حدیث واجب نبودن صدقه بر کسی که سه دختر دارد: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی پاسخ
(ابرابزار)
 
 
(۳۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش|کاربر=A.ahmadi }}
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
آیا این حدیث از نظر سندی صحیح است و به معناست: «کسی که سه دختر داشته باشد، صدقه دادن بر او واجب نیست»؟
در حدیثی گفته شده کسی که سه دختر دارد، صدقه دادن بر او واجب نیست. آیا این حدیث معتبر است؟ مراد از آن چیست؟‌
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}


{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
این روایت سند ندارد و نمی‌توان بدان استناد کرد.
{{جعبه اطلاعات حدیث
| عنوان =
| تصویر =
| توضیح تصویر =
| اندازه تصویر =
| نام‌های دیگر =
| موضوع  =
| به نقل از  = [[پیامبر(ص)]]
| روایات مشابه = [[حدیث واجب نبودن جهاد بر کسی که سه دختر دارد]]
| راوی اصلی =
| دیگر راویان =
| اعتبار سند = بدون سلسله‌سند
| منابع شیعه = [[روضة الواعظین (کتاب)|روضة الواعظین]]
| منابع سنی =
| وابسته =
}}
{{درگاه|زن و خانواده}}
'''حدیث واجب نبودن صدقه بر کسی که سه دختر دارد''' از [[پیامبر(ص)]] نقل شده و به دلیل نداشتن [[سلسله حدیث|سلسله‌سند]] از نظر سندی [[حدیث معتبر|معتبر]] نیست. برخی به فرض [[حدیث صحیح|صحیح]] بودن روایت، مراد از [[صدقه]] را [[صدقه مستحبی]] دانسته‌اند.  


فتال نیشابوری در کتاب روضه الواعظین و بصیره المتعظین روایتی بدون سند از رسول خدا -صلی الله علیه و آله- نقل می‌کند که فرمود: «نِعْمَ الْوَلَدُ الْبَنَاتُ الْمُخَدَّرَاتُ مَنْ کَانَتْ عِنْدَهُ وَاحِدَه جَعَلَهَا اللَّهُ لَهُ سِتْراً مِنَ النَّارِ وَ مَنْ کَانَتْ عِنْدَهُ اثْنَتَانِ أَدْخَلَهُ اللَّهُ بِهِمَا الْجَنَّه وَ مَنْ کَانَتْ لَهُ ثَلَاثٌ أَوْ مِثْلُهُنَّ مِنَ الْأَخَوَاتِ وُضِعَ عَنْهُ الْجِهَادُ وَ الصَّدَقَه»<ref>فتال نیشابوری، محمد، روضه الواعظین و بصیره المتعظین، قم، رضی، چاپ اول، ۱۳۷۵ ش، ج‏۲، ص۳۶.</ref>؛ «دختران پشت پرده بهترین فرزندان هستند. هر کس که یک دختر دارد، خداوند دخترش را مانعی از آتش برایش قرار می‌دهد و هر کس که دو دختر دارد، خداوند او را به واسطه آن دو دختر به بهشت می‌برد و هر کس سه دختر دارد یا به اندازه آن خواهر دارد، خداوند جهاد و صدقه دادن را از او برمی‌دارد.»
این روایت نخستین بار در کتاب روضة الواعظین (نگاشته شده در قرن ششم قمری) و به نقل از آن، در کتاب‌های مکارم الاخلاق، بحار الانوار و مستدرک الوسائل ذکر شده است.


طبرسی در کتاب «مکارم الاخلاق»<ref>طبرسی، حسن، مکارم الأخلاق، قم، شریف رضی، چاپ چهارم، ۱۴۱۲ ق / ۱۳۷۰ ش، ص۲۱۹.</ref> و علامه مجلسی در کتاب «بحار الانوار»<ref>مجلسی، محمد باقر، بحار الأنوارالجامعه لدرر أخبار الأئمه الأطهار، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم، ۱۴۰۳ ق، ج۱، ص۹۱.</ref> و محدث نوری در کتاب «مستدرک الوسائل»<ref>نوری، حسین، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، قم، مؤسسه آل البیت علیهم السلام، چاپ اول، ۱۴۰۸ق، ج۱۵، ص۱۱۶.</ref> این روایت را از کتاب فتال نیشابوری نقل کرده‌اند.
==متن حدیث==
{{عربی| قَالَ (ص): نِعْمَ الْوَلَدُ الْبَنَاتُ الْمُخَدَّرَاتُ مَنْ كَانَتْ عِنْدَهُ وَاحِدَةٌ جَعَلَهَا اللَّهُ لَهُ سِتْراً مِنَ النَّارِ وَ مَنْ كَانَتْ عِنْدَهُ اثْنَتَانِ أَدْخَلَهُ اللَّهُ بِهِمَا الْجَنَّةَ وَ مَنْ كَانَتْ لَهُ ثَلَاثٌ أَوْ مِثْلُهُنَّ مِنَ الْأَخَوَاتِ وُضِعَ عَنْهُ الْجِهَادُ وَ الصَّدَقَةُ}}.<ref name=":0" />
{{نقل قول|پیامبر(ص): «دخترانِ پوشیده بهترین فرزندان هستند. کسی که یک دختر دارد، خداوند آن را برای وی پوششی از آتشِ [دوزخ] قرار می‌دهد و کسی که دو دختر دارد، خداوند به خاطر آنان، او را وارد بهشت می‌کند و کسی که سه دختر دارد یا مانند آن، خواهر داشته باشد، جهاد و صدقه از او برداشته می‌شود.»}}


با این بیان، روایت سند ندارد و قابل استناد نمی‌باشد.
==سند و محتوا==
بر اساس این روایت، تکلیف پرداخت [[صدقه]] از کسی که سه دختر یا سه خواهر داشته باشد، برداشته شده است. در حدیث مشخص نشده مراد، [[صدقه واجب]] ([[خمس]]، [[زکات]] و [[کفاره]]) است یا [[صدقه مستحب]]. برخی مراد از صدقه را صدقه مستحبی دانسته‌اند.<ref>محمدی ری‌شهری، محمد، حکمت‌نامه پیامبر اعظم(ص)، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، ۱۳۸۶ش.</ref>


مرحوم کلینی در کتاب «کافی» مضمون این روایت را از رسول خدا – صلی الله علیه و آله و سلم- نقل کرده است که در آن برداشته شدن صدقه نیامده است و بلکه واجب نبودن جهاد وجود دارد.<ref>کلینی، محمد، الکافی، تهران، دار الکتب الإسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ ق، ج۱، ص۵، باب فضل البنات، حدیث۶.</ref>
[[فتال نیشابوری]]، عالم شیعه قرن ششم قمری، این حدیث را در کتاب [[روضة الواعظین (کتاب)|روضة الواعظین]] از [[پیامبر(ص)]] نقل کرده است. این روایت بدون سلسله‌سند ذکر شده است.<ref name=":0">فتال نیشابوری، محمد، روضه الواعظین و بصیره المتعظین، قم، رضی، چاپ اول، ۱۳۷۵ ش، ج‏۲، ص۳۶.</ref> بنابراین روایت از نظر سندی [[حدیث معتبر|معتبر]] نیست. [[حسن بن فضل طبرسی]] در کتاب [[مکارم الاخلاق (کتاب)|مکارم الاخلاق]]،<ref>طبرسی، حسن، مکارم الأخلاق، قم، شریف رضی، چاپ چهارم، ۱۴۱۲ ق / ۱۳۷۰ ش، ص۲۱۹.</ref> [[علامه مجلسی]] در کتاب [[بحار الانوار (کتاب)|بحار الانوار]]<ref>مجلسی، محمد باقر، بحار الأنوارالجامعه لدرر أخبار الأئمه الأطهار، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم، ۱۴۰۳ ق، ج۱، ص۹۱.</ref> و [[محدث نوری]] در کتاب [[مستدرک الوسائل (کتاب)|مستدرک الوسائل]]<ref>نوری، حسین، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، قم، مؤسسه آل البیت علیهم السلام، چاپ اول، ۱۴۰۸ق، ج۱۵، ص۱۱۶.</ref> این روایت را از کتاب روضة الواعظین نقل کرده‌اند.


علامه مجلسی این روایت را در مرآه العقول مجهول دانسته‌اند.<ref>مجلسی، محمد باقر، مرآه العقول فی شرح أخبار آل الرسول، تهران، دار الکتب الإسلامیه، چاپ دوم، ۱۴۰۴ ق، ج۲۱، ص۱۳.</ref>
{{پایان پاسخ}}
 
شیخ صدوق همین روایت کلینی را در کتاب «من لایحضره الفقیه»<ref>ابن بابویه، محمد، من لا یحضره الفقیه، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم، ۱۴۱۳ ق، ج۳، ص۴۸۲.</ref> و شیخ حر عاملی در کتاب «وسائل الشیعه»<ref>حر عاملی، محمد، تفصیل وسائل الشیعه إلی تحصیل مسائل الشریعه، قم، مؤسسه آل البیت علیهم السلام، چاپ اول، ۱۴۰۹ ق، ج۲۱، ص۳۶۴.</ref> آورده‌اند.
 
این رویت نیز معتبر نیست؛ زیرا روایت هم مرفوع است و هم ابی العباس زیات که راوی دیگر این روایت است، در کتاب‌های رجالی توثیق نشده است و مجهول می‌باشد.<ref>رک: معجم رجال الحدیث ابو القاسم خوئی، ج۲۲، ص۲۲۷؛ المفید من معجم رجال الحدیث محمد جوهری، ص۷۰۸. نام وی در دیگر کتاب‌های معتبر رجالی نیامده است.</ref>


خلاصه سخن اینکه نمی‌توان به خاطر فرزند دختر داشتن، از جهاد در راه خدا و صدقه دادن به نیازمندان صرف نظر کرد.
==جستارهای وابسته==
 
* [[حدیث بهشتی بودن کسی که دختر دارد]]
{{پایان پاسخ}}
*[[حدیث واجب نبودن جهاد بر کسی که سه دختر دارد]]


== منابع ==
==منابع==
{{پانویس|۲}}
{{پانویس|۲}}


{{شاخه
{{شاخه
  | شاخه اصلی =
  | شاخه اصلی = حدیث
  |شاخه فرعی۱ =
  | شاخه فرعی۱ = منبع‌شناسی
  |شاخه فرعی۲ =
  | شاخه فرعی۲ =
  |شاخه فرعی۳ =
  | شاخه فرعی۳ =
}}
}}


{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =
  | شناسه = شد
  | تیترها =
  | تیترها = شد
  | ویرایش =
  | ویرایش = شد
  | لینک‌دهی =
  | لینک‌دهی = شد
  | ناوبری =
  | ناوبری =
  | نمایه =
  | نمایه =
خط ۴۶: خط ۶۱:
  | بازبینی =
  | بازبینی =
  | ارجاعات =
  | ارجاعات =
| بازبینی نویسنده =
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت =
  | اولویت = ج
  | کیفیت =
  | کیفیت = ج
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۹ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۳۵

سؤال

در حدیثی گفته شده کسی که سه دختر دارد، صدقه دادن بر او واجب نیست. آیا این حدیث معتبر است؟ مراد از آن چیست؟‌


حدیث واجب نبودن صدقه بر کسی که سه دختر دارد
اطلاعات حدیث
به نقل ازپیامبر(ص)
روایات مشابهحدیث واجب نبودن جهاد بر کسی که سه دختر دارد
سند
اعتبار سندبدون سلسله‌سند
منابع شیعهروضة الواعظین
درگاه‌ها
زن-و-خانواده.png


حدیث واجب نبودن صدقه بر کسی که سه دختر دارد از پیامبر(ص) نقل شده و به دلیل نداشتن سلسله‌سند از نظر سندی معتبر نیست. برخی به فرض صحیح بودن روایت، مراد از صدقه را صدقه مستحبی دانسته‌اند.

این روایت نخستین بار در کتاب روضة الواعظین (نگاشته شده در قرن ششم قمری) و به نقل از آن، در کتاب‌های مکارم الاخلاق، بحار الانوار و مستدرک الوسائل ذکر شده است.

متن حدیث

«قَالَ (ص): نِعْمَ الْوَلَدُ الْبَنَاتُ الْمُخَدَّرَاتُ مَنْ كَانَتْ عِنْدَهُ وَاحِدَةٌ جَعَلَهَا اللَّهُ لَهُ سِتْراً مِنَ النَّارِ وَ مَنْ كَانَتْ عِنْدَهُ اثْنَتَانِ أَدْخَلَهُ اللَّهُ بِهِمَا الْجَنَّةَ وَ مَنْ كَانَتْ لَهُ ثَلَاثٌ أَوْ مِثْلُهُنَّ مِنَ الْأَخَوَاتِ وُضِعَ عَنْهُ الْجِهَادُ وَ الصَّدَقَةُ».[۱]

سند و محتوا

بر اساس این روایت، تکلیف پرداخت صدقه از کسی که سه دختر یا سه خواهر داشته باشد، برداشته شده است. در حدیث مشخص نشده مراد، صدقه واجب (خمس، زکات و کفاره) است یا صدقه مستحب. برخی مراد از صدقه را صدقه مستحبی دانسته‌اند.[۲]

فتال نیشابوری، عالم شیعه قرن ششم قمری، این حدیث را در کتاب روضة الواعظین از پیامبر(ص) نقل کرده است. این روایت بدون سلسله‌سند ذکر شده است.[۱] بنابراین روایت از نظر سندی معتبر نیست. حسن بن فضل طبرسی در کتاب مکارم الاخلاق،[۳] علامه مجلسی در کتاب بحار الانوار[۴] و محدث نوری در کتاب مستدرک الوسائل[۵] این روایت را از کتاب روضة الواعظین نقل کرده‌اند.


جستارهای وابسته

منابع

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ فتال نیشابوری، محمد، روضه الواعظین و بصیره المتعظین، قم، رضی، چاپ اول، ۱۳۷۵ ش، ج‏۲، ص۳۶.
  2. محمدی ری‌شهری، محمد، حکمت‌نامه پیامبر اعظم(ص)، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، ۱۳۸۶ش.
  3. طبرسی، حسن، مکارم الأخلاق، قم، شریف رضی، چاپ چهارم، ۱۴۱۲ ق / ۱۳۷۰ ش، ص۲۱۹.
  4. مجلسی، محمد باقر، بحار الأنوارالجامعه لدرر أخبار الأئمه الأطهار، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم، ۱۴۰۳ ق، ج۱، ص۹۱.
  5. نوری، حسین، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، قم، مؤسسه آل البیت علیهم السلام، چاپ اول، ۱۴۰۸ق، ج۱۵، ص۱۱۶.