۰۰؛ مفید، الارشاد، ۲ / ۳۱۰-۳۱۱). زمان این سفر به سامرا در برخی منابع ۲۳۶ ق (نک : مسعودی، ۲۵۹) و نزد برخی دیگر ۲۳۳ ق بوده است (نوبختی، همانجا؛ سعد بن عبداللٰه، ۱۰۰). این مهاجرت که بنا به عبارتی از زبان امام هادی (ع) به اکراه صورت گرفته (طوسی، الامالی، ۲۸۱؛ نیز نک : ابن‌طولون، ۱۱۳)، دقیقاً در سالی اتفاق افتاده که متوکل سخت‌گیری خود نسبت به علویان و شیعه را به بیشترین حد رسانده است؛ چنان‌که در همان سال، وی دستور به منهدم کردن بارگاه امام حسین (ع) داده و مردم را از زیارت تربت آن حضرت منع کرده است (نک : طبری، ۹ / ۱۸۵). به‌هر‌روی، حضرت تا ۲۵۴ ق در جوار پدر، در همان سامرا روزگار به سر برد
حضرت بیشتر زندگی خود را در سامرا گذرانید (خطیب، همـانجا) و تنها گزارش از خروج از سامرا، حضوری در مکه ــ به‌طبع برای مناسک حج ــ است که بلاذری بدان اشاره‌کرده‌است (نک : اربلی، همانجا). وی در مجموع ۲۸ سال زندگی کرد (کلینی، ۱ / ۵۰۳؛ مسعودی، ۲۷۱) که از آن میان، ۶ سال امامت را عهده‌دار بود (مفید، همان، ۲ / ۳۱۴؛ ابن‌شهرآشوب، ۳ / ۵۲۳). دورۀ امامت حضرت، با خلافت ۳ تن از خلفای عبـاسی، یعنی معتز (حک ۲۵۲-۲۵۵ ق)، مهتدی (حک ۲۵۵-۲۵۶ ق) و معتمد (حک ۲۵۶- ۲۷۹ ق) هم‌زمان بود که در آن سالها، خلفا فاقد اقتدار، و بیشتر دست‌نشاندۀ سرداران نظامی ترک و بربر بودند.
امام (ع) هرگز همسری اختیار نکرد و نسل وی تنها از طریق کنیزی دوام یافت که مادر حضرت مهدی (ع) است.
بر اساس غالب منابع شیعه و اهل سنت، تنها فرزند آن حضرت امام زمان (ع) مسمّا به محمد است. گفتنی است دربارۀ فرزندان حضرت، اقوال دیگری هم وجود دارد. برخی او را دارای ۳ فرزند ذکور و ۳ فرزند اناث شمرده‌اند.
در اول ربیع‌الاول ۲۶۰ ق به بستر بیماری افتاد (مفید، الارشاد، ۲ / ۳۳۶؛ ابن‌شهرآشوب، ۳ / ۵۲۴) و چند روز بعد به همین بیماری درگذشت.
به گفتۀ طبرسی، برخی از امامیه براساس حدیثی که به مقتضای آن، همۀ ائمه (ع) به شهادت از دنیا می‌روند (نک : ابن‌بابویه، من لا یحضره ... ، ۲ / ۵۸۵؛ طوسی، الامالی، ۱۲۰)، باور داشتند که امام حسن عسکری (ع) نیز مسموم شده‌است (طبرسی، فضل، اعلام، ۲ / ۱۲۹؛ نیز نک : ابن‌حجر، ۲۹۰؛ ابن‌صباغ، همانجا). اما فضل طبرسی خود تصریح دارد که دلیل قاطعی بر صحت این مدعا نیست («تاج»، ۵۹). ابن‌شهرآشوب نیز به گفتۀ برخی اشاره دارد که حضرت شهید شده‌است (۳ / ۵۲۳) که یکی از آنها مؤلف دلائل الامامة است (ص ۴۲۳). در منابع متأخر با تکیه بر قول به مسمومیت، نقل است که خلیفۀ وقت از دستور خود نسبت به قتل حضرت پشیمان شد و طبیبان را ملازم خانۀ اوساخت تا علاجی حاصل شود، اما کوشش آنان سودی نداشت و سم منجر به وفات حضرت شد.
حضرت بنا بر قول مشهور نزد نويسندگان شيعه و اهل سنت، در ۸ ربيع‌الاول ۲۶۰ ق وفات يافت.[۱]
جایگاه
...
ولادت
به اتفاق منابع معتبر، حضرت در مدینه تولد یافت (مسعودی، ۲۵۸، ۲۶۶؛ مفید، همان، ۲ / ۳۱۳؛ طوسی، تهذیب، همانجا) و آنچه در برخی اقوال از تولد وی در سامرا سخن رفته (نک : ابن‌شهرآشوب، ابن‌حاتم، همانجاها)، خطا ست. کلینی و بیشتر منابع متقدم امامی، بـدون تعییـن روز، ولادت حضرت را در ربیع‌الآخر ۲۳۲ ق (نک : نوبختی، ۹۵؛ سعد، ۱۰۱؛ کلینی، ۱ / ۵۰۳؛ مفید، همانجا؛ طوسی، همان، ۶ / ۹۲) گفته‌اند و روایتی آن را از زبان خود حضرت نقل‌کرده‌است (دلائل، ۴۲۳). شیخ مفید در برخی از آثارش ولادت را مشخصاً در دهم آن ماه گفته (مسار ... ، ۵۲؛ نیز نک : ابن‌طاووس، الاقبال ... ، ۳ / ۱۴۹، به نقل از حدائق الریاض مفید؛ طوسی، مصباح، ۷۹۲)، اما در سدۀ ۶ ق، این قول به حاشیه رفته و تولد حضرت در ۸ ربیع‌الآخر شهرت‌یافته‌است (نک : ابن‌شهرآشوب، همانجا؛ قس: طبرسی، فضل، «تاج»، ۵۷؛ برای اقوال دیگر، نک : کلینی، ۱ / ۵۰۳، نسخه بدل؛ ابن‌خلکان، شهید اول، مدرس، همانجاها) که قول مشهور نزد معاصران امامیه نیز هست. برخی منابع متقدم، از امامیه و اهل سنت، ولادت حضرت را در ۲۳۱ ق نیز نوشته‌اند.[۲]