دلائل الصدق (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی پاسخ
(ابرابزار)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۵ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش|کاربر=A.rezapour }}
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
کتاب «دلائل الصدق» علامه مظفر به چه موضوعاتی پرداخته و مطالعه آن برای چه کسانی توصیه می‌شود؟ و کتب هم سطح آن کدامند؟
کتاب «دلائل الصدق» علامه مظفر به چه موضوعاتی پرداخته است؟{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
عقاید و اندیشه‌های بنیادی، پایه و اساسی هر نظام ارزشی و هر ایدئولوژی منسجم را تشکیل می‌دهد و آگاهانه یا نیمه آگاهانه در شکل‌گیری رفتار انسان‌ها اثر می‌گذارد، از این رو، برای برقراری و تحکیم نظام ارزشی و رفتاری اسلام، باید مبانی عقیدتی آن را که ریشه‌های این درخت تنومند و پر برکت به‌شمار می‌رود در دل‌ها پا بر جا کرد تا همواره میوه‌های شیرین و گوارایش را ببار آورد و سعادت و خوشبختی در جهان را تأمین کند.
{{جعبه اطلاعات کتاب
 
| عنوان                  =دلائل الصدق
به همین جهت، دانشمندان اسلامی از نخستین قرن ظهور اسلام به تبیین عقاید اسلامی در شکل‌های گوناگون و با شیوه‌های مختلف پرداخته و در این زمینه کتاب‌های عقیدتی مختلفی نوشته و در دسترس همگان قرار داده‌اند.
| تصویر                  =دلائل الصدق.jpg
 
| اندازه تصویر          =
یکی از این اندیشمندان علامه حسن بن یوسف بن مطهر حلی، فقیه، متکلم و فیلسوف برجسته شیعی در قرن هفتم است که کتاب ارزشمندی نگاشته‌اند به نام نهج الحق و کشف الصدق درباره امامت، که عالم اشعری «فضل بن روز بهان» بر آن ردیه ای با نام ابطال نهج الباطل و اهمال کشف العاطل نوشته است و آنگاه عالم بزرگ شیعی «قاضی نورالله حسینی شوشتری» کتاب گرانقدر احقاق الحق را در رد کتاب روز بهان و تأیید مطالب علامه حلی به رشته تحریر درآورده است.
| توضیح_تصویر        =
 
| نام‌های دیگر        =
مرحوم محمد حسن مظفر با نگاهی به سه کتاب یاد شده، کتاب دلائل الصدق لنهج الحق را با بیانی جدید، و نیز نقل و رد برخی از سخنان ابن تیمیه، در باب امامت و فضائل امیر المومنین(ع) نگاشته است. او در هر مبحث ابتداء سخنان علامه حلی؛ آنگاه گفته‌های روز بهان را نقل می‌کند، و سپس خود مطالبی در توضیح و تبیین بیشتر مسئله می‌افزاید. مرحوم مظفر در ابتدای کتاب مقدمه ای نسبتاً مفصل در باب نقل روایات آورده و طی آن به بررسی صحاح سته اهل سنت پرداخته است. جلد اول کتاب به تفصیل، چهار مسئله زیر را بررسی کرده و طی آن دیدگاه‌های شیعه و اشاعره را به گونه ای تطبیقی مورد بحث قرار می‌دهد: مسئله اول: ادراک؛ مسئله دوم: نظر مسئله سوم: صفات خدای تعالی؛ و مسئله چهارم: نبوت.
| نویسنده              =محمدحسن مظفر
 
| تاریخ نگارش        =قرن چهاردهم
جلد دوم کتاب طی پنج مبحث به مسئله امامت می‌پردازد:
| موضوع                =کلام
 
| سبک                  =
مبحث اول: وجوب عصمت امام، مبحث دوم: امام باید از دیگران افضل و برتر باشد،
| زبان                    =عربی
 
| ویراستار              =
مبحث سوم: راه تعیین امام،
| به تصحیح            =
 
| به کوشش            =
مبحث چهارم: تعیین امام پس از رسول خدا(ص)، و دلالت عقل بر امامت امیر المومنین علی(ع)
| تصویرگر                =
 
| طراح جلد              =
مبحث پنجم: ذکر برخی از فضایلی که وجوب امامت علی(ع) را به اثبات می‌رساند.
| تعداد جلد              =
 
| تعداد صفحات          =
مباحث اول و دوم کتاب مختصراً به بحث عصمت و اثبات وجوب معصوم بودن و نیز وجوب افضل بودن امام می‌پردازند.
| قطع                    =
| مجموعه                =
| ترجمه به دیگر زبان‌ها=
| ناشر                    =
| محل نشر            =
| تاریخ نشر            =
| نوبت چاپ            =
| شمارگان              =
| شابک                  =
| نوع رسانه            =
| وبسایت ناشر      =
| نام کتاب              = <!-- نام کتاب به زبان فارسی -->
| مترجم                = <!-- مترجم به فارسی -->
| مشخصات نشر    = <!-- مشخصات نشر در زبان فارسی -->
| نسخه الکترونیکی  =
}}
{{درگاه|حوزه و روحانیت}}
'''دلائل الصدق''' نوشته [[محمدحسن مظفر]] (درگذشت ۱۳۷۵ق)، کتابی است کلامی که در اثبات عقاید شیعه نگاشته شده است. مظفر در این کتاب به اثبات سخنان [[علامه حلی]] در کتاب «نهج الحق» می‌پردازد و آرای فضل بن روزبهان خنجی که در کتاب «ابطال الباطل» عقاید علامه حلی را رد کرده است، نقد می‌کند. این کتاب مشتمل است بر مباحث اصول اعتقادی اسلام در باب شناخت، خدا و صفات خدا، نبوت، امامت و فضایل امام علی(ع).


مبحث سوم با بیان اینکه از نظر شیعه امام فقط به دو طریق می‌تواند تعیین شود، یکی نص صریح خداوند یا پیامبر یا امامی که بر امامتش نص وجود دارد یا ظهور معجزه به دست او، و دیگری دلالت عقل به بررسی راه تعیین امام می‌پردازد.
این کتاب به زبان عربی و نام کامل آن «دلائل الصدق لنهج الحق» است.


مبحث چهارم: مفصل‌ترین مبحث جلد دوم است و تمامی آیات و روایات اثبات کننده امامت امیر المومنین علی(ع) را نقل می‌کند. علامه حلی هشتاد و چهار آیه را در کتاب خود ذکر کرده و با نقل روایاتی از عالمان و مفسران بزرگ اهل سنت، دلالت آنها بر امامت حضرت امیر(ع) فضایل ایشان و اهل بیت را به اثبات رسانده است. مرحوم مظفر شانزده آیه دیگر را نیز خود می‌افزاید و با همان سبک و استناد به مصادر اهل سنت، همان نتیجه را می‌گیرد.
== نویسنده ==


پس از ذکر آیات، نوبت به مسئله تعیین امام از طریق سنت می‌رسد. در این بخش بیست و هشت حدیث از طرق اهل سنت نقل شده است و مرحوم مظفر پس از نقل سخنان علامه حلی (ره) و روز بهان، با افزودن توضیحاتی تفصیلی، به خوبی اصل مطلب و چگونگی دلالت احادیث را روشن کرده است.
محمدحسن مظفر، فقیه، اصولی، ادیب و متکلم، در سال ۱۳۰۱ قمری در نجف متولد شد و در همان شهر تحصیل کرد. شیخ الشریعه اصفهانی، شیخ علی بن شیخ باقر جواهری، [[سید محمد کاظم یزدی]]، [[آخوند خراسانی]] از اساتید او بودند. شیخ مظفر هرچند از مرجعیت گریزان بود و گوشه عزلت اختیار کرده بود اما بعد از وفات [[سید ابوالحسن اصفهانی]] در سال ۱۳۶۵ق بعضی از مردم در امر تقلید به او رجوع کردند. [[محمدرضا مظفر]] و [[محمدحسین مظفر]] از برادران او هستند.<ref>سهلانی، علیرضا، [https://www.hawzahnews.com/news/934331/آشنایی-با-عالم-وارسته-شیخ-محمد-حسن-مظفر آشنایی با عالم وارسته شیخ محمد حسن مظفر]، خبرگزاری رسمی حوزه، تاریخ درج مطلب: ۱۳۹۹، تاریخ بازدید: ۱۴۰۱.</ref>
[[پرونده:محمدحسن مظفر.jpg|بندانگشتی|محمدحسن مظفر نویسنده کتاب «دلائل الصدق»|282x282پیکسل]]
== معرفی ==
[[علامه حلی]]، بعد از آنکه کتاب نهج الحق و کشف الصدق را در معرفی شیعه نگاشت، عالم اشعری [[فضل بن روزبهان]]، کتاب ابطال نهج الباطل و اهمال کشف العاطل را در رد آن نوشت.


مبحث پنجم به ذکر فضائل امیر المومنین علی(ع) در هنگام ولادت و پس از ولادت می‌پردازد. فضایل پس از ولادت حضرت به سه قسم تقسیم شده‌اند: نفسانی، بدنی و خارجی. فضایل نفسانی تحت عناوین ایمان، علم، خبر دادن از غیبت، شجاعت، زهد، کرم، استجابت دعا و حسن خلق و حلم مورد بررسی قرار گرفته‌اند. به فضایل بدنی در دو بخش عبادت و جهاد پرداخته شده است. و فضایل خارجی تحت عنوان این چهار مطلب بررسی شده‌اند: نسب، همسر و فرزندان، محبت آن حضرت و اینکه آن حضرت صاحب حوض و لواء و صراط و اذن است.
شیخ محمد حسن مظفر (درگذشت ۱۳۷۵ق) در کتاب دلائل الصدق ابتداء کلام علامه حلّی در «نهج الحق» را آورده و آنگاه گفته فضل بن روزبهان را در ردّ کلام علامه نقل می‌کند و سپس گفته فضل را رد می‌کند. و هر جا که مناسب دیده به برخی از سخنان ابن تیمیه که در ردّ کتاب «منهاج الکرامه» علامه حلّی نگاشته شده اشاره کرده و از آنها جواب گفته است.<ref>مردی، عباسعلی، [http://hadith.net/post/55823/دلائل-الصدق-لنهج-الحق/ دلائل الصدق لنهج الحق]، حدیث نت، تاریخ بازدید: ۱۴۰۱.</ref>


در مجموع، کتاب به گونه ای نسبتاً جامع به مسئله امامت و مباحث آن پرداخته (گرچه سه مبحث اول کتاب مختصرترند) و به شیوه ای علمی و دور از تعصب، با استناد به مصادر اهل سنت و نیز دلایل مسلم عقلی به اثبات امامت امیر المومنین علی(ع) و نیز فضایل آن حضرت پرداخته است.
این کتاب توسط محمد سپهری به فارسی ترجمه شده است و در سال ۱۳۷۴شمسی در تهران منتشر شد.


اما کتاب‌های هم سطح آن، یعنی کتاب‌هایی که درباره عقاید نوشته شده‌اند، اعم از فارسی و عربی، بسیار زیاد اند، لکن اگر مقصود از هم سطح، هم سطح علمی باشد، به برخی از آنها اشاره می‌شود:


۱. حلی، حسن بن یوسف، کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد، مؤسسه النشر الاسلامی التابعه لجماعه المدرسین بقم، ۱۴۲۵ق.
== محتوا ==
جلد اول کتاب به تفصیل، چهار مسئله زیر را بررسی کرده و طی آن دیدگاه‌های شیعه و اشاعره را به گونه ای تطبیقی مورد بحث قرار می‌دهد: مسئله اول: ادراک؛ مسئله دوم: نظر مسئله سوم: صفات خدای تعالی؛ و مسئله چهارم: نبوت.


۲. سبحانی، جعفر، الالهیات علی هدی الکتاب و السنه و العقل، الدار الاسلامیه للطباعه و النشر و التوزیع، بیروت، ۱۴۰۹ق.
جلد دوم کتاب طی پنج مبحث به مسئله امامت می‌پردازد: مبحث اول: وجوب عصمت امام؛ مبحث دوم: امام باید از دیگران افضل و برتر باشد؛ مبحث سوم: راه تعیین امام؛ مبحث چهارم: تعیین امام پس از رسول خدا(ص)، و دلالت عقل بر امامت امیر المومنین علی(ع)؛ مبحث پنجم: ذکر برخی از فضایلی که وجوب امامت علی(ع) را به اثبات می‌رساند.


۳. حلی، حسن بن یوسف، نهج الحق و کشف الصدق، مؤسسه الطباعه و النشر دارالهجره، قم، ۱۴۲۱ق.
مباحث اول و دوم کتاب مختصراً به بحث عصمت و اثبات وجوب معصوم بودن و نیز وجوب افضل بودن امام می‌پردازند. مبحث سوم با بیان اینکه از نظر شیعه امام فقط به دو طریق می‌تواند تعیین شود، یکی نص صریح خداوند یا پیامبر یا امامی که بر امامتش نص وجود دارد یا ظهور معجزه به دست او، و دیگری دلالت عقل به بررسی راه تعیین امام می‌پردازد.


۴. حلی، حسن بن یوسف، النافع الی یوم الحشر فی شرح الباب الحادی عشر، دارالاضواء للطباعه و النشر و التوزیع، بیروت، ۱۴۱۷ق.
مبحث چهارم: مفصل‌ترین مبحث جلد دوم است و تمامی آیات و روایات اثبات کننده امامت امیر المومنین علی(ع) را نقل می‌کند. علامه حلی هشتاد و چهار آیه را در کتاب خود ذکر کرده و با نقل روایاتی از عالمان و مفسران بزرگ اهل سنت، دلالت آنها بر امامت حضرت امیر(ع) فضایل ایشان و اهل بیت را به اثبات رسانده است. مرحوم مظفر شانزده آیه دیگر را نیز خود می‌افزاید و با همان سبک و استناد به مصادر اهل سنت، همان نتیجه را می‌گیرد. پس از ذکر آیات، نوبت به مسئله تعیین امام از طریق سنت می‌رسد. در این بخش بیست و هشت حدیث از طرق اهل سنت نقل شده است و مرحوم مظفر پس از نقل سخنان علامه حلی (ره) و روز بهان، با افزودن توضیحاتی تفصیلی، به خوبی اصل مطلب و چگونگی دلالت احادیث را روشن کرده است.


۵. الهاشمی، محمد جمال، اصول الدین الاسلام، منشورات دارالباقر، النجف الاشرف، ۱۳۸۲ش.
مبحث پنجم به ذکر فضائل امیر المومنین علی(ع) در هنگام ولادت و پس از ولادت می‌پردازد. فضایل پس از ولادت حضرت به سه قسم تقسیم شده‌اند: نفسانی، بدنی و خارجی. فضایل نفسانی تحت عناوین ایمان، علم، خبر دادن از غیبت، شجاعت، زهد، کرم، استجابت دعا و حسن خلق و حلم مورد بررسی قرار گرفته‌اند. به فضایل بدنی در دو بخش عبادت و جهاد پرداخته شده است. و فضایل خارجی تحت عنوان این چهار مطلب بررسی شده‌اند: نسب، همسر و فرزندان، محبت آن حضرت و اینکه آن حضرت صاحب حوض و لواء و صراط و اذن است.<ref>مردی، عباسعلی، کتاب‌شناسی: دلائل الصدق از محمد حسن مظفر، دوفصلنامه امامت پژوهی، شماره ۲، ۱۳۹۰، ص۲۷۴ تا ۲۸۵.</ref>
{{پایان پاسخ}}


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
{{شاخه
{{شاخه
  | شاخه اصلی =
  | شاخه اصلی =کلام
  | شاخه فرعی۱ =
  | شاخه فرعی۱ =امامت
  | شاخه فرعی۲ =
  | شاخه فرعی۲ =
  | شاخه فرعی۳ =
  | شاخه فرعی۳ =
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =
  | شناسه =شد
  | تیترها =
  | تیترها =شد
  | ویرایش =
  | ویرایش =شد
  | لینک‌دهی =
  | لینک‌دهی =شد
  | ناوبری =
  | ناوبری =
  | نمایه =
  | نمایه =
  | تغییر مسیر =
  | تغییر مسیر =شد
  | ارجاعات =
  | ارجاعات =
  | بازبینی =
  | بازبینی =
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت =
  | اولویت =ج
  | کیفیت =
  | کیفیت =ج
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۸ اکتبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۴:۴۹

سؤال
کتاب «دلائل الصدق» علامه مظفر به چه موضوعاتی پرداخته است؟
دلائل الصدق
دلائل الصدق (کتاب)
اطلاعات کتاب
نویسندهمحمدحسن مظفر
تاریخ نگارشقرن چهاردهم
موضوعکلام
زبانعربی
درگاه‌ها
حوزه-و-روحانیت.png


دلائل الصدق نوشته محمدحسن مظفر (درگذشت ۱۳۷۵ق)، کتابی است کلامی که در اثبات عقاید شیعه نگاشته شده است. مظفر در این کتاب به اثبات سخنان علامه حلی در کتاب «نهج الحق» می‌پردازد و آرای فضل بن روزبهان خنجی که در کتاب «ابطال الباطل» عقاید علامه حلی را رد کرده است، نقد می‌کند. این کتاب مشتمل است بر مباحث اصول اعتقادی اسلام در باب شناخت، خدا و صفات خدا، نبوت، امامت و فضایل امام علی(ع).

این کتاب به زبان عربی و نام کامل آن «دلائل الصدق لنهج الحق» است.

نویسنده

محمدحسن مظفر، فقیه، اصولی، ادیب و متکلم، در سال ۱۳۰۱ قمری در نجف متولد شد و در همان شهر تحصیل کرد. شیخ الشریعه اصفهانی، شیخ علی بن شیخ باقر جواهری، سید محمد کاظم یزدی، آخوند خراسانی از اساتید او بودند. شیخ مظفر هرچند از مرجعیت گریزان بود و گوشه عزلت اختیار کرده بود اما بعد از وفات سید ابوالحسن اصفهانی در سال ۱۳۶۵ق بعضی از مردم در امر تقلید به او رجوع کردند. محمدرضا مظفر و محمدحسین مظفر از برادران او هستند.[۱]

محمدحسن مظفر نویسنده کتاب «دلائل الصدق»

معرفی

علامه حلی، بعد از آنکه کتاب نهج الحق و کشف الصدق را در معرفی شیعه نگاشت، عالم اشعری فضل بن روزبهان، کتاب ابطال نهج الباطل و اهمال کشف العاطل را در رد آن نوشت.

شیخ محمد حسن مظفر (درگذشت ۱۳۷۵ق) در کتاب دلائل الصدق ابتداء کلام علامه حلّی در «نهج الحق» را آورده و آنگاه گفته فضل بن روزبهان را در ردّ کلام علامه نقل می‌کند و سپس گفته فضل را رد می‌کند. و هر جا که مناسب دیده به برخی از سخنان ابن تیمیه که در ردّ کتاب «منهاج الکرامه» علامه حلّی نگاشته شده اشاره کرده و از آنها جواب گفته است.[۲]

این کتاب توسط محمد سپهری به فارسی ترجمه شده است و در سال ۱۳۷۴شمسی در تهران منتشر شد.


محتوا

جلد اول کتاب به تفصیل، چهار مسئله زیر را بررسی کرده و طی آن دیدگاه‌های شیعه و اشاعره را به گونه ای تطبیقی مورد بحث قرار می‌دهد: مسئله اول: ادراک؛ مسئله دوم: نظر مسئله سوم: صفات خدای تعالی؛ و مسئله چهارم: نبوت.

جلد دوم کتاب طی پنج مبحث به مسئله امامت می‌پردازد: مبحث اول: وجوب عصمت امام؛ مبحث دوم: امام باید از دیگران افضل و برتر باشد؛ مبحث سوم: راه تعیین امام؛ مبحث چهارم: تعیین امام پس از رسول خدا(ص)، و دلالت عقل بر امامت امیر المومنین علی(ع)؛ مبحث پنجم: ذکر برخی از فضایلی که وجوب امامت علی(ع) را به اثبات می‌رساند.

مباحث اول و دوم کتاب مختصراً به بحث عصمت و اثبات وجوب معصوم بودن و نیز وجوب افضل بودن امام می‌پردازند. مبحث سوم با بیان اینکه از نظر شیعه امام فقط به دو طریق می‌تواند تعیین شود، یکی نص صریح خداوند یا پیامبر یا امامی که بر امامتش نص وجود دارد یا ظهور معجزه به دست او، و دیگری دلالت عقل به بررسی راه تعیین امام می‌پردازد.

مبحث چهارم: مفصل‌ترین مبحث جلد دوم است و تمامی آیات و روایات اثبات کننده امامت امیر المومنین علی(ع) را نقل می‌کند. علامه حلی هشتاد و چهار آیه را در کتاب خود ذکر کرده و با نقل روایاتی از عالمان و مفسران بزرگ اهل سنت، دلالت آنها بر امامت حضرت امیر(ع) فضایل ایشان و اهل بیت را به اثبات رسانده است. مرحوم مظفر شانزده آیه دیگر را نیز خود می‌افزاید و با همان سبک و استناد به مصادر اهل سنت، همان نتیجه را می‌گیرد. پس از ذکر آیات، نوبت به مسئله تعیین امام از طریق سنت می‌رسد. در این بخش بیست و هشت حدیث از طرق اهل سنت نقل شده است و مرحوم مظفر پس از نقل سخنان علامه حلی (ره) و روز بهان، با افزودن توضیحاتی تفصیلی، به خوبی اصل مطلب و چگونگی دلالت احادیث را روشن کرده است.

مبحث پنجم به ذکر فضائل امیر المومنین علی(ع) در هنگام ولادت و پس از ولادت می‌پردازد. فضایل پس از ولادت حضرت به سه قسم تقسیم شده‌اند: نفسانی، بدنی و خارجی. فضایل نفسانی تحت عناوین ایمان، علم، خبر دادن از غیبت، شجاعت، زهد، کرم، استجابت دعا و حسن خلق و حلم مورد بررسی قرار گرفته‌اند. به فضایل بدنی در دو بخش عبادت و جهاد پرداخته شده است. و فضایل خارجی تحت عنوان این چهار مطلب بررسی شده‌اند: نسب، همسر و فرزندان، محبت آن حضرت و اینکه آن حضرت صاحب حوض و لواء و صراط و اذن است.[۳]

منابع

  1. سهلانی، علیرضا، آشنایی با عالم وارسته شیخ محمد حسن مظفر، خبرگزاری رسمی حوزه، تاریخ درج مطلب: ۱۳۹۹، تاریخ بازدید: ۱۴۰۱.
  2. مردی، عباسعلی، دلائل الصدق لنهج الحق، حدیث نت، تاریخ بازدید: ۱۴۰۱.
  3. مردی، عباسعلی، کتاب‌شناسی: دلائل الصدق از محمد حسن مظفر، دوفصلنامه امامت پژوهی، شماره ۲، ۱۳۹۰، ص۲۷۴ تا ۲۸۵.