حدیث فاطمه(ع) باقی‌مانده نبوت

(تغییرمسیر از فاطمه بقیه النبوه)
سؤال

آیا این تعبیر در روایت معتبری آمده است: «فاطمه بقیة النبوة»؟ معنا و مفهوم عبارت چیست؟


شیخ طوسی در کتاب الامالی روایتی از امام صادق(ع) آورده است که امیرمومنان(ع) حضرت زهرا(ع) را اینگونه خطاب کردند:

در برخی از نقل‌ها آمده است که ام سلمه همسر رسول خدا(ص) نیز حضرت زهرا(ع) را اینگونه خطاب کرد.[۲]

روایت دیلمی در کتاب غرر الاخبار سلسله سند ندارد. سند حدیث شیخ طوسی به خاطر توثیق نشدن[۳] و مجهول بودن[۴] برخی از راویان، ضعیف می‌باشد.

مضمون روایت مورد قبول است هر چند سند معتبری ندارد؛ زیرا رسول خدا(ص) برگزیده‌ترین مخلوقات عالم هستی است[۵] و حضرت زهرا(ع) دختر برگزیدگان خواهد شد. حضرت زهرا(ع) طبق آیه تطهیر،[۶] معصومه می‌باشد و عصمت یکی از نشانه‌های نبوت است.[۷] در روایات شیعه و سنی آن حضرت پاره رسول‌الله است و رضایتش رضایت رسول خدا و غضبش غضب رسول خداست.[۸]


منابع

  1. طوسى، محمد، الأمالي، قم، دار الثقافه، چاپ اول، ۱۴۱۴ق، ص۶۸۳، مجلس۳۸، حدیث۸.
  2. دیلمی، حسن، غرر الأخبار، قم، دلیل ما، چاپ اول، ۱۴۲۷ ق، فصل ۲۷، ص۳۱۹.
  3. مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال فی علم الرجال، بی‌جا، بی‌نا، چاپ اول، بی‌تا، ج۱، ص۷۴.
  4. نمازی شاهرودی، علی، مستدرکات علم رجال الحدیث، تهران، فرزند مؤلف، چاپ اول، ۱۴۱۴ ق، ج۷، ص۲۴۷. مرتضی، بسام، زبدة المقال من معجم الرجال، بیروت، دار المحجة البیضاء، چاپ اول، ۱۴۲۶ق، ج۱، ص۳۵۶.
  5. ابن بابویه، محمد، عیون اخبار الرضا، ترجمه: حمید رضا مستفید و علی اکبر غفاری، تهران، نشر صدوق، چاپ اول، ۱۳۷۲ش، ج۱، ص۶۰۱.
  6. سوره احزاب، آیه۳۳.
  7. جوادی آملی، عبدالله، وحی و نبوت، تفسیر موضوعی قرآن کریم، قم، نشر مرکز اسراء، چاپ اول، ۱۳۸۱ ش، ج۳، ص۲۳۱.
  8. ابن بابویه، محمد، الامالی، قم، مرکز الطباعة والنشر فی مؤسسة البعثة، چاپ اول، ۱۴۱۷ق، ص۱۶۵. طوسی، محمد، الامالی، قم، دار الثقافة للطباعة والنشر والتوزیع، چاپ اول، ۱۴۱۴ق، ص۴۳۷. بخاری، محمد، صحیح البخاری، بی‌جا، دار الفکر للطباعة والنشر والتوزیع، ۱۴۰۱ق، ج۴، ص۲۱، ش۲۷۸. نیسابوری، مسلم، صحیح مسلم، بیروت، دار الفکر، بی‌تا، ج ۷، ص۱۴۱.