اعتبار روایات درباره طول قد آدم و حوا در هنگام هبوط: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی پاسخ
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵: خط ۵:
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
'''اعتبار روایات درباره طول قد آدم و حوا در هنگام هبوط''' از نظر محققان تضعیف شده است. در برخی از روایات آمده که طول قد آدم و حوا در هنگام هبوط بسیار بلند بوده، به طوری که موجب زحمت آنان می شده است. شکایت آنان از این موضوع باعث شده تا خداوند قد آنان را کوتاه کند. متن یکی از این روایات چنین است:  
'''اعتبار روایات درباره طول قد آدم و حوا در هنگام هبوط''' از نظر محققان رد شده است.<ref>مازندرانی، ملا محمدصالح بن احمد، شرح كافی الأصول و الروضة، تحقیق میرزا ابوالحسن شعرانی، تهران، المکتبة الاسلامىة للنشر و التوزیع، ۱۳۸۲ق، ج۱۲، ص۳۱۶.</ref> در برخی از روایات آمده که طول قد [[آدم(ع)]] و حوا در هنگام هبوط به زمین بسیار بلند بوده، به طوری که موجب زحمت آنان می‌شده است. شکایت آنان از این موضوع باعث شده تا خداوند قد آنان را کوتاه کند. متن یکی از این روایات چنین است:  


{{متن عربی|عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ اَلْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ مُقَاتِلِ بْنِ سُلَيْمَانَ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اَللَّهِ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ كَمْ كَانَ طُولُ آدَمَ حِينَ هُبِطَ بِهِ إِلَى اَلْأَرْضِ وَ كَمْ كَانَ طُولُ حَوَّا ؟ قَالَ: وَجَدْنَا فِي كِتَابِ عَلِيٍّ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ إِنَّ اَللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ لَمَّا أَهْبَطَ آدَمَ وَ زَوْجَتَهُ حَوَّا عَلَيْهِمَا اَلسَّلاَمُ إِلَى اَلْأَرْضِ كَانَتْ رِجْلاَهُ بِثَنِيَّةِ اَلصَّفَا ، وَ رَأْسُهُ دُونَ أُفُقِ اَلسَّمَاءِ، وَ أَنَّهُ شَكَا إِلَى اَللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مَا يُصِيبُهُ مِنْ حَرِّ اَلشَّمْسِ، فَأَوْحَى اَللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَى جَبْرَئِيلَ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ إِنَّ آدَمَ قَدْ شَكَا مَا يُصِيبُهُ مِنْ حَرِّ اَلشَّمْسِ، فَاغْمِزْهُ غَمْزَةً وَ صَيِّرْ طُولَهُ سَبْعِينَ ذِرَاعاً بِذِرَاعِهِ، وَ اغْمِزْ حَوَّا غَمْزَةً فَصَيِّرْ طُولَهَا خَمْسَةً وَ ثُلُثَيْنِ ذِرَاعاً بِذِرَاعِهَا|ترجمه=علی بن ابراهیم از پدرش ابراهیم بن هاشم از حسن بن محبوب از مقاتل بن سلیمان نقل کرده که از امام صادق(ع) پرسیدم: هنگامی که آدم(ع) و حوا به زمین فرود آمدند طول قامت آن دو چه اندازه بود؟ امام فرمود: ما در کتاب علی بن ابی‌طالب(ع) یافته‌ایم که چون خدای عزوجل حضرت آدم و همسرش حوا را به زمین فرستاد دو پای آدم روی بلندی کوه صفا بود و سرش زیر افق آسمان. آدم از آزاری که از گرمای آفتاب به او می‌رسید به خداوند شکایت کرد. خدای عزوجل به جبرئیل وحی فرمود که آدم از شدت حرارت آفتاب شکایت دارد؛ جبرئیل او را در هم فشرد و قامتش هفتاد ذراع به ذراع خود آدم گردید و حوا را نیز در هم فشرد و او نیز طول قامتش سی و پنج ذراع به ذراع خودش شد}}؛<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۶۲ش، ج۸، ص۲۳۳، ح۳۰۸.</ref>
{{متن عربی|عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ اَلْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ مُقَاتِلِ بْنِ سُلَيْمَانَ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اَللَّهِ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ كَمْ كَانَ طُولُ آدَمَ حِينَ هُبِطَ بِهِ إِلَى اَلْأَرْضِ وَ كَمْ كَانَ طُولُ حَوَّا ؟ قَالَ: وَجَدْنَا فِي كِتَابِ عَلِيٍّ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ إِنَّ اَللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ لَمَّا أَهْبَطَ آدَمَ وَ زَوْجَتَهُ حَوَّا عَلَيْهِمَا اَلسَّلاَمُ إِلَى اَلْأَرْضِ كَانَتْ رِجْلاَهُ بِثَنِيَّةِ اَلصَّفَا ، وَ رَأْسُهُ دُونَ أُفُقِ اَلسَّمَاءِ، وَ أَنَّهُ شَكَا إِلَى اَللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مَا يُصِيبُهُ مِنْ حَرِّ اَلشَّمْسِ، فَأَوْحَى اَللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَى جَبْرَئِيلَ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ إِنَّ آدَمَ قَدْ شَكَا مَا يُصِيبُهُ مِنْ حَرِّ اَلشَّمْسِ، فَاغْمِزْهُ غَمْزَةً وَ صَيِّرْ طُولَهُ سَبْعِينَ ذِرَاعاً بِذِرَاعِهِ، وَ اغْمِزْ حَوَّا غَمْزَةً فَصَيِّرْ طُولَهَا خَمْسَةً وَ ثُلُثَيْنِ ذِرَاعاً بِذِرَاعِهَا|ترجمه=علی بن ابراهیم از پدرش ابراهیم بن هاشم از حسن بن محبوب از مقاتل بن سلیمان نقل کرده که از امام صادق(ع) پرسیدم: هنگامی که آدم(ع) و حوا به زمین فرود آمدند طول قامت آن دو چه اندازه بود؟ امام فرمود: ما در کتاب علی بن ابی‌طالب(ع) یافته‌ایم که چون خدای عزوجل حضرت آدم و همسرش حوا را به زمین فرستاد دو پای آدم روی بلندی کوه صفا بود و سرش زیر افق آسمان. آدم از آزاری که از گرمای آفتاب به او می‌رسید به خداوند شکایت کرد. خدای عزوجل به جبرئیل وحی فرمود که آدم از شدت حرارت آفتاب شکایت دارد؛ جبرئیل او را در هم فشرد و قامتش هفتاد ذراع به ذراع خود آدم گردید و حوا را نیز در هم فشرد و او نیز طول قامتش سی و پنج ذراع به ذراع خودش شد}}؛<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۶۲ش، ج۸، ص۲۳۳، ح۳۰۸.</ref>


از نظر محققان این خبر از نظر سند مخدوش و فاقد اعتبار است.<ref>مازندرانی، ملا محمدصالح بن احمد، شرح كافی الأصول و الروضة، تحقیق میرزا ابوالحسن شعرانی، تهران، المکتبة الاسلامىة للنشر و التوزیع، ۱۳۸۲ق، ج۱۲، ص۳۱۶.</ref> شخصی هست به نام مقاتل بن سلیمان، علمای رجال ایشان را ضعیف دانسته‌اند، شیخ طوسی در رجالش راجع به ایشان می‌فرماید: مقاتل بن سلیمان بتری است،<ref>طوسی، محمد بن حسن، رجال طوسی، قم، جامعه مدرسین، جاپ اول، ۱۴۱۵ق، شماره ۱۶۱۸، ص۱۴۶.</ref> و در مجمع البحرین می‌نویسد: بتریه گروهی از زیدیه هستند که قائل به امامت ابوبکر و عمر و علی بن ابی طالب(ع) می‌باشند، و با عثمان و طلحه و زبیر و عائشه دشمنی داشتند.<ref>طریحی، فخر الدین، مجمع البحرین، تهران، کتابفروشی مرتضوی، چاپ سوم، ۱۴۱۶ق، ج۳، ص۲۱۳.</ref>
از نظر محققان، این خبر از نظر [[سلسله حدیث|سند]] مخدوش و فاقد اعتبار است.<ref>مازندرانی، شرح كافی الأصول و الروضة، ج۱۲، ص۳۱۶.</ref> یکی از دلایل تضعیف این روایت وجود شخصی به نام [[مقاتل بن سلیمان]] در سند آن است. علمای رجال این شخص را ضعیف دانسته‌اند؛ از جمله، [[شیخ طوسی]] در رجالش راجع به او می‌گوید: مقاتل بن سلیمانْ بَتَری{{یادداشت|بتریه گروهی از زیدیه هستند که قائل به امامت ابوبکر و عمر و علی بن ابی‌طالب(ع) بودند و با عثمان، طلحه، زبیر و عایشه دشمنی داشتند. (طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، تهران، کتابفروشی مرتضوی، ۱۴۱۶ق، ج۳، ص۲۱۳).}} است.<ref>طوسی، محمد بن حسن، رجال طوسی، قم، مؤسسه انتشارات اسلامی، ۱۴۱۵ق، شماره ۱۶۱۸، ص۱۴۶.</ref> [[ملاصالح مازندرانی]] (درگذشته ۱۰۸۱ق) درباره او، پس از نقل این روایت، چنین می‌گوید: مقاتل بن سلیمان بتری، از [[اهل‌سنت]] و ضعیف است؛ به قول او اعتمادی نیست و بر ما واجب نیست که خود را برای تصحیح و توجیه منقولات او به رنج بیندازیم.<ref>مازندرانی، شرح كافی الأصول و الروضة، ج۱۲، ص۳۱۶.</ref>
 
با توجه به مطالب یاد شده معلوم می‌شود که. ضمناً برای بررسی سند احادیث می‌توانید به رجال شیخ طوسی یا نجاشی یا معجم الحدیث از آقای خویی مراجعه نمایید.
{{پایان پاسخ}}


== منابع ==
== منابع ==

نسخهٔ ‏۱۳ اوت ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۳۳

سؤال

آیا ویژگی‌هایی که در حدیث ۳۰۸ روضه کافی، در مورد طول قد آدم و حوا گفته شده صحیح است؟

اعتبار روایات درباره طول قد آدم و حوا در هنگام هبوط از نظر محققان رد شده است.[۱] در برخی از روایات آمده که طول قد آدم(ع) و حوا در هنگام هبوط به زمین بسیار بلند بوده، به طوری که موجب زحمت آنان می‌شده است. شکایت آنان از این موضوع باعث شده تا خداوند قد آنان را کوتاه کند. متن یکی از این روایات چنین است:

«عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ اَلْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ مُقَاتِلِ بْنِ سُلَيْمَانَ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اَللَّهِ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ كَمْ كَانَ طُولُ آدَمَ حِينَ هُبِطَ بِهِ إِلَى اَلْأَرْضِ وَ كَمْ كَانَ طُولُ حَوَّا ؟ قَالَ: وَجَدْنَا فِي كِتَابِ عَلِيٍّ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ إِنَّ اَللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ لَمَّا أَهْبَطَ آدَمَ وَ زَوْجَتَهُ حَوَّا عَلَيْهِمَا اَلسَّلاَمُ إِلَى اَلْأَرْضِ كَانَتْ رِجْلاَهُ بِثَنِيَّةِ اَلصَّفَا ، وَ رَأْسُهُ دُونَ أُفُقِ اَلسَّمَاءِ، وَ أَنَّهُ شَكَا إِلَى اَللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مَا يُصِيبُهُ مِنْ حَرِّ اَلشَّمْسِ، فَأَوْحَى اَللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَى جَبْرَئِيلَ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ إِنَّ آدَمَ قَدْ شَكَا مَا يُصِيبُهُ مِنْ حَرِّ اَلشَّمْسِ، فَاغْمِزْهُ غَمْزَةً وَ صَيِّرْ طُولَهُ سَبْعِينَ ذِرَاعاً بِذِرَاعِهِ، وَ اغْمِزْ حَوَّا غَمْزَةً فَصَيِّرْ طُولَهَا خَمْسَةً وَ ثُلُثَيْنِ ذِرَاعاً بِذِرَاعِهَا؛ علی بن ابراهیم از پدرش ابراهیم بن هاشم از حسن بن محبوب از مقاتل بن سلیمان نقل کرده که از امام صادق(ع) پرسیدم: هنگامی که آدم(ع) و حوا به زمین فرود آمدند طول قامت آن دو چه اندازه بود؟ امام فرمود: ما در کتاب علی بن ابی‌طالب(ع) یافته‌ایم که چون خدای عزوجل حضرت آدم و همسرش حوا را به زمین فرستاد دو پای آدم روی بلندی کوه صفا بود و سرش زیر افق آسمان. آدم از آزاری که از گرمای آفتاب به او می‌رسید به خداوند شکایت کرد. خدای عزوجل به جبرئیل وحی فرمود که آدم از شدت حرارت آفتاب شکایت دارد؛ جبرئیل او را در هم فشرد و قامتش هفتاد ذراع به ذراع خود آدم گردید و حوا را نیز در هم فشرد و او نیز طول قامتش سی و پنج ذراع به ذراع خودش شد»؛[۲]

از نظر محققان، این خبر از نظر سند مخدوش و فاقد اعتبار است.[۳] یکی از دلایل تضعیف این روایت وجود شخصی به نام مقاتل بن سلیمان در سند آن است. علمای رجال این شخص را ضعیف دانسته‌اند؛ از جمله، شیخ طوسی در رجالش راجع به او می‌گوید: مقاتل بن سلیمانْ بَتَری[یادداشت ۱] است.[۴] ملاصالح مازندرانی (درگذشته ۱۰۸۱ق) درباره او، پس از نقل این روایت، چنین می‌گوید: مقاتل بن سلیمان بتری، از اهل‌سنت و ضعیف است؛ به قول او اعتمادی نیست و بر ما واجب نیست که خود را برای تصحیح و توجیه منقولات او به رنج بیندازیم.[۵]

منابع

  1. مازندرانی، ملا محمدصالح بن احمد، شرح كافی الأصول و الروضة، تحقیق میرزا ابوالحسن شعرانی، تهران، المکتبة الاسلامىة للنشر و التوزیع، ۱۳۸۲ق، ج۱۲، ص۳۱۶.
  2. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۶۲ش، ج۸، ص۲۳۳، ح۳۰۸.
  3. مازندرانی، شرح كافی الأصول و الروضة، ج۱۲، ص۳۱۶.
  4. طوسی، محمد بن حسن، رجال طوسی، قم، مؤسسه انتشارات اسلامی، ۱۴۱۵ق، شماره ۱۶۱۸، ص۱۴۶.
  5. مازندرانی، شرح كافی الأصول و الروضة، ج۱۲، ص۳۱۶.
  1. بتریه گروهی از زیدیه هستند که قائل به امامت ابوبکر و عمر و علی بن ابی‌طالب(ع) بودند و با عثمان، طلحه، زبیر و عایشه دشمنی داشتند. (طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، تهران، کتابفروشی مرتضوی، ۱۴۱۶ق، ج۳، ص۲۱۳).