ویژگی‌های یاری‌دهنده دین در نامه ۴۵ نهج‌البلاغه: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: ویرایش مبدأ ۲۰۱۷
 
(۱۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
امام علی(ع) می‌فرماید: «شما نمی‌توانید مانند من زندگی کنید، اما با چهار خصلت ورع، جهاد، رازداری و سداد مرا در احیاء دین کمک کنید.» این چهار خصلت در کدام خطبه یا نامه آن حضرت آمده است؟ مراد از این خصوصیات چیست؟
امام علی(ع) می‌فرماید: «شما نمی‌توانید مانند من زندگی کنید، اما با چهار خصلت ورع، جهاد، رازداری و سداد مرا در احیاء دین کمک کنید.» این چهار خصلت در کدام خطبه یا نامهٔ آن حضرت آمده است؟ مراد از این خصوصیات چیست؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
[[امام علی(ع)]] در نامه ۴۵ [[نهج البلاغه]] به [[عثمان بن حنیف انصاری]] که در زمان [[خلافت]] آن حضرت فرماندار [[بصره]] بود و دعوت مهمانی سرمایه‌داری از مردم بصره را پذیرفته بود تذکر داده و ضمن تأکید بر ضرورت [[ساده‌زیستی]] کارگزاران، [[نظام حکومتی]] خود را به عنوان الگوی ساده‌زیستی به مردم معرفی می‌کند و دنیا و دنیاپرستان را مورد نکوهش قرار می‌دهد. متن کامل این نامه طولانی است و موضوعات مختلفی را شامل می‌شود که مطلب اصلی و اساس این نامه دوری از دنیاگرایی و دنیاطلبی در میان کارگزاران حکومتی است پو این مسئله را با چهار خصوصیت بیان می‌کنند. بخشی از کلام امام بدین قرار است: {{متن عربی|أَلَا وَ إِنَّ لِكُلِّ مَأْمُومٍ إِمَاماً يَقْتَدِي بِهِ وَ يَسْتَضِيءُ بِنُورِ عِلْمِهِ؛ أَلَا وَ إِنَّ إِمَامَكُمْ قَدِ اكْتَفَى مِنْ دُنْيَاهُ بِطِمْرَيْهِ وَ مِنْ طُعْمِهِ بِقُرْصَيْهِ؛ أَلَا وَ إِنَّكُمْ لَا تَقْدِرُونَ عَلَى ذَلِكَ، وَ لَكِنْ أَعِينُونِي بِوَرَعٍ وَ اجْتِهَادٍ وَ عِفَّةٍ وَ سَدَادٍ|ترجمه=آگاه باشید هر پیروی را امامی است که از او پیروی می‌کند و از نور دانشش روشنی می‌گیرد، آگاه باشید امام شما از دنیای خود به دو جامه فرسوده و دو قرص نان رضایت داده است بدانید که شما توانایی چنین کاری را ندارید اما با پرهیزگاری و تلاش فراوان و پاکدامنی و راستی مرا یاری دهید.}}<ref>نهج البلاغه، نامه شماره ۴۵.</ref>
{{درگاه|حوزه و روحانیت|اندازه=کوچک}}
{{جعبه نقل قول|آگاه باشید هر پیروی را امامی است که از او پیروی می‌کند و از نور دانشش روشنی می‌گیرد، آگاه باشید امام شما از دنیای خود به دو جامه فرسوده و دو قرص نان رضایت داده است بدانید که شما توانایی چنین کاری را ندارید اما با پرهیزگاری و تلاش و پاکدامنی و راستی مرا یاری دهید.<ref>نهج البلاغه، تصحیح صبحی صالح، نامه ۴۵.</ref>|تراز=چپ}}


سه نکته در این نامه قابل توجه است:
نامهٔ ۴۵ [[نهج البلاغه]] از امام علی(ع) خطاب به فرماندار بصره بوده که به‌جهت حضور در میهمانی فرد ثروتمند بوده است. فرماندار بصره و مخاطب این نامه [[عثمان بن حنیف انصاری]] بود. امام علی(ع) در این نامه، ضمن تأکید بر ضرورت ساده‌زیستی کارگزاران، نظام حکومتی خود را به‌عنوان الگوی ساده‌زیستی به مردم معرفی می‌کند و دنیا و دنیاپرستان را مورد نکوهش قرار می‌دهد. امام در این نامه خصوصیات چهارگانه برای یاری‌دهنده دین ذکر کرده است:  
* ضرورت ساده‌زیستی کارگزاران
* [[ورع]]: برخوداری از تقوای الهی در سرحد عالی‌
* [[اجتهاد]]: تلاش و کوشش در راه حفظ عدالت و حمایت از محرومان
* [[عفت]]: پاکدامنی و خویشتن‌داری از شهوات و مفاسد اخلاقی
* [[سداد]]: انتخاب راه صحیح و مستقیم و پرهیز از بی‌راهه.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، پيام امام اميرالمؤمنين عليه‌السلام‌، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۸۶ش، ج۱۰، ص۱۸۷.</ref>


* امام الگوی ساده‌زیستی
به گفتهٔ ناصر مکارم شیرازی اگر مسئولان کشور اسلامى اين چهار صفت را در خود جمع کنند و زندگى آنها همچون زندگى مردم متوسط باشد و نه بيشتر، کاستی‌ها اصلاح می‌شود و توده‌هاى مردم از حکومت راضى خواهند شد.<ref>مکارم شیرازی، پيام امام اميرالمؤمنين عليه‌السلام‌، ج۱۰، ص۱۸۷.</ref>
 
* امام و دوری از دنیای دنیاپرستان
 
تعریف خصوصیات چهارگانه در نامه امام:
 
* [[ورع]]: دارا شدن ملکه تقوا و پرهیزگاری در اثر مداومت بر انجام واجبات الهی و ترک محرمات؛
 
* [[اجتهاد]]: سخت‌کوشی و تلاش مداوم در جهت تحقق اهداف دینی؛
 
* [[عفت]]: پاکدامنی و دوری جستن از مفاسد اخلاقی؛
 
* [[سداد]]: راستی و درستی را پیشه کردن و پرهیز از کذب و سخن باطل.
{{پایان پاسخ}}
{{پایان پاسخ}}


خط ۲۹: خط ۲۱:
  | شاخه اصلی = حدیث
  | شاخه اصلی = حدیث
  | شاخه فرعی۱ = فقه الحدیث
  | شاخه فرعی۱ = فقه الحدیث
  | شاخه فرعی۲ =
  | شاخه فرعی۲ =امام علی(ع)
  | شاخه فرعی۳ =
  | شاخه فرعی۳ =
}}
}}
خط ۴۲: خط ۳۴:
  | ارجاعات =
  | ارجاعات =
  | بازبینی =
  | بازبینی =
| بازبینی نویسنده =شد
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت = ب
  | اولویت = ب

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۲ فوریهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۲۹

سؤال

امام علی(ع) می‌فرماید: «شما نمی‌توانید مانند من زندگی کنید، اما با چهار خصلت ورع، جهاد، رازداری و سداد مرا در احیاء دین کمک کنید.» این چهار خصلت در کدام خطبه یا نامهٔ آن حضرت آمده است؟ مراد از این خصوصیات چیست؟

درگاه‌ها
حوزه-و-روحانیت.png


آگاه باشید هر پیروی را امامی است که از او پیروی می‌کند و از نور دانشش روشنی می‌گیرد، آگاه باشید امام شما از دنیای خود به دو جامه فرسوده و دو قرص نان رضایت داده است بدانید که شما توانایی چنین کاری را ندارید اما با پرهیزگاری و تلاش و پاکدامنی و راستی مرا یاری دهید.[۱]

نامهٔ ۴۵ نهج البلاغه از امام علی(ع) خطاب به فرماندار بصره بوده که به‌جهت حضور در میهمانی فرد ثروتمند بوده است. فرماندار بصره و مخاطب این نامه عثمان بن حنیف انصاری بود. امام علی(ع) در این نامه، ضمن تأکید بر ضرورت ساده‌زیستی کارگزاران، نظام حکومتی خود را به‌عنوان الگوی ساده‌زیستی به مردم معرفی می‌کند و دنیا و دنیاپرستان را مورد نکوهش قرار می‌دهد. امام در این نامه خصوصیات چهارگانه برای یاری‌دهنده دین ذکر کرده است:

  • ورع: برخوداری از تقوای الهی در سرحد عالی‌
  • اجتهاد: تلاش و کوشش در راه حفظ عدالت و حمایت از محرومان
  • عفت: پاکدامنی و خویشتن‌داری از شهوات و مفاسد اخلاقی
  • سداد: انتخاب راه صحیح و مستقیم و پرهیز از بی‌راهه.[۲]

به گفتهٔ ناصر مکارم شیرازی اگر مسئولان کشور اسلامى اين چهار صفت را در خود جمع کنند و زندگى آنها همچون زندگى مردم متوسط باشد و نه بيشتر، کاستی‌ها اصلاح می‌شود و توده‌هاى مردم از حکومت راضى خواهند شد.[۳]


منابع

  1. نهج البلاغه، تصحیح صبحی صالح، نامه ۴۵.
  2. مکارم شیرازی، ناصر، پيام امام اميرالمؤمنين عليه‌السلام‌، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۸۶ش، ج۱۰، ص۱۸۷.
  3. مکارم شیرازی، پيام امام اميرالمؤمنين عليه‌السلام‌، ج۱۰، ص۱۸۷.