مراحل حرمت شراب: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
'''مرحله اول:''' {{قرآن|وَمِنْ ثَمَرَاتِ النَّخِيلِ وَالْأَعْنَابِ تَتَّخِذُونَ مِنْهُ سَكَرًا وَرِزْقًا حَسَنًا ۗ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَةً لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ|ترجمه=و از ميوه درختان خرما و انگور، باده مستی‌بخش و خوراكى نيكو براى خود مى‌گيريد. قطعاً در اين [ها] براى مردمى كه تعقل می‌كنند نشانهاى است.|سوره=نحل(۶۷)|آیه=۶۷}} | '''مرحله اول:''' {{قرآن|وَمِنْ ثَمَرَاتِ النَّخِيلِ وَالْأَعْنَابِ تَتَّخِذُونَ مِنْهُ سَكَرًا وَرِزْقًا حَسَنًا ۗ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَةً لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ|ترجمه=و از ميوه درختان خرما و انگور، باده مستی‌بخش و خوراكى نيكو براى خود مى‌گيريد. قطعاً در اين [ها] براى مردمى كه تعقل می‌كنند نشانهاى است.|سوره=نحل(۶۷)|آیه=۶۷}} | ||
مفسران معتقدند آیه دلالت بر زشتی نوشیدن شراب دارد؛ زیرا شراب را در مقابل رزق نیک قرار داده، تا بفهماند شراب، رزق نیکو نیست.<ref>طباطبائی، سید محمد حسین، تفسیر المیزان، ترجمه سید محمد باقر موسوی همدانی، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۳۷۴ش، ج۱۲، ص۴۲۰.</ref> | |||
'''مرحله دوم:''' {{قرآن|یَسْأَلُونَک عَنِ الْخَمْرِ وَالْمَیْسِرِ قُلْ فِیهِمَا إِثْمٌ کبِیرٌ وَمَنَافِعُ لِلنَّاسِ وَإِثْمُهُمَآ أَکبَرُ مِن نَّفْعِهِمَا | '''مرحله دوم:''' {{قرآن|یَسْأَلُونَک عَنِ الْخَمْرِ وَالْمَیْسِرِ قُلْ فِیهِمَا إِثْمٌ کبِیرٌ وَمَنَافِعُ لِلنَّاسِ وَإِثْمُهُمَآ أَکبَرُ مِن نَّفْعِهِمَا|ترجمه=در باره شراب و قمار، از تو میپرسند، بگو: «در آن دو، گناهى بزرگ، و سودهايى براى مردم است، و گناهشان از سودشان بزرگتر است.»|سوره=بقره|آیه=۲۱۹}} | ||
کلمه «[[اثم]]» به هر | کلمه «[[اثم]]» به هر کاری گفته می‌شود که انسان را از رسیدن به نیکی‌ها و کمالات باز می‌دارد. وجود «اثم کبیر» در شراب و قمار، دلیل بر تأثیر منفی این دو در رسیدن به تقوا و کمالات معنوی و انسانی دارد.<ref>تفسیر نمونه، ج۲، ص۱۱۹.</ref> | ||
'''مرحله سوم:''' {{قرآن|یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ لاَ تَقْرَبُواْ الصَّلاَه وَأَنتُمْ سُکارَی|ترجمه=ای کسانی که ایمان آورده‌اید! در حال مستی به نماز نزدیک نشوید، تا بدانید چه می‌گویید|سوره=نساء|آیه=۴۳}} | '''مرحله سوم:''' {{قرآن|یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ لاَ تَقْرَبُواْ الصَّلاَه وَأَنتُمْ سُکارَی|ترجمه=ای کسانی که ایمان آورده‌اید! در حال مستی به نماز نزدیک نشوید، تا بدانید چه می‌گویید|سوره=نساء|آیه=۴۳}} | ||
نسخهٔ ۴ اکتبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۴۳
حرمت خمر و حد خمر در کدام آیه و سوره از قرآن آمده؟
اسلام به جهت مراعات اصول روانی و اجتماعی، شراب را به‌صورت تدریجی و در چهار مرحله حرام دانست. هر یک از این چهار مرحله به صورت آیات نازل شدند و در سوره‌های مختلفی از قرآن وجود دارند. حد شراب در قرآن نیامده، اما در احادیث از امامان معصوم(ع) نقل شده که باید هشتاد تازیانه بزنند.
مراحل مقابله با شراب
شرابخواری و می‌گساری در زمان جاهلیت فوق‌العاده رواج داشته است. اسلام می‌خواست با رعایت اصول روانی و اجتماعی با عمل، مبارزه کند. به همین جهت، از روش تحریم تدریجی و آماده ساختن افکار برای ریشه کن کردن آن پرداخت:[۱]
مرحله اول: ﴿وَمِنْ ثَمَرَاتِ النَّخِيلِ وَالْأَعْنَابِ تَتَّخِذُونَ مِنْهُ سَكَرًا وَرِزْقًا حَسَنًا ۗ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَةً لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ؛ و از ميوه درختان خرما و انگور، باده مستی‌بخش و خوراكى نيكو براى خود مى‌گيريد. قطعاً در اين [ها] براى مردمى كه تعقل می‌كنند نشانهاى است.﴾(نحل(۶۷):۶۷)
مفسران معتقدند آیه دلالت بر زشتی نوشیدن شراب دارد؛ زیرا شراب را در مقابل رزق نیک قرار داده، تا بفهماند شراب، رزق نیکو نیست.[۲]
مرحله دوم: ﴿یَسْأَلُونَک عَنِ الْخَمْرِ وَالْمَیْسِرِ قُلْ فِیهِمَا إِثْمٌ کبِیرٌ وَمَنَافِعُ لِلنَّاسِ وَإِثْمُهُمَآ أَکبَرُ مِن نَّفْعِهِمَا؛ در باره شراب و قمار، از تو میپرسند، بگو: «در آن دو، گناهى بزرگ، و سودهايى براى مردم است، و گناهشان از سودشان بزرگتر است.»﴾(بقره:۲۱۹)
کلمه «اثم» به هر کاری گفته می‌شود که انسان را از رسیدن به نیکی‌ها و کمالات باز می‌دارد. وجود «اثم کبیر» در شراب و قمار، دلیل بر تأثیر منفی این دو در رسیدن به تقوا و کمالات معنوی و انسانی دارد.[۳]
مرحله سوم: ﴿یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ لاَ تَقْرَبُواْ الصَّلاَه وَأَنتُمْ سُکارَی؛ ای کسانی که ایمان آورده‌اید! در حال مستی به نماز نزدیک نشوید، تا بدانید چه می‌گویید﴾(نساء:۴۳)
مفهوم آیه نوشیدن شراب را در غیر حال نماز نمی‌رساند؛ بلکه در صدد بیان برنامه تحریم تدریجی و مرحله به مرحله می‌باشد، و به عبارت دیگر این آیه نسبت به غیر حال سکوت داشته و صریحاً چیزی نمی‌گوید.
مرحله چهارم: ﴿یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ إِنَّمَا الْخَمْرُ وَالْمَیْسِرُ وَالأَنصَابُ وَالأَزْلاَمُ رِجْسٌ مِّنْ عَمَلِ الشَّیْطَانِ فَاجْتَنِبُوهُ لَعَلَّکمْ تُفْلِحُونَ.؛ ای کسانی که ایمان آورده‌اید! شراب و قمار و بت‌ها و ازلام (نوعی بخت آزمایی)، پلید و از عمل شیطان است، از آنها دوری کنید تا رستگار شوید!.﴾(مائده:۹۰)
فرمان قاطع برای اجتناب از شراب، میسر و… آخرین مرحله تحریم شراب را بیان می‌کند. در ضمن اجتناب، مفهومی رساتر از نهی دارد، زیرا معنی اجتناب فاصله گرفتن و دوری کردن و نزدیک نشدن است که به مراتب از جمله «ننوشید» رساتر می‌باشد.[۴]
حد شراب
حد شراب در قرآن بیان نشده، زیرا اهداف کلان و کلی را دنبال می‌نماید. اما در روایت و احادیث، حد آن ۸۰ ضربه تازیانه آمده است:
حضرت علی(ع) می‌فرماید: «وقتی شخص شراب آشامید مست می‌شود و وقتی مست شد هذیان می‌گوید و وقتی هذیان گفت افتراء می‌بندد پس در این هنگام او را به مقدار حد افتراءزننده یعنی هشتاد ضربت تازیانه بزنید». و امام باقر(ع) فرمودند: «هر گاه شخص از نبیذ و شراب انگور مست شد هشتاد تازیانه باید بخورد».[۵]
منابع
- ↑ مکارم شیرازی، ناصر و دیگران، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۷۴ش، ج۵، ص۷۰.
- ↑ طباطبائی، سید محمد حسین، تفسیر المیزان، ترجمه سید محمد باقر موسوی همدانی، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۳۷۴ش، ج۱۲، ص۴۲۰.
- ↑ تفسیر نمونه، ج۲، ص۱۱۹.
- ↑ تفسیر نمونه، ج۵، ص۷۲.
- ↑ شیخ صدوق، علل الشرایع، ترجمه ذهنی تهرانی، قم، انتشارات مؤمنین، ۱۳۸۰ش، ج۲، ۷۱۹.