نشانه‌های شیعه از نظر امام حسن عسکری(ع)

سؤال

در روایاتی از امام حسن عسکری(ع) نشانه‌های شیعه حقیقی گفته شده است. این روایات در چه منبعی آمده‌اند؟

تفاوت شیعه و دوستدار

رفتارهایی به عنوان نشانه‌های تشیع

در روایت مشهور دیگری که در منابع از امام حسن عسکری(ع) نقل شده، امام(ع) پنج نشانه برای شیعه ارائه کرده است: «عَلاماتُ الْمُؤْمِنِ خَمْسٌ: صَلاةُ الْخَمْسينَ وَزِيارَةُ الأَرْبَعينَ وَالتَّخَتُّمُ فِى الْيَمينِ وَ تَعْفيرُ الْجَبينِ وَ الْجَهْرُ بِبِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ؛ مؤمن پنج نشانه دارد: نماز پنجاه ركعت (مجموع واجبات و مستحبات)، زيارت اربعين، انگشتر در دست راست كردن، در سجده پيشانى بر خاك نهادن و بسم الله الرحمن الرحيم را (در نماز) بلند گفتن». این روایت در برخی از منابع معتبر روایی شیعه نقل شده است: از جمله در تهذیب الاحکام[۱] شیخ طوسی، کتاب المزار[۲] شیخ مفید و روضة الواعظین[۳] فتال نیشابوری.

این روایت از امام حسن عسکری(ع) در برشمردن نشانه‌های عملی شیعه روایتی جالب توجه و شاخص برشمرده شده است.[۴] گفته شده که امام(ع) اولین نشانه عملی شیعه‌بودن یک فرد را نمازهای پنجاه‌گانه دانسته که همان پنجاه و یک نماز واجب و مستحب تشریع‌شده برای یک شبانه روز دانسته شده است. دوم، زیارت اربعین که همین روایت را موجب شیوع زیارت اربعین امام حسین(ع) در شیعه قلمداد کرده‌اند. سوم، قرار دادن انگشتر در دست راست که علامتی ظاهری قلمداد شده که اساس آن برای دور بودن انگشتر در وقت طهارت از آلودگی و حفظ بهداشت دانسته شده است. چهارم، نماز فراوان خواندن که نشانه آن بر پیشانی ظاهر شود. پنجم، بلند خواندن آیه «بسم الله رحمن الرحیم» در نمازهای یومیه.[۵]

منابع

  1. طوسی، محمد بن حسن، تهذیب الاحکام، تحقیق حسن موسوی خرسان، تهران، دار الكتب الاسلاميه‏، ۱۴۰۷ق، ج۶، ص۵۲.
  2. مفید، محمد بن محمد، كتاب المزار (مناسک المزار)، تحقیق محمدباقر ابطحی، قم، كنگره جهانى هزاره شيخ مفيد، ۱۴۱۳ق، ص۵۳.
  3. فتال نیشابوری، محمد بن احمد،‌ روضة الواعظين و بصيرة المتعظين، قم، انتشارات رضی، ۱۳۷۵ش، ج۱، ص۹۵.‏
  4. جعفریان، حیات فکری-سیاسی امامان شیعه، ص۶۷۸.
  5. جعفریان، حیات فکری-سیاسی امامان شیعه، ص۶۷۸.